Facebook'ta böbrek pazarı
Kredi kartı borcunu, kirasını ödeyemeyen yüzlerce insan çaresizlikten böbreğini satmaya çalışıyor
UYUŞTURUCUDAN SONRA ŞİMDİ DE BÖBREK PAZARI
Sosyal paylaşım sitesi Facebook, geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan "uyuşturucu pazarı"ndan sonra şimdi de "böbrek pazarı" kuruldu. 'Satılık böbrek' başlığıyla kurulan gruplarda, yüzlerce kişi organlarını satışa çıkardı. Gruplara kendilerine ulaşmaları için telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, böbrekleri için 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor.
Soner ÖZCAN / ANTALYA (AHT)
Facebook'ta, geçtiğimiz günlerde ortaya çıkarılan"uyuşturucu pazarı"nın ardından, bu kez de böbrek satışı için kurulan gruplar göze çarpmaya başladı. Bu grupların içinde, İstanbul'dan Diyarbakır'a kadar Türkiye'nin birçok ilinden üyeler bulunuyor. Bazı üyeler rumuz kullanmayı tercih ederken bazıları da açık açık isim kullanıyor. Böbreklerini satılığa çıkaranlar, internet sitelerinde kan gruplarını ve organ nakli için gerekli olan tahlil sonuçlarını yayınlamayı ihmal etmiyor. Ayrıca alıcıların tercih etmesini sağlamak amacıyla sigara ve alkol kullanılmadığının altı çiziliyor.
ORTAK SEBEP MADDİ SIKINTI
İlanların ortak noktasını ise, acil para ihtiyacı ve maddi sıkıntı oluşturuyor. Facebook üzerinden böbreğini satılığa çıkaranlar arasında ilk sırayı kredi kartı borcunu ödeyemeyenler alıyor. Bazıları iş bulamadığı, bazıları ev kirasını ödeyemediği, bazıları da okul masraflarını karşılayamadığı için böbreğini satmak istediğini yazıyor. İçeriği herkese açık olan gruplarda, fiyat konusunda pazarlık yapılabileceği kaydediliyor.
KARŞI GRUPLAR DA VAR
İnternetten organlarını pazarlayan bazı kişiler ise, dikkat çekmemek için grubun başlığını 'organ bekleyen hastalara destek grubu' koyuyor. Böylece organ bağışına destek için kurulan sitelerde reklam yapılabiliyor. Gruplara kendilerine ulaşmaları için telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, böbrekleri için 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor. Facebook'ta ayrıca böbreğini satmak isteyenlere karşı kurulan gruplar da bulunuyor. Ancak bu gruplarda böbreğini pazarlamak isteyen kişilerin hedefi oluyor.
İNTERNETTE İLANLAR ZIVANADAN ÇIKTI
Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, organ ticaretinin önüne geçilmesi için öncelikle kadavra sayısının artırılması gerektiğini söyledi. Canlı nakil şansı bulunmayan bazı hastaların bu tür yasadışı yollara başvurduğunu belirten Süleymanlar, "İnternette satılık böbrek ilanı artık zıvanadan çıkmış vaziyette. Bu organ ticaretine girer ve kanuna aykırıdır. Cezaları da bellidir" dedi.
KADAVRA SAYISI SADECE 298
Türkiye'de 100 bin kişi organ nakli olmayı beklerken kadavra sayısı yetersiz kalıyor. 2009 yılında 961 beyin ölümü gerçekleşirken, bu vakaların sadece 298'i bağışta bulundu. Canlıdan yapılan nakillerle birlikte toplam nakil sayısı ise 2 bin 300 civarında. Türkiye'de yapılan böbrek nakillerinin sadece yüzde 25'ini kadavradan yapılan nakiller oluşturuyor. Avrupa ülkelerinde ise nakillerin yüzde 70-80'ini kadavradan yapılıyor.
BİR YIL HAPİS CEZASI VAR
Denetim yapılmadığı için internette organ ticareti alenen yapılabiliyor. Oysa internette organ satmak için ilan veren ve bunu yayınlayana 1 yıla kadar hapis cezası veriliyor. Organını satan, alan ya da aracılık edenler ise, TCK'nın 5237 sayılı kanuna göre yargılanarak 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılıyor. Ancak internetten ilan verenlerin büyük kısmı bunun suç olduğunu bile bilmiyor.
100 BİN KİŞİ ORGAN BEKLİYOR
Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre; Türkiye'de, yaşları 2 ile 80 arasında değişen yaklaşık 100 bin kişi organ bekliyor. Organ bekleyenler arasında en fazla böbrek hastaları bulunuyor. Türkiye'de yaklaşık 55 bin böbrek hastası nakil olmayı bekliyor. Ayrıca kronik karaciğer hastalığı nedeniyle İki bin kişi acil nakil bekliyor. Bununlar birlikte 300'ü acil olmak üzere 3 bin kişi kalp, 10 bin kişi kornea, bin kişi de pankreas ve ince bağırsak nakli için sırada.
İŞTE SATILIK BÖBREK BAŞLIĞIYLA AÇILAN GRUPLARDAN BAZI İLANLAR:
- Berk Aydin, "22 yasındayım. Böbreğimi satıyorum. Örgenciyim, kan grubu A Rh+. Burs alamadım, acil paraya ihtiyacım var. Okuyamıyorum ya okulu bırakacağım ya da aç kalacağım. Annem babam ayrı. Babam 4 bankaya hacizli. Suç olduğunu biliyorum, yapacak bir şey yok. Yakalanırsam 15 yıl devletim bana baksın.
- Batuhan Ak, "Acilllll satılık böbrek A Rh + İhtiyaçtan dolayı acil satılık, isteyen mail adresime mesaj atsın, bekliyorum çok acil."
- Malik Ejder Yılmaz, "19 yaşındayım acilen böbreğimi satmak istiyorum ilgilenenler mesaj atabilir."
- Erdener Durmuş, "A Rh + kan grubum, mail adresimden temasa geçin ciddi iseniz, doku uyumu olur ve anlaşırsak en kısa sürede nakil uygundur benim için."
- Kurtuluş İ, "Maddi imkanım yok. Böbreğimi ihtiyacı olan birine satabilirim.
- Berkant Berk, "Merhabalar 32 yaşındayım B Rh + pozitif kan grubum. Sağlıklıyım böbreğimi ihtiyaçtan dolayı satmak istiyorum, seyahat sorunum yoktur mesaj bırakabilir arayabilirsiniz."
-Tuba Güler, "İnsanları bu hale düşürenler utansın. Biz utanılacak bir şey yapmadık. Bende satıyorum böbreğimi. Allah bizi bu hale düşürenleri diyalize soksun..... (özel mesaj gönderebilirsiniz)"
Kredi kartı borcunu, kirasını ödeyemeyen yüzlerce insan çaresizlikten böbreğini satmaya çalışıyor
UYUŞTURUCUDAN SONRA ŞİMDİ DE BÖBREK PAZARI
Sosyal paylaşım sitesi Facebook, geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan "uyuşturucu pazarı"ndan sonra şimdi de "böbrek pazarı" kuruldu. 'Satılık böbrek' başlığıyla kurulan gruplarda, yüzlerce kişi organlarını satışa çıkardı. Gruplara kendilerine ulaşmaları için telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, böbrekleri için 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor.
Soner ÖZCAN / ANTALYA (AHT)
Facebook'ta, geçtiğimiz günlerde ortaya çıkarılan"uyuşturucu pazarı"nın ardından, bu kez de böbrek satışı için kurulan gruplar göze çarpmaya başladı. Bu grupların içinde, İstanbul'dan Diyarbakır'a kadar Türkiye'nin birçok ilinden üyeler bulunuyor. Bazı üyeler rumuz kullanmayı tercih ederken bazıları da açık açık isim kullanıyor. Böbreklerini satılığa çıkaranlar, internet sitelerinde kan gruplarını ve organ nakli için gerekli olan tahlil sonuçlarını yayınlamayı ihmal etmiyor. Ayrıca alıcıların tercih etmesini sağlamak amacıyla sigara ve alkol kullanılmadığının altı çiziliyor.
ORTAK SEBEP MADDİ SIKINTI
İlanların ortak noktasını ise, acil para ihtiyacı ve maddi sıkıntı oluşturuyor. Facebook üzerinden böbreğini satılığa çıkaranlar arasında ilk sırayı kredi kartı borcunu ödeyemeyenler alıyor. Bazıları iş bulamadığı, bazıları ev kirasını ödeyemediği, bazıları da okul masraflarını karşılayamadığı için böbreğini satmak istediğini yazıyor. İçeriği herkese açık olan gruplarda, fiyat konusunda pazarlık yapılabileceği kaydediliyor.
KARŞI GRUPLAR DA VAR
İnternetten organlarını pazarlayan bazı kişiler ise, dikkat çekmemek için grubun başlığını 'organ bekleyen hastalara destek grubu' koyuyor. Böylece organ bağışına destek için kurulan sitelerde reklam yapılabiliyor. Gruplara kendilerine ulaşmaları için telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, böbrekleri için 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor. Facebook'ta ayrıca böbreğini satmak isteyenlere karşı kurulan gruplar da bulunuyor. Ancak bu gruplarda böbreğini pazarlamak isteyen kişilerin hedefi oluyor.
İNTERNETTE İLANLAR ZIVANADAN ÇIKTI
Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, organ ticaretinin önüne geçilmesi için öncelikle kadavra sayısının artırılması gerektiğini söyledi. Canlı nakil şansı bulunmayan bazı hastaların bu tür yasadışı yollara başvurduğunu belirten Süleymanlar, "İnternette satılık böbrek ilanı artık zıvanadan çıkmış vaziyette. Bu organ ticaretine girer ve kanuna aykırıdır. Cezaları da bellidir" dedi.
KADAVRA SAYISI SADECE 298
Türkiye'de 100 bin kişi organ nakli olmayı beklerken kadavra sayısı yetersiz kalıyor. 2009 yılında 961 beyin ölümü gerçekleşirken, bu vakaların sadece 298'i bağışta bulundu. Canlıdan yapılan nakillerle birlikte toplam nakil sayısı ise 2 bin 300 civarında. Türkiye'de yapılan böbrek nakillerinin sadece yüzde 25'ini kadavradan yapılan nakiller oluşturuyor. Avrupa ülkelerinde ise nakillerin yüzde 70-80'ini kadavradan yapılıyor.
BİR YIL HAPİS CEZASI VAR
Denetim yapılmadığı için internette organ ticareti alenen yapılabiliyor. Oysa internette organ satmak için ilan veren ve bunu yayınlayana 1 yıla kadar hapis cezası veriliyor. Organını satan, alan ya da aracılık edenler ise, TCK'nın 5237 sayılı kanuna göre yargılanarak 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılıyor. Ancak internetten ilan verenlerin büyük kısmı bunun suç olduğunu bile bilmiyor.
100 BİN KİŞİ ORGAN BEKLİYOR
Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre; Türkiye'de, yaşları 2 ile 80 arasında değişen yaklaşık 100 bin kişi organ bekliyor. Organ bekleyenler arasında en fazla böbrek hastaları bulunuyor. Türkiye'de yaklaşık 55 bin böbrek hastası nakil olmayı bekliyor. Ayrıca kronik karaciğer hastalığı nedeniyle İki bin kişi acil nakil bekliyor. Bununlar birlikte 300'ü acil olmak üzere 3 bin kişi kalp, 10 bin kişi kornea, bin kişi de pankreas ve ince bağırsak nakli için sırada.
İŞTE SATILIK BÖBREK BAŞLIĞIYLA AÇILAN GRUPLARDAN BAZI İLANLAR:
- Berk Aydin, "22 yasındayım. Böbreğimi satıyorum. Örgenciyim, kan grubu A Rh+. Burs alamadım, acil paraya ihtiyacım var. Okuyamıyorum ya okulu bırakacağım ya da aç kalacağım. Annem babam ayrı. Babam 4 bankaya hacizli. Suç olduğunu biliyorum, yapacak bir şey yok. Yakalanırsam 15 yıl devletim bana baksın.
- Batuhan Ak, "Acilllll satılık böbrek A Rh + İhtiyaçtan dolayı acil satılık, isteyen mail adresime mesaj atsın, bekliyorum çok acil."
- Malik Ejder Yılmaz, "19 yaşındayım acilen böbreğimi satmak istiyorum ilgilenenler mesaj atabilir."
- Erdener Durmuş, "A Rh + kan grubum, mail adresimden temasa geçin ciddi iseniz, doku uyumu olur ve anlaşırsak en kısa sürede nakil uygundur benim için."
- Kurtuluş İ, "Maddi imkanım yok. Böbreğimi ihtiyacı olan birine satabilirim.
- Berkant Berk, "Merhabalar 32 yaşındayım B Rh + pozitif kan grubum. Sağlıklıyım böbreğimi ihtiyaçtan dolayı satmak istiyorum, seyahat sorunum yoktur mesaj bırakabilir arayabilirsiniz."
-Tuba Güler, "İnsanları bu hale düşürenler utansın. Biz utanılacak bir şey yapmadık. Bende satıyorum böbreğimi. Allah bizi bu hale düşürenleri diyalize soksun..... (özel mesaj gönderebilirsiniz)"
