иιgнт gσиєя
мя.ѕємραтι¢σ
- Katılım
- 14 Tem 2006
- Mesajlar
- 1,777
- Reaction score
- 0
- Puanları
- 0
arkadaşlar bana birisi mol kavramını anlatabilirmi?????
mol kavramı
- Konbuyu başlatan иιgнт gσиєя
- Başlangıç tarihi
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
KONULAR
MOL KAVRAMI
Mol Avagadro sayısı ( 6,02.1023 ) kadar atom yada molekül içeren maddeye 1 mol denir.
Örnek 1 mol HF 6,02.1023 tane HF molekülüdür. Yine bu molekülün içerisinde 1 mol H atomu (6,02.1023tane) ve 1 mol F atomu (6,02.1023 tane) vardır.
Atom Ağırlığı 12C izotopu standart seçilerek diğer elementlerin bu izotopla kıyaslanması sonucu hesaplanan kütlelerdir. Örneğin, H=1 O=16 N=14 S=32
1 Atomik Kütle Birimi (a.k.b) : 1/ 6,02.10-23 = 1,66.10-24) gramdır.
Molekül Ağırlığı : Bileşiği oluşturan elementlerin gram cinsinden kütlelerinin toplamına denir.
Örnek : 1 mol C6H12O6 (glikoz) kaç gramdır ? (C=12 O=16 H=1)
6.12 = 72 gram C
12.1 = 12 gram H
6.16 = 96 gram O
---------------------
180 gram
Bir Tane Molekülün Kütlesi : Bir tek molekülün kütlesi molekül ağırlığının Avagadro sayısına bölümüyle bulunur .
1 tek molekülün kütlesi = MA/6,02.10-23
Örnek : 1 tane H2O molekülü kaç gramdır ? (H=1 O=16)
1 tane H2O = 18/ 6.10-23 = 3.10-23 gramdır.
Bir Tane Atomun Kütlesi : Atom ağırlığının Avagadro sayısına oranıdır.
1 tek atomun kütlesi = A.A./ 6,02.10-23
Örnek : 1 tane C atomu kaç gramdır ? (C=12)
1 tane C atomu = 12/6.10-23 = 2.10-23 gramdır.
N.Ş.A’ da Hacim : Bütün gazların bir molü N.Ş.A’da ( 0 0C ve 1 atmosfer de) 22,4 litredir.
Mol Hesaplama Yöntemleri
m: Verilen Litre Verilen tanecik Sayısı n: mol sayısı Ma=Molekül ağırlığı
Verilen ağırlık Verilen hacim verilen tanecik n=------------------=------------------=-------------
Ma 22,4 6,0210-23
Örnek : 23 gram C2H5OH kaç moldür ? (C=12 O=16 H =1)
MA = 2.12 + 6.1 + 16.1= 46 gram/mol
n=23/46 = 0,5 mol
Örnek : N.Ş.A’da 2,8 litre olan CO2 gazı kaç mol ve kaç gramdır ?(C=12 O=16)
n=2,8/22,4 = 0,125 mol.
1 mol CO2 44 gram olduğuna göre 0,125 mol CO2 0,125.44= 5,5 gramdır.
22,4 litre = 1 mol : 11,2 litre= 0,5 mol : 5,6 litre = 0,25 mol : 2,8 Litre = 0,125 mol
Örnek : 3,01.1023 tane C2H4 molekülü kaç gramdır ? (C=12 H=1)
n=3,01.1023/6,02.1023= 0,5 mol 1 mol C2H4 28 gram ise 0,5 mol C2H4 14 gram olur.
Kütlece yüzde = (Elementin bileşikteki kütlesi/toplam kütle)x100
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen gramı = II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen gramı
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen yüzdesi = II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen yüzdesi
Mol Kavramının çözümlü testi için tıklayınız...
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
Ana Sayfa
Copy Right © Murathoca
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
MOL KAVRAMI ÇÖZÜMLÜ TEST
S.1) I- 16 gram oksijen gazı
II- 3,01.1023 tane He gazı
III- 6 gam C içeren CO2 gazı
yukarıdaki gazların N.Ş.A.’ da kapladıkları hacim hangi seçenekte doğru olarak
verilmiştir ?(C=12 O=16)
A) I>II>III B) I=II>III
C) I=II=III D) II>III>I
E) I=III>II
Çözüm : I- n=16/32 = 0,5 mol 0,5. 22,4 = 11,2 litre
II- 3,01.102376,02.1023=0,5 mol 0,5.22,4 = 11,2 litre
III- 6 gram C içeren CO2 0,5 moldür. 0,5.22,4 = 11,2 litre
Cevap C
S.2) 3,01.1022 tane X(OH)2 3,7 gram olduğuna göre X in atom ağırlığı kaçtır ? (O=16 H=1)
A) 74 B) 32 C) 40
D) 56 E) 14
Çözüm : n= 3,01.1023/ 6,02.1023 = 0,05 mol
0,05 mol 3,7 gramsa
1 mol X X= 74 gram/ mol
X+32+2= 74 ? X=40 gr/mol
Cevap C
S.3) 8 gram oksijen gazında kaç tane atom vardır ? (O=16)
A) 3,01.1023 B) 6,02.1023
C) 12,04.1023 D) 1,505.1023
E) 24,08.1023
Çözüm : n= 8/32= 0,25 mol O2 gazı 1 mol O2 molekülünde 2.6,02.1023 tane atom varsa
0,25 mol O2 de X X= 3,01.1023 tane atom Cevap A
S.4) 0,2 mol X2Y3 32 gram gelmektedir. Y nin atom ağırlığı 16 olduğuna göre X in atom ağırlığının Y nin atom ağırlığına oranı nedir ?
A) 2/3 B) 3/2 C) 1
D) 3/7 E) 7/2
Çözüm : 0,2 mol 32 gramsa
1 mol ?
?= 160 gr/mol
2.X + 3.16 = 160 ? X= 56 gr/mol
X/Y = 56/16 X/Y= 7/2 Cevap E
S.5) I- XY bileşiğinin molekül ağırlığı 28 dir.
II- XY2 bileşiğinin molekül ağırlığı 44 dür.
Buna göre X ve Y nin atom ağırlıkları sırasıyla nedir ?
A) 24-32 B) 14-12 C) 12-16
D) 32-23 E) 12-14
Çözüm :
2 X + Y = 28
X + 2Y = 44
X= 12 Y= 16 Cevap C
S.6) Kütlece %80 X içeren X2H6 bileşiğinde X in atom ağırlığı kaçtır ?
A) 12 B) 14 C) 23
D) 27 E) 40
Çözüm : 2.X / 6.1 = 80/20 X= 12 Cevap A
S.7) NH3 + CO karışımı N.Ş.A da 11,2 litre olup karışımın kütlesi 11,8 gram gelmektedir. Karışımdaki CO nun mol % si nedir ? ( C=12 O=16 N=14 H=1)
A) 20 B) 40 C) 60
D) 80 E) 90
Çözüm : NH3 + CO = 0,5 mol; NH3 x mol ise CO = 0,5-x moldür.
0,5. 17 + (0,5-x).28 = 11,8 gram
X=0,2 mol NH3 CO = 0,3 mol olur.
0,5 molde 0,3 mol CO varsa
100 molde X X= 60 Cevap C
S.8) 1,806.1023 tane atom içeren SO3 gazı N.Ş.A da kaç litre hacim kaplar ?
A) 6,72 B) 22,4 C) 2,24
D) 1,68 E ) 4,48
Çözüm : n= 1,806.1023/6,02.1023 = 0,3 mol atom
1 mol SO3 de toplam 4 mol atom varsa
X mol 0,3 mol atom
X= 0,075 mol V= 0,075.22,4 = 1,68 litre Cevap D
S.9) 3,01.1023 tane CO molekülü, N.Ş.A da 5,6 litre hacim kaplayan N2 gazı ve 7,5 gram NO gazından oluşan karışımın kütlesi kaç gramdır ?
A) 14 B) 21 C) 22
D) 28,5 E) 32,5
Çözüm : CO= 3,01.1023/6,02.1023 = 0,5 mol .28 = 14 gr
N2 = 5,6/22,4 = 0,25 mol . 28=7 gr
NO= 7,5 gr Mt= 14+7+7,5 = 28,5 gr. Cevap D
S.10) Eşit molekül sayıda bir karışım elde edebilmek için 15 gram C2H6 gazına N.Ş.A da kaç litre C3H4 eklenmelidir ? (C=12 H=1)
A) 5,6 B) 2,24 C) 22,4
D) 1,12 E) 11,2
Çözüm : C2H6= 15/30 = 0,5 mol
Molekül sayılarının eşit olması demek mol sayılarının eşit olması demektir. O halde C2H6 da 0,5 mol olmalıdır.
0,5.22,4 = 11,2 litre C3H4 Cevap E
S.11) X2H4 bileşiği ile XO bileşiği eşit kütlede ve molekül sayıları da eşit olduğuna göre X in atom ağırlığı nedir ?(O=16 H=1)
A) 12 B) 14 C) 16
D) 32 E) 40
Çözüm : Molekül sayıları eşitse mol sayıları da eşittir. Kütlelerde eşit olduğuna göre molekül ağırlıkları da eşittir.
2.X + 4.1 = X+16 X= 12 Cevap A
S.12) XY3 bileşiğinin molekül ağırlığı MgY bileşiğinin molekül ağırlığının 2 katı olduğuna göre Y elementinin atom ağırlığı kaçtır? (X=32, Mg=24)
A) 12 B) 16 C) 23
D) 24 E) 40
Çözüm : (32 + 3.Y) = 2.(24 + Y) Y = 16 Cevap B
S.13) 0,01 molünde 0,02 mol X ve 0,03 mol Y bulunan bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) XY B) XY2 C) X2Y3
D) XY3 E) X2Y
Çözüm : 1 molde 2 mol X ve 3 mol Y bulunacağından bileşik X2Y3 olur.
Cevap C
S.14) 0,5 mol CuSO4XH2O bileşiği 125 gram ise X sayısı nedir ? (Cu=64 S=32 H=1 O=16)
A) 2 B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
Çözüm :
0,5 mol CuSO4XH2O 125 gram ise
1 mol ?
? = 250 gram
CuSO4XH2O = 250 64 + 32 +64 + 18.X = 250
X= 5 Cevap D
S.15) 0,2 molünde 2,4 gram X ve 3,2 gram Y bulunduran bileşiğin bir molekülünün kütlesi kaç gramdır ?
A) 28 B) 28/6,02.1023
C) 14/6,02.1023 D) 6,02.1023
E) 6,02.1023/28
Çözüm :
1 mol bileşikte 12 gram X ve 16 gram Y bulunacağından bileşiğin molekül ağırlığı 28 gram dır. 1 molekülün kütlesi MA/ 6,02.10 23 olduğundan 28/6,02.1023 olur.
Cevap B
S.16) 2 mol CO2 için ;
I- 2 mol C içerir.
II- 4 mol O atomu içerir.
III- 6,02.1023 tane CO2 molekülüdür.
IV- Toplam atom sayısı 6x6,02.1023 dür.
Yargılarından hangisi yada hangileri doğrudur ?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I,II ve IV E) II,III ve IV
Çözüm :
I- 1 mol CO2 de 1 mol C varsa 2 mol CO2 de 2 mol C olur.
II- 1 mol CO2 de 2 mol O varsa 2 molde 4 mol O olur.
III- 1 mol CO2 6,02.1023 tane CO2 dir. 2 mol ise 1,204.1023 tane CO2 molekülüdür.
IV- 1 mol de 3x6,02.1023 tane atom varsa 2 mol de 6x6,02.1023 tane atom bulunur.
Cevap D
S.17) CuSO45H2O bileşiğinin kütlece % kaçı H2O dur ? (CUSO4=160 H2O=18)
A) 18 B) 36 C) 54
D) 72 E) 90
Çözüm :
1 mol CuSO45H2O= 250 gram olup 90 gramı sudur.
250 gram da 90 gram su varsa
100 gramda X
X= 36 Cevap B
S.18) 8 gram XH4 12,04.1023 tane H atomu içerdiğine göre 1 mol XH4 kaç gramdır ?
A) 8 B) 16 C) 32
D) 64 E) 80
Çözüm :
n= 12,04.1023/6,02.1023 n= 2 mol H atomu
2 mol H atomu içeren bileşik 8 gram ise
4 mol H içeren bileşik ?
? = 16 gram Cevap B
S.19) X2S in 0,1 mol ü 3,4 gramı ise X2O nun 0,2 mol ü kaç gramdır ?(S=32 O=16)
A) 1 B) 18 C) 3,6
D) 2,8 E) 3,2
Çözüm : 0,1 mol X2S 3,4 gram ise 1 molü 34 gram olup X in atom ağırlığı 1 olur. X2O= 18 olup 0,2 molü 3,6 gram olur. Cevap C
S.20) Aşağıdakilerden hangisi N.Ş.A da en fazla hacim kaplar ? (C=12 H=1 He=4 N=14)
A) NH3 B) He C) CO D) NO E) N2O
Çözüm: Molekül ağırlığı küçük olanın molü büyük olur. Mol sayısı büyük olanın hacmi de büyüktür. Cevap B
S.21) I- 6,02.1022 tane SO2 molekülü
II- N.Ş.A da 8,96 Lt hacim kaplayan NH3 gazı
III- 0,1 mol SO3 gazı
Yukarıda verilen gazların kütleleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir ?
(S=32 O=16 N=14 H=1)
A) I>II>III B) III>II>I C) II>III>I
D) I=II>III E) III=II>I
Çözüm : SO2 = 6,02.1022/6,02.1023 = 0,1 mol
0,1 .64 = 6,4 gram SO2
NH3= 8,96/22,4 = 0,4 mol
0,4 . 17 = 6,8 gramNH3
0,1 . 80= 8 gram SO3
Buna göre III>II>I dir. Cevap B
S.22) C3H6 gazı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?(C=12 H=1)
A) N.Ş.A da 4,48 litresi 8,4 gramdır.
B) N.Ş.A da öz kütlesi 1,875 gr / lt dir.
C) 1,204.1023 tanesi N.Ş.A da 4,48 lt dir.
D) 0,5 molü 4,5 tane atom içerir.
E) 3,01.1022 tane molekülü 1,8 gr C içerir.
Çözüm : 1mol C3H6 da 9 mol atom varken 0,5 mol C3H6 4,5 tane değil 4,5 mol atom bulunur.
Cevap D
S.23) Avagadro sayısı kadar atom içeren Fe2O3(k) bileşiği için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur ?(Fe=56 O=16)
A) 32 gramdır.
B) 5 mol dür.
C) N.Ş.A. da 22,4 litredir.
D) 2 mol Fe içerir.
E) 48 gram O içerir.
Çözüm : Avagadro sayısı kadar atom= 1 mol atom
1 mol Fe2O3 de 5 mol atom varsa
X mol 1 mol atom
X= 0,2 mol Fe2O3 dür.
1 mol Fe2O3 160 gram olduğuna göre 0,2 mol ü 32 gramdır.
Cevap A
S.24) 0,4 mol SO2 ile N.Ş.A da 11,2 litre hacim kaplayan CO gazında toplam kaç mol O atomu vardır ?
A) 0,8 B) 0,5 C) 2,5
D) 1,3 E) 0,9
Çözüm : 1 mol SO2 de 2 mol O varsa
0,4 mol de X
X= 0,8 mol O atomu
1 mol CO da 1 mol O varsa
0,5 mol O da X
X= 0,5 mol O atomu
0,5 + 0,8 = 1,3 mol O atomu
Cevap C
S.25) 11,2 gram C2H4 gazı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (C=12 H=1)
A) 4,8 gram C içerir.
B) 1,6 gram H içerir.
C) 0,5 mol dür.
D) 2,408.1023 tane molekül içerir.
E) N.Ş.A da 8,96 litre hacim kaplar.
Çözüm : n= 11,2/28 n=0,4 mol. Cevap C
S.26) 0,4 molü 40 gram olan bileşik aşağıdakilerden hangisidir? ( C=12 S=32 Ca=40 O=16 N=14)
A) NH3 B) Ca(OH)2 C) NO
D) CaCO3 E) SO3
Çözüm : 0,4 mol 40 gramsa
1 mol X
X= 100 gram CaCO3=100 olduğundan
Cevap D
Testler
Copy Right © Murathoca
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
KONULAR
ÇÖZELTİLER
Çözelti Homojen karışımlara çözelti denir.
ÇÖZELTİLERİ SINIFLANDIRMA
A- Çözücü ve Çözünene Göre Sınıflandırma
1- Katı-Sıvı Çözeltileri Bir katının bir sıvıda çözünmesiyle hazırlanan çözeltilerdir. ( Tuzlu su, şekerli su, bazlı su.....)
2- Sıvı-Sıvı Çözeltileri Bir sıvının başka bir sıvıda çözünmesiyle oluşan homojen karışımlardır.
( Kolonya, alkol+su...)
3- Katı-Katı Çözeltileri Bir katının başka bir katı içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlardır. Bütün alaşımlar katı-katı çözeltileridir. ( Lehim, çelik, tunç, prinç.....)
4- Gaz-Gaz Çözeltileri En az iki gaz karışımıdır. Bütün gaz karışımları homojendir ve çözeltidir. ( Hava, tüp gaz)
5- Gaz-Sıvı Çözeltileri Bir gazın bir sıvıda çözünmesiyle oluşan karışımlardır. ( Kola, gazoz...)
B- Derişime Göre Sınıflandırma
1- Seyreltik Çözeltiler Çözücü çözebileceğinden az miktarda maddeyi çözmüşse doymamış ya da seyreltik çözeltidir.
2- Doymuş Çözelti Çözücü çözebileceği kadar maddeyi çözmüşse doymuş çözeltidir.
3- Aşırı Doymuş Çözeltiler Çözücü çözebileceğinden fazla maddeyi çözmüşse aşırı doymuş çözeltidir.
ÇÖZELTİLERİN ÖZELLİKLERİ
Katı-Sıvı Çözeltilerinde,
1- Çözeltinin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından büyüktür.
2- Çözeltinin donma noktası saf çözücüden düşüktür.
3- Çözeltinin buhar basıncı saf çözücünün buhar basıncından düşüktür.
4- Çözeltinin öz kütlesi saf çözücünün öz kütlesinden büyüktür.
5- Bir çözeltiye su eklenirse derişimi düşer, buhar basıncı artar, donma noktası yükselir. İletkenliği azalır.
DERİŞİM VE DERİŞİM ÇEŞİTLERİ
Bir çözeltinin birim hacmine çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.
Çözünenin kütlesi
Derişim = -------------------
Çözeltinin hacmi
Kütlece % Derişim Bir çözeltinin 100 gramında çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.
Çözünenin kütlesi
Yüzde Derişim = --------------------x100
Çözeltinin kütlesi
KARIŞIMLARIN % DERİŞİMİ
İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa, karışımdaki toplam çözünen madde miktarı, karıştırılan çözeltilerdeki çözünen maddelerin kütleleri toplamına eşittir. Bu durumda aşağıdaki bağıntıya göre hesap yapılır.
M1Y1 + M2Y2 +................= MkYk
* Çözeltiye saf su eklenirse derişim 0/100 (% 0 lık çözelti), saf madde eklenirse derişim 100/100 alınır.
MOLAR DERİŞİM (MOLARİTE)
Bir litre çözeltide çözünen maddenin mol sayısıdır.
Molaritenin birimi mol /litre yada molar ( M) dır.
Çözünenin mol sayısı
MOLARİTE= ------------------------
Çözeltinin hacmi(litre)
İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa,
M1V1 + M2V2+..............=MkVk
*Çözeltinin öz kütlesi verilirse, Çözünenin kütlesi=%.d.V ye eşittir.
Normalite Bir litre çözeltide çözünmüş olan maddenin eşdeğer gram sayısıdır. Pratik olarak ;
Normalite = molarite x etki değeri
Etki değeri Asitlerde suya verilen H+ sayısı, bazlarda OH- sayısı, tuzlarda ise + yada - yük sayısıdır.
Örnek H2SO4 için etki değeri 2 dir. HNO3 için 1, H3PO4 için 3 dür.
NaOH için 1, Ca(OH)2 için 2, Al(OH)3 için 3 dür.
CuSO4 için etki değeri 2 dir. (SO4-2) ve Al2(SO4)3 de ise 6 dır.
İYONLARIN MOLAR DERİŞİMİ
AlCl3 --> Al+3 + 3Cl-
1 M 1M 3M
CaCl2 --> Ca+2 + 2Cl-
2 M 2 M 4 M
Al2SO4 --> 2Al+3 + 3 SO4-2
2 M 4 M 6 M Elektrik İletkenliği Çözeltilerin bir kısmı elektriği ilettiği halde bir kısmı iletmez. Elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir. Biri maddenin elektriği iletmesi için;
1- Serbest halde elektronu bulunmalıdır. (elektron akışıyla) Örneğin metaller ve alaşımlar bu şekilde iletir.
2- Yapısında + ve - yüklü iyonlar ( İyonik katılar) bulunmalıdır. ( Bütün metal- ametal bileşikleri)
ÇözünürlükBelli bir sıcaklıkta, çözücünün belli miktarında çözünen madde miktarıdır. Çözücü miktarı genelde 100 ml ya da 100 gram, çözücü olarak da su alınır. Çözünürlük katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir.
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
1- Çözücü ve çözünenin cinsi
Her madde her maddede çözünmez. Organik bileşikler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler. Polar bileşikler polar çözücüde apolar bileşikler apolar çözücüde çözünürler. Örneğin naftalin suda çözünmez fakat benzende çözünür. “Benzer benzeri çözer”.
2- Sıcaklık
Katıların çözünürlüğü genelde ısı alıcı (endotermik) olduğu halde gazların çözünürlüğü ekzotermiktir. Sıcaklığın artırılması katıların çözünürlüğünü artırdığı halde gazların çözünürlüğünü azaltır.
3- Basınç
Basınç değişimi katıların çözünürlüğünü etkilemediği halde gazların çözünürlüğünü doğru orantılı olarak etkiler.
ÇÖZÜNME HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER
1- Sıcaklık
Çözünürlüğü sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişen maddelerin çözünme hızı sıcaklığın artmasıyla artar.
2- Tanecik Büyüklüğü
Çözünen maddenin tanecikleri ne kadar küçükse çözünme o kadar hızlı olur. ( Örneğin talaş ile kalasın yanmasını karşılaştırdığımızda talaşın yanma hızının daha fazla olduğunu söyleriz)
3- Karıştırma
Çözeltinin karıştırılması katıyı küçük taneciklere ayırdığı için, çözcüyle temas eden yüzeyi artırır ve çözünme hızlanır.
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
KONULAR
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
Kimyasal tepkimeler olurken ısı şeklinde enerji alış-verişi olur. Alınan yada verilen bu ısıya tepkime ısısı, oluşum ısısı, çözünme ısısı, nötürleşme ısısı gibi isimler verilir. Kimyasal tepkimelerde bağların kırılması dışarıdan ısı gerektiren( endotermik) bir olaydır. Bağlar kırıldıktan sonra atomlar yeniden düzenlenerek yeni bağlar oluşur ve bağ oluşumunda ısı açığa çıkar (ekzotermik). Örneğin H2 gazı ile O2 gazından H2O oluşurken,
2H-H + O=O --> 2H2O
H-H bağlarının ve O=O bağlarının kırılarak O-H bağlarının oluşması gerekir. Kimyasal maddelerin yapısında depolanmış enerji doğrudan ölçülemez. Bunun yerine ürünlerin toplam ısı kapsamıyla (entalpi) girenlerin toplam ısı kapsamı arasındaki fark ölçülebilir. Bu farka tepkime entalpisi denir ve DH ile gösterilir.
DH = D HÜRÜNLER - DHGİRENLER
''Isı ile sıcaklık birbirine karıştırılmamalıdır. Isı enerjinin bir biçimidir. Sıcaklık her bir moleküle düşen ortalama ısı hareketidir''
ENDOTERMİK TEPKİMELER Bir tepkime olurken sistem dışarıdan ısı alıyorsa bu tür tepkimelere endotermik tepkimler denir. Bu tür tepkimelerde ısı girenler tarafına yazılır ve DH ın işareti pozitiftir.
Örnek :
Na + ısı --> Na+ + e-
H2O(k) ---> H2O(S) DH = 10,5 kk
2HgO + ısı --> 2Hg + ½ O2
EKZOTERMİK TEPKİMELER Bu tür tepkimelerde tepkime devam ettiği sürece sistem sürekli dışarıya ısı verir. Bu tepkimelerde DH ın işareti negatiftir.
Örnek CH4 + 2O2 --> CO2 + 2H2O + 890 kj DH= -212 k.kal
H2O(k) H2O(s) + 6,01 kj DH= -6,01 kj
OLUŞUM ENTALPİSİ: 25 0C ve 1 atm de bir bileşiğin bir molünün elementlerinden oluşması sırasındaki entalpi değişimini molar oluşum entalpisi denir.
Örnek
H2(g) + 1/2O2(g) --> H2O(g) DH= -57,8 k.kal
H2(g) + 1/2O2(g) --> H2O(s) DH = -68,3 k.kal
½ H2(g) + ½ I2(g) --> HI(g) DH= +6 k.kal
DH Entalpi madde miktarına, maddenin fiziksel haline ve basınca bağlıdır. Tepkimenin izlediği yola bağlı değildir. Sıvı suyun oluşum entalpisi, gaz halindeki suyun oluşum entalpisinden büyüktür. Bunun sebebi gaz halinde oluşan suyun sıvılaşırken dışarıya fazladan bir enerji vermesinden kaynaklanmaktadır.
Oluşum entalpilerinden faydalanılarak bir tepkimenin tepkime entalpisi hesaplanabilir.
aA + bB --> cC + dD
tepkimesinin entalpisini hesaplayabilimek için ürünlerin oluşum ısısları toplamından girenlerin oluşum ısıları toplamını çıkarmak gerekir.
DH = [ c x DHC + dDHD ] - [ a x DHA + b xDHB]
DH Katsayılarla çarpılmasının nedeni, verilen oluşum ısılarının 1 molü başına olmasındandır.
Örnek CH4 ün molar yanma entalpisini hesaplayınız ?
DH CH4= -18 k.kal DH H2O = -68 k.kal DH CO2 = -94 k.kal
CH4 + 2O2 ? CO2 + 2H2O
DH = [ (-94) + (2x-68)]- [ 0 + (-18)]
DH= -212 k.kal
DH Elementlerin oluşum ısıları sıfır kabul edilmiştir.
HESS YASASI :
Tepkime ister bir basamakta, ister bir kaç basamakta gerçekleşmiş olsun, herhangi bir kimyasal tepkimedeki entalpi değişiminin sabit olduğunu belirtir.
Örnek C(GRAFİT) + 1/2O2 --> CO + ½ O2--> CO2 DH=-68 k.kal
C(GRAFİT) + O2 --> CO2 DH = -68 k.kal
Her tepkimenin DH ı deneysel olarak ölçülemez. Termokimyasal veriler cebirsel olarak işlem görebildiğinden, başka tepkimeler için yapılan ölçümlerden yararlanarak herhangi bir tepkimenin entalpisi ölçülebilir. Bunun için;
1- Bir tepkime ters çevrilirse DH işaret değiştirir.
2- Bir tepkime bir sayı ile çarpılırsa DH da aynı sayıyla çarpılır.
3- İki tepkime toplanırsa DH larda toplanır.
Örnek 4NH3 + 3O2 --> 2N2 + 6 H2O DH = -366 k.kal
N2O + H2 --> N2 + H2O DH= - 88 k.kal
H2 + ½ O2 --> H2O DH= -68 k.kal
Bu verilerden yararlanarak aşağıdaki tepkimenin DH değerini bulunuz.
2NH3 + 3N2O--> 4N2 + 3H2O
Çözüm :
Verilen eşitlikte sol tarafta 2 mol NH3 bulunduğundan ilk eşitlik ve buna ilişkin DH değeri 2 ile bölünür. Son eşitlikteki N2O nun katsaysısı 3 olacağından, ikinci eşitlik ve ?H değeri 3 ile çarpılır. Son basamakta sol tarafta katılan 3H2 i gidermek için üçüncü eşitlik ters çevrilip 3 ile çarpılır.
2NH3 + 3/2 O2 --> N2 + 3H2O DH= -183 k.kal
3N2O + 3H2 --> 3N2 + 3H2O DH= -264 k.kal
3H2O --> 3H2 + 3/2 O2 DH = 204 k.kal
2NH3 + 3N2O --> 4N2 + 3H2O DH= -243 k.kal
ISI ÖLÇÜMLERİ : Kimyasal değişmelerle birlikte ısı etkilerini ölçmek için kalorimetre olarak isimlendirilen aygıtlar kullanılır. Kalorimetre, iyi izole edilmiş bir kabın içindeki ağırlığı bilinen miktarda suya batırılmış olan ve tepkimenin oluştuğu, diğer bir kaptan ibarettir. Belli miktarda tepkimeye giren madde kullanılarak tepkime oluşturulur ve tepkime sırasında açığa çıkan ısı suyun ve kalorimetrenin sıcaklığını artırır.
Tepkimedeki ısı değişimi Q = mc(su) Dt + mc(kap) Dt bağıntısından hesaplanır.
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
Ana Sayfa
Copy Right © Murathoca
MOL KAVRAMI İLE İLGİLİ SORULAR
Örnek1 :
CH4 bileşiğinin yapısındaki C ve H atomlarının kütlece yüzdeleri nedir?
Çözüm :
CH4’ün mol kütlesini bulalım C’nin atom ağırlığı 12 ve H’nin atom ağırlığı 1 olduğundan 12 + 4 . 1 = 16 gram olarak bulunur.
Buradan elementlerin yüzdelerini orantı kurarak bulalım
16 gr. CH4 de 12 gr. C varsa
100 gr’ da x gr. C vardır.
X = %75
Bileşiğin kütlece %75’I karbondur. %25’I de Hidrojen olur.
Örnek2 :
3 mol NaOH bileşiği kaç gramdır ?
(Na:23 , O:16 , H:1)
Çözüm:
Önce NaOH’nin mol kütlesini bulalım.
NaOH= 23 + 16 + 1=40 gram
Orantı kurularak 3 mol NaOH’nin kaç gram olduğunu bulalım.
1 mol NaOH 40 gram ise
3 mol NaOH x gramdır.
X= 120 gram
3 mol NaOH bileşiğinin 120 gram olduğu bulunur.
Örnek 3:
12 gram C3H4 bileşiği kaç moldür? (C: 12 H:1)
Çözüm :
Önce C3H4 ‘ün 1 molünün ağırlığını bulalım.
C3H4 = 3.12 + 4.1 = 40 gram.
Orantı kurularak mol sayısı bulunur.
40 gram C3H4 1 mol ise
12 gram C3H4 x moldür.
X= 0,3 mol
12 gram C3H4 ‘ün 0,3 mol olduğu bulunur.
Örnek 4 :
Aşağıdaki bazı bileşikler ve mol kütleleri verilmiştir. Hangisi yanlıştır? (C:12 H:1 )
Bileşik Mol kütlesi
A) C3H4 40
B) C4H8 54
C) C2H2 26
D) C2H6 30
Çözüm :
Bileşiklerin mol kütlelerini hesaplayalım.
C3H4 : 3.12+4.1=40
C4H8 : 4.12+8.1=56
C2H2 : 2.12+2.1 = 26
C2H6 : 2.12+6.1 = 30
Buna göre A,C,D’nin doğru B’nin yanlış olduğu bulunur.
Örnek 5 :
SO3’ün bileşiğindeki S’nin kütlece % si kaçtır ?
(S:32 O:36)
A) 20 B) 25 C) 40 D) 60
Çözüm :
Önce SO3 ‘ün mol kütlesini bulalım.
SO: 32+3.16=80 gram
Orantıyla bileşikteki S’nin yüzdesi hesaplanır.
80 gram SO3 de 32 gram S varsa
100 gram SO3 de x gram S vardır.
X=%40 olarak bulunur.
Örnek 6:
C3HX + 4O2 3CO2 + 2H2O
Denkleminde bulunan C3HX bileşiğindeki x’in değeri nedir ?
A) 1 B) 2 C)3 D) 4
Çözüm :
Ürünlerde 2H2O da toplam 4 tane H olduğundan reaksiyona girenlerde 4 H olması için x=4 olmalıdır.
Örnek 7 :
6,02.1023 tane FE atomu =1mol FE atomu 6,02.1023 tane H2O molekülü = 1 mol H2O molekülüdür.
Örnek 8 :
Mol karbon (C) atomu : 6,02.1023 tane C atomu = 1 atom –g C = 12 g.
Örnek 9 :
1 mol sodyum (Na) atomu : 6,02.1023 tane Na atomu = 1 atom – gram Na=23 gr
Örnek 10 :
1 mol Ca(NO3)2 kaç gramdır ?
(Ca= 40 ; N= 14 ; O=16 )
A) 164 B) 150 C) 116 D) 102
Çözüm :
Ca(NO3)2
+ Toplam = 164 g dır .
Örnek 11 :
H2O molekülünün bağıl molekül kütlesi
H2O = 2.1 + 16 = 18 gram
1 mol H2O molekülü = 6,02.1023 tane H2O molekülü = 1 molekül gram H2O = 18 gram
Örnek 12 :
1 mol H2 SO4 kaç gramdır ?
( H=1 , g= 32 , O=16)
A) 78 B) 88 C)98 D) 108
Çözüm :
H2 SO4
+ 98 gram
Örnek 13 :
8,8 gram CO2 kaç moldür ?
(C=12 , O=16 )
A) 0,02 B)0,2 C) 0,3 D) 0,4
Çözüm :
CO2 = 12+16.2 = 44 gram
1 mol CO2 44 gram ise
x mol CO2 8,8 gram
X= 8,8 X= 0,2 mol 44
Örnek 14 :
0,4 mol Fe atomu kaç gramdır ?
(Fe= 56 )
Çözüm :
1 mol Fe atomu 56 gram ise
0,4 mol Fe atomu x
x= 0,4 . 56 x= 22,4 gram 1
Örnek 15 :
126 g HNO3 içinde kaç mol oksijen atomu bulunur ?
(H=1 N=14 O=16)
A) 3 B)6 C)9 D) 12
Çözüm :
Önce 1 mol HNO3 ‘ün kaç gram olduğunu bulmamız gerekir.
HNO3 = 1 + 14 + (3.16)
= 15+ 48
= 63 gram
1 mol HNO3 içinde 1 mol H atomu
1 mol N atomu ve 3 mol O atomu bulunur.
63 g HNO3 ‘de 3 mol O atomu
126g HNO3 ‘de x
2
X= 126.3 = 6
63
olduğundan , 6 mol O atomu vardır
Örnek 16 :
0,2 mol Ca kaç tane atom içerir ?
A) 12,04.1023 B)6,02.1023 C) 3,01.1023 D)1,204.1023
Çözüm:
1 mol Ca 6,02.1023 tane ise
0,2 mol Ca x
X=6,02.1023 . 0,2 X=1,204.1023
Örnek 17 :
Bakır II sülfat (CuSO4) bileşiğinde Cu’nun kütlece % si kaçtır ?
( Cu= 64 S=32 O=16 )
A)60 B)40 C)20 D) 10
Çözüm :
1 mol CuSO4 = 64+32+(4.16)
= 64+32+64
= 160 g dır.
160 g CuSO4 ‘da 64 g Cu varsa
100 g CuSO4 ‘da x vardır
X= 100 . 64 = 40 g 160
X=40 g %40 dır.
Örnek 18 :
Mol Mg atomu, 1 mol S atomu, 4 mol oksijen atomundan oluşan bileşikteki kükürtün kütlece yüzdesi nedir ? ( Mg= 24 ; S= 32 O=16 )
A)26,67 B)53,34 C) 80,01 D) 84
Çözüm :
1 Mol Mg atomu
1 Mol S atomu 1 mol MgSO 4 tir
4 mol O atomu
1 mol MgSO 4 = 24 + 32 + (4.16)
= 24+32+64
= 120 g dır.
120 g MgSO 4 da 32 g S atomu varsa
100 g MgSO 4 de x vardır
X=100.32 = 3200 = 26,67 S 120 120
O halde kükürtün kütlece yüzdesi % 26,67 dir.
Örnek 19 :
1 mol H2 ile 1 mol H2O’nun aşağıda verilen hangi özellikleri aynıdır ?
A) Mol kütleleri B)Molekül Sayıları C) Atom sayıları D) Molekül Yapıları
Çözüm :
Cevap B
Örnek 20 :
160 gr SO3 bileşiğinde kaç mol oksijen atomu vardır?
( S=32 O=16)
Çözüm :
SO3 = 32 + (16.3)
= 32 + 48
= 80
1 SO3 80 gr ise
x SO3 160 gr
X= 160 = 2
80
Oksijeni sorduğundan ; 2.3 = 6 mol oksijen atomu vardır.
Örnek 21 :
4 mol C2H6 kaç gramdır ?
( H=1 C=12 )
Çözüm :
C2H6 = 12.2 + 6.1 = 30
1 mol C2H6 30 gram ise
4 mol C2H6 x gramdır
4. 30 = 120 gram
Örnek 22 :
Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin molekül ağırlığı yanlış hesaplanmıştır ?
A) CH3OH = 32 B) C2H5OH = 56 C) CH3COOH = 60 D) C4H10 =58
Çözüm :
Cevap B çünkü ;
C2H5OH= 24+(1.5)+16+1= 46 çıkar.
Örnek 23 :
10 gram C2H6 kaç moldür ?
( C=12 , H=1 )
Çözüm :
C2H6 = (12.2)+(1.6)= 24+6=30
1 mol C2H6 30 gram ise
x mol C2H6 10 gram dır
x= 10 1 tür.
30 3
Örnek 24 :
Fe2O3 bileşiğinde oksijenin yüzdesi nedir ?
Çözüm :
Fe2O3 = (56.2)+(16.3)=160
160 g Fe2O3 de 48g O varsa
100 g Fe2O3 x vardır
X= 100.48 = 4800 = %30
160 160
Örnek 25 :
H2O bileşiğinde oksijen yüzdesinin hidrojen yüzdesine oranı aşağıdakilerden hangisidir? ( H= 1 , O = 16)
Çözüm :
H2O = (1.2)+16 = 18
H2 = 2
O = 16
2
16 = 8
Örnek 26 :
3 mol CO2 kaç tane oksijen atomu içerir ?
Çözüm :
1 mol 6,02.1023
3 mol x
x= 3 . 6,02.1023 =18,06.1023 eder.
Oksijen atomunu sorduğu için ; 18,06.1023 . 2 = 36,12.1023 eder.
Örnek 27 :
0,2 molü 9,2 gram olan bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir ? (N=14 O=16)
A) N2O B)NO C) NO2 D) N2 O3
Çözüm :
Cevap C
NO2 = 14+(16.2)
= 14+32
= 46
0,2 molü 9,2 gram ise
1 molü x
X= 9,2 = 46 gram
0,2
Örnek 28 :
1 mol Ca3(PO4)2 bileşiği kaç gramdır ? (Ca : 40 , P:31, O=16 )
Çözüm :
Ca3(PO4)2 = (40.3)+(31.2)+(16.4).2
= 120+62+64.2
= 120+62+128
= 310 gram
Örnek 29 :
Bir tane O2 molekülünün kütlesi kaç gramdır?
Çözüm :
Mol kütlesi : 2.16=32 gramdır.
6,02.1023 tane O2 molekülü 32 gram ise
1 tane O2 molekülü X
X= 32 = 5,316.10-23 g/molekülüdür.
6,02.1023
Örnek 30 :
3,01 . 1021 tane NH3 molekülü kaç moldür ?
Çözüm :
6,02.1023 tane molekül içerir
6,02.1023 tane molekül 1 mol ise
3,01. 1021 tane molekül x mol
X= 3,01 . 1021 = 5.10-3 moldür
6,02.1023
Örnek 31 :
18,06.1022 tane oksijen atomu içeren NaNO3 kaç moldür ?
Çözüm :
3.6,02.1023 . 1023 tane O atomu içerir.
12 mol O atomu içerdiğinde 1 mol ise
3 mol O atomu içerdiğinde x mol
X= 3 = 0,25 moldür.
12
Örnek 32 :
3 mol oksijen atomu içeren Al2(SO4)3 bileşiği kaç moldür ?
Çözüm :
3 . 6,02.1023 tane O atomu içerdiğinde 1 mol ise
18,06 . 1022 tane O atomu içerdiğinde x mol
X= 18,06 . 1022 = 0,1 moldür.
3.6,02.1023
Örnek 33 :
N .Ş .da 5,6 litre hacim kaplayan SO2 gazı kaç moldür ?
Çözüm :
N .Ş .da hacmi 22,4 litredir.
22,4 litresi 1 mol ise
5,6 litresi x mol
X= 5,6 = 0,25 moldür.
22,4
Örnek 34 :
N .Ş .da 4,48 litre hacim kaplayan C2H6 gazı ;
a. Kaç moldür ?
b. Kaç tane molekül içerir?
c. Kaç gramdır ?
d. Kaç tane C atomu içerir ? ( C : 12 H:1 )
Çözüm :
a. n= V n= 4,48 n=0,2 moldür.
22,4 22,4
b. 22,4 litresi 6,02 . 1023 tane molekül içerirse
4,48 litresi x tane molekül
X= 4,48 . 6,02.1023 = 1,204 . 1023 tane molekül içerir.
22,4
c. 22,4 litresi 30 gram ise
4,48 litresi x gram
X= 4,48 . 30 = 6 gramdır.
22,4
d. 22,4 litresi 2. 6,02. 1023 tane C atomu içerirse
4,48 litresi x tane C atomu
X= 4,48 . 2 . 6,02.1023
22,4
X= 0,4 . 6,02.1023 tane C atomu içerir.
Örnek 35 :
X ve Y elementlerinin oluşturduğu X2Y ve XY2 bileşiklerinin mol kütleleri sırasıyla 62 ve 55 dir. X ve Y’nin atom kütleleri kaçtır ?
X Y
A) 16 23
B) 23 16
C) 23 12
D) 12 23
E) 12 16
Çözüm :
X2Y=62
XY2 =55 İse
2X+Y=62
X+2Y=55 olur ve buradan X=23 Y= 16 olarak hesaplanır.
Örnek 36 :
1 mol XI’nın kütlesi, 1 mol CX4’ün kütlesinin 8 katı ise X’in atom kütlesi kaçtır ?
Çözüm :
XI= 8
X + 127 = 8 (12+4x)
X=1
Örnek 37 :
Aşağıda iki bileşiğin 0,2’şer mollerinin kütleleri verilmiştir.
X2Y= 6,8 gram
X2YZ4 = 19,6 gram
Buna göre, Z’nin bir molü kaç gramdır?
Çözüm :
Bileşiklerin birer mollerinin kütleleri bulunur.
X2Y= 34
X2YZ4 = 98
Taraf tarafa çıkarılırsa
4Z= 64
Z=16
Örnek 38 :
Aynı bir M metalinin oksijen ile yaptığı oksit bileşikleri M2O3 ve MO2’dir. Bu bileşiklerin 0,5’er mollerinin kütleleri arasında 34 gramlık fark bulunduğuna göre M’nin atom kütlesi kaçtır? (O:16)
Çözüm :
Bileşiklerin birer mollerinin kütleleri arasındaki fark 68 gram’dır.
M2O3 - MO2 =68
M+16 =68
M=52
Örnek 39 :
1,6 gram M metali tamamen oksitlendiğinde oluşan bileşiğin kütlesi 2,0 gram olduğuna göre bileşiğin basit formülü nedir ? (M:64 O:16)
Çözüm :
Oksit MxOy şeklinde düşünülürse ;
X= 1,6/64 = 0,025
Y= 0,4/16 = 0,025
M0,025 . O0,025 MO olarak bulunabilir .
Örnek 40 :
Kütlesi 1,04 gram olan M metali oksijen ile tamamen yakıldığında kütlesi 1,52 gram oluyor. Buna göre yanma sonucu oluşan oksit bileşiğindeki M metal atomunun değerliği kaçtır ? (M:52 O:16 )
Çözüm :
M metali yakıldığında oluşan oksit 1,52 gram ise; oksidin yapısında 1,04 gram M 0,48 gram oksijen vardır.
x.52/y.16=1,04/0,48
x/y = 2/3
Oksit M2O3 tür . M atomunun değerliği (+3) olarak bulunur.
Örnek 41 :
Metalleri ametallerden ayıran en önemli özellik hangisidir ?
Çözüm :
Elementler metaller ve ametaller olmak üzere ikiye ayrılırlar. Metalleri, ametallerden ayıran en önemli özellik,elektriksel iletkenliktir. Metaller, yapısındaki serbest elektronların örgü boşluklarındaki hareketi ile elektrik akımı iletirken ametaller iletmez.
Hazırlayan : Haliko
KONULAR
MOL KAVRAMI
Mol Avagadro sayısı ( 6,02.1023 ) kadar atom yada molekül içeren maddeye 1 mol denir.
Örnek 1 mol HF 6,02.1023 tane HF molekülüdür. Yine bu molekülün içerisinde 1 mol H atomu (6,02.1023tane) ve 1 mol F atomu (6,02.1023 tane) vardır.
Atom Ağırlığı 12C izotopu standart seçilerek diğer elementlerin bu izotopla kıyaslanması sonucu hesaplanan kütlelerdir. Örneğin, H=1 O=16 N=14 S=32
1 Atomik Kütle Birimi (a.k.b) : 1/ 6,02.10-23 = 1,66.10-24) gramdır.
Molekül Ağırlığı : Bileşiği oluşturan elementlerin gram cinsinden kütlelerinin toplamına denir.
Örnek : 1 mol C6H12O6 (glikoz) kaç gramdır ? (C=12 O=16 H=1)
6.12 = 72 gram C
12.1 = 12 gram H
6.16 = 96 gram O
---------------------
180 gram
Bir Tane Molekülün Kütlesi : Bir tek molekülün kütlesi molekül ağırlığının Avagadro sayısına bölümüyle bulunur .
1 tek molekülün kütlesi = MA/6,02.10-23
Örnek : 1 tane H2O molekülü kaç gramdır ? (H=1 O=16)
1 tane H2O = 18/ 6.10-23 = 3.10-23 gramdır.
Bir Tane Atomun Kütlesi : Atom ağırlığının Avagadro sayısına oranıdır.
1 tek atomun kütlesi = A.A./ 6,02.10-23
Örnek : 1 tane C atomu kaç gramdır ? (C=12)
1 tane C atomu = 12/6.10-23 = 2.10-23 gramdır.
N.Ş.A’ da Hacim : Bütün gazların bir molü N.Ş.A’da ( 0 0C ve 1 atmosfer de) 22,4 litredir.
Mol Hesaplama Yöntemleri
m: Verilen Litre Verilen tanecik Sayısı n: mol sayısı Ma=Molekül ağırlığı
Verilen ağırlık Verilen hacim verilen tanecik n=------------------=------------------=-------------
Ma 22,4 6,0210-23
Örnek : 23 gram C2H5OH kaç moldür ? (C=12 O=16 H =1)
MA = 2.12 + 6.1 + 16.1= 46 gram/mol
n=23/46 = 0,5 mol
Örnek : N.Ş.A’da 2,8 litre olan CO2 gazı kaç mol ve kaç gramdır ?(C=12 O=16)
n=2,8/22,4 = 0,125 mol.
1 mol CO2 44 gram olduğuna göre 0,125 mol CO2 0,125.44= 5,5 gramdır.
22,4 litre = 1 mol : 11,2 litre= 0,5 mol : 5,6 litre = 0,25 mol : 2,8 Litre = 0,125 mol
Örnek : 3,01.1023 tane C2H4 molekülü kaç gramdır ? (C=12 H=1)
n=3,01.1023/6,02.1023= 0,5 mol 1 mol C2H4 28 gram ise 0,5 mol C2H4 14 gram olur.
Kütlece yüzde = (Elementin bileşikteki kütlesi/toplam kütle)x100
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen gramı = II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen gramı
I. elementin bileşikteki kütlesi I. elementin verilen yüzdesi = II. elementin bileşikteki kütlesi II. elementin verilen yüzdesi
Mol Kavramının çözümlü testi için tıklayınız...
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
Ana Sayfa
Copy Right © Murathoca
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
MOL KAVRAMI ÇÖZÜMLÜ TEST
S.1) I- 16 gram oksijen gazı
II- 3,01.1023 tane He gazı
III- 6 gam C içeren CO2 gazı
yukarıdaki gazların N.Ş.A.’ da kapladıkları hacim hangi seçenekte doğru olarak
verilmiştir ?(C=12 O=16)
A) I>II>III B) I=II>III
C) I=II=III D) II>III>I
E) I=III>II
Çözüm : I- n=16/32 = 0,5 mol 0,5. 22,4 = 11,2 litre
II- 3,01.102376,02.1023=0,5 mol 0,5.22,4 = 11,2 litre
III- 6 gram C içeren CO2 0,5 moldür. 0,5.22,4 = 11,2 litre
Cevap C
S.2) 3,01.1022 tane X(OH)2 3,7 gram olduğuna göre X in atom ağırlığı kaçtır ? (O=16 H=1)
A) 74 B) 32 C) 40
D) 56 E) 14
Çözüm : n= 3,01.1023/ 6,02.1023 = 0,05 mol
0,05 mol 3,7 gramsa
1 mol X X= 74 gram/ mol
X+32+2= 74 ? X=40 gr/mol
Cevap C
S.3) 8 gram oksijen gazında kaç tane atom vardır ? (O=16)
A) 3,01.1023 B) 6,02.1023
C) 12,04.1023 D) 1,505.1023
E) 24,08.1023
Çözüm : n= 8/32= 0,25 mol O2 gazı 1 mol O2 molekülünde 2.6,02.1023 tane atom varsa
0,25 mol O2 de X X= 3,01.1023 tane atom Cevap A
S.4) 0,2 mol X2Y3 32 gram gelmektedir. Y nin atom ağırlığı 16 olduğuna göre X in atom ağırlığının Y nin atom ağırlığına oranı nedir ?
A) 2/3 B) 3/2 C) 1
D) 3/7 E) 7/2
Çözüm : 0,2 mol 32 gramsa
1 mol ?
?= 160 gr/mol
2.X + 3.16 = 160 ? X= 56 gr/mol
X/Y = 56/16 X/Y= 7/2 Cevap E
S.5) I- XY bileşiğinin molekül ağırlığı 28 dir.
II- XY2 bileşiğinin molekül ağırlığı 44 dür.
Buna göre X ve Y nin atom ağırlıkları sırasıyla nedir ?
A) 24-32 B) 14-12 C) 12-16
D) 32-23 E) 12-14
Çözüm :
2 X + Y = 28
X + 2Y = 44
X= 12 Y= 16 Cevap C
S.6) Kütlece %80 X içeren X2H6 bileşiğinde X in atom ağırlığı kaçtır ?
A) 12 B) 14 C) 23
D) 27 E) 40
Çözüm : 2.X / 6.1 = 80/20 X= 12 Cevap A
S.7) NH3 + CO karışımı N.Ş.A da 11,2 litre olup karışımın kütlesi 11,8 gram gelmektedir. Karışımdaki CO nun mol % si nedir ? ( C=12 O=16 N=14 H=1)
A) 20 B) 40 C) 60
D) 80 E) 90
Çözüm : NH3 + CO = 0,5 mol; NH3 x mol ise CO = 0,5-x moldür.
0,5. 17 + (0,5-x).28 = 11,8 gram
X=0,2 mol NH3 CO = 0,3 mol olur.
0,5 molde 0,3 mol CO varsa
100 molde X X= 60 Cevap C
S.8) 1,806.1023 tane atom içeren SO3 gazı N.Ş.A da kaç litre hacim kaplar ?
A) 6,72 B) 22,4 C) 2,24
D) 1,68 E ) 4,48
Çözüm : n= 1,806.1023/6,02.1023 = 0,3 mol atom
1 mol SO3 de toplam 4 mol atom varsa
X mol 0,3 mol atom
X= 0,075 mol V= 0,075.22,4 = 1,68 litre Cevap D
S.9) 3,01.1023 tane CO molekülü, N.Ş.A da 5,6 litre hacim kaplayan N2 gazı ve 7,5 gram NO gazından oluşan karışımın kütlesi kaç gramdır ?
A) 14 B) 21 C) 22
D) 28,5 E) 32,5
Çözüm : CO= 3,01.1023/6,02.1023 = 0,5 mol .28 = 14 gr
N2 = 5,6/22,4 = 0,25 mol . 28=7 gr
NO= 7,5 gr Mt= 14+7+7,5 = 28,5 gr. Cevap D
S.10) Eşit molekül sayıda bir karışım elde edebilmek için 15 gram C2H6 gazına N.Ş.A da kaç litre C3H4 eklenmelidir ? (C=12 H=1)
A) 5,6 B) 2,24 C) 22,4
D) 1,12 E) 11,2
Çözüm : C2H6= 15/30 = 0,5 mol
Molekül sayılarının eşit olması demek mol sayılarının eşit olması demektir. O halde C2H6 da 0,5 mol olmalıdır.
0,5.22,4 = 11,2 litre C3H4 Cevap E
S.11) X2H4 bileşiği ile XO bileşiği eşit kütlede ve molekül sayıları da eşit olduğuna göre X in atom ağırlığı nedir ?(O=16 H=1)
A) 12 B) 14 C) 16
D) 32 E) 40
Çözüm : Molekül sayıları eşitse mol sayıları da eşittir. Kütlelerde eşit olduğuna göre molekül ağırlıkları da eşittir.
2.X + 4.1 = X+16 X= 12 Cevap A
S.12) XY3 bileşiğinin molekül ağırlığı MgY bileşiğinin molekül ağırlığının 2 katı olduğuna göre Y elementinin atom ağırlığı kaçtır? (X=32, Mg=24)
A) 12 B) 16 C) 23
D) 24 E) 40
Çözüm : (32 + 3.Y) = 2.(24 + Y) Y = 16 Cevap B
S.13) 0,01 molünde 0,02 mol X ve 0,03 mol Y bulunan bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) XY B) XY2 C) X2Y3
D) XY3 E) X2Y
Çözüm : 1 molde 2 mol X ve 3 mol Y bulunacağından bileşik X2Y3 olur.
Cevap C
S.14) 0,5 mol CuSO4XH2O bileşiği 125 gram ise X sayısı nedir ? (Cu=64 S=32 H=1 O=16)
A) 2 B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
Çözüm :
0,5 mol CuSO4XH2O 125 gram ise
1 mol ?
? = 250 gram
CuSO4XH2O = 250 64 + 32 +64 + 18.X = 250
X= 5 Cevap D
S.15) 0,2 molünde 2,4 gram X ve 3,2 gram Y bulunduran bileşiğin bir molekülünün kütlesi kaç gramdır ?
A) 28 B) 28/6,02.1023
C) 14/6,02.1023 D) 6,02.1023
E) 6,02.1023/28
Çözüm :
1 mol bileşikte 12 gram X ve 16 gram Y bulunacağından bileşiğin molekül ağırlığı 28 gram dır. 1 molekülün kütlesi MA/ 6,02.10 23 olduğundan 28/6,02.1023 olur.
Cevap B
S.16) 2 mol CO2 için ;
I- 2 mol C içerir.
II- 4 mol O atomu içerir.
III- 6,02.1023 tane CO2 molekülüdür.
IV- Toplam atom sayısı 6x6,02.1023 dür.
Yargılarından hangisi yada hangileri doğrudur ?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I,II ve IV E) II,III ve IV
Çözüm :
I- 1 mol CO2 de 1 mol C varsa 2 mol CO2 de 2 mol C olur.
II- 1 mol CO2 de 2 mol O varsa 2 molde 4 mol O olur.
III- 1 mol CO2 6,02.1023 tane CO2 dir. 2 mol ise 1,204.1023 tane CO2 molekülüdür.
IV- 1 mol de 3x6,02.1023 tane atom varsa 2 mol de 6x6,02.1023 tane atom bulunur.
Cevap D
S.17) CuSO45H2O bileşiğinin kütlece % kaçı H2O dur ? (CUSO4=160 H2O=18)
A) 18 B) 36 C) 54
D) 72 E) 90
Çözüm :
1 mol CuSO45H2O= 250 gram olup 90 gramı sudur.
250 gram da 90 gram su varsa
100 gramda X
X= 36 Cevap B
S.18) 8 gram XH4 12,04.1023 tane H atomu içerdiğine göre 1 mol XH4 kaç gramdır ?
A) 8 B) 16 C) 32
D) 64 E) 80
Çözüm :
n= 12,04.1023/6,02.1023 n= 2 mol H atomu
2 mol H atomu içeren bileşik 8 gram ise
4 mol H içeren bileşik ?
? = 16 gram Cevap B
S.19) X2S in 0,1 mol ü 3,4 gramı ise X2O nun 0,2 mol ü kaç gramdır ?(S=32 O=16)
A) 1 B) 18 C) 3,6
D) 2,8 E) 3,2
Çözüm : 0,1 mol X2S 3,4 gram ise 1 molü 34 gram olup X in atom ağırlığı 1 olur. X2O= 18 olup 0,2 molü 3,6 gram olur. Cevap C
S.20) Aşağıdakilerden hangisi N.Ş.A da en fazla hacim kaplar ? (C=12 H=1 He=4 N=14)
A) NH3 B) He C) CO D) NO E) N2O
Çözüm: Molekül ağırlığı küçük olanın molü büyük olur. Mol sayısı büyük olanın hacmi de büyüktür. Cevap B
S.21) I- 6,02.1022 tane SO2 molekülü
II- N.Ş.A da 8,96 Lt hacim kaplayan NH3 gazı
III- 0,1 mol SO3 gazı
Yukarıda verilen gazların kütleleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir ?
(S=32 O=16 N=14 H=1)
A) I>II>III B) III>II>I C) II>III>I
D) I=II>III E) III=II>I
Çözüm : SO2 = 6,02.1022/6,02.1023 = 0,1 mol
0,1 .64 = 6,4 gram SO2
NH3= 8,96/22,4 = 0,4 mol
0,4 . 17 = 6,8 gramNH3
0,1 . 80= 8 gram SO3
Buna göre III>II>I dir. Cevap B
S.22) C3H6 gazı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?(C=12 H=1)
A) N.Ş.A da 4,48 litresi 8,4 gramdır.
B) N.Ş.A da öz kütlesi 1,875 gr / lt dir.
C) 1,204.1023 tanesi N.Ş.A da 4,48 lt dir.
D) 0,5 molü 4,5 tane atom içerir.
E) 3,01.1022 tane molekülü 1,8 gr C içerir.
Çözüm : 1mol C3H6 da 9 mol atom varken 0,5 mol C3H6 4,5 tane değil 4,5 mol atom bulunur.
Cevap D
S.23) Avagadro sayısı kadar atom içeren Fe2O3(k) bileşiği için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur ?(Fe=56 O=16)
A) 32 gramdır.
B) 5 mol dür.
C) N.Ş.A. da 22,4 litredir.
D) 2 mol Fe içerir.
E) 48 gram O içerir.
Çözüm : Avagadro sayısı kadar atom= 1 mol atom
1 mol Fe2O3 de 5 mol atom varsa
X mol 1 mol atom
X= 0,2 mol Fe2O3 dür.
1 mol Fe2O3 160 gram olduğuna göre 0,2 mol ü 32 gramdır.
Cevap A
S.24) 0,4 mol SO2 ile N.Ş.A da 11,2 litre hacim kaplayan CO gazında toplam kaç mol O atomu vardır ?
A) 0,8 B) 0,5 C) 2,5
D) 1,3 E) 0,9
Çözüm : 1 mol SO2 de 2 mol O varsa
0,4 mol de X
X= 0,8 mol O atomu
1 mol CO da 1 mol O varsa
0,5 mol O da X
X= 0,5 mol O atomu
0,5 + 0,8 = 1,3 mol O atomu
Cevap C
S.25) 11,2 gram C2H4 gazı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (C=12 H=1)
A) 4,8 gram C içerir.
B) 1,6 gram H içerir.
C) 0,5 mol dür.
D) 2,408.1023 tane molekül içerir.
E) N.Ş.A da 8,96 litre hacim kaplar.
Çözüm : n= 11,2/28 n=0,4 mol. Cevap C
S.26) 0,4 molü 40 gram olan bileşik aşağıdakilerden hangisidir? ( C=12 S=32 Ca=40 O=16 N=14)
A) NH3 B) Ca(OH)2 C) NO
D) CaCO3 E) SO3
Çözüm : 0,4 mol 40 gramsa
1 mol X
X= 100 gram CaCO3=100 olduğundan
Cevap D
Testler
Copy Right © Murathoca
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
KONULAR
ÇÖZELTİLER
Çözelti Homojen karışımlara çözelti denir.
ÇÖZELTİLERİ SINIFLANDIRMA
A- Çözücü ve Çözünene Göre Sınıflandırma
1- Katı-Sıvı Çözeltileri Bir katının bir sıvıda çözünmesiyle hazırlanan çözeltilerdir. ( Tuzlu su, şekerli su, bazlı su.....)
2- Sıvı-Sıvı Çözeltileri Bir sıvının başka bir sıvıda çözünmesiyle oluşan homojen karışımlardır.
( Kolonya, alkol+su...)
3- Katı-Katı Çözeltileri Bir katının başka bir katı içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlardır. Bütün alaşımlar katı-katı çözeltileridir. ( Lehim, çelik, tunç, prinç.....)
4- Gaz-Gaz Çözeltileri En az iki gaz karışımıdır. Bütün gaz karışımları homojendir ve çözeltidir. ( Hava, tüp gaz)
5- Gaz-Sıvı Çözeltileri Bir gazın bir sıvıda çözünmesiyle oluşan karışımlardır. ( Kola, gazoz...)
B- Derişime Göre Sınıflandırma
1- Seyreltik Çözeltiler Çözücü çözebileceğinden az miktarda maddeyi çözmüşse doymamış ya da seyreltik çözeltidir.
2- Doymuş Çözelti Çözücü çözebileceği kadar maddeyi çözmüşse doymuş çözeltidir.
3- Aşırı Doymuş Çözeltiler Çözücü çözebileceğinden fazla maddeyi çözmüşse aşırı doymuş çözeltidir.
ÇÖZELTİLERİN ÖZELLİKLERİ
Katı-Sıvı Çözeltilerinde,
1- Çözeltinin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından büyüktür.
2- Çözeltinin donma noktası saf çözücüden düşüktür.
3- Çözeltinin buhar basıncı saf çözücünün buhar basıncından düşüktür.
4- Çözeltinin öz kütlesi saf çözücünün öz kütlesinden büyüktür.
5- Bir çözeltiye su eklenirse derişimi düşer, buhar basıncı artar, donma noktası yükselir. İletkenliği azalır.
DERİŞİM VE DERİŞİM ÇEŞİTLERİ
Bir çözeltinin birim hacmine çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.
Çözünenin kütlesi
Derişim = -------------------
Çözeltinin hacmi
Kütlece % Derişim Bir çözeltinin 100 gramında çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.
Çözünenin kütlesi
Yüzde Derişim = --------------------x100
Çözeltinin kütlesi
KARIŞIMLARIN % DERİŞİMİ
İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa, karışımdaki toplam çözünen madde miktarı, karıştırılan çözeltilerdeki çözünen maddelerin kütleleri toplamına eşittir. Bu durumda aşağıdaki bağıntıya göre hesap yapılır.
M1Y1 + M2Y2 +................= MkYk
* Çözeltiye saf su eklenirse derişim 0/100 (% 0 lık çözelti), saf madde eklenirse derişim 100/100 alınır.
MOLAR DERİŞİM (MOLARİTE)
Bir litre çözeltide çözünen maddenin mol sayısıdır.
Molaritenin birimi mol /litre yada molar ( M) dır.
Çözünenin mol sayısı
MOLARİTE= ------------------------
Çözeltinin hacmi(litre)
İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa,
M1V1 + M2V2+..............=MkVk
*Çözeltinin öz kütlesi verilirse, Çözünenin kütlesi=%.d.V ye eşittir.
Normalite Bir litre çözeltide çözünmüş olan maddenin eşdeğer gram sayısıdır. Pratik olarak ;
Normalite = molarite x etki değeri
Etki değeri Asitlerde suya verilen H+ sayısı, bazlarda OH- sayısı, tuzlarda ise + yada - yük sayısıdır.
Örnek H2SO4 için etki değeri 2 dir. HNO3 için 1, H3PO4 için 3 dür.
NaOH için 1, Ca(OH)2 için 2, Al(OH)3 için 3 dür.
CuSO4 için etki değeri 2 dir. (SO4-2) ve Al2(SO4)3 de ise 6 dır.
İYONLARIN MOLAR DERİŞİMİ
AlCl3 --> Al+3 + 3Cl-
1 M 1M 3M
CaCl2 --> Ca+2 + 2Cl-
2 M 2 M 4 M
Al2SO4 --> 2Al+3 + 3 SO4-2
2 M 4 M 6 M Elektrik İletkenliği Çözeltilerin bir kısmı elektriği ilettiği halde bir kısmı iletmez. Elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir. Biri maddenin elektriği iletmesi için;
1- Serbest halde elektronu bulunmalıdır. (elektron akışıyla) Örneğin metaller ve alaşımlar bu şekilde iletir.
2- Yapısında + ve - yüklü iyonlar ( İyonik katılar) bulunmalıdır. ( Bütün metal- ametal bileşikleri)
ÇözünürlükBelli bir sıcaklıkta, çözücünün belli miktarında çözünen madde miktarıdır. Çözücü miktarı genelde 100 ml ya da 100 gram, çözücü olarak da su alınır. Çözünürlük katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir.
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
1- Çözücü ve çözünenin cinsi
Her madde her maddede çözünmez. Organik bileşikler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler. Polar bileşikler polar çözücüde apolar bileşikler apolar çözücüde çözünürler. Örneğin naftalin suda çözünmez fakat benzende çözünür. “Benzer benzeri çözer”.
2- Sıcaklık
Katıların çözünürlüğü genelde ısı alıcı (endotermik) olduğu halde gazların çözünürlüğü ekzotermiktir. Sıcaklığın artırılması katıların çözünürlüğünü artırdığı halde gazların çözünürlüğünü azaltır.
3- Basınç
Basınç değişimi katıların çözünürlüğünü etkilemediği halde gazların çözünürlüğünü doğru orantılı olarak etkiler.
ÇÖZÜNME HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER
1- Sıcaklık
Çözünürlüğü sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişen maddelerin çözünme hızı sıcaklığın artmasıyla artar.
2- Tanecik Büyüklüğü
Çözünen maddenin tanecikleri ne kadar küçükse çözünme o kadar hızlı olur. ( Örneğin talaş ile kalasın yanmasını karşılaştırdığımızda talaşın yanma hızının daha fazla olduğunu söyleriz)
3- Karıştırma
Çözeltinin karıştırılması katıyı küçük taneciklere ayırdığı için, çözcüyle temas eden yüzeyi artırır ve çözünme hızlanır.
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
İNTERNETİN RENKLİ KİMYA WEBİ Ana Sayfa
KONULAR
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
Kimyasal tepkimeler olurken ısı şeklinde enerji alış-verişi olur. Alınan yada verilen bu ısıya tepkime ısısı, oluşum ısısı, çözünme ısısı, nötürleşme ısısı gibi isimler verilir. Kimyasal tepkimelerde bağların kırılması dışarıdan ısı gerektiren( endotermik) bir olaydır. Bağlar kırıldıktan sonra atomlar yeniden düzenlenerek yeni bağlar oluşur ve bağ oluşumunda ısı açığa çıkar (ekzotermik). Örneğin H2 gazı ile O2 gazından H2O oluşurken,
2H-H + O=O --> 2H2O
H-H bağlarının ve O=O bağlarının kırılarak O-H bağlarının oluşması gerekir. Kimyasal maddelerin yapısında depolanmış enerji doğrudan ölçülemez. Bunun yerine ürünlerin toplam ısı kapsamıyla (entalpi) girenlerin toplam ısı kapsamı arasındaki fark ölçülebilir. Bu farka tepkime entalpisi denir ve DH ile gösterilir.
DH = D HÜRÜNLER - DHGİRENLER
''Isı ile sıcaklık birbirine karıştırılmamalıdır. Isı enerjinin bir biçimidir. Sıcaklık her bir moleküle düşen ortalama ısı hareketidir''
ENDOTERMİK TEPKİMELER Bir tepkime olurken sistem dışarıdan ısı alıyorsa bu tür tepkimelere endotermik tepkimler denir. Bu tür tepkimelerde ısı girenler tarafına yazılır ve DH ın işareti pozitiftir.
Örnek :
Na + ısı --> Na+ + e-
H2O(k) ---> H2O(S) DH = 10,5 kk
2HgO + ısı --> 2Hg + ½ O2
EKZOTERMİK TEPKİMELER Bu tür tepkimelerde tepkime devam ettiği sürece sistem sürekli dışarıya ısı verir. Bu tepkimelerde DH ın işareti negatiftir.
Örnek CH4 + 2O2 --> CO2 + 2H2O + 890 kj DH= -212 k.kal
H2O(k) H2O(s) + 6,01 kj DH= -6,01 kj
OLUŞUM ENTALPİSİ: 25 0C ve 1 atm de bir bileşiğin bir molünün elementlerinden oluşması sırasındaki entalpi değişimini molar oluşum entalpisi denir.
Örnek
H2(g) + 1/2O2(g) --> H2O(g) DH= -57,8 k.kal
H2(g) + 1/2O2(g) --> H2O(s) DH = -68,3 k.kal
½ H2(g) + ½ I2(g) --> HI(g) DH= +6 k.kal
DH Entalpi madde miktarına, maddenin fiziksel haline ve basınca bağlıdır. Tepkimenin izlediği yola bağlı değildir. Sıvı suyun oluşum entalpisi, gaz halindeki suyun oluşum entalpisinden büyüktür. Bunun sebebi gaz halinde oluşan suyun sıvılaşırken dışarıya fazladan bir enerji vermesinden kaynaklanmaktadır.
Oluşum entalpilerinden faydalanılarak bir tepkimenin tepkime entalpisi hesaplanabilir.
aA + bB --> cC + dD
tepkimesinin entalpisini hesaplayabilimek için ürünlerin oluşum ısısları toplamından girenlerin oluşum ısıları toplamını çıkarmak gerekir.
DH = [ c x DHC + dDHD ] - [ a x DHA + b xDHB]
DH Katsayılarla çarpılmasının nedeni, verilen oluşum ısılarının 1 molü başına olmasındandır.
Örnek CH4 ün molar yanma entalpisini hesaplayınız ?
DH CH4= -18 k.kal DH H2O = -68 k.kal DH CO2 = -94 k.kal
CH4 + 2O2 ? CO2 + 2H2O
DH = [ (-94) + (2x-68)]- [ 0 + (-18)]
DH= -212 k.kal
DH Elementlerin oluşum ısıları sıfır kabul edilmiştir.
HESS YASASI :
Tepkime ister bir basamakta, ister bir kaç basamakta gerçekleşmiş olsun, herhangi bir kimyasal tepkimedeki entalpi değişiminin sabit olduğunu belirtir.
Örnek C(GRAFİT) + 1/2O2 --> CO + ½ O2--> CO2 DH=-68 k.kal
C(GRAFİT) + O2 --> CO2 DH = -68 k.kal
Her tepkimenin DH ı deneysel olarak ölçülemez. Termokimyasal veriler cebirsel olarak işlem görebildiğinden, başka tepkimeler için yapılan ölçümlerden yararlanarak herhangi bir tepkimenin entalpisi ölçülebilir. Bunun için;
1- Bir tepkime ters çevrilirse DH işaret değiştirir.
2- Bir tepkime bir sayı ile çarpılırsa DH da aynı sayıyla çarpılır.
3- İki tepkime toplanırsa DH larda toplanır.
Örnek 4NH3 + 3O2 --> 2N2 + 6 H2O DH = -366 k.kal
N2O + H2 --> N2 + H2O DH= - 88 k.kal
H2 + ½ O2 --> H2O DH= -68 k.kal
Bu verilerden yararlanarak aşağıdaki tepkimenin DH değerini bulunuz.
2NH3 + 3N2O--> 4N2 + 3H2O
Çözüm :
Verilen eşitlikte sol tarafta 2 mol NH3 bulunduğundan ilk eşitlik ve buna ilişkin DH değeri 2 ile bölünür. Son eşitlikteki N2O nun katsaysısı 3 olacağından, ikinci eşitlik ve ?H değeri 3 ile çarpılır. Son basamakta sol tarafta katılan 3H2 i gidermek için üçüncü eşitlik ters çevrilip 3 ile çarpılır.
2NH3 + 3/2 O2 --> N2 + 3H2O DH= -183 k.kal
3N2O + 3H2 --> 3N2 + 3H2O DH= -264 k.kal
3H2O --> 3H2 + 3/2 O2 DH = 204 k.kal
2NH3 + 3N2O --> 4N2 + 3H2O DH= -243 k.kal
ISI ÖLÇÜMLERİ : Kimyasal değişmelerle birlikte ısı etkilerini ölçmek için kalorimetre olarak isimlendirilen aygıtlar kullanılır. Kalorimetre, iyi izole edilmiş bir kabın içindeki ağırlığı bilinen miktarda suya batırılmış olan ve tepkimenin oluştuğu, diğer bir kaptan ibarettir. Belli miktarda tepkimeye giren madde kullanılarak tepkime oluşturulur ve tepkime sırasında açığa çıkan ısı suyun ve kalorimetrenin sıcaklığını artırır.
Tepkimedeki ısı değişimi Q = mc(su) Dt + mc(kap) Dt bağıntısından hesaplanır.
ÇÖZELTİLER - GAZLAR - MOL KAVRAMI - REDOKS - RADYOAKTİFLİK - KİMYASALTEPKİME
Ana Sayfa
Copy Right © Murathoca
MOL KAVRAMI İLE İLGİLİ SORULAR
Örnek1 :
CH4 bileşiğinin yapısındaki C ve H atomlarının kütlece yüzdeleri nedir?
Çözüm :
CH4’ün mol kütlesini bulalım C’nin atom ağırlığı 12 ve H’nin atom ağırlığı 1 olduğundan 12 + 4 . 1 = 16 gram olarak bulunur.
Buradan elementlerin yüzdelerini orantı kurarak bulalım
16 gr. CH4 de 12 gr. C varsa
100 gr’ da x gr. C vardır.
X = %75
Bileşiğin kütlece %75’I karbondur. %25’I de Hidrojen olur.
Örnek2 :
3 mol NaOH bileşiği kaç gramdır ?
(Na:23 , O:16 , H:1)
Çözüm:
Önce NaOH’nin mol kütlesini bulalım.
NaOH= 23 + 16 + 1=40 gram
Orantı kurularak 3 mol NaOH’nin kaç gram olduğunu bulalım.
1 mol NaOH 40 gram ise
3 mol NaOH x gramdır.
X= 120 gram
3 mol NaOH bileşiğinin 120 gram olduğu bulunur.
Örnek 3:
12 gram C3H4 bileşiği kaç moldür? (C: 12 H:1)
Çözüm :
Önce C3H4 ‘ün 1 molünün ağırlığını bulalım.
C3H4 = 3.12 + 4.1 = 40 gram.
Orantı kurularak mol sayısı bulunur.
40 gram C3H4 1 mol ise
12 gram C3H4 x moldür.
X= 0,3 mol
12 gram C3H4 ‘ün 0,3 mol olduğu bulunur.
Örnek 4 :
Aşağıdaki bazı bileşikler ve mol kütleleri verilmiştir. Hangisi yanlıştır? (C:12 H:1 )
Bileşik Mol kütlesi
A) C3H4 40
B) C4H8 54
C) C2H2 26
D) C2H6 30
Çözüm :
Bileşiklerin mol kütlelerini hesaplayalım.
C3H4 : 3.12+4.1=40
C4H8 : 4.12+8.1=56
C2H2 : 2.12+2.1 = 26
C2H6 : 2.12+6.1 = 30
Buna göre A,C,D’nin doğru B’nin yanlış olduğu bulunur.
Örnek 5 :
SO3’ün bileşiğindeki S’nin kütlece % si kaçtır ?
(S:32 O:36)
A) 20 B) 25 C) 40 D) 60
Çözüm :
Önce SO3 ‘ün mol kütlesini bulalım.
SO: 32+3.16=80 gram
Orantıyla bileşikteki S’nin yüzdesi hesaplanır.
80 gram SO3 de 32 gram S varsa
100 gram SO3 de x gram S vardır.
X=%40 olarak bulunur.
Örnek 6:
C3HX + 4O2 3CO2 + 2H2O
Denkleminde bulunan C3HX bileşiğindeki x’in değeri nedir ?
A) 1 B) 2 C)3 D) 4
Çözüm :
Ürünlerde 2H2O da toplam 4 tane H olduğundan reaksiyona girenlerde 4 H olması için x=4 olmalıdır.
Örnek 7 :
6,02.1023 tane FE atomu =1mol FE atomu 6,02.1023 tane H2O molekülü = 1 mol H2O molekülüdür.
Örnek 8 :
Mol karbon (C) atomu : 6,02.1023 tane C atomu = 1 atom –g C = 12 g.
Örnek 9 :
1 mol sodyum (Na) atomu : 6,02.1023 tane Na atomu = 1 atom – gram Na=23 gr
Örnek 10 :
1 mol Ca(NO3)2 kaç gramdır ?
(Ca= 40 ; N= 14 ; O=16 )
A) 164 B) 150 C) 116 D) 102
Çözüm :
Ca(NO3)2
+ Toplam = 164 g dır .
Örnek 11 :
H2O molekülünün bağıl molekül kütlesi
H2O = 2.1 + 16 = 18 gram
1 mol H2O molekülü = 6,02.1023 tane H2O molekülü = 1 molekül gram H2O = 18 gram
Örnek 12 :
1 mol H2 SO4 kaç gramdır ?
( H=1 , g= 32 , O=16)
A) 78 B) 88 C)98 D) 108
Çözüm :
H2 SO4
+ 98 gram
Örnek 13 :
8,8 gram CO2 kaç moldür ?
(C=12 , O=16 )
A) 0,02 B)0,2 C) 0,3 D) 0,4
Çözüm :
CO2 = 12+16.2 = 44 gram
1 mol CO2 44 gram ise
x mol CO2 8,8 gram
X= 8,8 X= 0,2 mol 44
Örnek 14 :
0,4 mol Fe atomu kaç gramdır ?
(Fe= 56 )
Çözüm :
1 mol Fe atomu 56 gram ise
0,4 mol Fe atomu x
x= 0,4 . 56 x= 22,4 gram 1
Örnek 15 :
126 g HNO3 içinde kaç mol oksijen atomu bulunur ?
(H=1 N=14 O=16)
A) 3 B)6 C)9 D) 12
Çözüm :
Önce 1 mol HNO3 ‘ün kaç gram olduğunu bulmamız gerekir.
HNO3 = 1 + 14 + (3.16)
= 15+ 48
= 63 gram
1 mol HNO3 içinde 1 mol H atomu
1 mol N atomu ve 3 mol O atomu bulunur.
63 g HNO3 ‘de 3 mol O atomu
126g HNO3 ‘de x
2
X= 126.3 = 6
63
olduğundan , 6 mol O atomu vardır
Örnek 16 :
0,2 mol Ca kaç tane atom içerir ?
A) 12,04.1023 B)6,02.1023 C) 3,01.1023 D)1,204.1023
Çözüm:
1 mol Ca 6,02.1023 tane ise
0,2 mol Ca x
X=6,02.1023 . 0,2 X=1,204.1023
Örnek 17 :
Bakır II sülfat (CuSO4) bileşiğinde Cu’nun kütlece % si kaçtır ?
( Cu= 64 S=32 O=16 )
A)60 B)40 C)20 D) 10
Çözüm :
1 mol CuSO4 = 64+32+(4.16)
= 64+32+64
= 160 g dır.
160 g CuSO4 ‘da 64 g Cu varsa
100 g CuSO4 ‘da x vardır
X= 100 . 64 = 40 g 160
X=40 g %40 dır.
Örnek 18 :
Mol Mg atomu, 1 mol S atomu, 4 mol oksijen atomundan oluşan bileşikteki kükürtün kütlece yüzdesi nedir ? ( Mg= 24 ; S= 32 O=16 )
A)26,67 B)53,34 C) 80,01 D) 84
Çözüm :
1 Mol Mg atomu
1 Mol S atomu 1 mol MgSO 4 tir
4 mol O atomu
1 mol MgSO 4 = 24 + 32 + (4.16)
= 24+32+64
= 120 g dır.
120 g MgSO 4 da 32 g S atomu varsa
100 g MgSO 4 de x vardır
X=100.32 = 3200 = 26,67 S 120 120
O halde kükürtün kütlece yüzdesi % 26,67 dir.
Örnek 19 :
1 mol H2 ile 1 mol H2O’nun aşağıda verilen hangi özellikleri aynıdır ?
A) Mol kütleleri B)Molekül Sayıları C) Atom sayıları D) Molekül Yapıları
Çözüm :
Cevap B
Örnek 20 :
160 gr SO3 bileşiğinde kaç mol oksijen atomu vardır?
( S=32 O=16)
Çözüm :
SO3 = 32 + (16.3)
= 32 + 48
= 80
1 SO3 80 gr ise
x SO3 160 gr
X= 160 = 2
80
Oksijeni sorduğundan ; 2.3 = 6 mol oksijen atomu vardır.
Örnek 21 :
4 mol C2H6 kaç gramdır ?
( H=1 C=12 )
Çözüm :
C2H6 = 12.2 + 6.1 = 30
1 mol C2H6 30 gram ise
4 mol C2H6 x gramdır
4. 30 = 120 gram
Örnek 22 :
Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin molekül ağırlığı yanlış hesaplanmıştır ?
A) CH3OH = 32 B) C2H5OH = 56 C) CH3COOH = 60 D) C4H10 =58
Çözüm :
Cevap B çünkü ;
C2H5OH= 24+(1.5)+16+1= 46 çıkar.
Örnek 23 :
10 gram C2H6 kaç moldür ?
( C=12 , H=1 )
Çözüm :
C2H6 = (12.2)+(1.6)= 24+6=30
1 mol C2H6 30 gram ise
x mol C2H6 10 gram dır
x= 10 1 tür.
30 3
Örnek 24 :
Fe2O3 bileşiğinde oksijenin yüzdesi nedir ?
Çözüm :
Fe2O3 = (56.2)+(16.3)=160
160 g Fe2O3 de 48g O varsa
100 g Fe2O3 x vardır
X= 100.48 = 4800 = %30
160 160
Örnek 25 :
H2O bileşiğinde oksijen yüzdesinin hidrojen yüzdesine oranı aşağıdakilerden hangisidir? ( H= 1 , O = 16)
Çözüm :
H2O = (1.2)+16 = 18
H2 = 2
O = 16
2
16 = 8
Örnek 26 :
3 mol CO2 kaç tane oksijen atomu içerir ?
Çözüm :
1 mol 6,02.1023
3 mol x
x= 3 . 6,02.1023 =18,06.1023 eder.
Oksijen atomunu sorduğu için ; 18,06.1023 . 2 = 36,12.1023 eder.
Örnek 27 :
0,2 molü 9,2 gram olan bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir ? (N=14 O=16)
A) N2O B)NO C) NO2 D) N2 O3
Çözüm :
Cevap C
NO2 = 14+(16.2)
= 14+32
= 46
0,2 molü 9,2 gram ise
1 molü x
X= 9,2 = 46 gram
0,2
Örnek 28 :
1 mol Ca3(PO4)2 bileşiği kaç gramdır ? (Ca : 40 , P:31, O=16 )
Çözüm :
Ca3(PO4)2 = (40.3)+(31.2)+(16.4).2
= 120+62+64.2
= 120+62+128
= 310 gram
Örnek 29 :
Bir tane O2 molekülünün kütlesi kaç gramdır?
Çözüm :
Mol kütlesi : 2.16=32 gramdır.
6,02.1023 tane O2 molekülü 32 gram ise
1 tane O2 molekülü X
X= 32 = 5,316.10-23 g/molekülüdür.
6,02.1023
Örnek 30 :
3,01 . 1021 tane NH3 molekülü kaç moldür ?
Çözüm :
6,02.1023 tane molekül içerir
6,02.1023 tane molekül 1 mol ise
3,01. 1021 tane molekül x mol
X= 3,01 . 1021 = 5.10-3 moldür
6,02.1023
Örnek 31 :
18,06.1022 tane oksijen atomu içeren NaNO3 kaç moldür ?
Çözüm :
3.6,02.1023 . 1023 tane O atomu içerir.
12 mol O atomu içerdiğinde 1 mol ise
3 mol O atomu içerdiğinde x mol
X= 3 = 0,25 moldür.
12
Örnek 32 :
3 mol oksijen atomu içeren Al2(SO4)3 bileşiği kaç moldür ?
Çözüm :
3 . 6,02.1023 tane O atomu içerdiğinde 1 mol ise
18,06 . 1022 tane O atomu içerdiğinde x mol
X= 18,06 . 1022 = 0,1 moldür.
3.6,02.1023
Örnek 33 :
N .Ş .da 5,6 litre hacim kaplayan SO2 gazı kaç moldür ?
Çözüm :
N .Ş .da hacmi 22,4 litredir.
22,4 litresi 1 mol ise
5,6 litresi x mol
X= 5,6 = 0,25 moldür.
22,4
Örnek 34 :
N .Ş .da 4,48 litre hacim kaplayan C2H6 gazı ;
a. Kaç moldür ?
b. Kaç tane molekül içerir?
c. Kaç gramdır ?
d. Kaç tane C atomu içerir ? ( C : 12 H:1 )
Çözüm :
a. n= V n= 4,48 n=0,2 moldür.
22,4 22,4
b. 22,4 litresi 6,02 . 1023 tane molekül içerirse
4,48 litresi x tane molekül
X= 4,48 . 6,02.1023 = 1,204 . 1023 tane molekül içerir.
22,4
c. 22,4 litresi 30 gram ise
4,48 litresi x gram
X= 4,48 . 30 = 6 gramdır.
22,4
d. 22,4 litresi 2. 6,02. 1023 tane C atomu içerirse
4,48 litresi x tane C atomu
X= 4,48 . 2 . 6,02.1023
22,4
X= 0,4 . 6,02.1023 tane C atomu içerir.
Örnek 35 :
X ve Y elementlerinin oluşturduğu X2Y ve XY2 bileşiklerinin mol kütleleri sırasıyla 62 ve 55 dir. X ve Y’nin atom kütleleri kaçtır ?
X Y
A) 16 23
B) 23 16
C) 23 12
D) 12 23
E) 12 16
Çözüm :
X2Y=62
XY2 =55 İse
2X+Y=62
X+2Y=55 olur ve buradan X=23 Y= 16 olarak hesaplanır.
Örnek 36 :
1 mol XI’nın kütlesi, 1 mol CX4’ün kütlesinin 8 katı ise X’in atom kütlesi kaçtır ?
Çözüm :
XI= 8
X + 127 = 8 (12+4x)
X=1
Örnek 37 :
Aşağıda iki bileşiğin 0,2’şer mollerinin kütleleri verilmiştir.
X2Y= 6,8 gram
X2YZ4 = 19,6 gram
Buna göre, Z’nin bir molü kaç gramdır?
Çözüm :
Bileşiklerin birer mollerinin kütleleri bulunur.
X2Y= 34
X2YZ4 = 98
Taraf tarafa çıkarılırsa
4Z= 64
Z=16
Örnek 38 :
Aynı bir M metalinin oksijen ile yaptığı oksit bileşikleri M2O3 ve MO2’dir. Bu bileşiklerin 0,5’er mollerinin kütleleri arasında 34 gramlık fark bulunduğuna göre M’nin atom kütlesi kaçtır? (O:16)
Çözüm :
Bileşiklerin birer mollerinin kütleleri arasındaki fark 68 gram’dır.
M2O3 - MO2 =68
M+16 =68
M=52
Örnek 39 :
1,6 gram M metali tamamen oksitlendiğinde oluşan bileşiğin kütlesi 2,0 gram olduğuna göre bileşiğin basit formülü nedir ? (M:64 O:16)
Çözüm :
Oksit MxOy şeklinde düşünülürse ;
X= 1,6/64 = 0,025
Y= 0,4/16 = 0,025
M0,025 . O0,025 MO olarak bulunabilir .
Örnek 40 :
Kütlesi 1,04 gram olan M metali oksijen ile tamamen yakıldığında kütlesi 1,52 gram oluyor. Buna göre yanma sonucu oluşan oksit bileşiğindeki M metal atomunun değerliği kaçtır ? (M:52 O:16 )
Çözüm :
M metali yakıldığında oluşan oksit 1,52 gram ise; oksidin yapısında 1,04 gram M 0,48 gram oksijen vardır.
x.52/y.16=1,04/0,48
x/y = 2/3
Oksit M2O3 tür . M atomunun değerliği (+3) olarak bulunur.
Örnek 41 :
Metalleri ametallerden ayıran en önemli özellik hangisidir ?
Çözüm :
Elementler metaller ve ametaller olmak üzere ikiye ayrılırlar. Metalleri, ametallerden ayıran en önemli özellik,elektriksel iletkenliktir. Metaller, yapısındaki serbest elektronların örgü boşluklarındaki hareketi ile elektrik akımı iletirken ametaller iletmez.
Hazırlayan : Haliko
иιgнт gσиєя
мя.ѕємραтι¢σ
- Katılım
- 14 Tem 2006
- Mesajlar
- 1,777
- Reaction score
- 0
- Puanları
- 0
kardeş gene müthişsin dil ve anlatımda da kimyada da bana yardım ettin çok teşekkür ederim çokk