Fark
Şiilik ve Alevilik Arasındaki Farklar , Benzerlikler
Şiilik, Arapça’da (Ş.Y.A) kökeninden gelme bir kelimedir ve yaygın olarak “Taraflar” anlamına gelir.Bu Hz.Ali ve Ehl-i Beyt taraflarıdır. “ Alevi” kelime olarak Ali’ye bağlı olanlar anlamına gelir Hz.Ali’nin soyundan gelenlerin isimlerinin önüne konulan bir takıdır. Şiiler ve Aleviler her ikisi de Ehl’i Beyt’e bağlı , 12 imamlara bağlıdır. İnanç temelleri ayrıdır bunun dışında ibadet uygulama ,düşünce yapısı olarak birbirinden farklıdır
1-Şiilikte ikrar ve biat yoktur.sadece tanıklık ve bağlılık vardır., Alevilikte ise ikrar,biat ve teslimiyet vardır.
2-Şiilikte minhâç ( aydınlık yol) yani tasavvuf ve tarikat yoktur.Alevilik ise, minhâç ve erkan,yani tasavvufi yoludur.(Aydınlık yoludur).Ehli Sünnet gibi hareket eder ve Sünni düşünceyi paylaşırlar..
3-Şiilik şeriata bağlı kalınır,Alevilik ise, şeriat, tarikat, marifet, ve hakikat aşamalarını kabul edilir.
4-Şiilikte, musahip olma koşulu yoktur, Alevilikte ise musahip olma koşulu vardır.
5-Şiilikte mut’a nikahı evlilikleri kabul edilir.Alevilikte ise mut’a nikahının varlığı kabul edilmez. Genellikle tek eşliliği kabul eder.
6-Şiilikte, zikir, semah ve müzik ibadete sokulmaz..Alevilikte ise bunlar ibadetin temel öğeleridir
7-Şiilikte dinin şartı beştir.Tevhit, Adalet, Nübüvvet, imamet ve mead’dır. Alevilikte altıdır. Alevilikte Velayet inancı eklenir.Bunlar,Usul-i Din’dir.
8-Şiilikte dinin ayrıntılara ait koşulları (Füru-ı Din )ondur. a-Namaz,b-Oruç,c- Hac d-Zekat e- Cihat etmek f- Humus g- Peygamber soyuna tevella etmek h- Peygamber ve Ehl-i Beyt düşmanlarını teberra ( dışlamak) j-İlahi emirleri tutmak, k-Yasaklarından kaçınmak.
9--Alevilikte,mürşit,rehber,talip veya muhip,yol oğlu gibi kavramlar vardır.Şiilikte bunların hiç biri yoktur.
10-Alevilikte;Pir, mürşit, rehber, talip, musahiplik gibi kavramlar vardır.Şiilikte bunlar yoktur...
11-Alevilikte 4 kapı 40 makam anlayışı vardır. Bunlar şeriat, tarikat, marifet , hakikat tır ve her kapının 10 menzili vardır. Şiilikte ise sadece şeriat vardır.
12-Aleviler ibadetlerinde musiki ile cem olurlar. Şiilikte ise bunlara yer verilmez.
Şiilikte Alevilik arasındaki benzerlik Ehl-i Beytin sevgisidir.
Şiilik Şeriattır, Alevilik Tasavvuftur. (Bk.H.Kaya,Alevilik Tanıtımı ve İlkeleri)
Onları, siyah yas örtüleri içinde zincirlerle kendilerini döverken tanıdık. Zamanla, kanlar içindeki yas görüntüleri, yerini gözü yaşlı tiyatral gösterilere bıraktı.
Caferilik, kimine göre mezhepsiz, kimine göre de tarikat Türkiye Caferileri, tarikat gibi anılmaktan ve mezheplerine yönelik iftiralardan rahatsız. Mezhep ayırımı yapmadıklarını vurgulayan Caferiler, Cumhuriyet ilkelerine bağlı olduklarını vurguluyorlar.
En büyük sıkıntıları ise inançlarının yanlış tanınması. Sağduyularını koruyan Caferiler, tahriklere kapılmayacaklarını söylüyor.
Türkiye Caferileri'nin Lideri Selahattin Özgündüz, gayrimüslim vatandaşların dini kimlikleri muhatap alınırken, Caferiler'e isim takılmasından yakındı. Kendileri için 'Beşinci mezhep', 'mezhepsiz' ve 'kızılbaş' gibi sıfatların kullanıldığına dikkati çeken Özgündüz, 'Bunun sonucu ortam gerginleşir. Bu da ancak ülkemiz üzerinde kötü emelleri bulunan düşmanlarımızın işine yarar' dedi. Selahattin Özgündüz, Caferiler'in de Aleviler gibi asimile edilmek istendiğini ileri sürdü. Geçen hafta sonundaki aşura gününde Türkiye Caferi Federasyonu kurmak istediklerini açıklayan Özgündüz, 'Türkiye'de üç milyon Caferi var. Biz de vergi veriyoruz. Ama okullarda, çocuklarımıza zorunlu ders olarak başka bir mezhep diretiliyor. Çocuklarımız mezheplerini kimden öğrenecek' diye sordu. Özgündüz, camilerde Caferi imamların görev yapmasını istedi.
SABRIN SINIRI VAR
Selahattin Özgündüz'ün kızı Hatice ve eşi Hakan Atam da, 'Dışarıdan öyle görüyorlar ama tarikat değiliz. Caferiyiz, gizli saklı değiliz, ortadayız' diye konuştu. Bağdat ve Kerbela'da 271 kişinin ölümüyle sonuçlanan intihar saldırılarını değerlendiren Türkiye Caferileri'nin Lideri Selahattin Özgündüz, ABD'nin olaylara seyirci kaldığını öne sürdü. 'Sabrın da bir sınırı var' diyen Özgündüz, 'Bu olaylar kime yarar ona bakmak gerek. İsrail'e yaranmak adına Bush yönetimi bunu yaptırdı mı yaptırmadı mı? Irak'ın güvenliğinden ABD sorumluysa bu olayların sorumlusu da onlardır. Kerbela'ya havan topu nasıl girdi? MOSSAD ve CIA parmağı olduğunu düşünüyoruz. ABD özel önlemler almalıydı. İstanbul'da ve Necef'te patlayan bombalar aynı anlayışın ürünüdür' dedi.
Siyah elbise yas ritüeli
Hayatı boyunca türban takmayan Tülay Demirtaş, 'Okuldayken Caferi olduğumu gizlemiştim, ama artık asla. Başımızın açık ya da kapalı olmasının Caferilik ile bir ilgisi yok. Bu tercih meselesi' dedi. Demirtaş, günlük yaşamda normal kıyafetler giydiklerini, sadece yas günü siyaha büründüklerini söyledi.
Birbirleriyle evleniyorlar
Caferiler, çocuklarının mezheplerinin ne olacağı konusunda sorun yaşamamak için genelde birbirleriyle evleniyorlar. Farklı bir mezhepten bir kişiyle evlendiği takdirde sorun yaşanabileceğine dikkati çeken Raziye Kaçan, 'Namazı eli açık kılıyorum, eşim eli bağlı kılınca çocuğum bunun farkını soracak. Anneye daha yakın olduğu için beni örnek alınca, baba sorun yaratacak' dedi. Mezhep ayırımı yapmadıklarını vurgu yapan Azeri Gülistan Özdemirci de, gelinlerinin Hanefi Mezhebi'ne mensup olduklarını söyledi. Özdemirci, 'Farklı mezheplerden kız alıp veririz. Eli açık ya da kapalı, önemli olan Allah'ın huzurunda namaz kılmak' diye konuştu.
Dini inancımı hep gizledim
Türban yasağı nedeniyle açık lisede eğitim gören Raziye Kaçan, din dersinde yaşadığı bir olayı şöyle anlattı: 'Sınavda din kültürü ile ilgili bir soru sorulmuştu. Sorunun yanıtını bilmediğini ve Caferi olduğumu söyleyince 'Öyle bir mezhep yok' dediler. Bizi yok saymasınlar.'
Alevilik ile Şiilik arasındaki farklar
Alevi İslam Din Hizmetleri Başkanlığı Basın Yayın ve Halkla ilişkiler Daire Başkanı Baki Güngör, Alevilik ile Şiilik arasındaki ortak ve farklı noktaları şöyle açıkladı:
Şiilik şeriattır, Alevilik tasavvuftur.
Dinin şartları 10'dur.
Alevilik ile Şiilik arasındaki temel nokta, Ehl-i Beyt ve on iki imamlar sevgisidir.
Şiilik'te ikrar ve biat yoktur, Alevilik'te vardır.
Şiilik'te tanıklık ve bağlılık vardır, teslimiyet yoktur.
Şiilik'te mürşit, muhip, yol, oğlu gibi kavramlar yoktur, Alevilik'te vardır.
Şiilik'te tasavvuf ve tarikat yoktur. Bu konuda Sünnilik ile aynı düşünceyi paylaşır.
Şiilik'te salt şariat ile bağlı kalır, Alevilik ise şeriat, tarikat, marifet, hakikat aşamalarını kabul eder.
Şiilik'te müta çok eşlilik nikahı ve çok evlilik kabul edilirken, Alevilik'te müta nikahı ve çok eşlilik kabul görmez. Tek eşlilik kabul edilir.
Şiilik'te zikir, semah ve müziğe ibadette yer verilmez iken, Alevilik'te bunlar ibadetin temel öğeleridir.
Şiilik'te dinin şartı 5'tir. Tevhid, adalet, nübüvet, imamet ve meattir. Alevilik'te ise 6'dır. Bunlara velayet inancı eklenir.
(ALINTIDIR)