WaTcHFuL
EVERYWHERE
Windows XP başlatılırken problem yaşayan ziyaretçilerimiz için hayat kurtarıcı bir mini rehber.
Bu konuda okuyacaklarınız:
# Windows XP boot problemlerine çözümler
# 2BIOS: Master Boot Record (MBR)
# 3BIOS: Partition Boot Record (PBR)
# 4Windows: NTLoader
# 5Windows: Başlangıç seçenekleri
# 6Windows: NTdetect
# 7Windows: Kernel/HAL
# 8Windows: Sürücü yüklemek
# 9Windows: Windows hizmetlerinin başlatılması
# 10Windows kullanıcı girişi: XP başlatılıyor
XP nin başlatılması 11 evreden oluşuyor.
Vista'da ise sadece 8 evre yeterli oluyor.
Yinede her ikisi de Saturn-V Raketinin başlatılmasından (3 evre) daha karmaşık.
Bu rehberde Windows'un başlatılması esnasında nerelerde gecikmeler ve problemler oluşabileceğini gösteriliyor ve bunların çözümlerini söyleniyor.
PC'niz başlatılamıyor yada ancak çok yavaş başlatılabiliyor?
Bu rehber Windows XP'nin onbir başlangıç evresinde size adım adım rehberlik edecek.
Bilgisayarınızın tam anlamıyla ne yaptığını size gösterecek ve bir sorun olur olmaz bu soruna en uygun çözümü size sunacak.
Windows'unuz bir türlü tam bir başlangıç yapamıyorsa, bilgisayarınızı XP yada Vista-Başlangıç CD/DVD sinden başlatın.
İçinde kurtarma seçeneğinin de bulunduğu bir menü ekrana gelecektir.
Sonra Windows unuzu tekrar başlatabilirsiniz.
Vista'da ise sadece 8 evre yeterli oluyor.
Yinede her ikisi de Saturn-V Raketinin başlatılmasından (3 evre) daha karmaşık.
Bu rehberde Windows'un başlatılması esnasında nerelerde gecikmeler ve problemler oluşabileceğini gösteriliyor ve bunların çözümlerini söyleniyor.
PC'niz başlatılamıyor yada ancak çok yavaş başlatılabiliyor?
Bu rehber Windows XP'nin onbir başlangıç evresinde size adım adım rehberlik edecek.
Bilgisayarınızın tam anlamıyla ne yaptığını size gösterecek ve bir sorun olur olmaz bu soruna en uygun çözümü size sunacak.
Windows'unuz bir türlü tam bir başlangıç yapamıyorsa, bilgisayarınızı XP yada Vista-Başlangıç CD/DVD sinden başlatın.
İçinde kurtarma seçeneğinin de bulunduğu bir menü ekrana gelecektir.
Sonra Windows unuzu tekrar başlatabilirsiniz.
BIOS: Master Boot Record (MBR)
BIOS MBR'yi denetler ve başlangıç adımlarını başlatır.
Hata iletisi:
Erişim engellendi. "Bu taşıyıcıdan okunamıyor" iletisi ekranda görünür.
Çözüm:
MBR'i yeniden yazılması: XP-Kurtarma konsolunu açın ve orada "fixmbr" komutunu girin.
BIOS: Partition Boot Record (PBR)
Gerekli olan tüm başlangıç dosyalarının mevcut olup olmadıklarını kotrol eder.
Hata iletisi:
Yerel disk tanınmadı: BIOS "Yerel disk bulunamadı" iletisinı yollar.
Çözüm:
Testdisk ile kurtarma: Bir Açık-Kaynak Program olan TestDisk'i yükleyin ve »Fix Partition Table"veya »Recover Deleted Partition"i seçin.
Test Disk Hemen Buradan İNDİR
Windows: NTLoader
PBR ntldr.exe dosyasını başlatır. Bu dosyada daha sonra Başlangıç yöneticisi boot.ini'yi yükler.
Hata iletisi:
Eksik dosya: Hata çıktısı "ntldr dosyası eksik".
Çözüm:
Kurtarma konsolunda fixboot c: komutunu girin. Sonra ntloader'ı Başlangıç-CD sinden sabit diske kopyalayın.
Örnek:
copy d:\i386\ntdetect.com c:
Windows: Başlangıç seçenekleri
boot.ini dosyası başlangıç seçeneklerini gösterir. Kullanıcı, bu seçenekler arasından Windows XP'yi seçer.
Hata iletisi:
Hata çıktısı "boot.ini dosyası eksik".
Çözüm:
Boot kaydını onarmak zorundasınız. Bunun için kurtarma konsolunda bootcfg /rebuild komutunu girin.
Windows: NTdetect
Yüklenmiş tüm donanım parçalarının denetlenmesi.
Hata iletisi:
Bilgisayarın bir hata raporu verip,tepkisiz hale gelmesi. Ekranda ntdetect dosyası bulunamadı yada DISK I/O Error...NTDETECT benzeri bir ileti görüyorsunuz.
Çözüm:
Dosyayı geri kopyalayın. Kurtarma konsolunda ntdetect.com dosyasını
copy d:\i386\ntdetect.com c: komutunu girerek XP-Başlangıç CD'sinden sabit diske kopyalayın.
Windows: Kernel/HAL
Windows çekirdeği ve donanım desteği yüklenir.
Hata iletisi:
Bilgisayarın mavi bir ekran göstererek kitlenmesi: Bilgisayarın başlatılması "çekirdek hatası"(kernel error) ile yani mavi bir ekran ile yarıda kesilir.
Çözüm:
XP-Yerel diskini onarın. Bilgisayarınızı XP-Başlangıç-CD si ile başlatın ve "Mevcut Windows yerel disk kurtarma" yı seçin. Eğer bu girişiminiz başarısızlığa uğrarsa size yardım edecek tek yol Windows'u yeniden yüklemeniz olacaktır.
Windows: Sürücü yüklemek
XP gerekli tüm aygıt sürücülerini yükler ve bunları kayıt defterine "aktif" olarak geçirir.
Hata iletisi:
Bilgisayarın mavi bir ekran göstererek kitlenmesi: Mavi ekranda hata iletisi olarak "IRQ_LESS_OR_EQUAL" alırsınız.
Çözüm:
Bilgisayarı ‚Güvenli Mod'da başlatmak: Windows' u güvenli modda başlatın ve bozuk sürücüleri silin. Eğer bunun bir yardımı olmazsa, o zaman bu sürücüye ait donanım parçalarının da sistemden çıkarılması gerekmektedir.
Windows: Windows hizmetlerinin başlatılması
Smss.exe, winlogon.exe, lsass.exe ve services.exe hizmetleri başlatılır.
Hata iletisi:
Dolu gibi yağan mavi ekranlar: Mavi ekranlarla dolu sistem kilitlenmeleri yada tuhaf hata iletileri, arada sırada takılan Windows.
Çözüm:
Sisteme virüs taraması yapın. Büyük olasılıkla bir truva atının kurbanı oldunuz. Bilgisayarınızı güvenli modda başlatın ve bu zararlıyı yok edin. Masaüstünüze kadar gelemiyorsanız XP'yi Başlangıç-CD' sinin yardımı ile kurtarın.
Windows kullanıcı girişi: XP başlatılıyor
Masaüstü, ikonlar ve diğer birlikte başlatılan programlar yüklenir. Sonrasında ise Windows kullanıma hazırdır.
Hata iletisi:
Her çeşit hata, takılıp kalmalar, kilitlenmeler, mavi ekranlar...
Çözüm:
Sistemi tam anlamı ile gözden geçirin. Msconfig ile tüm otomatik olarak başlatılan programları denetleyin, virüs tarayıcı kullanın. Gerekirse problem güvenli modda ortadan kaldırılabilir.
BOOT.INI dosyası ile ilgili Bilgiler
Boot.ini Dosyasının Yedek Kopyasını Kaydetme
1. Bilgisayarım'ı sağ tıklatın ve sonra Özellikler'i tıklatın.
-veya-
Başlat'ı tıklatın, Çalıştır'ı tıklatın, sysdm.cpl yazın ve Tamam'ı tıklatın.
2. Gelişmiş sekmesinde, Başlangıç ve Kurtarma altında, Ayarlar'ı tıklatın.
3. Sistem Başlangıcı altında, Düzenle'yi tıklatın. Dosya, düzenlenmek üzere Not Defteri'nde açılır.
4. Not Defteri'nde, Menü çubuğundan Dosya'yı ve sonra Farklı Kaydet'i tıklatın.
5. Farklı Kaydet iletişim kutusunda boş bir alanı sağ tıklatın, içerik menüsünden Yeni'nin üzerine gelin ve Klasör'ü tıklatın.
6. Yeni dosya adı için bir ad yazın (örneğin, temp) ve temp adlı klasörü açmak için ENTER tuşuna basın.
7. Temp adlı yeni klasörü çift tıklatın ve Kaydet düğmesini tıklatıp Boot.ini dosyasının yedek kopyasını kaydedin.
Boot.ini Dosyasını Düzenleme
Boot.ini dosyasını görüntülemek ve düzenlemek için
1. Bilgisayarım'ı sağ tıklatın ve sonra Özellikler'i tıklatın.
-veya-
Başlat'ı tıklatın, Çalıştır'ı tıklatın, sysdm.cpl yazın ve Tamam'ı tıklatın.
2. Gelişmiş sekmesinde, Başlangıç ve Kurtarma altında, Ayarlar'ı tıklatın.
3. Sistem Başlangıcı altında, Düzenle'yi tıklatın.
Örnek Boot.ini Dosyası
Aşağıdaki, bir Windows XP Professional bilgisayarından alınmış varsayılan bir Boot.ini dosyası örneğidir.
[boot loader]
timeout=30
default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS
[operating systems]
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS="Microsoft Windows XP Professional" /fastdetect
Aşağıdaki, yukarıdaki Boot.ini dosyasının ayrı bir bölüme daha önce yüklenmiş bir Windows 2000 içeren örneğidir.
[boot loader]
timeout=30
default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS
[operating systems]
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS="Windows XP Professional" /fastdetect
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(2)\WINNT="Windows 2000 Professional" /fastdetect
Boot.ini Dosyasını Değiştirme
Boot.ini dosyasını, varsayılan işletim sistemini seçebileceğiniz, zaman aşımı süresi değerini değiştirebileceğiniz ya da dosyayı el ile düzenleyebileceğiniz Başlangıç ve Kurtarma iletişim kutusundan değiştirebilmenize karşın, aşağıdaki yöntemde Bootcfg.exe adlı komut satırı yardımcı programı kullanılmaktadır.
Not Bootcfg.exe yardımcı programı yalnızca Windows XP Professional sürümünde kullanılabilir. Bu yardımcı program Microsoft Windows XP Home Edition'da bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu bölüm Windows XP Home Edition için geçerli değildir.
1. Başlat'ı ve sonra Çalıştır'ı tıklatın.
2. Aç metin kutusuna cmd yazın.
3. Komut isteminde bootcfg /? yazın.
4. BOOTCFG.exe için yardım ve parametreler görüntülenir.
İşletim Sistemi Ekleme
Komut isteminde aşağıdakini yazın:
bootcfg /copy /d İşletim Sistemi Açıklaması /ID#
Burada İşletim Sistemi Açıklaması bir metin açıklamadır (örneğin, Windows XP Home Edition) ve # de kopyanın oluşturulduğu BOOT.INI dosyası işletim sistemleri bölümündeki önyükleme girdisi kimliğini belirler.
İşletim Sistemi Kaldırma
Komut isteminde aşağıdakini yazın:
bootcfg /delete /ID#
Burada #, BOOT.INI dosyasının işletim sistemleri bölümünden silinmesini istediğiniz önyükleme girdisi kimliğini belirler (örneğin, listelenen ikinci işletim sistemi için 2).
Varsayılan İşletim Sistemini Ayarlama
Komut isteminde aşağıdakini yazın:
bootcfg /default /ID#
Burada #, varsayılan olarak atanacak işletim sisteminin BOOT.INI dosyasındaki işletim sistemleri bölümünde yer alan önyükleme girdisi kimliğidir.
Zaman Aşımını Ayarlama
Komut isteminde aşağıdakini yazın: bootcfg /timeout# Burada #, varsayılan işletim sisteminin yüklenmeye başlaması için beklenmesi gereken süreyi saniye olarak belirler.
Değişiklikleri Doğrulamak Üzere Boot.ini Dosyasını Açma
1. Bilgisayarım'ı sağ tıklatın ve sonra Özellikler'i tıklatın.
-veya-
Başlat'ı tıklatın, Çalıştır'ı tıklatın, sysdm.cpl yazın ve Tamam'ı tıklatın.
2. Gelişmiş sekmesinde, Başlangıç ve Kurtarma altında, Ayarlar'ı tıklatın.
3. Sistem Başlangıcı altında, Düzenle'yi tıklatın.
