Çift Çekirdek Teknolojisi Nedir?
İşlemci satın alırken en çok duyacağınız sözcük artık GHz değil, çift çekirdek. AMD'nin X2, Intel'in de D serisi artık çift çekirdek teknolojisine sahip.
Bilgisayar dünyasının yeniliği performans üzerine kurulu. İşlemci üreten firmalar AMD ve Intel, yeni nesil işlemcilerinin içine çift çekirdek koyarak performanslarını arttırıyorlar. Tek işlemcide iki çekirdek ve bu çekirdeklerin tampon bellekleri birlikte Dual Core olarak adlandırılan çift çekirdekli işlemcileri oluşturuyorlar.
Bilgisayar dünyasında çift çekirdek yeni bir kavram değil.
2000 yılında IBM’in ürettiği Power4 işlemcisi ve sonrasında Power5 işlemcisi çift çekirdekli olarak üretilmişti. Apple Macintosh’ların G4 ve G5 bilgisayarları bu teknolojiyle üretilmişti. Intel’in Pentium D serisi ve AMD’nin Athlon 64 X2 işlemci serisi PC tarafındaki çift çekirdek teknolojisinin yeni ürünleri. Çift çekirdekli işlemci kullanmanın şu anda size bir avantaj sağlayacağını söylememiz doğru olmaz. Çift çekirdeğin avantajlarını şu anda ancak profesyonel uygulamalar kullanabiliyor. Veritabanları ve 3D uygulamaları dışında oyun dünyasında Quake 4 ve Call of Duty 2, çift çekirdek destekleyen uygulamalar. Yorumumuzun başına, “henüz” ifadesini de eklemek isteriz. Çünkü çift çekirdek destekleyen uygulamalar yolda.
Intel çoklu görev bilgi işlem gücünü artıran ve çok kademeli uygulamaların kapasitesini yükselten sistemler satın almayı düşünenler için avantaj sunacak Intel çift çekirdekli işlemci özelliğine sahip Intel® Pentium® işlemci Extreme Edition'ı duyurdu. Intel çift çekirdekli işlemci tek bir fiziksel işlemci içinde aynı frekansta çalışan iki tam yürütme biriminden oluşur. Her iki çekirdek de aynı paketi ve aynı chipset/bellek arayüzlerini kullanır. Intel çift çekirdekli işlemci güç gereksinimlerini dengelerken daha çok özellik sunma fırsatı sağlar.Intel çift çekirdekli işlemci tabanlı bir bilgisayar bilgisayarın yeteneklerini daha yüksek kapasite ve eşzamanlı bilgi işlem şeklinde artıran ek kaynaklar sunarak değer kattığı için yeni bilgi işlem deneyimler sunar. Çift çekirdekli işlemciyi dört şeritli bir otoyol olarak düşünün – iki şeritli yollara göre iki kat daha fazla araba trafiği kaldırabilir ve bunu yapması için arabaların iki kat hızlı gitmesi gerekmez. Benzer şekilde Intel çift çekirdekli işlemci tabanlı bir bilgisayar ile müzik indirmek ve oyun oynamak gibi birden çok görev aynı anda gerçekleştirilebilir.
Hyper-Threading Teknolojisi ¹ (HT Teknolojisi) ile birleştiğinde Intel çift çekirdekli işlemci yüksek performanslı bilgisayar kullanımında bir sonraki adımı oluşturur. Hyper-Threading Teknolojisini destekleyen Intel çift çekirdekli ürünler diğer koşullarda boşta kalacak olan kaynakları daha verimli kullanarak aynı anda dört yazılım kademesini yürütebilir.
Artan Kapasite ve Eşzamanlı Bilgi İşlem
Kullanıcılara sunulan en önemli avantaj şudur: Intel, işlemci içindeki çekirdek adedini iki katına çıkartarak bilgisayarın yeteneklerini ve bilgi işlem kaynaklarını önemli ölçüde artırır ve daha hızlı yanıt süresi, daha yüksek çok kademeli işlem kapasitesi ve paralel bilgi işlem özellikleri sunar. Bu, tek bir çekirdek ile mevcut kaynakları daha verimli kullanarak kademeli çalışma olanağı sunan HT Teknolojisinden farklıdır. Pazara giren çok kademeli uygulamaların sayısı arttıkça Intel çift çekirdekli işlemci tabanlı bilgisayarlar daha üstün bilgisayar deneyimi sunmak için hazır olacak.
Intel masaüstü bilgisayarlar için ilk çift çekirdekli işlemciyi sunarak, bilgisayar tutkunları daha çok kapasite gerektiren uygulamaları kullandıkça bilgisayar yenilikleriyle ilgili sözünü ve yatırımını sürdürüyor. Yeni Intel çift çekirdekli işlemci tabanlı bir bilgisayar kullanıcılara içerik oluşturma ya da kapasite gerektiren oyunları oynamanın yanı sıra virus taraması ve download gibi görevleri eşzamanlı gerçekleştirmek için gerekli esnekliği ve performansı sunar. İleri düzey oyuncular en son oyunları oynayabilir ve gerçek üstü efektler ve oyun ortamlarını keşfedebilir. Eğlence tutkunları arka planda diğer içerikleri şifrelerken dijital içerik oluşturabilir ve geliştirebilirler.
Yeni Intel Pentium işlemci Extreme Edition birden çok çekirdeğe sahip işlemcilerin üstü performans, watt başına artan performans ve Intel masaüstü, mobil ve sunucu platformlarında yeni özellikler sunmak için standart halinde geldiği yeni bir işlemci mimarisi döneminin öncüsü oluyor. Bu yeni Intel çift çekirdek ürünü, Intel’in geleceğin bilgi işlem konsepti ve bunu destekleyen işlemciler ve platform mimarileriyle ilgili vizyonu Platform 2015 ’i gerçekleştirme yolunda atılan önemli bir adımdır.
Yeni iş yükü ve kullanım modelleri standart bilgi işlem gereksinimleri haline geldiğinde gelecekteki bilgisayar platformları ve bunları kullanan kişiler daha üstün performans, daha az yoğunluk ve gelişmiş işlevsellik özelliklerine ihtiyaç duyacaklar. Intel® platformları bir bütün olarak hem yakın hem de uzun vadede bu taleplerin karşılanmasına yardımcı olacak, bileşenlerin ayrı ayrı sunduğu avantajların toplamından daha büyük avantaj ve yeni bir değer teklifi sunar. Intel’in sunduğu çift çekirdekli işlemci yalnızca bir başlangıç.
† Intel® Pentium® 4 HT Teknolojili İşlemciye sahip ve aynı zamanda Intel® 955, 945, 925, 915 ya da 910 Express Chipset içeren (ürün özellikleri listesine bakın veya satış elemanınızla görüşün) sistemleri araştırın. Performans ve işlevsellik (i) kullandığınız yazılım ve donanımla ve (ii) sistem sağlayıcınızın özellik destekleme/sistem konfigürasyonu niteliklerine göre değişecektir. HT Teknolojisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için
www.intel.com/products/ht/hyperthreading_more.htm adresini ziyaret edin veya sistem sağlayıcınızla görüşün.
12-26-2007, 11:13 AM
Özellikle yeni bir bilgisayar alacakların kafasındaki önemli sorulardan biri işlemciyi çift çekirdekli (dual - core) veya tek çekirdekli mi (single core) alsam diyenlere bir nevi ışık tutması amacıyla bu yazıyı yazıyorum.
Türkiye'deki genel mantık
Öncelikle şunu söyleyebilirimki, Türkiye'de bir çok insan gözü kapalı bir şekilde daha önce birinin dual-core işlemcilerin daha hızlı veya performanslı çalıştığını söylediği zaman gözü kapalı bir şekilde bu işlemciyi almaya gittiğini gözlerimle şahit oldum. Araştırmak isteyenler ise bir çok forum sitesinden yanlış bilgiler elde ettiğini gördüm. Ordan biri mutlaka içinden der sen doğrusunumu söyleyeceksin şimdi diye? [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz.] Bu sorunun cevabını isteyen varsa referanslarda verdiğim linkleri okuyabilir. (İngilizce)
Her neyse konumuzu sapıtmadan devam edeyim.
Çift Çekirdek (dual - core) nedir?
Çift çekirdekli işlemci demek aynı cip [IC - Integrated Circuit] üzerine farklı iki adet çekirdeğin birbirinden bağımsız şekilde çalışabilecek bir halde entegre edilmesi demektir. Şimdi yeni moda quad - core çekirdekler ise 4 tane çekirdeği barındırabilen tek bir ciptir. [IC - Integrated Circuit]. Genelde her bir çekirdek farklı ön belleklere (cache memory) sahiptir. Bu yüzden çoğu dual core işlemcilerin ön bellekleri büyüktür. Dual Core işlemcilerin bir başka özelliği ise geniş çaplı (mesela pipelining veya multi-threading) gibi işlemlerde çekirdeklerin birbirinden bağımsız daha optimize çalışmasıdır. Threading kavramı zaten bir program içinde başka bir programı çalıştırmak demektir. Peki threads ne demek? Size hemen bir örnek anlatayım çok rahat anlayabileceğiniz. Örneğin herkes word'u bilir. Word'de bir yazı yazarsınız. Arkasından CTRL + P tuşuna basarsınız ve yazdığınız yazı yazıcıya gönderilir. Yazdığınız yazı yazıcıdan çıkarken siz word'de hala dosyaya bir şeyler daha yazabilirsiniz. İşte word'ün kullandığın bir özellik thread'tır. Eğer thread kullanmamış olsaydı. Çıktıyı alasıya kadar word'de sizin yazmanız devam ederdi fakat kaydedemezdiniz. Şu anda kaydetmeyi geçtim print işlemini gönderir göndermez word'ü kapatsanız bile yazma işlemi devam edebiliyor. Bir başka örnek ise FlashGet. Bildiğiniz gibi dosyaları indirirken bir çok parçaya bölebiliyor. Bunu yapabilmesi için sunucuya kaç parçaya böldüyse o kadar soket ile bağlanması demektir. Buda o kadar thread yaratması gerekiyor demektir.
Avantajları Nedir bu Dual Core işlemcinin?
Söz konusu bir işi iki çekirdek yapıyor olunca devre üzerinde akan veri akışı normal işlemcilere kıyasla daha fazla olur. Bu yüzden bilgisayar üzerindeki RAM genelde Dual core işlemci kullanılan sistemlerde DDR2 bellekler olur. Çünkü DDR2 belleklerin bandwithleri daha yüksektir. Hani ram kenarlarında yazarya DDR 400 MHZ. DDR2 800 MHZ. MHZ olan kısım bandwith'inizdir. Peki 400 ile 800 arasındaki fark cidden 2 kat daha mı hızlı demek? Kesinlikle hayır. Bu RAM'ler performans açısından bir birlerine çok yakındırlar. Fakat DDR2 nin veri alıp göndermedeki kapasitesi daha yüksektir. Ayrıca güç tüketimi saat hızları daha düşük olduğu için daha azdır. Görünüşe göre daha çok diz üstü bilgisayarlara uygun gibi gözüküyor.
Dezavantajlarına gelince...
Bana göre dezavantajları daha çok avantajlarına kıyasla. Çünkü şu an için sadece gelecek vaat edebilecek bir teknoloji. Her şeyden önce işletim sisteminiz dual-core işlemciyi desteklemesi gerekmektedir. Mesela Dual core işlemci alan bir kişinin bilgisayarında Windows XP kullanmaması gerekiyor. Vista veya Linux kullanmalı. Ayrıca dual core işlemcinin performansı tamamen Thread kullanımına bağlıdır. Yani bir oyun ne kadar az thread kullanıyosa single core işlemci o oyunu daha performanslı çalıştırır. Çünkü single core işlemcilerin hızı dual core işlemcilere göre çok çok fazladır. En son AMD Athlon 6400 çıkmıştı ve saat hızı sanırsam 3.4 Ghz di. Oyun oynayacaklara sözüm. Şu anda piyasada bulunan çoğu oyun thread fazla kullanmaz. Bu yüzden alacağınız oyun Dual - Core bilgisayarda çok hızlı çalışacağını sanmayın. Fakat Half-Life2: Episode 2 oyunu thread çok kullanılacak şekilde tasarlanmaya başladı. Yani Valve firması dual - core işlemcilere şans vermek istiyor. Aynı zamanda single core çalışan işlemcileride hiçe sayacak gibi. Yani kısacası risk alıyor. Neticesini hepimiz göreceğiz.
Aynı anda iki çekirdeğin aynı sistem üzerinde çalışması görünüşte iyi bir performans avantajı olarak değerlendirilebilir. Eğer tek çekirdekli işlemcilerin memory bandwith limiti olduğunu göz önüne alırsak (DDR 400 MHZ bu limittir.) Dual core işlemcilerinin aynı bandwith limitlerinde single core'a nazaran %30 ile %70 arasında bir performans artışı olduğunu söyleyebiliriz. Eğer bir bandwith derdi olmazsa bu bu artış %90 lara varabilir. Fakat eğer iki işlemci arasında iletişim limit faktörü olmadığını düşünürsek 2 işlemcili bir bilgisayarda %100'lül bir perfomans artışı olabileceği söylenebilir.
Kısacası 2 tane single core işlemci ile çalışan bir bilgisayar dual - core işlemcili bir bilgisayarı çok pis döver [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz.]
Eski bir laf vardır. Biri bişiyi sürekli anlatır karşındaki kişi sizin söylediklerinizden bişi anlamaz ve direk sonuç ister. Programcılar arasında sürekli dönen bir laftır. "Talk is cheap, show me the code.." Kısacası tamam geç bunları ben ne anlamalıyım? [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz.]
Talk is cheap show me the code..
Burası Sonuç bölümü.. Şimdi dual-core'un ciddi anlamda hayatımızın hangi kısımlarında bize yardımı olacağını söyleyeceğim. Örneğin bir grafikersiniz. Photoshop mutlaka kullanırsınız. Elinizde büyük çözünürlükte bir çalışma var ve üzerine bir render efek koyacaksınız [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz.] işte size dual core işlemcinin single core işlemciye nazaran daha çok performans göstereceği bir uygulama. Mesela 3DS Max kullananların bir sahneyi texture ile kapladıktan sonra çok düzgün bir şekilde render etmek istediklerinde gece yatarken makinalarını açık bırakıp render işlemine başlayıp sabah kalktığında hala bitmemiş olduğunu görünce delirip kendini balkondan aşşağı atmasını engelleyebilecek bir teknoloji olduğunuda söyleyebilirim. Bunlarda dual core alabilirler. Öte yandan thread çok kullanan programları kullanan bütün arkadaşlara dual - core tavsiye ederim. Bu thread çok kullanan programlar genellikle grafik tasarımcıların kullandığı programlardır. Fakat tabi istisnalarda çok. Örneğin java üzerinde thread kullanan bir yazılım geliştirirken yazılımınızı test etmek için (en fazla kaç thread çalıştırıyo acaba diye merak edip) yüksek sayılarda thread oluşturduğunuzda makinanınız CPU sunun nasıl acı çektiğini gözler önüne serildiğinde ona acıyıp direk reset tuşuna basabilirsiniz. Benim işlemcim AMD Athlon 3500+ 64 bit. Kendi geliştirdiğim bir uygulamada 100 tane thread çalıştırınca makina epey bi kasıyodu. Bunu 1000 yapınca makinayı resetlemek zorunda kaldım çünkü 1 dk bekleme ile çalışmışıtı. Fakat aynı işlemi Dual-Core makinada denedim 20 sn içinde açmıştı.
Bugüne kadar çıkan işlemci çeşitleri
Çok eskilere gitmeye gerek yok 30386'ları muhtemelen burda kimse görmedi o yüzden Pentium'un MMX serisinden başlamak lazım.
Pentium MMX: 32 bit CPU mimarisi x86 yani şu anda 32 bit işlemciler bu işlemciye kadar dayanıyor.
Pentium II: 32 bit CPU mimarisi yine x86. Intelin en kısa ömürlü işlemcisi.
Pentium III: 32 bit CPU mimarisi yine x86.
Pentium IV: 32 bit CPU mimarisi yine x86.
Amd K6: AMD nin parladığı dönem. PIII 600 işlemciyi dövüp bu piyasada bende varım dediği zamanki işlemcisi.
Pentium IV Presscott: Ön bellek miktarları daha pentium IV teki işlemcilerden daha fazla olan fakat genel anlamıyla pentium IV le aynı olan işlemciler. yine x86 mimarisi söz konusu.
Celeron: Intelin masa üstü bilgisayarlar için çıkardığı işlemci ön bellekleri pentium 4 lere nazaran çok yarı yarıya. O dönemlerlde P IV ler 512 kb ön belleğe sahipken Celeronlar 256 kb tı. Bu işlemcilerde yine 32 bitlik x86 mimarisine sahip.
Pentium EE [Extreme Edition]: Sadece AMD nin FX serisi işlemcisi ile yarışmak için ortaya atılmış bir işlemcidir. Çıktığı dönemlerdeki fiyatı 1000$ lara kadar yükselmekteydi. Ön bellekleri büyü 3.2 Ghz hıza sahip bir işlemciydi. Tam emin olmamakla beraber sanırsam 32 bit ve 64 bit mimarileri olan bir işlemciydi. Yani 32 bit olanıda vardı 64 olanıda.
AMD Athlon: Intel'e k6 işlemcisi ile bende varım dedikten sonra. Piyasayı ciddi bir şekilde kızıştıracak işlemciler üreten firmanın o dönemlerde pentium işlemcilerini testlerde çok zorlayan işlemcilerini ürettiği model. Bu modeldeki bütün işlemciler 32 bit ve x86 mimarisini paylaşıyorlar. Tam bu dönemin ortalarında yani AMD 2000+ ve üzerindeki modellerde 13 micron inceliğindeki işlemvi bacakları kullanılmaya başlanıldı. Bu işlemci grubunun son üyesi AMD 3000 + Athlondur.
Pentium LGAs Pentium işlemcisinin 64 bitlik döneme tamamen geçtiği seridir. Mimariler artık x86_64 olmuştur. Bunların modelleri hep LGA olarak geçer. Ör. Pentium LGA 570
AMD Athlon 64 Buda AMD nin 64 bite tamamen geçtiği işlemci serisidir. Son üyesi sanırsam AMD Athlon 64 4000+ olması lazım bundan sonraki seriler X2 olarak çıkarıdı. Yani dual-core. Mimarisi x86_64.
AMD Athlon X2: AMD nin çift çekirdekli 64 bit olan işlemci serisi.
Pentium Core Duo, Core Duo 2: Buda pentiumun 64 bit olan çift çekirdeli işlemcisi.
Şu anda piyasada iki büyük firmanın en son çıkardığı işlemci sınıfları yukardakiler.
Bunların hepsi masaüstü bilgisayarlar içindi.
AMD Opteron: Amd nin sunucu bilgisayarlar için geliştirdiği işlemci 64 bit olup ön bellekleri 2 MB ı bulan işlemcilerdir. Single core.
Pentium Xeon: Bu da intelin sunucu bilgisayarlar için geliştirdiği 64 bitlik işlemci. Single core.
AMD Turion: AMD nin diz üstü bilgisayarlar için geliştirdiği 64 bitlik işlemci. Amaç az enerji tüketmek.