ametallerın acıklamaları
- Konbuyu başlatan meltem39
- Başlangıç tarihi
ELEMENT: Yapısında tek cins atom ihtiva eden saf maddelerdir. Örneğin, Fe, C, N, O...
METALLER VE GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Isı ve elektriği iyi iletirler.
2. Hg hariç hepsi oda sıcaklığında katıdır.
3. Asit çözeltileriyle çoğu H2 gazı açığa çıkarırlar.
4. Kendi aralarında bileşik yapamazlar, fiziksel bir karışım olan alaşımları oluştururlar. Örneğin prinç (Cu-Zn), tunç (Cu-Sn) , çelik (Fe-C-Cr...), 18 ayar altın (%75 altın-%25 Cu)
5. Elektron almazlar.
6. Yüzeyleri parlaktır.
7. Dövülebilir,tel ve levha haline getirilebilirler.
AMETALLER VE GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Isı ve elektriği iletmezler.
2. Oda sıcaklığında çoğu gaz halindedir.
3. Kendi aralarında ve metallerle bileşik yapabilirler.
4. Elektron alış-verişi yapabilirler.
5. Sulu asitlere çoğu etki etmez.
6. Yüzeyleri mattır.
7. Kırılgandırlar.
BİLEŞİK
Yapısında en az iki cins atom ihtiva eden saf maddelerdir. Örneğin, H2O, C6H12O6, NH3...
ÇÖZELTİ
Birbiri içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlara çözelti denir. Hava, lehim,gazoz,deniz suyu....gibi.
SÜSPANSİYON
Bir katının bir sıvı içerisinde ya da havada (sis içinde) çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır. Ayran,kahve,tebeşir tozu+su....
EMÜLSİYON
Bir sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır.
Örnek: Zeytinyağlı su, benzinli su...
Karışımlarla Bileşikler Arasındaki Farklar ve Ortak Yanları
1. Karışımı oluşturan maddeler karışım içerisinde kendi özelliğini koruduğu halde bileşiği oluşturan elementler fiziksel ve kimyasal tüm özelliklerini kaybederler.
2. Karışımı oluşturan maddeler her oranda karıştığı halde, bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında her zaman basit bir oran vardır.
3. Karışımlar fiziksel yollarla oluşur ve fiziksel yöntemler bileşenlerine ayrılır. Bileşikler ise kimyasal yolla oluşur ve kimyasal yöntemlerle ayrışırılar.
4. Karışımların formülü olmadığı halde, her bileşiğin mutlaka bir kimyasal formülü vardır.
5. Karışımların belirli fiziksel özelliği (öz kütle, kaynama noktası, erime noktası...) olmadığı halde bileşikler bu özelliklere sahip saf maddelerdir.
6. Karışımlar ve bileşikler oluşurken toplam kütle korunur. Bu durum her ikisi içinde ortaktır.
7. Karışımlar ve bileşikler en az iki cins atom ihtiva ederler.
AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER
1.Öz Kütle : Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir. Katı-sıvı-gazlar için ayırt edicidir.
m=d.v
Öz kütleyi sadece sıcaklık ve basınç değiştirebilir. Sıcaklık arttıkça maddenin hacmi artar fakat kütle değişmez. Hacim artınca öz kütle azalır.
2. Kaynama Sıcaklığı : Saf bir sıvının buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir. Sıvılar ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir, çünkü kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir.
Kaynama Sıcaklığına Etki Eden Faktörler :
a) Açık Hava Basıncı : Kaynama sıcaklığı atmosfer basıncıyla doğru orantılı olarak artar ya da azalır. Yükseklere çıkıldıkça dış basınç düştüğünden sıvıların kaynama sıcaklıkları da düşer.
b) Sıvının Cinsi : Kaynama sıcaklığı her sıvı için farklıdır. Örneğin saf su 100 0C de , C2H5OH 78 0C de kaynar.
c) Sıvının Saflığı: Saf sıvılar sabit basınç altında her zaman sabit bir sıcaklıkta kaynarlar. Fakat sıvıya, sıvıda çözünebilen bir katı eklendiği zaman kaynama sıcaklığı yükseldiği gibi, donma sıcaklığı da düşer. Saf su 1 atm basınçta 100 0C de kaynadığı halde tuzlu su 100 0C nin üzerindeki bir sıcaklıkta kaynar ve kaynarken sıcaklık sabit kalmaz.
Kaynama noktası buhar basıncıyla ters orantılı olup buhar basıncı yüksek olan sıvıların kaynama noktaları düşüktür. Alkolün kaynama noktası saf sudan düşük olup buharının yaptığı basınç saf sudan fazladır.
Sıvının miktarı yada ısıtıcı kaynağın gücü kaynama sıcaklığını değiştirmez sadece sıvının kaynamaya başlaması için gerekli olan süreyi değiştirebilir.
Buhar basıncı madde miktarına bağlı değildir. Sadece sıvının cinsine ve sıcaklığına bağlıdır.
3.Donma Sıcaklığı: Bir sıvının sıvı halden katı hale geçtiği andaki sıcaklığa donma sıcaklığı denir. Bir maddenin donma sıcaklığı erime sıcaklığına eşittir. Katı ve sıvılar için ayırt edicidir. Bir madenin erime sıcaklığı donma sıcaklığına eşittir. Katı ve sıvılar için ayırt edicidir.
4.Esneklik : Katılar için ayırt edici bir özelliktir. Çünkü sadece katılar esneyebilir.
5.Genleşme : Katı ve sıvılar için ortak ayırt edici bir özelliktir. Gazlar için geçerli değildir. Çünkü gazların hepsi hacimlerinin 1/273’ü oranında genleşir ve her bir gaz için spesifik bir genleşme kat sayısı yoktur.
6.Çözünürlük : Genelde 100 gram suda çözünebilen madde miktarı olarak verilir. Katı-sıvı-gazlar için ortak ayırt edici bir özelliktir.
Karışımları Ayırma Yöntemleri
Karışımları ayırmak, maddelerin bazı fiziksel özelliklerinin farklı olmasından faydalanılarak yapılır. Örneğin, kaynama noktası farkı, öz kütle farkı, erime noktası farkı, çözünürlük farkı...
1- Damıtma: Bir sıvının buharlaştırılması ve oluşan buharın bir soğutucuda yoğunlaştırılması işlemidir. Deniz suyundan saf su elde etmek damıtmaya bir örnektir.
2-Ayrımsal Damıtma : Birden fazla sıvı karışımının buharlaştırılması ve oluşan buharların yoğunlaştırılması işlemidir. Sıvılar kaynama noktası farkından faydalanılarak ayrılır. Kaynama noktaları arasındaki fark ne kadar büyükse ayırma işlemi o kadar kolaydır.
3- Ayırma Hunisiyle Ayırma: Bir biri içerisinde çözünmeyen sıvı-sıvı karışımlarını ayırmada kullanılır. Öz kütle farkından faydalanılarak ayırma işlemi gerçekleşir. Örneğin zeytinyağı-su karışımı.
4-Ayrımsal Kristallendirme : Katı-katı karışımlarının çözünürlüklerinin farklı olmasından faydalanılarak yapılabilen bir ayırma yöntemidir. Çözünürlüğü az olan önce kristalleşerek ayrılır.
5- Mıknatıs ile Ayırma : Mıknatıs, ferromagnetik dediğimiz demir (Fe), kobalt (Co) ve nikeli (Ni ) çeker. Eğer bu metallerden karışımda mevcutsa mıknatıs yardımıyla bu metalleri ayırmak mümkündür.
HAL DEĞİŞİMİ
Bir maddenin katı halden sıvı hale , sıvı halden gaz haline geçmesi yada bu olayların tersidir.
-Erime Kaynama
-Donma Yoğunlaşma
-Süblimleşme
Süblimleşme
Bir maddenin dışarıdan ısı alarak erimeden katı halden gaz haline geçmesi olayı olup fiziksel bir olaydır.. Örneğin kuru buz dediğimiz CO2 (k) , naftalin, kamfor süblimleşebilen maddelerdir.
SOYGAZLAR
He; Helyum
Ne; Neon
Ar; Arbon,
Kr; Kripton
Xe,Ksenon
Rn; Radon elementleri vardır.
Atom numaraları sırasıyla 2, 10, 18, 36, 54, 86 dır.
Son yörüngelerinde 8 elektron vardır.
Kimyasal reaksiyona girme istekleri minimumdur.
Kimya Dönem Ödevi
Elementlerin Sınıflandırılması
Metal ve Ametallerin Özellikleri ve Aralarındaki Farklar
Öğretmen:
Hazırlayan:
Alaattin
Elementlerin Sınıflandırılması
Metal ve Ametallerin Özellikleri ve
Aralarındaki Farklar
A- Genel Kavramlar
ELEMENTLER
Aynı cins atomlardan meydana gelen basit maddelere element denir.
Elementlerin özellikleri
Elementler fiziksel ve kimyasal yollarla kendisinden daha basit maddelere ayrıştırılmazlar.
Elementlerin en küçük yapı taşları atomdur.
Elementler sembollerle gösterilir.
Elementler saf maddelerdir.
Elementleri öz kütleleri ve erime, kaynama noktaları sabittir.
Elementler tabiatta hem katı, hem sıvı hem de gaz halinde bulunurlar.
Tabiatta oda sıcaklığında
İyot katı halde
Brom sıvı halde
Klor gaz halinde
bulunur.
İyot Brom Klor
Elementlerin sınıflandırılması
Elementler kimyasal özellikleri bakımından üçe ayrılır.
Metaller
Ametaller
Soygazlar
ELEMENTLERİN GENEL TANIMI
Aynı cins atomlardan meydana gelen saf maddelere element denir.
Elementlerin özellikleri
Saf ve homojen maddelerdir
En küçük yapı taşları atomdur.
Kimyasal ve fiziksel yollarla daha basit parçalara ayrıştırılamaz.
Belirli erime ve kaynama noktaları vardır.
Sabit öz kütleleri vardır.
Homojendir.
Elementler sembollerle gösterilir.
Tabiatta oda sıcaklığında üç halde de bulunur.
B- ELEMENTLER KENDİ ARALARINDA SINIFLARA AYRILIR
Elementler fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre metaller, ametaller ve yarı metaller olmak üzere 3 gruba ayrılır.
METALLER :
Doğadaki elementlerin büyük çoğunluğunu metaller oluşturur. Sodyum, demir, krom, potasyum, magnezyum, bakır gibi elementler metallere örnek verilebilir. Melallerin ortak özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Kolaylıkla işlenebilir, tel ve levha hâline getirilebilirler.
• Kendilerine özgü metalik parlaklıkları vardır.
• Isıyı ve elektriği iyi iletirler.
• Cıva hariç, oda sıcaklığında hepsi katıdır.
• Genellikle erime ve kaynama noktaları yüksektir.
• Kendi aralarında bileşik oluşturmazlar.
• Canlılarda az miktarda bulunur.
AMETALLER :
112 elementin yaklaşık 20'si metalik özellik göstermez. Ametal denilen bu elementlerin ortak özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Kırılgan oldukları için işlenemez, tel ve levha hâline getirilemezler,
• Parlaklıkları yoktur, değişik renklerde olabilirler.
• Isıyı ve elektriği iletmezler. ,
• Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz olabilirler.
• Genellikle erime ve kaynama noktaları düşüktür.
• Kendi aralarında ve metallerle bileşik oluştururlar.
• Canlılarda çok miktarda bulunur.
TÜM ELEMENTLER PERİYODİK ÇİZELGEDE GÖSTERİLİR
Elementlerin benzer özelliklerine göre düzenlenerek, oluşturdukları tabloya periyodik tablo (periyodik cetvel) denir. Periyodik tabloda yatay sıralara periyot denir ve 7 periyot bulunur. Düşey sıralara ise grup denir. Gruplarda benzer kimyasal özellikteki elementler alt alta dizilmiştir.
Periyodik tabloda 112 tane element vardır. Altın, gümüş, bakır gibi elementler doğada saf hâlde, azot, oksijen gibi elementler ise havada karışım hâlinde bulunur.
Elementler sembollerle gösterilir. H hidrojeni, Na sodyumu, Fe demiri ifade eder. Sembol elementin Lâtince adının ilk harfi veya ilk harfi ile başka bir harfidir. Sembol iki harfli ise ilk harf büyük, ikinci hart küçük yazılır.
C- Ayrıntılı Tanım: NABİT ELEMENTLER
Nabit elementler sadece kendi elementlerinden oluşan bir kristal yapısına sahiptirler. Doğada nabit halde bulunan element sayısı 20 civarındadır. Bu rakama atmosferdeki asal gazlar dahil değildir.
Nabit elementler 3 gruba ayrılırlar:
1. Metaller
2. Yarı metaller
3. Ametaller (metal olmayan)
1. Metaller:
Metaller, aynı cins atomların sıkı istiflenmesi ile oluşan bir yapı meydana getirirler. Atomlar arası metalik bağlar vardır. Bazen de heteropolar ve Van der Waals bağları arasında geçişler gösterebilirler. Metallerin ortak özellikleri vardır. Mesela, ısı ve elektrik iletkenlikleri yüksektir. Metalik parlaklıkları vardır ve parlatılmış yüzeyleri iyi yansıtma özelliği gösterir. Kırılma indisleri ve ışığı soğurma indisleri yüksektir. Özgül ağırlıkları diğer minerallere göre daha yüksektir.
Bu grupta yer alan metaller şunlardır:
1.Altın
2.Platin
3.Gümüş
4.Bakır
2. Yarı metaller:
Nabit olarak görülen yarı metaller benzer özelliklere sahip eşyapılar oluşturur. Bunların tümü heksagonal skalenoedr sınıfında kristalleşir. Güzel dilinim gösterirler. Elektrik ve ısı iletkenlikleri düşüktür. Kırılgan olan yarı metallerin kristal yapıları metallere göre daha çok yönlenme gösterir. Atomlar arası bağ, fiziksel özelliklerinden de anlaşılacağı gibi metalik bağ ile kovelent bağ arasında geçiş özelliği gösterir. Şekil Yarı metallerin heksagonal istiflenmesi Bu yapıda bulunan 6 atomdan her bir atom, kendisine yakın üç atoma diğer iki atomdan daha sıkı bir şekilde bağlanmıştır. Bundan dolayı da tabakalı bir yapı gelişmiştir. Nabit yarı metallerde görülen bu yapı onların tabakalı olarak, {0001} düzlemleri boyunca mükemmel dilinim gelişmesine sebep olmuştur. Sertlikleri düşük ve optik anizotropi kuvvetlidir.
{0001} yüzeyi boyunca dilinimli yapı
Bu grupta yer alan yarı metaller şunlardır:
1- Arsenik
2- Antimuan
3- Bizmut
3. Ametaller (Metal Olmayanlar):
1.Elmas
2.Grafit
3.Kükürt
METALLER VE GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Isı ve elektriği iyi iletirler.
2. Hg hariç hepsi oda sıcaklığında katıdır.
3. Asit çözeltileriyle çoğu H2 gazı açığa çıkarırlar.
4. Kendi aralarında bileşik yapamazlar, fiziksel bir karışım olan alaşımları oluştururlar. Örneğin prinç (Cu-Zn), tunç (Cu-Sn) , çelik (Fe-C-Cr...), 18 ayar altın (%75 altın-%25 Cu)
5. Elektron almazlar.
6. Yüzeyleri parlaktır.
7. Dövülebilir,tel ve levha haline getirilebilirler.
AMETALLER VE GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Isı ve elektriği iletmezler.
2. Oda sıcaklığında çoğu gaz halindedir.
3. Kendi aralarında ve metallerle bileşik yapabilirler.
4. Elektron alış-verişi yapabilirler.
5. Sulu asitlere çoğu etki etmez.
6. Yüzeyleri mattır.
7. Kırılgandırlar.
BİLEŞİK
Yapısında en az iki cins atom ihtiva eden saf maddelerdir. Örneğin, H2O, C6H12O6, NH3...
ÇÖZELTİ
Birbiri içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlara çözelti denir. Hava, lehim,gazoz,deniz suyu....gibi.
SÜSPANSİYON
Bir katının bir sıvı içerisinde ya da havada (sis içinde) çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır. Ayran,kahve,tebeşir tozu+su....
EMÜLSİYON
Bir sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır.
Örnek: Zeytinyağlı su, benzinli su...
Karışımlarla Bileşikler Arasındaki Farklar ve Ortak Yanları
1. Karışımı oluşturan maddeler karışım içerisinde kendi özelliğini koruduğu halde bileşiği oluşturan elementler fiziksel ve kimyasal tüm özelliklerini kaybederler.
2. Karışımı oluşturan maddeler her oranda karıştığı halde, bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında her zaman basit bir oran vardır.
3. Karışımlar fiziksel yollarla oluşur ve fiziksel yöntemler bileşenlerine ayrılır. Bileşikler ise kimyasal yolla oluşur ve kimyasal yöntemlerle ayrışırılar.
4. Karışımların formülü olmadığı halde, her bileşiğin mutlaka bir kimyasal formülü vardır.
5. Karışımların belirli fiziksel özelliği (öz kütle, kaynama noktası, erime noktası...) olmadığı halde bileşikler bu özelliklere sahip saf maddelerdir.
6. Karışımlar ve bileşikler oluşurken toplam kütle korunur. Bu durum her ikisi içinde ortaktır.
7. Karışımlar ve bileşikler en az iki cins atom ihtiva ederler.
AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER
1.Öz Kütle : Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir. Katı-sıvı-gazlar için ayırt edicidir.
m=d.v
Öz kütleyi sadece sıcaklık ve basınç değiştirebilir. Sıcaklık arttıkça maddenin hacmi artar fakat kütle değişmez. Hacim artınca öz kütle azalır.
2. Kaynama Sıcaklığı : Saf bir sıvının buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir. Sıvılar ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir, çünkü kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir.
Kaynama Sıcaklığına Etki Eden Faktörler :
a) Açık Hava Basıncı : Kaynama sıcaklığı atmosfer basıncıyla doğru orantılı olarak artar ya da azalır. Yükseklere çıkıldıkça dış basınç düştüğünden sıvıların kaynama sıcaklıkları da düşer.
b) Sıvının Cinsi : Kaynama sıcaklığı her sıvı için farklıdır. Örneğin saf su 100 0C de , C2H5OH 78 0C de kaynar.
c) Sıvının Saflığı: Saf sıvılar sabit basınç altında her zaman sabit bir sıcaklıkta kaynarlar. Fakat sıvıya, sıvıda çözünebilen bir katı eklendiği zaman kaynama sıcaklığı yükseldiği gibi, donma sıcaklığı da düşer. Saf su 1 atm basınçta 100 0C de kaynadığı halde tuzlu su 100 0C nin üzerindeki bir sıcaklıkta kaynar ve kaynarken sıcaklık sabit kalmaz.
Kaynama noktası buhar basıncıyla ters orantılı olup buhar basıncı yüksek olan sıvıların kaynama noktaları düşüktür. Alkolün kaynama noktası saf sudan düşük olup buharının yaptığı basınç saf sudan fazladır.
Sıvının miktarı yada ısıtıcı kaynağın gücü kaynama sıcaklığını değiştirmez sadece sıvının kaynamaya başlaması için gerekli olan süreyi değiştirebilir.
Buhar basıncı madde miktarına bağlı değildir. Sadece sıvının cinsine ve sıcaklığına bağlıdır.
3.Donma Sıcaklığı: Bir sıvının sıvı halden katı hale geçtiği andaki sıcaklığa donma sıcaklığı denir. Bir maddenin donma sıcaklığı erime sıcaklığına eşittir. Katı ve sıvılar için ayırt edicidir. Bir madenin erime sıcaklığı donma sıcaklığına eşittir. Katı ve sıvılar için ayırt edicidir.
4.Esneklik : Katılar için ayırt edici bir özelliktir. Çünkü sadece katılar esneyebilir.
5.Genleşme : Katı ve sıvılar için ortak ayırt edici bir özelliktir. Gazlar için geçerli değildir. Çünkü gazların hepsi hacimlerinin 1/273’ü oranında genleşir ve her bir gaz için spesifik bir genleşme kat sayısı yoktur.
6.Çözünürlük : Genelde 100 gram suda çözünebilen madde miktarı olarak verilir. Katı-sıvı-gazlar için ortak ayırt edici bir özelliktir.
Karışımları Ayırma Yöntemleri
Karışımları ayırmak, maddelerin bazı fiziksel özelliklerinin farklı olmasından faydalanılarak yapılır. Örneğin, kaynama noktası farkı, öz kütle farkı, erime noktası farkı, çözünürlük farkı...
1- Damıtma: Bir sıvının buharlaştırılması ve oluşan buharın bir soğutucuda yoğunlaştırılması işlemidir. Deniz suyundan saf su elde etmek damıtmaya bir örnektir.
2-Ayrımsal Damıtma : Birden fazla sıvı karışımının buharlaştırılması ve oluşan buharların yoğunlaştırılması işlemidir. Sıvılar kaynama noktası farkından faydalanılarak ayrılır. Kaynama noktaları arasındaki fark ne kadar büyükse ayırma işlemi o kadar kolaydır.
3- Ayırma Hunisiyle Ayırma: Bir biri içerisinde çözünmeyen sıvı-sıvı karışımlarını ayırmada kullanılır. Öz kütle farkından faydalanılarak ayırma işlemi gerçekleşir. Örneğin zeytinyağı-su karışımı.
4-Ayrımsal Kristallendirme : Katı-katı karışımlarının çözünürlüklerinin farklı olmasından faydalanılarak yapılabilen bir ayırma yöntemidir. Çözünürlüğü az olan önce kristalleşerek ayrılır.
5- Mıknatıs ile Ayırma : Mıknatıs, ferromagnetik dediğimiz demir (Fe), kobalt (Co) ve nikeli (Ni ) çeker. Eğer bu metallerden karışımda mevcutsa mıknatıs yardımıyla bu metalleri ayırmak mümkündür.
HAL DEĞİŞİMİ
Bir maddenin katı halden sıvı hale , sıvı halden gaz haline geçmesi yada bu olayların tersidir.
-Erime Kaynama
-Donma Yoğunlaşma
-Süblimleşme
Süblimleşme
Bir maddenin dışarıdan ısı alarak erimeden katı halden gaz haline geçmesi olayı olup fiziksel bir olaydır.. Örneğin kuru buz dediğimiz CO2 (k) , naftalin, kamfor süblimleşebilen maddelerdir.
SOYGAZLAR
He; Helyum
Ne; Neon
Ar; Arbon,
Kr; Kripton
Xe,Ksenon
Rn; Radon elementleri vardır.
Atom numaraları sırasıyla 2, 10, 18, 36, 54, 86 dır.
Son yörüngelerinde 8 elektron vardır.
Kimyasal reaksiyona girme istekleri minimumdur.
Kimya Dönem Ödevi
Elementlerin Sınıflandırılması
Metal ve Ametallerin Özellikleri ve Aralarındaki Farklar
Öğretmen:
Hazırlayan:
Alaattin
Elementlerin Sınıflandırılması
Metal ve Ametallerin Özellikleri ve
Aralarındaki Farklar
A- Genel Kavramlar
ELEMENTLER
Aynı cins atomlardan meydana gelen basit maddelere element denir.
Elementlerin özellikleri
Elementler fiziksel ve kimyasal yollarla kendisinden daha basit maddelere ayrıştırılmazlar.
Elementlerin en küçük yapı taşları atomdur.
Elementler sembollerle gösterilir.
Elementler saf maddelerdir.
Elementleri öz kütleleri ve erime, kaynama noktaları sabittir.
Elementler tabiatta hem katı, hem sıvı hem de gaz halinde bulunurlar.
Tabiatta oda sıcaklığında
İyot katı halde
Brom sıvı halde
Klor gaz halinde
bulunur.
İyot Brom Klor
Elementlerin sınıflandırılması
Elementler kimyasal özellikleri bakımından üçe ayrılır.
Metaller
Ametaller
Soygazlar
ELEMENTLERİN GENEL TANIMI
Aynı cins atomlardan meydana gelen saf maddelere element denir.
Elementlerin özellikleri
Saf ve homojen maddelerdir
En küçük yapı taşları atomdur.
Kimyasal ve fiziksel yollarla daha basit parçalara ayrıştırılamaz.
Belirli erime ve kaynama noktaları vardır.
Sabit öz kütleleri vardır.
Homojendir.
Elementler sembollerle gösterilir.
Tabiatta oda sıcaklığında üç halde de bulunur.
B- ELEMENTLER KENDİ ARALARINDA SINIFLARA AYRILIR
Elementler fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre metaller, ametaller ve yarı metaller olmak üzere 3 gruba ayrılır.
METALLER :
Doğadaki elementlerin büyük çoğunluğunu metaller oluşturur. Sodyum, demir, krom, potasyum, magnezyum, bakır gibi elementler metallere örnek verilebilir. Melallerin ortak özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Kolaylıkla işlenebilir, tel ve levha hâline getirilebilirler.
• Kendilerine özgü metalik parlaklıkları vardır.
• Isıyı ve elektriği iyi iletirler.
• Cıva hariç, oda sıcaklığında hepsi katıdır.
• Genellikle erime ve kaynama noktaları yüksektir.
• Kendi aralarında bileşik oluşturmazlar.
• Canlılarda az miktarda bulunur.
AMETALLER :
112 elementin yaklaşık 20'si metalik özellik göstermez. Ametal denilen bu elementlerin ortak özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Kırılgan oldukları için işlenemez, tel ve levha hâline getirilemezler,
• Parlaklıkları yoktur, değişik renklerde olabilirler.
• Isıyı ve elektriği iletmezler. ,
• Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz olabilirler.
• Genellikle erime ve kaynama noktaları düşüktür.
• Kendi aralarında ve metallerle bileşik oluştururlar.
• Canlılarda çok miktarda bulunur.
TÜM ELEMENTLER PERİYODİK ÇİZELGEDE GÖSTERİLİR
Elementlerin benzer özelliklerine göre düzenlenerek, oluşturdukları tabloya periyodik tablo (periyodik cetvel) denir. Periyodik tabloda yatay sıralara periyot denir ve 7 periyot bulunur. Düşey sıralara ise grup denir. Gruplarda benzer kimyasal özellikteki elementler alt alta dizilmiştir.
Periyodik tabloda 112 tane element vardır. Altın, gümüş, bakır gibi elementler doğada saf hâlde, azot, oksijen gibi elementler ise havada karışım hâlinde bulunur.
Elementler sembollerle gösterilir. H hidrojeni, Na sodyumu, Fe demiri ifade eder. Sembol elementin Lâtince adının ilk harfi veya ilk harfi ile başka bir harfidir. Sembol iki harfli ise ilk harf büyük, ikinci hart küçük yazılır.
C- Ayrıntılı Tanım: NABİT ELEMENTLER
Nabit elementler sadece kendi elementlerinden oluşan bir kristal yapısına sahiptirler. Doğada nabit halde bulunan element sayısı 20 civarındadır. Bu rakama atmosferdeki asal gazlar dahil değildir.
Nabit elementler 3 gruba ayrılırlar:
1. Metaller
2. Yarı metaller
3. Ametaller (metal olmayan)
1. Metaller:
Metaller, aynı cins atomların sıkı istiflenmesi ile oluşan bir yapı meydana getirirler. Atomlar arası metalik bağlar vardır. Bazen de heteropolar ve Van der Waals bağları arasında geçişler gösterebilirler. Metallerin ortak özellikleri vardır. Mesela, ısı ve elektrik iletkenlikleri yüksektir. Metalik parlaklıkları vardır ve parlatılmış yüzeyleri iyi yansıtma özelliği gösterir. Kırılma indisleri ve ışığı soğurma indisleri yüksektir. Özgül ağırlıkları diğer minerallere göre daha yüksektir.
Bu grupta yer alan metaller şunlardır:
1.Altın
2.Platin
3.Gümüş
4.Bakır
2. Yarı metaller:
Nabit olarak görülen yarı metaller benzer özelliklere sahip eşyapılar oluşturur. Bunların tümü heksagonal skalenoedr sınıfında kristalleşir. Güzel dilinim gösterirler. Elektrik ve ısı iletkenlikleri düşüktür. Kırılgan olan yarı metallerin kristal yapıları metallere göre daha çok yönlenme gösterir. Atomlar arası bağ, fiziksel özelliklerinden de anlaşılacağı gibi metalik bağ ile kovelent bağ arasında geçiş özelliği gösterir. Şekil Yarı metallerin heksagonal istiflenmesi Bu yapıda bulunan 6 atomdan her bir atom, kendisine yakın üç atoma diğer iki atomdan daha sıkı bir şekilde bağlanmıştır. Bundan dolayı da tabakalı bir yapı gelişmiştir. Nabit yarı metallerde görülen bu yapı onların tabakalı olarak, {0001} düzlemleri boyunca mükemmel dilinim gelişmesine sebep olmuştur. Sertlikleri düşük ve optik anizotropi kuvvetlidir.
{0001} yüzeyi boyunca dilinimli yapı
Bu grupta yer alan yarı metaller şunlardır:
1- Arsenik
2- Antimuan
3- Bizmut
3. Ametaller (Metal Olmayanlar):
1.Elmas
2.Grafit
3.Kükürt