TBMM'den tarihi karar: İdam kaldırıldı
02/08/2002
AB Uyum Yasa Teklifi'nin, savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında idam cezasını kaldıran birinci maddesi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. En tartışmalı madde olan idamın kaldırılması, paketin diğer maddelerinin de geçmesi ihtimalini güçlendirdi. Kararın resmileşmesi için paketin tamamının olumlu oy alması gerekiyor.
TBMM, haftalardır tartışılan idam cezası konusunda Türkiye'nin geleceği için umut veren bir karar alarak, MHP ve AKP'nin muhalefetine rağmen idam cezasını kaldırdı.
Meclisin tarihi oturumu saat 14.00'te başladı. Gruplar adına yapılan 5'er dakikalık konuşmalardan sonra oylamaya geçildi. MHP'lilerin isteği üzerine yapılan açık oylamaya 419 milletvekili katıldı. Madde 162 ret oyuna karşın 256 oyla kabul edildi. Oylamada, 1 üye de çekimser kaldı.
Sonucun açıklanmasından sonra tepkilerini ayağa kalkıp alkışlayarak gösteren MHP'li milletvekilleri, "Bravo, bravo size, kürsüden konuşanlar neredesiniz, 'Niye getirmiyorsunuz' diyenler neredesiniz" diye bağırdı.
NE GETİRİYOR?
Türk Ceza Yasası'nda öngörülen değişiklikle terör suçlarında ölüm cezası kaldırılıyor ve bu ceza müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülüyor. Ancak savaş ve yakın savaş tehdidi hallerinde işlenmiş suçlara verilen ölüm cezaları korunuyor.
İdam cezaları müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen terör suçluları ceza indirimlerinden ve şartla salıvermeye ilişkin hükümlerden yararlanamayacak. Bunlar hakkında müebbet ağır hapis cezası ölünceye kadar devam edecek.
Teklifin tümünün oylanmasından da 'kabul' çıkması sonrasında yasa resmen yürürlüğe girmiş olacak.
PAKETTEKİ DİĞER MADDELER
AB uyum yasaları paketinde en çok tartışılan idam, Kürtçe gibi konuların dışında düşünce suçu, azınlık vakıfları, yeniden yargılanma, RTÜK ve telif hakları gibi konular da var. İşte paketin diğer maddeleri:
Madde 2: Türklüğü, TBMM'yi, hükümeti, güvenlik güçlerini ve adliyeyi tahkir ve tezyif kastı bulunmaksazın sadece eleştirmek amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç olmaktan çıkarılıyor. İnsan ve organ kaçakçılığına ağır cezalar getiriliyor. Zorla kaçırma ve organ kaçırmadaki cezalar ağırlaştırılıyor.
Madde 3: Derneklerin yurtiçi ve yurtdışında örgütlenmelerinin önündeki engeller kaldırılırken, denetim baskısı hafifletiliyor.
Madde 4: Azınlık vakıflarına taşınmaz mal edinme kolaylığı getiriliyor. Vakıfların yurtdışındaki vakıflara üye olabilmesi, yabancı vakıfların Türkiye'de şube açmalarına olanak sağlanıyor.
Madde 5: Toplanma ve gösteri özgürlüğü önündeki bazı engeller kaldırılırken, yabancılara da, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı getiriliyor.
Madde 6-7: Hukuk ve Ceza Muhakemeleri yasalarında değişiklik yapılarak AİHM'nin kararı üzerine, ihlalin tazminatla giderilemeyecek sonuçlar doğurması durumunda 'yeniden yargılanma' hakkı tanınıyor.
Madde 8: Anadil dışında yayın yasağı kaldırılarak Kürtçe yayının önü açılıyor. Özel televizyonlardaki yayınların ilkelerinin belirlenme yetkisi de RTÜK'e veriliyor.
Madde 9: RTÜK ve Basın yasalarındaki ağır cezalar ayıklanıyor. Basın kuruluşlarına verilecek para cezaları da düşürülüyor.
Madde 10: Polis Vazife ve Salahiyetleri Yasası değiştiriliyor. Toplu eğlence yerlerinin kapatılması gerekçelerine, 'devletin bölünmez bütünlüğü, genel güvenlik ve ahlak, anayasal düzen' kıstası getiriliyor. Kapatma uygulamasının kapsama alanına internet cafeler de alınıyor. Polis baskınları, aramaları izne bağlanıyor. Polisin yakalama yetkisi yeniden tanımlanıyor.
Madde 11: Kürtçe kurs açılmasına olanak sağlanıyor. Bu kursların açılma biçim ve denetimi Milli Eğitim Bakanlığı'na bırakılıyor.
Madde 12: Yurtdışında basılan eserlerin Türkiye'ye sokulmasına yasak getiren ve serbest bölgelerde kuruluşlarından itibaren 10 yıl süreyle grev ve lokavt uygulanamayacağına ilişkin hükümler kaldırılıyor.
Madde 13: Yürürlük maddesi. Yeniden yargılanma ile ilgili 6 ve 7. maddelerin, kanunun yayımını tarihinden bir yıl sonra, diğer maddelerin de yayımlama tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesini öngörüyor.
Madde 14: Yürütme maddesi. Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu'nun yürüteceğini hükme bağlıyor.
Geçici Madde 1: İdam dosyalarının tasfiyesi biçimi düzenleniyor.
Geçici Madde 2: Yeniden yargılamanın yenilenmesi istemlerinin karara bağlanmış davaları etkilememesi ve yasa yürürlüğe girdikten sonra verilecek kararlar için uygulanması öngörülüyor.
Geçici Madde 3: Kanunda öngörülen yönetmeliklerin, yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde yürürlüğe konulmasını öngörüyor.
