St.AnGeR
Document Visor..
Bu makalede üçüncü seviye dillerden olan, .Net Geliştirme Ortamı ile birlikte gelen ve kullanımı oldukça rahat bir dil olan Microsoft Visual C++ .Net üzerinde durulacaktır. Kısa bir tarihçeden sonra Visual C++ .Net in bazı özelliklerine değinmek istiyorum. Son olarak da bu dilin akademik olarak hangi derslerde kullanılabileceği konusuna değinilecektir.
Yazar: Orhan Karahasan
Yazıldığı Tarih: 04.04.2005
Programlama dili programcıların bilgisayarla iletişimini sağlayan ve değişik komut dizileri iletmelerini sağlayan bir araçtır. Bu diller değişik kategorilere ayrılmıştır. Bu kategoriler de kendi içerisinde değişik sınıflara ayrılmıştır. Bu kategorilerden birisi programlama dilinin insan diline yakınlığını ifade eder. Buna göre programlama dilleri üçe ayrılır:
1).Makina dili (Machine language) 2).Assembly dili (Assembly language) 3).Yüksek seviyeli programlama dili (High level)
Bu diller yukarıdan aşağıya anlaşılabilmesi anlamında insan diline yakınlığı ifade eder. Makina dili 1 ve 0 lardan oluşan bir dildir. Assembly dili ise makina dilinden daha fazla ama yüksek seviyeli programlama dilinden daha az anlaşılabilir. Yüksek seviyeli programlama dili ise insan diline diğer kategorilerdeki dillere göre daha anlaşılır ve yazımı kolaydır.
Bu makalede üçüncü seviye dillerden olan, .Net Geliştirme Ortamı ile birlikte gelen ve kullanımı oldukça rahat bir dil olan Microsoft Visual C++ .Net üzerinde durulacaktır. Kısa bir tarihçeden sonra Visual C++ .Net in bazı özelliklerine değinmek istiyorum. Son olarak da bu dilin akademik olarak hangi derslerde kullanılabileceği konusuna değinilecektir.
1960 lı yıllarda bazı yeni programlama dilleri ortaya çıkmıştır. Bu dillere örnek olarak Fortran dilinden esinlenerek ortaya çıkan ve yordam(procedural) programlama kavramlarını kullanan ALGOL 60 gösterilebilir. 1963 yılında CPL(combined Procedural Language) adında bir dil ALGOL 60 üzerine bina edilmiştir. Bu programlama dili üzerine 1967 yılında Martin Richards tarafından BCPL(Basic Combined Programming Language) geliştirilmiştir. Bu dil CPL dilinin basitleştirilmiş bir hali olarak ortaya çıkmıştır. 1970 yılında Kan Thompson Bell laboratuarlarında B adında bir dil geliştirmiştir. Bu dil BCPL üzerine geliştirilmiş ve CPL dilinin oldukça basitleştirilmiş bir hali olarak ortaya çıkmıştır. Fakat B dilinin de bazı eksikleri vardı. 1973 yılında Denis Ritchie, Bell Laboratuarlarında C dilinin temellerini atmıştır. Array, pointer gibi programlama kavramlarını da ortaya atan isimlerden olmuştur. Brian Kernighan ve Denis Ritchie tarafından “C Programlama Dili” adında bir kitap basılmış ve bu kitap 1989 yılında kabul edilen C ANSI standartlarının temellerini oluşturmuştur. 1980 lerin başında Bell Laboratuarlarında Bjarne Stroustrup C++ dilini geliştirmeye başlamış ve bu dil 1983 yılında C++ adını almıştır. 1985 yılında ilk ticari versiyonu üretilmiş ve “C++ Programlama Dili” isimli kitabıyla birlite Bjarne Stroustrup tarafından piyasaya sürülmüştür. 1990 lı yılların başından itibaren C++ dili için bir standard oluşturulmaya çalışılmış ve 1997 yılında ANSI komitesi tarafından taslak bir döküman oluşturulmuştur. Şu anda piyasada görsel programlama araçlarıyla güçlendirilmiş C++ versiyonları bulunmaktadır.
Visual C++ .Net Microsoft tarafından .Net Geliştirme ortamı ile birlikte gelen nesne yönelimli bir programlama dilidir. C++ ile program geliştirme tecrübesi olan geliştiriciler için Microsoft’un .Net geliştirme ortamına entegre edilmiş ve görsel program yapmalarını kolaylaştırmak amacıyla geliştirilmiştir. Burada Visual C++ .Net’in bazı özelliklerinden bahsetmek istiyorum.
Birinci özellik olarak Visual C++ .Net ile ADO .Net üzerinden veritabanı erişimi yapmak gösterilebilir. System:
ata::Sqlclient yada System:ata::OleDbDataClient paketleri içerisinde yer alan veritabanı erişim ve yönetim sınıfları ile kolaylıkla SQL Server yada MS Access gibi veritabanlarına erişim ve yönetim sağlanabilmektedir. Ayrıca ADO .Net’in getirmiş olduğu bağlantısız veritabanı erişimi özelliklerinden de faydalanilabilmektedir. Burada konuyu hem pekiştirmek, hemde Visual Studio .Net Geliştirme ortamı üzerinden nasıl proje geliştirilir konusunu açıklığa kavuşturmak için kısa bir proje oluşturalım.
Figure 1. Microsoft Visual Studio .Net Geliştirme Ortamı
Figure 1 den de görüldüğü üzere geliştirmek istediğimiz dili seçip proje tipini seçmek suretiyle projemize başlıyoruz. Projeye öncelikle bir isim vermemiz gerekiyor. Anlamlı bir isim verdikten sonra karşımıza çıkan ekranda form üzerinde taşı ve bırak yöntemiyle nesnelerimizi oluşturabiliriz. Proje açıldıktan ve form tasarlandıktan sonra geliştirme ortamı Figure 2 de verilmiştir. Bu arada bu projenin kaynak kodları ve ilgili makale www.msakademik.net adresinden Visual C++ bölümü altından temin edilebilir.
Visual C++ .Net’in en çok kullanılan özelliklerinden biri de program geliştiricilerinin hayatını kolaylaştıran güçlü hata yakalama araçlarıdır. Bu hata yakalama araçlarıyla, programda meydana gelen hataların sebeplerini yakalamak ve çözüme kolaylıkla ulaşmak mümkündür. Hatalara örnek olarak bir sayıyı 0 ile bölmek, rakam olmayan bir değişkeni rakam olarak kullanmak yada sql server veritabanına erişememek gösterilebilir. Bu hata yakalama araçlarının genel yapısı aşağıda verilmiştir.
try{ //Buraya kodunuzu yazınız }catch (System::Exception * str) { Sonuc->Text=System::Convert::ToString(str->Message); };
Bu kodda eğer try – catch bloğunun içerisindeki kod dizisinde bir hata meydana gelirse, bu hata bir etiket(label) nesnesine yazdırılıyor. Eskiden hatanın sebeplerini yakalamak oldukça zor iken, şimdi .Net’in getirdiği araçlarla daha kolay bir hal almıştır.
Firure 2- Form tasarımı sonrasında Geliştirme Ortamı Görüntüsü
Son olarak bu makalede Microsoft Visual C++ .Net’in içerisinde yer alan ve birçok şifreleme algoritmasını içeren bir paketten söz etmek istiyorum. Geliştiriciler için şireleme yapmak eskiden oldukça zor hatta bazı dll yada ara programlarla mümkün olurken, şu anda şifreleme yapmak tüm geliştiriciler için çok kolay. System::Security::Cryptography paketinin içerisinde bir çok simetrik ve asimetrik şifreleme algoritmaları yer almaktadır. (DES,RSA gibi). Bunların yanında tek yönlü bir şifreleme standardı olan hash algoritmaları da bu paketin içerisinde yer almkatadır.(MD5,SHA1 gibi).
Burada bazı özelliklerine değindiğimiz Visual C++ .Net’in Üniversitelerde hangi derslere yardımcı bir araç olarak kullanılabileceği konusuna değinebiliriz. Üniversitelerin Bilgisayar Mühendisliği bölümlerinde okutulan Nesne Yönelimli Programlama (Object Oriented Programming) derslerinde geliştirme ortamı olarak kullanılabilir. Bunun yanısıra Veritabanı Sistemleri derslerinde de verilecek olan veritabanı tasarım projeleri için arayüz geliştirmelerde kullanılabilir. Ek olarak Veriyapıları derslerinin de vazgeçilmez geliştirme ortamlarındandır. Şu an aklıma gelen ve son olarak geliştirme ortamı olarak kullanılabilecek ders ise Yazılım Mühendisliği dersleridir.
Yazar: Orhan Karahasan
Yazıldığı Tarih: 04.04.2005
Programlama dili programcıların bilgisayarla iletişimini sağlayan ve değişik komut dizileri iletmelerini sağlayan bir araçtır. Bu diller değişik kategorilere ayrılmıştır. Bu kategoriler de kendi içerisinde değişik sınıflara ayrılmıştır. Bu kategorilerden birisi programlama dilinin insan diline yakınlığını ifade eder. Buna göre programlama dilleri üçe ayrılır:
1).Makina dili (Machine language) 2).Assembly dili (Assembly language) 3).Yüksek seviyeli programlama dili (High level)
Bu diller yukarıdan aşağıya anlaşılabilmesi anlamında insan diline yakınlığı ifade eder. Makina dili 1 ve 0 lardan oluşan bir dildir. Assembly dili ise makina dilinden daha fazla ama yüksek seviyeli programlama dilinden daha az anlaşılabilir. Yüksek seviyeli programlama dili ise insan diline diğer kategorilerdeki dillere göre daha anlaşılır ve yazımı kolaydır.
Bu makalede üçüncü seviye dillerden olan, .Net Geliştirme Ortamı ile birlikte gelen ve kullanımı oldukça rahat bir dil olan Microsoft Visual C++ .Net üzerinde durulacaktır. Kısa bir tarihçeden sonra Visual C++ .Net in bazı özelliklerine değinmek istiyorum. Son olarak da bu dilin akademik olarak hangi derslerde kullanılabileceği konusuna değinilecektir.
1960 lı yıllarda bazı yeni programlama dilleri ortaya çıkmıştır. Bu dillere örnek olarak Fortran dilinden esinlenerek ortaya çıkan ve yordam(procedural) programlama kavramlarını kullanan ALGOL 60 gösterilebilir. 1963 yılında CPL(combined Procedural Language) adında bir dil ALGOL 60 üzerine bina edilmiştir. Bu programlama dili üzerine 1967 yılında Martin Richards tarafından BCPL(Basic Combined Programming Language) geliştirilmiştir. Bu dil CPL dilinin basitleştirilmiş bir hali olarak ortaya çıkmıştır. 1970 yılında Kan Thompson Bell laboratuarlarında B adında bir dil geliştirmiştir. Bu dil BCPL üzerine geliştirilmiş ve CPL dilinin oldukça basitleştirilmiş bir hali olarak ortaya çıkmıştır. Fakat B dilinin de bazı eksikleri vardı. 1973 yılında Denis Ritchie, Bell Laboratuarlarında C dilinin temellerini atmıştır. Array, pointer gibi programlama kavramlarını da ortaya atan isimlerden olmuştur. Brian Kernighan ve Denis Ritchie tarafından “C Programlama Dili” adında bir kitap basılmış ve bu kitap 1989 yılında kabul edilen C ANSI standartlarının temellerini oluşturmuştur. 1980 lerin başında Bell Laboratuarlarında Bjarne Stroustrup C++ dilini geliştirmeye başlamış ve bu dil 1983 yılında C++ adını almıştır. 1985 yılında ilk ticari versiyonu üretilmiş ve “C++ Programlama Dili” isimli kitabıyla birlite Bjarne Stroustrup tarafından piyasaya sürülmüştür. 1990 lı yılların başından itibaren C++ dili için bir standard oluşturulmaya çalışılmış ve 1997 yılında ANSI komitesi tarafından taslak bir döküman oluşturulmuştur. Şu anda piyasada görsel programlama araçlarıyla güçlendirilmiş C++ versiyonları bulunmaktadır.
Visual C++ .Net Microsoft tarafından .Net Geliştirme ortamı ile birlikte gelen nesne yönelimli bir programlama dilidir. C++ ile program geliştirme tecrübesi olan geliştiriciler için Microsoft’un .Net geliştirme ortamına entegre edilmiş ve görsel program yapmalarını kolaylaştırmak amacıyla geliştirilmiştir. Burada Visual C++ .Net’in bazı özelliklerinden bahsetmek istiyorum.
Birinci özellik olarak Visual C++ .Net ile ADO .Net üzerinden veritabanı erişimi yapmak gösterilebilir. System:
ata::Sqlclient yada System:ata::OleDbDataClient paketleri içerisinde yer alan veritabanı erişim ve yönetim sınıfları ile kolaylıkla SQL Server yada MS Access gibi veritabanlarına erişim ve yönetim sağlanabilmektedir. Ayrıca ADO .Net’in getirmiş olduğu bağlantısız veritabanı erişimi özelliklerinden de faydalanilabilmektedir. Burada konuyu hem pekiştirmek, hemde Visual Studio .Net Geliştirme ortamı üzerinden nasıl proje geliştirilir konusunu açıklığa kavuşturmak için kısa bir proje oluşturalım.
Figure 1. Microsoft Visual Studio .Net Geliştirme Ortamı
Figure 1 den de görüldüğü üzere geliştirmek istediğimiz dili seçip proje tipini seçmek suretiyle projemize başlıyoruz. Projeye öncelikle bir isim vermemiz gerekiyor. Anlamlı bir isim verdikten sonra karşımıza çıkan ekranda form üzerinde taşı ve bırak yöntemiyle nesnelerimizi oluşturabiliriz. Proje açıldıktan ve form tasarlandıktan sonra geliştirme ortamı Figure 2 de verilmiştir. Bu arada bu projenin kaynak kodları ve ilgili makale www.msakademik.net adresinden Visual C++ bölümü altından temin edilebilir.
Visual C++ .Net’in en çok kullanılan özelliklerinden biri de program geliştiricilerinin hayatını kolaylaştıran güçlü hata yakalama araçlarıdır. Bu hata yakalama araçlarıyla, programda meydana gelen hataların sebeplerini yakalamak ve çözüme kolaylıkla ulaşmak mümkündür. Hatalara örnek olarak bir sayıyı 0 ile bölmek, rakam olmayan bir değişkeni rakam olarak kullanmak yada sql server veritabanına erişememek gösterilebilir. Bu hata yakalama araçlarının genel yapısı aşağıda verilmiştir.
try{ //Buraya kodunuzu yazınız }catch (System::Exception * str) { Sonuc->Text=System::Convert::ToString(str->Message); };
Bu kodda eğer try – catch bloğunun içerisindeki kod dizisinde bir hata meydana gelirse, bu hata bir etiket(label) nesnesine yazdırılıyor. Eskiden hatanın sebeplerini yakalamak oldukça zor iken, şimdi .Net’in getirdiği araçlarla daha kolay bir hal almıştır.
Firure 2- Form tasarımı sonrasında Geliştirme Ortamı Görüntüsü
Son olarak bu makalede Microsoft Visual C++ .Net’in içerisinde yer alan ve birçok şifreleme algoritmasını içeren bir paketten söz etmek istiyorum. Geliştiriciler için şireleme yapmak eskiden oldukça zor hatta bazı dll yada ara programlarla mümkün olurken, şu anda şifreleme yapmak tüm geliştiriciler için çok kolay. System::Security::Cryptography paketinin içerisinde bir çok simetrik ve asimetrik şifreleme algoritmaları yer almaktadır. (DES,RSA gibi). Bunların yanında tek yönlü bir şifreleme standardı olan hash algoritmaları da bu paketin içerisinde yer almkatadır.(MD5,SHA1 gibi).
Burada bazı özelliklerine değindiğimiz Visual C++ .Net’in Üniversitelerde hangi derslere yardımcı bir araç olarak kullanılabileceği konusuna değinebiliriz. Üniversitelerin Bilgisayar Mühendisliği bölümlerinde okutulan Nesne Yönelimli Programlama (Object Oriented Programming) derslerinde geliştirme ortamı olarak kullanılabilir. Bunun yanısıra Veritabanı Sistemleri derslerinde de verilecek olan veritabanı tasarım projeleri için arayüz geliştirmelerde kullanılabilir. Ek olarak Veriyapıları derslerinin de vazgeçilmez geliştirme ortamlarındandır. Şu an aklıma gelen ve son olarak geliştirme ortamı olarak kullanılabilecek ders ise Yazılım Mühendisliği dersleridir.
