Bu karar global dengeleri değiştirecek!

[BurakƷ5]

Yıllardır direnen Çin sonunda ABD'ye boyun eğdi. Obama ve Avrupa çok mutlu. Aslında en başta da Türkiye mutlu olmalı

Global ticaretin en büyük aktörü haline gelen Çin'den tüm dünyayı ilgilendiren bir karar çıktı: Çin, para birimi Yuan'ı daha esnek hale getirecek. Sabit tuttuğu Yuan'ın düşük değeri ve ucuz işgücü maliyetleri sayesinde başta Türkiye olmak üzere tüm sanayi ülkeleriyle rekabet eden ve bu rekabette en azından "ucuzluk pazarları"nda ezici üstünlüğe sahip olan Çin'in bu kararı dünya ticaretinde çok önemli değişikliklere neden olabilecek bir karar. Kısa vadede olmasa bile uzun vadede Çin'in bazı avantajlarını elinden alabilecek olan bu kararla ilgili Avrupa ülkeleri ve bilhassa ABD, uzun bir süredir Çin Hükümeti'ne baskı yapıyordu. Bu baskının sonucu da son kararla alınmış görünüyor.

KESKİN SİRKE KÜPÜNE ZARAR
Çin Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, bankanın döviz kuru rejiminin geliştirilmesine ve Yuan'ın döviz kurunun esnekliğinin artırılmasına karar verildiği belirtildi. Küresel ekonominin aşama aşama toparlandığı ifade edilen açıklamada, Çin ekonomisindeki düzelmenin, artan ekonomik istikrarla birlikte daha kararlı hale geldiği kaydedildi. Çin'in dış ticaretinin daha dengeli hale geldiğine işaret edilen açıklamada, cari fazlanın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranının 2010 yılının başından bu yana gerilediği ifade edildi. Yani bu açıklamanın Türkçe'si şu: Artık değersiz Yuan, Çin'i de vurmaya başladı.

BELALI ÇİN'İN BİR KOLU KOPUYOR
Peki bu durum nasıl bir sonuç doğuracak? Bu karar Türkiye'yi neden bu kadar yakından ilgilendiriyor? Öncelikle değeri düşük Yuan, en azından son 5 yıldır aşırı değerli olan Türk Lirası karşısında Çin'e inanılmaz bir rekabet avantajı sağlıyor.
Daha gündelik hayattan bir tarif getirmek gerekirse: Çin'li ihracatçı, sırf para biriminin yerlerde sürünen değeri sayesinde çok düşük maliyetlerle mal üretip, kendi parasına göre çok daha değerli olan dolar üzerinden mallarını satıyor. Maliyeti dipte olduğu için de malının satış fiyatını, bizim birmilyoncularda satılacak kadar düşük belirleyebiliyor. Türk ihracatçısı ise zaten aşırı değerli olan Türk Lirası nedeniyle malını, bırakın Çin'le, birçok Avrupa ülkesiyle bile zar zor rekabet edebilecek kadar pahalıya üretiyor. Ürettiği malı da kendi para birimi karşısında neredeyse hiç değerlenmeyen dolar veya Euro üzerinden satıyor. Örneğin tekstilde Türk malı neredeyse "pahalı ürün" kategorisine giriyor. Maliyeti bile Çin'in ürettiği malın satış fiyatından fazla olduğu için de Türk ihracatçısının Çinli'yle fiyat rekabetine girme imkanı sıfıra iniyor. Bu sadece tekstil için geçerli değil. Elektronikten tutun, Çin'in ürettiği ne varsa her şey için geçerli.

Son alınan karar Çin'in para birimi Yuan'ın değerlennmesinin önünü açacak. Çin Merkez Bankası'nın yaptığı açıklamaya bakılırsa, Çin de zaten artık para biriminin değerlenmesini istiyor ve bunun için gerekli müdahaleleri yapacak. Dolayısıyla Türk Lirası ile Yuan arasındaki rekabette düne göre Türkiye farkı biraz daha kapatma noktasına geliyor. Yani batma noktasına gelen ucuz tekstil ürünleri ihracatçısı, elektronikçi, makinacı ve Çin'le rekabet eden hangi Türk varsa, hepsi için yeniden bir umut doğmuş oldu. Hele bir de dolar için yapılan kehanetler doğruysa ve dolar TL karşısında yükselecekse, o zaman ihracatçının deymeyin keyfine bir dönem başlayabilir.

BİRMİLYONCULAR YANDI
Ayrıca şimdiden söyleyelim. Bu iş en çok birmilyoncuları vurur. Yok artık öyle 10 kuruşa Çin malı getirip birmilyona (yeni parayla 1 liraya) satmak.
İşin şakası bir yana bu hamle sadece Türkiye için değil dünya ticareti için de çok önemli değişiklikler içeriyor. Çünkü ucuz Çin'in tehditettiği tek ülke Türkiye değil. Tüm dünya ucuz Çin mallarıyla rekabet etmeye çalışıyor.

OBAMA'NIN AĞZI KULAKLARINDA
Haliyle bu karar en çok sevinen de ABD Başkanı Barack Obama oldu. Nasıl olmasın. Göreve geldiğinden beri bir ordan bir burdan darbe yiyen, daha cicim ayı bile yaşayamayan Obama, Çin'e karşı şimdiye kadar alınmış en büyük galibiyetin mimarı oldu. Bu kararın ardından Obama hemen, Çin hükümetinin, döviz kuru sistemini reformdan geçirerek ulusal para birimi Yuan'ı ''esnek'' kılabileceği açıklamasının dünya ekonomisi için yapıcı bir karar olduğunu bildirdi. Obama, 26-27 Haziranda Kanada'nın Toronto kentinde toplanacak en ileri sanayileşmiş ülkelerle diğerlerini yanına alan ''G-20'' zirvesinde Çin hükümetinin kararının ele alınacağını bildirdi.
Gelecek hafta sonunda G-20 toplantısına Çin Başbakanı Vın Ciabao veya Çin Devlet Başkanı Hu Cintao katılacak.
Hu Cinhao, Nisan ayında, Obama'ya, yürütülen kur dalgasının 30 yıldır olduğu gibi sabit tutulacağını söylemişti. 1 dolar yaklaşık otuz yıldır Çin ulusal para birimi karşılığında aynı seyirde, 6.8-8.8 Yuan'da gidiyor.

Çin'in para birimi yuanı daha esnek hale getireceğini açıklamasının ardından Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn da, bu kararı memnuniyetle karşıladığını belirtti.

TEK BAŞINA YETER Mİ?
Yani Yuan kararı nedeniyle şimdilik herkes memnun. Fakat henüz global bazda Çin'le tam anlamıyla rekabet edebilmek için Yuan'ın değerlenmesi tek başına yeterli değil. Hâlâ saatlik ücreti 1 doları bile bulmayan rakamlarla çalıştırılan Çinli işçiler, dünya ticaretinde Çin'e ezici bir rekabet üstünlüğü sağlıyor. Fakat son dönemde bunu da değiştirecek gelişmeler yaşanıyor. Çin'de işgücü arzı azalıyor. Çin'de yapılan akademik araştırmalar gösteriyor bunu. Ayrıca işçiler arasında düşük ücretler nedeniyle artan huzursuzluk da Çin Hükümeti'ni baskı altında tutuyor. Bir kere bu fitil ateşlendi mi, bu maliyetlerin eninde sonunda yükselmesi Çin için bile kaçınılmaz. Sonuçta bu da uzun vadeli bir süreç. Ayrıca bu durum, sadece ekonomik değil aynı zamanda sosyolojik ve ideolojik ayakları da olan bir durum. Yani aynı konuyla ilgili sosyolog ve ideologların da yorumlarına ihtiyaç var.

Fakat kesin olan birşey var ki, bundan sonra Çin mallarının giderek ucuzlama saltanatının biteceği bir sürece giriyoruz. Dün alınan karardan itibaren Çin malları, dünya ticaretinde rekabet edilebilir fiyatlara doğru yol almaya başlayabilir.


kaynak
​