lk dokümanda bir C programın ana yapısının nasıl olduğunu ve mantığını öğrendik.
Bu dokümanda C de en önemli olan ve ilk öğrenilmesi gereken değişkenler ve operatörler üzerine yazacam.
Önce değişken nedir niye bize lazımdır onu bir anlatayım...
Lise matematiğinden fonksiyonları bilirsiniz. Henüz liseye geçmemiş olan kardeşlerimiz de bu yazıyı okuyor olabilir tabi
F(x)=x+3 diye bir fonksiyonu düşünelim. Bu fonksiyon bize şunu ifade eder: Ben fonksiyona bir sayı verdiğim zaman fonksiyon o sayıya 3 ekleyip bana geri verir. Yani fonksiyonun yaptığı iş aldığı sayıyı 3 ile toplamaktır. Böyle bir sistemi ifade edebilmek için, fonksiyonun adını ve fonksiyonun yaptığı isi göstermesi icin bir değişken kullanmak zorundayız.
Bu örnekte değişken "x" dir. Biz bu "x" yerine ".. uot; yazsaydık ( F(a)=a+3 seklinde ) bir şey değişmezdi. Amaç fonksiyonun yaptığı işi anlatmak. Yani adı farketmez ama bir değişken kullanmalıyız ki yapılan işi tarif edebilelim.
Programlamada da mantık aynıdır. Programın yaptığı işi compiler'a anlatabilmemiz için değişkenler kullanmak zorundayız.
C'de de aynı “x” veya “a” gibi değişkenler kullnıcaz. Ama C değişkenin ne tür bir değişken olduğunu bilmek ister. Ne türden kastım değişkenin ne tür bir şeyi ifade edeceğidir. Mesela bir tamsayı mı yada bir harf mi yada virgüllü bir sayımı ? F(x)=x+3 gibi bir fonksiyona 'A' diye bir harf verirseniz A+3 diye bir şey saçma olur. Böyle karışıklıklar olmaması için C de değişken türleri vardır.
En temel değişken türleri:
int : integer yani tam sayı demek
double : virgüllü sayı
float : bu da bi çeşit virgüllü sayı ama kullanımı biraz farklı.
char : character yani harf demek.
Şimdi gelelim bu değişken türlerinin kullanımına. C de bir değişken kullanmadan önce tanıtılır. Tanıtma işlemini de bu değişken türleri ile yaparız. Mesela “x” diye bir değişken kullanacaksak ve bu değişkeni tam sayılar için kullanıyorsak:
int x;
seklinde bir satır yazmamız lazım kodumuza. Bu şekilde ben “x” diye bir değişken kullanıcam ve türü tam sayıdır demiş oluyoruz compiler'a.
Değişken belirlemeyi öğrendiğimize göre simdi değişkenlerin kullanımına geçebiliriz. Değişkenler operatorlerle kullanılır.
Nedir bu operatorler ?
Çeşit, çeşit operator var ama ben bu dokumanda matematiksel operatorlerden bahsedecem:
= bir değişkene değer atamaya yarar yada bir değişkeni başka bir değişkene eşitler.
+ : toplama
- : çıkarma
/ : bölme
* : çarpma
% :bölme işleminden kalanı verir.
Başka operatorler de var ama onlara sonra değinecez. Yavas yavas
Değişkenleri ve operatorleri oğrendik. Simdi de örnek bir program yapıp kullanımlarını örğenelim:
#include <stdio.h> //1.satır
//2.satır
main() //3. satır
{ //4.satır
int x; // 5.satır
int y; // 6.satır
scanf("%d",&x); // 7.satır
y=x+3; // 8.satır
printf("%d",y); //9.satır
return 0;
}
Bu program F(x)=x+3 fonksiyonunu temsil eden bir program oldu. Program çalışınca sizden bir input isteyecek.Girdiğiniz inputa 3 ekleyip ekrana verecek.
Şimdi satır, satır bu programı inceleyelim:
İlk satırların mantığını geçen dokumanda anlatmıştık zaten. 5.satırdan başlıyorum. 5.satırda x diye bir değişken belirleniyor int komutu ile. Ve x in int türünde yani tamsayı taşıyacak olan bir değişken olduğu anlatılıyor. 6.satırda aynı şekilde y diye bir tam sayı değişkeni belirleniyor.Fakat daha bu değişkenlere bir değer atanmadı. 7.satırda şimdiye kadar hiç anlatılmamış bir fonksiyon var: scanf . printf in ekrana output vermek için kullanıldığını anlatmıştık. scanf de input almak için kullanılıyor. scanf ve printf gecen örneğimizde olduğundan farklı bir şekilde kullanılmış bu sefer. parantez icinde %d ve & gibi daha öğrenmediğimiz karakterler var. Şimdilik bunların mantığını konuşmiycaz. Bunların mantığı bir sonraki derste anlatılacak. Şimdilik scanf ve printf in bu kullanımlarını ezberlemenizi istiyorum. sacanf de ,&x yazan kısım x değişkenine kullanıcının girdiği inputu atamasını söylüyor. Program çalışırken 7.satır execute edildikten(isleme sokulduktan) sonra artık x değişkeni ekrana yazdığımız sayıya eşit olacak.Yani x e bir değer atanmış olacak. 8.satırda y değişkenine x+3 un değeri atanıyor. Burda = ve + operatörlerini kullanmış oluyoruz. Mesela biz program çalıştığında ekrana 5 yazdıysak x, 5 oluyor y de 5+3 yani 8 olmuş oluyor. 9.satırda da printf in icinde yazan ,y kısmı ekrana y değişkeninin taşıdığı değeri vermesini sağlıyor. Yani bizim ilk yazdığımızın 3 fazlası.Burada printf in içinde değişkenden önce & işaretini yazmadığımıza dikkat edin. & işareti scanf i kullanırken değiskenin önüne gelir. Bunu şimdilik bir kural olarak oğrenin ve scanf ile printf in icine yazdığımız formatı ezberleyin. Bir sonraki derste scanf ve printf in kullanım şekillerini anlatacam.
Bu derste oğreneceklerimiz bu kadar. Gelelim ödeve…
Öncelikle bu yazdıgımız programı compile edip calıstırın.programı tekrar, tekrar calıstırıp her seferinde ekrana değişik bir sayı yazıp enter a basın. Bakalım her seferinde 3 fazlasını veriyormu... Bir de tam sayı yerine virgüllü sayı veya harf yazıp enter a basın bakalım ne oluyor
Bu dokümanda C de en önemli olan ve ilk öğrenilmesi gereken değişkenler ve operatörler üzerine yazacam.
Önce değişken nedir niye bize lazımdır onu bir anlatayım...
Lise matematiğinden fonksiyonları bilirsiniz. Henüz liseye geçmemiş olan kardeşlerimiz de bu yazıyı okuyor olabilir tabi
F(x)=x+3 diye bir fonksiyonu düşünelim. Bu fonksiyon bize şunu ifade eder: Ben fonksiyona bir sayı verdiğim zaman fonksiyon o sayıya 3 ekleyip bana geri verir. Yani fonksiyonun yaptığı iş aldığı sayıyı 3 ile toplamaktır. Böyle bir sistemi ifade edebilmek için, fonksiyonun adını ve fonksiyonun yaptığı isi göstermesi icin bir değişken kullanmak zorundayız.
Bu örnekte değişken "x" dir. Biz bu "x" yerine ".. uot; yazsaydık ( F(a)=a+3 seklinde ) bir şey değişmezdi. Amaç fonksiyonun yaptığı işi anlatmak. Yani adı farketmez ama bir değişken kullanmalıyız ki yapılan işi tarif edebilelim.
Programlamada da mantık aynıdır. Programın yaptığı işi compiler'a anlatabilmemiz için değişkenler kullanmak zorundayız.
C'de de aynı “x” veya “a” gibi değişkenler kullnıcaz. Ama C değişkenin ne tür bir değişken olduğunu bilmek ister. Ne türden kastım değişkenin ne tür bir şeyi ifade edeceğidir. Mesela bir tamsayı mı yada bir harf mi yada virgüllü bir sayımı ? F(x)=x+3 gibi bir fonksiyona 'A' diye bir harf verirseniz A+3 diye bir şey saçma olur. Böyle karışıklıklar olmaması için C de değişken türleri vardır.
En temel değişken türleri:
int : integer yani tam sayı demek
double : virgüllü sayı
float : bu da bi çeşit virgüllü sayı ama kullanımı biraz farklı.
char : character yani harf demek.
Şimdi gelelim bu değişken türlerinin kullanımına. C de bir değişken kullanmadan önce tanıtılır. Tanıtma işlemini de bu değişken türleri ile yaparız. Mesela “x” diye bir değişken kullanacaksak ve bu değişkeni tam sayılar için kullanıyorsak:
int x;
seklinde bir satır yazmamız lazım kodumuza. Bu şekilde ben “x” diye bir değişken kullanıcam ve türü tam sayıdır demiş oluyoruz compiler'a.
Değişken belirlemeyi öğrendiğimize göre simdi değişkenlerin kullanımına geçebiliriz. Değişkenler operatorlerle kullanılır.
Nedir bu operatorler ?
Çeşit, çeşit operator var ama ben bu dokumanda matematiksel operatorlerden bahsedecem:
= bir değişkene değer atamaya yarar yada bir değişkeni başka bir değişkene eşitler.
+ : toplama
- : çıkarma
/ : bölme
* : çarpma
% :bölme işleminden kalanı verir.
Başka operatorler de var ama onlara sonra değinecez. Yavas yavas
Değişkenleri ve operatorleri oğrendik. Simdi de örnek bir program yapıp kullanımlarını örğenelim:
#include <stdio.h> //1.satır
//2.satır
main() //3. satır
{ //4.satır
int x; // 5.satır
int y; // 6.satır
scanf("%d",&x); // 7.satır
y=x+3; // 8.satır
printf("%d",y); //9.satır
return 0;
}
Bu program F(x)=x+3 fonksiyonunu temsil eden bir program oldu. Program çalışınca sizden bir input isteyecek.Girdiğiniz inputa 3 ekleyip ekrana verecek.
Şimdi satır, satır bu programı inceleyelim:
İlk satırların mantığını geçen dokumanda anlatmıştık zaten. 5.satırdan başlıyorum. 5.satırda x diye bir değişken belirleniyor int komutu ile. Ve x in int türünde yani tamsayı taşıyacak olan bir değişken olduğu anlatılıyor. 6.satırda aynı şekilde y diye bir tam sayı değişkeni belirleniyor.Fakat daha bu değişkenlere bir değer atanmadı. 7.satırda şimdiye kadar hiç anlatılmamış bir fonksiyon var: scanf . printf in ekrana output vermek için kullanıldığını anlatmıştık. scanf de input almak için kullanılıyor. scanf ve printf gecen örneğimizde olduğundan farklı bir şekilde kullanılmış bu sefer. parantez icinde %d ve & gibi daha öğrenmediğimiz karakterler var. Şimdilik bunların mantığını konuşmiycaz. Bunların mantığı bir sonraki derste anlatılacak. Şimdilik scanf ve printf in bu kullanımlarını ezberlemenizi istiyorum. sacanf de ,&x yazan kısım x değişkenine kullanıcının girdiği inputu atamasını söylüyor. Program çalışırken 7.satır execute edildikten(isleme sokulduktan) sonra artık x değişkeni ekrana yazdığımız sayıya eşit olacak.Yani x e bir değer atanmış olacak. 8.satırda y değişkenine x+3 un değeri atanıyor. Burda = ve + operatörlerini kullanmış oluyoruz. Mesela biz program çalıştığında ekrana 5 yazdıysak x, 5 oluyor y de 5+3 yani 8 olmuş oluyor. 9.satırda da printf in icinde yazan ,y kısmı ekrana y değişkeninin taşıdığı değeri vermesini sağlıyor. Yani bizim ilk yazdığımızın 3 fazlası.Burada printf in içinde değişkenden önce & işaretini yazmadığımıza dikkat edin. & işareti scanf i kullanırken değiskenin önüne gelir. Bunu şimdilik bir kural olarak oğrenin ve scanf ile printf in icine yazdığımız formatı ezberleyin. Bir sonraki derste scanf ve printf in kullanım şekillerini anlatacam.
Bu derste oğreneceklerimiz bu kadar. Gelelim ödeve…
Öncelikle bu yazdıgımız programı compile edip calıstırın.programı tekrar, tekrar calıstırıp her seferinde ekrana değişik bir sayı yazıp enter a basın. Bakalım her seferinde 3 fazlasını veriyormu... Bir de tam sayı yerine virgüllü sayı veya harf yazıp enter a basın bakalım ne oluyor