"Billie Jean is not my lover!"
Az evvel bir kez daha sinemada izlediğim şahane belgesel Michael Jackson's This Is It, "king of pop"un medyadaki imajını yerle bir eden bir niteliğe sahip, "niye ölmüş ki?" dedirten fazlasıyla üzücü bir film aslında. Medyada düpedüz bir zavallı olarak gösterilen MJ hakkında birçok dosyaya yer vermiştik zaten. Bu ise, hem bir film kritiği, hem de popun kralının son yıllarda üzerine yapışan iftiranın bir incelemesi. Filmi izlediğinizde hissettiğiniz "ölümünü sorgulama" duygusunun sebebi de büyük ölçüde bu imaja dayalı zaten. Başlayalım.
"Billie Jean is not my lover/ She's just a girl who claims that I'm the one/ But the kid is not my son". Anlaşılacağı üzere bu sözler, kralın meşhur hitlerinden, dünyayı sallayan "Billie Jean" adlı parçasından alıntı. Yeri yerinden oynatan bu hit, aslında hiç de "oynak" tarzıyla örtüşmeyen sözlere sahip- yıllar evvel Jackson'a yöneltilen bir iftira hakkında, kendisinin hayranı ve kendisinden bebek sahibi olduğunu ileri süren Billie Jean isimli bir bayana serzeniş. Kral, aynı şarkının sözlerinde bir de "kimseye güvenme" tarzı cümleler kuruyor ki, basının/medyanın onun hakkındaki düşüncelerini savuşturma becerisi takdire şayan. Özellikle evrensel bir yol sayılan müzik yöntemini kullanması da, MJ'in bu çabasını fazlasıyla destekliyor.
Ha, bu sert şarkı ve bu sözler medyanın kendisi hakkında ileri sürdüğü iftiraları dindirdi mi, orası tartışılır. Kendisi yorgunmuş yorgun olmasına ama insanların "çoktan ölmüştü zaten" tarzı yorumlarını da hak etmiyor. Kendisi de bunun farkında olacak ki, "ben daha ölmedim" diyen bir dizi konsere imza atmış. Gerçekleşmedi belki, ama gerçekleşseydi tüm zamanların en büyük müzik olaylarıdan biri olacağı da aşikar. O koreografi, vokalistler, genç ve aşırı yetenekli dansçılar, Jackson'ın nota bilgisi, "sevgi her şeyi halleder" mantığı onun ölmediğini kanıtlıyor. Jackson teknik olarak amacına ulaştı, ama istemediği bir şekilde. Bunun en büyük sorumlusu da yine medya gibi görünüyor.
İşte yakın dostu(olduğunu gördüğünüz) Kenny Ortega'nın çektiği(kendisini Disney'in müzikali "High School Musical" üçlemesinden tanıyoruz) belgesel "This Is It", tam da bu noktadan başlıyor. Film, süresi boyunca soyunup duruyor ve çıkan katmanların hepsi büyük ölçüde birer "ben öldüm diyenlere kapak olsun" ifadesi. Jackson hiç de bahsedildiği gibi değil, Thriller 3D isimli bir "Thriller 2" üzerinde çalışıyor, konserde perdede gösterilecek görüntüler için bile büyük çaba harcıyor. Orkestrasını hiç bir zaman azarlamıyor mesela, ve gayet mütevazı- insanlarla iyi geçinmeye de gayret ediyor. Dünyanın en ünlü adamının böyle biri olduğuna inanmak çok güç. Çocuk tecavüzcüsü suçlaması veya Neverland mevzusunun adı dahi anılmıyor. Jackson, kurtlarını döküyor- arkasında bir alay genç ve yetenekli dansçıyla. 40 konserlik bu serinin altından kesinlikle kalkabilecek güçte. Neredeyse medyada yer alan "ölmedi, öldürüldü" haberlerine bile inanacağız.
Kralın kendisine yönelik iddialara cevaben yazdığı bir diğer şarkısı olan "Black or White" ise, kendini ameliyat yoluyla "beyazlaştırdığı" iddialarına bir serzeniş aslında. "If you are thinking about my baby it don't matter if you're black or white" diyor. İlk bakışta ırkçılık karşıtı gibi, ama Jackson'ın kavgasının kişisel olduğu çok belli. Kendisine yöneltilen "derisini beyazlattı" tarzı iddialara sürekli olarak verdiği "ben hastayım!" tarzı cevapların bir birleşimi bu şarkı, hem de ne birleşim. Hayranlarının kendini savunmasına bile meydan bırakmayan bir birleşim. Sözlü cevabın çocukça kalacağı şu durumda, bu iddialara verilebilecek en iyi cevap, ve ne mutlu ki, o cevabı destekleyen, John Landis imzalı harika bir klip. Tıpkı Jackson'ın diğer klipleri gibi. Bu noktada devreye giren mükemmelliyetçilik duygusu ise, kendisinin orkestrasından bir gencin söylediği üzere, MJ'in sınırları zorlamasını sağlıyor. Ve bir başkasının dediği gibi, "sınırlarını zorlamak = Michael Jackson".
Her klibinde ünlü bir yönetmenle çalışan (kendisinin bu konudaki yelpazesi geniş: John Landis, Martin Scorsese, David Fincher, Spike Lee..) Jackson'ın mükemmelliyetçiliği ise neredeyse her klibinin birer kısa film olmasından anlaşılıyor. Mükemmel Thriller klibi, düpedüz bir kısa film. Makyajcısı Rick Baker, yönetmeni John Landis. Ekipteki herkes sinemada kendini kanıtlamış insanlar. Ya da mesela 70-80'lerin çocukları olan insanların "enivicivokkey, enivicivokkey" diye eşlik ettiği(kralın orada "Annie are you ok?" dediği anlaşılınca artık çok geçtir) "Smooth Criminal"daki meşhur dansı. Yukarıdaki resimde gördüğünüz bu hareket, "Recep İvedik" sağolsun, bizim Türkiye'de de bir kez daha kitlelere duyurulmuş durumda. Tabii ki bir parodi olarak. Üstelik kralın bu hareketi nasıl yaptığı da vazgeçilmez bir tartışma konusu. Bu konuda yüzlerce, hatta binlerce spekülasyona ulaşmak pekala mümkün. "Sahnenin altında bir mıknatıs var"dan "ayakkabısı hileli"ye değin, her türlü hipotez öne sürülmüş durumda. Kendisinin bu hareketi nasıl yaptığı halen bilinmiyor.
Ayrıca Jackson'ın meşhur Moonwalk'u var ki, müziğe nasıl bu kadar uyduğunu anlamak çok güç. O dansı nasıl yapıyor, ayağını arkaya nasıl atıyor anlayamıyorsunuz bile. Bu dans öyle iyi düşünülmüş ki, heveslenip yapmaya kalkanlar kendini yerde buluyor. Bu da Jackson'ın mükemmelliyetçiliği kişiliğini tatmin etmek üzere ne tür bir tempoda çalıştığının kanıtı. Düşünüyorsunuz ki, belki de onu çöküşe götüren de buydu. Filmde bu tür çöküş sebeplerine değinilmiyor belki, bu yönüyle de tam bir hayran filmi "This Is It". MJ, kendi grubu Jackson 5 ile dahi tek tek ilgileniyor, dansçı seçimlerinde büyük payı var. Dansçıların hepsi Moonwalk yapıyor, o hareketlerin aynılarını yapıyor. Herkes müthiş bir uyum içerisindeler. Senkronizasyon neredeyse kusursuz. Bu da, istenilen sonucu alma yolunda bir kilometre taşı.
Sıra geldi bu mükemmelliyetçi adamın en mükemmel işlerinden bir tanesine... Francis Ford Coppola'nın çektiği, George Lucas'ın yazdığı, Walt Disney Pictures yapımı, başrollerinde Michael Jackson ve Anjelica Huston'ın yer aldığı bir kısa film, Captain EO. Bu 20 dakikalık dahiyane film, aynı zamanda Disney'in yatırım yaptığı en büyük işlerden biri, 3D teknolojisini kullanması o zamanlar için tek kelimeyle dudak uçuklatıcı(bugün mesela Justin Timberlake'in J.J. Abrams ve David Fincher ile CGI- live action film çekmesi gibi)bir iş, bir sinema olayı. Uzaylılı, şenlikli bu pop müzikalini Youtube'da, pek de net olmayan bir görüntü kalitesiyle bulabileceğinizin de ayrıca altını çizeyim. Ayrıca bu film, 17 milyon dolarlık bütçesiyle dakika başına 1 milyon dolar düşüren devasa bir prodüksiyondu. Zalim bir komutanın yönettiği bir gezegene gönderilen Captain EO'nun, müzik ve eğlence ile ülkeye şenlik getirmesini anlatan yapım, bayağı ses getirmesine rağmen ticari dağıtıma girmedi, ancak MJ hayranlarının isyanları karşısında çaresiz kalan Disney, filmin 2010'un Eylül ayında tekrar yaygın dağıtıma gireceğini açıkladı.
Bir diğer olay ise, MJ'in klip görüntülerinden oluşan, 80'ler kuşağını derinden etkilemiş bir yapıttı: Moonwalker. Jackson'ın kliplerinde şekilden şekle girmesine alışık olsak da, bugün izlendiğinde kralın geçirdiği değişimin tek kelimeyle dudak uçuklatıcı olduğu belli. Ayrıca filmin o zamanlar pek de adet olmayan bir pazarlama stratejisiyle Sega imzalı bir arcade oyunu da piyasaya sürülmüştü. Commodore 64'da oynanabilen bu oyunda Michael Jackson kılığında suçlu avına çıkıyordunuz. Oyunun Windows'a uyarlanmış halini indirmek ise bugün pekala mümkün, merak edenleri buradan alalım: michael_jacksons_moonwalker.exe [888,84 Kb] (İndir) (oyunu "Esc" tuşu ile tam ekran oynayabilirsiniz).
...İşte MJ'in yaşadığı çalkantılı hayat tam olarak buydu. Yakın zamanda, bu yazının ikinci bölümünde, bu adamın hayatını multimedia yoluyla irdelemek istiyorum. O zamana kadar idare etmesi için sizi MJ'in filmlerinden, oyunlarından ve kliplerinden görüntüler ile baş başa bırakıyorum. Popun kralı öldü. Arkasında bıraktığı şeyleri ise büyütebilecek miyiz, işte orası tartışılır.
