Gaziantep’teki Dünya Genç Bayanlar Şampiyonası’nda Kübra Öztürk dünya ikinciliğini kazandı. Öztürk bu sonuçla ‘bayan büyük usta’ olma yolunda da ilk adımı attı
![]()
Dünya Genç Bayanlar Şampiyonası’nda son maçında Hintli rakibini yenerek dokuz puana ulaşan Kübra Öztürk (17), satrançta dünya ikincisi oldu.
Dünya satrancının genç yıldızlarının, geleceğin dünya şampiyonlarının buluştuğu “Dünya Gençler (20 Yaş Altı) Şampiyonası”, Gaziantep’te sona erdi. Gaziantep Şehitkamil Belediyesi ve Türkiye Satranç Federasyonu’nun işbirliğiyle gerçekleşen şampiyona, “genel” (hem erkek hem kadın sporcular) hem de “genç bayanlar” olmak üzere iki kategoride yapıldı. Şampiyonada 65 ülkeden 195 sporcu mücadele etti.
Dünya Genç Bayanlar Şampiyonası’nda son turlara büyük avantajla giren Hintli Harika Dronavalli, son maçında berabere kalıp 10.5 puanla şampiyon oldu. Kübra Öztürk, son maçında Hintli rakibi Swaminathan Soumya’yı yenerek dokuz puana ulaştı ve ikinci olarak Dünya Gençler Şampiyonası’nda gümüş madalya aldı. Öztürk, müthiş bir heyecana sahne olan maçta rakibinin zamanı bitince kazandı ve dünya ikincisi oldu.
Ustalıkta ilk adım
Ayrıca satrançta sadece kadın sporcuların ulaşabildiği unvanlar içinde en önemlisi olan bayan büyük usta (Woman Grand Master - WGM) olma yolunda ilk adımı atan Öztürk, bugüne kadar WGM normu alan ilk Türk sporcu oldu. Öztürk’ün bu unvana ulaşmak için iki norm daha alması gerekiyor. Büyük usta unvanına sahip Ekaterina Atalık, ay yıldızlı formayla yarışmaya başlamadan önce bu unvanı almıştı.
Kaynak : Milliyet
SATRANÇ OYUNUNUN KURALLARI
Madde 1: Satrancın Esasları
1.1. Satranç oyunu, ‘Satranç Tahtası’ diye adlandırılan kare şeklinde bir alan üzerinde iki rakip arasında taşları sırayla oynatılmasıyla oynanır. Oyunu beyaz taşlarla oynayan oyuncu başlatır. Rakibi hamlesini yapmış olan taraf ‘hamlede’dir.
1.2. Her iki tarafın da amacı, rakip şahın kurallara uygun bir hamleyle yenmekten kurtulması mümkün olmayana dek rakip şaha saldırmaktır. Bunu başaran taraf rakibini ‘ Şah-Mat’ yapmış demektir ve oyunu kazanır. Mat olan taraf oyunu kaybeder.
1.3. Her iki taraf için de Şah-Mat yapmak mümkün değilse oyun berabere biter.
Madde 2: Tahta Üzerinde Taşların Başlangıç Konumu
2.1. Satranç tahtası çizgili 64 (8x8) eşit kareden oluşur ve kareleri sırayla açık (beyaz) ve koyu (siyah) renktedir.
Satranç tahtası iki rakip arasına beyaz renkli köşe karesi sağ tarafta olacak şekilde yerleştirilir.
2.2. Başlangıçta bir taraf 16 adet açık renkli (beyaz), diğer taraf 16 adet koyu renkli (siyah) taşa sahiptir. Bunlar:
Bir adet beyaz şah (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
bir adet beyaz vezir (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet beyaz kale (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet beyaz fil (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet beyaz at (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir)
sekiz adet beyaz piyon (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir)
bir adet siyah şah (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
bir adet siyah vezir (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet siyah kale (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet siyah fil (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir),
iki adet siyah at (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir)
sekiz adet siyah piyon (genellikle aşağıdaki şekille gösterilir)
2.3. Başlangıç konumu şöyledir:
2.4. Sekiz dik sütuna ‘dikey’ (file), sekiz yatay satıra da ‘yatay’ (rank), köşe köşeye değen aynı renkte karelerin oluşturduğu hatta ise ‘çapraz’ ya da ‘diyagonal’ (diagonal) denir.
Madde 3: Taşların Hareketleri
3.1. Hiç bir taş aynı renkte başka bir taşın bulunduğu bir kareye gidemez. Eğer bir taş rakip bir taşın olduğu kareye giderse, rakip taş yenmiş olur ve tahta dışına çıkar. 3.2-3.8 maddelerinde tarif edilen hareketlere göre rakip taşı yeme imkanı varsa, yiyecek olan taş bu kareye saldırıyor demektir.
3.2. Fil bulunduğu karenin çaprazlarında herhangi bir kareye gidebilir.
3.3. Kale bulunduğu karenin dikey ve yataylarında herhangi bir kareye gidebilir.
3.4. Vezir bulunduğu karenin dikey, yatay ve çaprazlarında herhangi bir kareye gidebilir.
3.5. Fil, kale veya vezirle bu hamleler yapılırken, hamle yolu üzerinde bulunan bir taşınn üzerinden atlanamaz.
3.6. At yatay, dikey ya da çapraz yönde olmamak şartıyla bulunduğu kareye en yakın karelerden birine gidebilir. Madde 3.1 gözönüne alındığında, hamlesini yapan bir at bitişik karelerden geömiyor sayılır.
3.7. a) Piyon bulunduğu dikeyde önündeki boş kareye doğru ilerler, ya da,
b) İlk hareketinde, (a) paragrafında yazdığı gibi bir kare ilerleyebilir veya bulunduğu dikeyde önündeki her iki karenin de boş olması şartıyla iki kare ilerleyebilir, ya da
c) Yan dikeyde bir önünde bulunan (ön çaprazda) rakip taşı yiyerek bu kareye gidebilir.
d) Bir piyon ilk hareketinde iki kare ilerleyip rakip piyonla yanyana gelirse, rakip piyon bu piyonu sanki bir kare ilerlemiş gibi kabul ederek yiyebilir. Bu hak sadece ilk defasında, yani iki kare çıkışı yapılır yapılmaz geçerlidir, bu harekete ‘geçerken alma’ (en passant) denir.
e) Bir piyon bulunduğu ilk konumdan ilerleyerek son sıraya (rakibin ilk yatayı) vardığında, aynı hamlenin bir parçası olarak aynı renkte bir vezir, veya bir kale, veya bir fil, veya bir at ile değiştirilir. Oyuncunun tercihi daha önce yenmiş olan taşlarla sınırlı değildir. Bu piyon hareketine ‘terfi’ denir ve yerine konan taş kurallara uygun olarak derhal devreye girer.
3.8. a) Şahın iki türlü hareketi vardır.
bir veya daha fazla rakip taş tarafından tehdit edilmemesi şartıyla komşu karelere gidebilir.
Rakip taşlar hareket edemiyor bile olsalar, tehdit yapıyor sayılırlar.
b) Rok. Bu şahla aynı sırada bulunan aynı renkli kalenin ortak hareketidir. Bu iki taşın hareketi tek bir hamle sayılır; şah bulunduğu kareden kaleye doğru iki kare ilerler ve ardından kale şahın üstünden atlayarak bir kare yanına (komşu kareye) konarak yapılır.
1) Şu durumlarda rok yapmak artık mümkün değildir:
- şah daha önce oynamışsa, ya da
- ilgili kale daha önce oynamışsa.
2) Şu durumlarda rok yapmak geçici olarak mümkün değildir:
- şahın durduğu, rok atarken geçeceği ve rok attığında gideceği kareler rakip taşlarca tehdit ediliyorsa, ya da
- Rok atılacak kale ile arasında herhangi bir taş varsa.
b) Rakip taş ya da taşlar tarafından tehdit ediliyorsa, bu taş ya da taşlar hareket edemiyor bile olsalar şah tehdit altındadır. (şah çekilmiştir)
Şah çekmeyi beyan etmek zorunlu değildir.
Oyuncular şahlarını tehdit altında bırakacak hamle yapamazlar.
Madde 4: Taşların Oynatılması
4.1. Hamleler tek elle yapılmalıdır.
4.2. Önceden niyetini belli etmek şartıyla (örneğin ‘düzeltiyorum’ veya ‘j’adoube – jadob’ diyerek) oyuncu bir ya da daha fazla taşı düzeltebilir.
4.3. Madde 4.2.’de açıklanan durum hariç, sıradaki oyuncu bilerek
a) birden fazla taşa dokunmuşsa, oynayabileceği ya da yiyebileceği ilk dokunduğu taşı oynamalı ya da yemelidir, ya da
b) iki taraftan da birer taşa dokunmuşsa, dokunduğu kendi taşıyla dokunduğu rakip taşı almalıdır, bu mümkün değilse oynanabilecek ya da yenebilecek ilk dokunduğu taşı oynamalı ya da yemelidir. Hangisine önce dokunduğu belli değilse oyuncunun öncelikle kendi taşı dokunulmuş sayılır.
4.4. a) Eğer oyuncu şah ve kalesine bilerek dokunmuşsa bu kaleyle mümkünse rok atmalıdır.
b) Eğer oyuncu bilerek kalesini ve sonra şahını tutmuşsa bu hamlede bu yöne rok atamaz ve madde 4.3.a uygulanır.
4.5. Eğer oyuncu rok yapmaya niyetlenerek aynı anda şah ve kalesini tutmuş fakat bu yöne rok atması mümkün değilse diğer tarafa rok atmakla şahını oynamak arasında tercih yapar, şahın yapacak hamlesi yoksa dilediği hamleyi yapmakta serbesttir.
4.6. Dokunulan taşların hiçbiri oynanamıyor ya da yenemiyorsa, oyuncu herhangi bir hamle yapabilir.
4.7. Rakibi bu maddelerden herhangi birini ihlal etmiş bir oyuncu, kendisi bir taşa bilerek dokunursa bu konuda herhangi bir hak iddia edemez.
4.8. Bir taş kurallara uygun bir hamle olarak ya da bir hamlenin kısmı olarak bir kareye bırakılmışsa bu taş başka bir yere oynanamaz. Hamle, madde 3’de belirtilen şartlar yerine getirildiğinde yapılmış olur.
Madde 5: Oyunun Bitişi
5.1. a) Oyun, rakibini kurallara uygun bir hamleyle mat yapan oyuncu tarafından kazanılır. Mat yapan hamlenin kurallara uygun bir hamle olması halinde, oyun derhal sona erer.
b) Rakibi oyunu terkeden oyuncu oyunu kazanır. Oyun derhal sona erer.
5.2. a) Sırada olan oyuncu kurallara uygun bir hamle yapamıyor ve şahı da tehdit altında bulunmuyor ise oyun berabere biter. Bu durumda oyun ‘pat’ olarak bitmiş olur. Pat yapan hamlenin kurallara uygun bir hamle olması halinde, oyun derhal sona erer.
b) Her iki taraf için de herhangi bir dizi hamle ile, rakip şahı mat yapmak mümkün değilse oyun berabere biter. Oyun ‘ölü konum’ ile bitmiş olur. Bu konumu ortaya çıkaran hamlenin kurallara uygun bir hamle olması halinde, oyun derhal sona erer.
c) İki taraf oyun sırasında aralarında anlaşırlarsa oyun berabere biter. Oyun derhal sona erer. (bkz. Madde 9.1.)
d) Belli bir konum tahtada üç defa tekrarlanmış veya yapılacak hamleyle tekrarlanıyorsa oyun berabere yapılabilir. (bkz. Madde 9.2.)
e) Son 50 hamle her iki oyuncu tarafından da piyon sürmeden ve taş yenmeden geçirilmişse oyun berabere yapılabilir. (bkz. Madde 9.3.)
YARIŞMA KURALLARI
Madde 6 : Satranç Saati
6.1. ‘Satranç Saati’, aynı anda sadece biri çalışabilecek şekilde birbirine bir mekanizmayla bağlanmış iki göstergeli bir saattir. Satranç Kuralları içinde ‘saat’ bu iki göstergeden biri anlamına gelir.
‘Bayrak Düşmesi’ ise oyuncuya tanınan zamanın bitmesi anlamına gelir.
6.2. a) Satranç saati kullanıldığında ya her bir oyuncuya belirli bir sayıda hamle veya tüm hamleleri için belirli bir zaman verilir, ya da baştan verilen belirli bir süre haricinde oyuncular her hamle için ek bir süre daha alırlar. Bunlar baştan belirtilmelidir.
Oyuncunun bir önceki zaman diliminden artırdığı süre yine kendisinindir, toplam zamanına eklenir, ‘eklemeli’ tempoda böyle değildir.
b) ‘Eklemeli’ tempoda ise her bir oyuncuya ‘esas’ düşünme süresi ve her bir hamle için ‘ek’ düşünme süresi verilir. Esas süre ancak ek süre bittiğinde geri saymaya başlar. Ek süre bitmeden saate basması halinde oyuncunun esas süresi değişmez, ek sürenin ne kadarını kullandığı önemli değildir.
6.3. Her iki göstergede de birer ‘bayrak’ vardır. Bayraklardan biri düşer düşmez Madde 6.2.a’daki şartlar gözden geçirilmelidir
6.4. Oyun başlamadan önce, hakem saatlerin nereye konacağına karar verir.
6.5. Oyunun başlangıcı için belirtilen saatte beyaz oyuncunun saati çalıştırılarak oyun başlatılır.
6.6. Oyunun başlangıcında her iki oyuncu da mevcut değilse, yarışma tüzüğünde başkaca bir kural belirtilmemiş veya hakem farklı bir karar vermiyorsa, beyaz taşlarla oynayacak oyuncu gelene kadarki zamanı kaybeder.
6.7. Programda belirtilen oyun başlangıç saatine göre bir saatten fazla geç gelen oyuncu(lar) turnuva tüzüğü ya da hakem aksi karar vermemişse oyunu kaybeder.
6.8. a) Oyun sırasında, hamlesini tahta üzerinde yapmış olan oyuncu kendi saatini durduracak ve rakibininkini çalıştıracaktır. Oyuncunun saatini durdurmasına engel olunmamalıdır. Eğer yapılmış olan son hamle oyunu sona erdirmiyorsa, saate basmadıkça hamlesini tamamlamış sayılmaz(Bkz. Madde 5.1, 5.2).
Oyuncunun tahta üzerinde hamle yapmasıyla saate basması arasındaki süre oyuncuya verilen sürenin bir parçası sayılır.
b) Saate hamle yapılan elle basılır. Saat tuşunun üzerinde parmak bekletmek, ya da eli az üstünde tutmak yasaktır.
c) Oyuncular saate ölçülü davranmalıdırlar. Saate kuvvetli basmak, ele almak ya da devirmek yasaktır. Aksi haller Madde 13.4’e göre cezalandırılacaktır.
d) Eğer bir oyuncu saati kullanamıyorsa, hekemce kabul edilebilir bir yardımcı kendisine temin edilebilir. Saatler hakem tarafından uygun bir şekilde ayarlanacaktır.
6.9. Hakemin şahit olması, ya da oyunculardan birinin yapacağı geçerli bir iddia durumunda bayrak düşmüş olarak kabul edilir.
6.10. Madde 5.1 veya 5.2.a, b veya c maddelerinin birindeki durumlar haricinde, eğer bir oyuncu belirtilen süre içinde belirtilen belli sayıdaki hamleyi yapmamışsa oyunu kaybeder. Eğer son konumda, rakip oyuncunun herhangi bir dizi hamle sonunda, hatta en kötü karşı oyuna rağmen şah-mat yapma imkanı yoksa oyun berabere biter.
6.11. Görünür bir kusur yoksa, saatlerdeki göstergeler esas alınır. Bariz bir kusur olması halinde saat değiştirilir. Değişim sırasında hakem en iyi kanaatini kullanarak zamanları belirleyecektir.
6.12. Her iki bayrak da düşmüşse ve hangisinin daha önce düştüğü tesbit edilemiyorsa, oyun devam eder.
6.13. a) Oyuna müdahele etmesi gerektiğinde, hakem saatleri durduracaktır.
b) Hakemin yardımı gerekliyse oyuncu saati durdurabilir, örnek olarak piyon terfisinin sözkonusu olduğu bir durumda, gereken taş oyuncunun elinde olmayabilir.
c) Oyunun ne zaman tekrar başlayacağına hakem karar verir.
d) Hakem çağırmak için oyunculardan biri saatleri durdurmuşsa, hakem oyuncunun saati durdurmasının gerekli olup olmadığını değerlendirecektir. Eğer oyuncunun saati durdurmak için haklı bir gerekçesi yoksa, oyuncu madde 13.4’e göre cezalandırılacaktır.
6.14. Kuraldışı bir durum oluşmuş ve/veya taşlar daha önceki bir konuma döndürülecekse, hakem zamanları ayarlamak için en iyi kanaatini kullanacaktır. Eğer gerekliyse, saatin hamle sayacını da ayarlayacaktır.
6.15. Tahtadaki konumu, numarasız veya numaralarıyla beraber hamleleri ve zamanları gösteren ekran, monitör, veya gösterim panoları turnuva salonunda kullanılabilir, ama oyuncular bunları temel alarak herhangi bir iddiada bulunamaz.
Madde 7 : Kuraldışı Durumlar
7.1. a) Oyun esnasında başlangıç konumunun yanlış olarak oyuna başlandığı farkedilirse oyun iptal olacak ve yenisi oynanacaktır.
b) Oyun esnasında farkedilen yanlışlık sadece Madde 2.1.’in ihlali ise oyun devam eder, fakat o andaki konum doğru yerleştirilmiş bir tahtaya aktarılır.
7.2. Oyuncular ters renklerde oyuna başlamışlarsa, hakemin aksi yönde bir kararı olmazsa oyun devam eder.
7.3. Eğer bir oyuncu bir, ya da birden fazla taşı devirir, yerlerini bozarsa bunları kendi zamanı içinde doğru yerlerine koyacaktır. Eğer gerekliyse, rakip veya oyuncunun kendisi saatleri durduracak ve hakemden yardım isteyecektir. Hakem, taşları bozan oyuncuya ceza verebilir.
7.4.a) Eğer oyun esnasında kuraldışı bir hamlenin yapılmış olduğu belirlenirse konum kuraldışı hamlenin hemen öncesine getirilecektir. Kuraldışı durumun hemen öncesi belirlenemiyorsa oyun bundan önceki belirlenebilen son konumdan devam edecektir. Saatler Madde 6.14.’e göre ayarlanır. Madde 4.3.’e göre kuraldışı hamle yerine başka bir hamle yapılır. Oyun bundan sonra devam edecektir.
b) Madde 7.4.a'ya göre gerekli uygulama yapıldıktan sonra, ilk iki kez için hakem rakip oyuncuya her seferinde iki dakika ekleyecektir;aynı oyuncunun üçüncü defa kuraldışı hamle yapması halinde, oyun bu oyuncu için hakem tarafından kayıp ilan edilecektir.
7.5. Eğer oyun esnasında taşların doğru yerlerinden kaydığı belirlenirse, konum kuraldışı hamlenin hemen öncesine getirilecektir. Kuraldışı durumun hemen öncesi belirlenemiyorsa, oyun bundan önceki belirlenebilen son konumdan devam edecektir. Saatler Madde 6.14.’e göre ayarlanır. Oyun bundan sonra devam edecektir.
Madde 8 : Hamlelerin Kaydedilmesi
8.1. Oyun boyunca her oyuncu kendi hamlelerini ve rakibinin hamlelerini, cebirsel notasyonla (bkz. Ek E) hamle hamle ve mümkün olduğunca açık ve okunaklı olarak yarışmaya ait notasyon kağıdına yazacaklardır.
Bir oyuncu, eğer isterse rakibinin hamlesine, kaydetmeden önce cevap verebilir. Yenisini yapmadan önce öncekini kaydetmek zorundadır. Beraberlik teklifi her iki notasyon kağıdına da kaydedilmelidir. (bkz. Ek E.12)
Bir oyuncu yazamıyorsa hakemin oyunun başında karar vereceği bir miktar süre saatinden düşülecektir. Eger bir oyuncu saate basamıyorsa, hakemin kabul edebileceği bir yardımcı kendisine saate basılması için verilebilir. Saatler hakem tarafından adil bir şekilde ayarlanacaktır.
8.2. Notasyon kağıdı istediği an hakeme açık olacaktır.
8.3. Notasyon kağıdı turnuva organizasyonunun malıdır.
8.4. Oyuncunun saatinde beş dakikadan az zaman kalmış ve de eklemeli saat her hamle için 30 saniyeden az süre veriyorsa Madde 8.1.’de yer alan şartları yerine getirmek zorunlu değildir. Bayraklardan biri düşer düşmez oyuncu eksik hamlelerini notasyon kağıdına yazarak tamamlamalıdır.
8.5. a) Her iki oyuncu da Madde 8.4. çerçevesinde yazamıyorsa, hakem veya başka bir yardımcı orada bulunup hamleleri kaydetmeye çalışmalıdır. Bu durumda bayraklardan biri düşer düşmez hakem saatleri durduracaktır. Bunun üzerine oyuncular hakemin, ya da rakibinin kağıdını kullanarak hamlelerini yazacaklardır.
b) Madde 8.4.’e göre yazamayan sadece bir tarafsa, bayrak düşer düşmez hamle yapmadan önce eksik hamlelerini yazmalıdır. Sıra kendinde olmak şartıyla rakibinin kağıdını kullanabilir, ama hamle yapmadan önce rakibinin kağıdını iade etmelidir.
c) Eksiksiz bir notasyon kağıdı mevcut değilse, ikinci bir tahta üzerinde oyuncular hakem veya bir yardımcı nezaretinde bu eksiklikleri bulmalıdırlar. Yardımcı konumunda olan kişi oyunu tekrarlamadan önce, il olarak mevcut konumu, saatlerdeki süreleri ve eğer biliniyorsa kaç hamle yapılmış olduğunu kaydedecektir.
8.6. Notasyon kağıtları tamamlanamıyorsa ve bayrağı düşen oyuncunun zaman kontrolunu geçemediği gösterilemiyorsa ve daha fazla hamle yapıldığı açık olarak belli değilse, bir sonraki hamle bir sonraki zaman kontrolunun ilk hamlesi sayılır.
8.7. Oyun sonuçlanınca, oyuncular sonucu da yazarak her iki kağıdı da imzalayacaklardır. Imzalanmış sonuçlar yanlış yazılmış olsa bile, hakem başka bir karar vermezse geçerli sayılacaklardır.
Madde 9 : Berabere Biten Oyun
9.1. Bir oyuncu tahta üzerinde bir hamleri yaptıktan sonra berabere önerebilir. Bu teklifi kendi saatini durdurmadan (ve rakibinin saatini çalıştırmadan) önce yapmalıdır. Bunun haricinde yapılan beraberlik önerileri de geçerlidir, fakat Madde 12.5 de gözönüne alınmalıdır. Beraberlik teklifine ek olarak herhangi bir şart öne sürülemez. Her iki durumda da beraberlik teklifi geri çekilemez ve rakip kabul edene, sözlü olarak reddedene, taş oynama veya alma niyetiyle bir taşa dokunana kadar geçerlidir, ya da oyun başka bir yolla neticelendirilir.
Beraberlik teklifi her iki oyuncu tarafından da notasyon kağıdına bir işaret konarak not edilir (bkz. Ek E).
Madde 9.2, 9.3 veya 10.2'ye göre yapılan beraberlik talepleri aynı zamanda bir beraberlik teklifi olarak kabul edilirler.
9.2. Hamlede olan oyuncunun talebi üzerine, eğer aynı konum tahta üzerinde en az üç defa aşağıdaki şekillerde oluşmuşsa (peşpeşe hamle tekrarı ile oluşması gerekmez) oyun berabere olur.
a) eğer oyuncu notasyon kağıdına önce hamlesini yazmış, hakeme bu hamleyi yapacağını bildirmiş ve bu hamle ile aynı konum oluşacaksa, ya da
b) son yapılan hamle ile ortaya çıkan konum tekrarlanıyor ve sıradaki oyuncu beraberlik talebinde bulunuyorsa.
(a) ve (b)’deki konumlar, hepsinde de eğer aynı oyuncu hamledeyse, aynı cins ve renkteki taşlar aynı karelerde duruyorsa ve her iki oyuncunun da taşlarının mümkün olan tüm hamleleri aynen varsa, aynı sayılır. Söz konusu konumlardan birinde geçerken alma hakkı varsa veya rok atma hakkı kaybolmuşsa, aynı sayılmaz.
9.3. Hamlede olan oyuncunun talebi üzerine, aşağıdaki durumlardan biri oluşmuşsa oyun berabere biter.
a) hamlesini kağıdına yazmış, hakeme bu hamleyi yapacağını bildirmiş ve bu hamle ile, her iki taraf da son 50 hamleyi piyon sürmeden ve taş yemeden geçirmiş olacaksa, ya da
b) son 50 hamle içinde her iki taraf da piyon sürmemiş ve taş yememiş ise
9.4. eğer bir oyuncu 9.2 veya 9.3'e göre beraberlik talebinde bulunmadan hamle yaparsa, o hamle için beraberlik isteme hakkını kaybeder.
9.5. Eğer bir oyuncu Madde 9.2 ya da 9.3’e göre berabere iddia ederse, derhal saatini durduracaktır. İddiasını geri alamaz.
a) eğer iddia doğru ise oyun derhal berabere biter,
b) eğer iddia doğru değilse, hakem rakibin süresine üç dakika ekleyecektir. Ayrıca, iddia sahibinin iki dakikadan çok zamanı varsa, süresini yarıya indirir, indirilen süre üç dakikadan çok olmayacaktır. Toplam zaman iki dakikadan az ama bir dakikadan çoksa, kalan süreyi bir dakikaya ayarlar. Eğer toplam süre bir dakikadan az ise, hakem iddia sahibinin süresine dokunmayacaktır. Oyun bundan sonra devam edecek ve niyetlenen hamle oynanacaktır.
9.6. Herhangi bir dizi hamle yaparak, hatta en kötü oyunla bile mat yapılması mümkün olmayan bir konuma erişilmişse oyun berabere olur. Oyun derhal sona erer.
Madde 10 : Giyotin
10.1. Giyotin kalan tüm hamlelerin belirli bir zamanda tamamlanacağı, oyunun son safhasıdır.
10.2. Eğer oyuncunun iki dakikadan az zamanı kalmışsa bayrağı düşmeden önce berabere iddia edebilir. Oyuncu saatleri durduracak ve hakemi çağıracaktır.
a) Eğer hakem rakibin oyunu normal yollarla kazanmak için çaba göstermediğini veya oyunun normal yollarla kazanılamayacağını kabul ederse beraberlik ilan edecektir. Yoksa kararını erteleyecek veya talebi reddedecektir.
b) Eğer hakem kararını ertelemişse, rakibe iki dakika zaman ekleyebilir ve oyun mümkünse bir hakem nezaretinde devam edecektir. Hakem oyun sonucunu bayraklardan biri düştükten sonra ilan edecektir.
c) Eğer hakem talebi reddetmişse, rakibe iki dakika ekleyecektir.
d) Madde 10.2.a, b veya c'ye göre verilen kararlar nihaidir.
10.3. Her iki bayrak da düşmüşse ve önce hangisinin düştüğü tesbit edilemiyorsa oyun berabere biter.
Madde 11 : Puanlama
11.1. Baştan farklı bir şey ilan edilmemişse, oyunu normal yollarla veya hükmen kazanan oyuncu bir puan alır (1 puan), hükmen veya normal yollardan kaybeden oyuncu puan alamaz (0 puan) ve berabere yapan oyuncu yarım puan alır (½ puan)
Madde 12 : Oyuncuların İdaresi
12.1. Oyuncular satrancın itibarını zedeleyecek hareketlerde bulunmayacaklardır.
12.2. Oyun süresince oyuncuların not tutmaları, bilgi veya tavsiye kaynaklarına başvurmaları, ya da başka bir tahta üzerinde analiz yapmaları yasaktır.
Notasyon kağıdı sadece hamleler, saatlerdeki süreler, beraberlik teklifi ve iddiayla ilgili başka şeyleri not etmek için kullanılacaktır.
12.3. Oyununu bitirmiş oyuncular seyirci sayılırlar.
12.4. Oyuncuların hakemden izin almadan ‘oyun sahasını’ terketmeleri yasaktır. Oyun sahası, oyun salonu,tuvaletler, dinlenme odaları, oyuncuların temiz hava ve kirli hava almak için çıktıkları yerler ve hakemin belirlediği diğer bölgeler olarak tanımlanır.
Hamlede olan oyuncu hakemden izin almadan oyun salonunu terkedemez.
12.5. Rakip oyuncuyu herhangi bir şekilde rahatsız etmek veya dikkatini dağıtmak yasaktır, sürekli olarak inatla berabere teklifi de buna dahildir.
12.6. 12.1-12.5 maddelerinin herhangi bir kısmının ihlali Madde 13.4’e göre cezalandırılacaktır.
12.7. Satranç kurallarına uymayı inatla reddeden oyuncu oyunu kaybeder. Rakibin puanı hakem tarafından belirlenir.
12.8. Her iki oyuncu da Madde 12.7’ye göre suçlu bulunursa oyun her ikisi için de kayıp ilan edilir.
Madde 13 : Hakemin Rolü (Önsöz’e Bakınız)
13.1. Hakem, satranç kurallarına sıkıca uyulduğunu görecektir.,
13.2. Hakem yarışmayla en iyi şekilde ilgilenecektir. İyi oyun ortamını ve oyuncuların rahatsız edilmemesini sağlamalıdır. Yarışmanın gidişini idare edecektir.
13.3. Hakem özellikle oyuncular zaman sıkışıklığı içindeyken oyunları gözleyecek, verdiği kararları uygulayacak ve gerekli gördüğünde oyunculara ceza verecektir.
13.4. Hakem aşağıdaki cezalardan birini veya daha çoğunu uygulayabilir:
a) bir uyarı,
b) rakibinin saatine süre eklemek,
c) cezalandırılan oyuncunun süresini azaltmak,
d) oyunu kayıp ilan etmek,
e) hatalı tarafın o oyundan alacağı puanı azaltmak,
f) diğer tarafın o oyundan alacağı puanı tam puana kadar artırmak,
g) yarışmadan çıkarmak.
13.5. Dış kaynaklı bir rahatsız edilme olduğunda, hakem her iki tarafa da ek süre verebilir.
13.6. Hakem, Satranç Kurallarında belirtilen durumlar haricinde oyuna müdahele etmemelidir. Oyunculardan en az birinin tüm süresini bitirdiği madde 8.5'in uygulanması haricinde, hamle sayısını bildirmemelidir. Hakem oyuncuya rakibinin hamle yapmış olduğunu bildirmekten kaçınmalıdır.
13.7. Diğer oyuncular veya seyirciler oyun hakkında konuşmak veya oyuna müdahele etmemek durumundadırlar. Eğer gerekliyse, hakem aykırı davrananları oyun salonunun dışına çıkartabilir.
Madde 14 : FIDE
14.1. Üye federasyonlar Satranç Kuralları ile ilgili sorunlarda resmi bir karar verebilmek için FIDE’ye danışabilirler.
a. EKLER
B. Hızlı Satranç
B1. Hızlı Satranç bütün hamlelerin 15 ile 60 dakika arasında sabit bir sürede tamamlanacağı bir oyun temposudur.
B2. Burada yazanlar hariç, oyunda FIDE Satranç Kuralları geçerlidir.
B3. Oyuncuların hamleleri kaydetmeleri gerekli değildir.
B4. Her iki oyuncu da üç hamle yaptıktan sonra, taşların yanlış dizilmesi, satranç tahtasının yanlış konulması veya saatlerdeki yanlışlıkla ilgili iddialar yapılamaz.
Şah ile vezirin ters konmuş olduğu hallerde, bu şahla rok yapılamaz.
B5.a) Hakem ancak oyunculardan biri veya her ikisi de taleb ederse madde 4'ü (dokunulan taş) uygulayacaktır.
b) Oyuncu madde 4.3'e göre bir taşa dokunursa, madde 7.2, 7.3 ve 7.5 (kuraldışı konumlar, hamleler) kapsamındaki haklarını kaybeder.
B6. Oyunculardan biri tarafından geçerli bir iddia yapıldığında bayrak düşmüş sayılır. Hakem bayrak düşmesini işaretten kaçınacaktır.
B7. Zamandan kazanç iddia etmek için, iddia eden taraf saati tamaman durduracak ve hakemi haberdar edecektir. Iddianın kabul edilmesi için her iki saat de durdurulduktan sonra iddia sahibinin bayrağının düşmemiş, rakibininki ise düşmüş olması gerekir.
B8. Her iki bayrak da düşmüş ise oyun berabere olur.
C. Yıldırım
C1. Yıldırım bütün hamlelerin 15 dakikadan az sabit bir sürede tamamlanacağı bir oyun temposudur.
C2. Burada yazanlar hariç, oyunda Hızlı Satranç kuralları oygulanır.
C3. Kuraldışı bir hamle saate basılmasıyla tamamlanmış olur. Rakip bu durumda hamlesini yapmadan önce kazanç iddia edebilir. Rakip hamlesini yaptıktan sonra kuraldışı hamle düzeltilemez.
C4. Madde 10.2 geçerli değildir.
D. Hakemin Bulunmadığı Hallerde Giyotin
D1. Madde 10’a göre oynanan oyunlarda, bir oyuncu saatinde iki dakikadan az zaman kaldığında ve bayrağı düşmeden önce beraberlik iddia edebilir. Bu, oyunu neticelendirir. İddiada aşağıdakilerden biri temel alınacaktır:
a) rakip normal yollarla kazanamaz ise, ya da
b) rakip oyuncu oyunu normal yollarla kazanmak için gayret göstermiyorsa.
(a)’da oyuncu son konumu yazmalı ve rakibi de doğrulamalıdır.
(b)’de ise oyuncu son konumu yazmalı ve son konuma dek tutulmuş ve oyun kesilmeden önce tamamlanmış olan notasyon kağıdını teslim etmelidir. Rakip hem son konumu, hem de notasyon kağıdını doğrulamalıdır.
İddia, vereceği karar nihai olacak bir hakeme iletilecektir.
Satrancın Tarihçesi
Satrancın, zamanımızdan en az 4000 yıl önce Mısır'da oynandığına dair bulgular piramitlerdeki kabartmalarda bulunmaktadır. Yine Çin'de, Mezopotamya'da ve Anadolu'da oynanmaktaydı. Oyunun bugünkü adını alması, MS 3. - 4. yüzyıllarda Hindistan'da, oyuna ÇATURANGA denmesi ile başlar. Satranç ile ilgili ilk yazılı belgeler Hindistan'dan kalmadır. Daha sonra satranç İran'a, onlardan Araplara, Endülüslüler sayesinde de İspanya üzerinden Avrupa'ya yayılmıştır. Arap ve Avrupa el yazması kitaplardan sonra, İspanyol Lucena'nın ilk basılı satranç kitabında (1497) satrancın o zamanki yeni kuralları açıklandı.
![]()
O zamandan bugüne kadar, satranç oyununun kuralları değişmeden gelmiştir. İspanya'dan sonra, İtalya, Fransa, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya'da satranç hızla yaygınlaştı. 15. yüzyılda İspanyol Lucena, 17. yüzyılda İspanyol El Greco, 18. yüzyılda Fransız Philidor'un satranç kitapları vardır. 19. yüzyıl sonlarında satrancın büyük yıldızları belirdi: Anderssen, Morphy, Rubinstein ve Steinitz. 1850'lerden başlayarak, güçlü oyuncuların katıldığı turnuvalar yapıldı. Sonunda, 1886'da o zamanın en kuvvetli iki satranç oyuncusu arasında, ilk dünya satranç şampiyonluk karşılaşması oynandı: Steinitz ve Zukertort. Steinitz bu maçı, 10 galibiyet, 5 beraberlik ve 5 yenilgi (+10 -5 =5) alarak kazandı.
İlk resmi dünya satranç şampiyonu Wilhelm Steinitz'dir. Steinitz aynı zamanda, satrancı sistematik oynama kavramının da babasıdır. Steinitz'in teorisinin başlangıç noktası "Satrançta konumun özelliklerine uygun bir plan yaparak oynamak" tır. "Konumun Özellikleri" konusundaki görüş ve çalışmaları, modern satranç oyununun temelleri olmuştur. Aşağıdaki tablo dünya şampiyonlarını sunmaktadır:
![]()
Dünya Şampiyonları
Wilhelm Steinitz
1886 - 1894
Emanuel Lasker
1894 - 1921
Jose Raul Capablanca
1921 - 1927
Alexander Alekhine
1927 - 1935,
1937 - 1946
Max Euwe
1935 - 1937
Mikhail Botvinnik
1948 - 1957,
1958 - 1960,
1961 - 1963
Vassily Smislov
1957 - 1958
Mikhail Tal
1960 - 1961
Tigran Petrosian
1963 - 1969
Boris Spassky
1969 - 1972
Robert Fischer
1972 - 1975
Anatoly Karpov
1975 - 1985
1993 - 1999(FIDE)
Garry Kasparov
1985 - 1993
1993 - 2000(ACP)
Alexander Khalifman
1999 - 2000(FIDE)
Viswanathan Anand
2000 - 2002 (FIDE)
Vladimir Kramnik
2000 - 2006(Brain Game, Klasik)
Ruslan Panamariov
2002 - 2004 (FIDE)
Rustam Kasımdzhanov
2004 - 2005 (FIDE)
Veselin Topalov
2005 - 2006 (FIDE)
Vladimir Kramnik
2006 - .......
![]()
![]()
1998'den sonra iki ayrı dünya şampiyonluğu kabul edilmeye başlanmıştır. Biri FIDE'nin (Dünya Satranç Federasyonu) düzenlediği dünya birinciliği turnuvasını kazanan dünya şampiyonu, diğeri de Profesyonel Satranççılar Birliğinin dünya şampiyonu. 2001 yılında FIDE'nin dünya şampiyonu V. Anand'dır, Profesyonel Satranççılar Birliğinin dünya şampiyonu da V. Kramnik'tir.
Dünya Satranç Şampiyonlarının hepsinin deha düzeyinde zekaları olduğu bilinmektedir. Bu dünya şampiyonlarından bazıları bilim ve matematik alanında da dünyanın önde gelen bilim adamlarından idiler. Emanuel Lasker matematikçi ve filozof idi. Dr. Max Euwe matematik doktorası sahibiydi ve matematik hocalığı yaptı. Mikhail Botvinnik mühendis ve daha sonra profesör olmuş, bilgisayar alanında çok değerli bilimsel çalışmalar yapmıştır.
Download Fr.12_ubuntu619.part01.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part02.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part03.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part04.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part05.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part06.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part07.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part08.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part09.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part10.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part11.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part12.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part13.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part14.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part15.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part16.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part17.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part18.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part19.rar for free on Filesonic.com
Download Fr.12_ubuntu619.part20.rar for free on Filesonic.com
Download for free on Filesonic.com
Kapladığı Alan : 2.03 Megabayt
Kullanım Hakkı : Ücretsiz (Freeware Bedava)
Lisan : Türkçe
İşletim Platformu : Windows (bütünü)
Üretici Şirket : Serol Aksel
Lansman:
Satranç severler için, tamamen Türkçeleştirilmiş, basit bir arayüzü olan, bilgisayar ile ya da 2 kişi oynama imkanı sunan oyun Programı.
Oyun ilk açıldığında bilgisayar ile oynanacak şekilde ve başlangıç seviyesinde açılır. isterseniz Menüyü kullanarak seviyeyi 1. ya da 2. seviyeye yükseltebilir ve rakibinizi zorlaştırabilirsiniz. Seviye arttıkça bilgisayar daha fazla düşünecek ve daha mantıklı hamleler yapacaktır. 2 kişi oynadığınızda oyun kişiler arasında hamle sırasını takip ederek devam eder. Hamle sırası gelen kişi Mouse ile oynamak istediği oyuncusunu seçer ve hamle yapmak istediği noktaya tıklar. Eğer yaptığı hamle doğru ise oyuncu belirtilen noktaya gider ve hamle tamamlanır. Sıra diğer oyuncuya geçer. Oyunda her Başlat butonuna bastığınızda oyun hamle yapılmamış bir şekilde yeniden başlar.
Oyunda ayrıca Yardım Al butonuna basarak hamleyi sizin yerinize bilgisayarın gerçekleştirmesini sağlayabilirsiniz. Bu özellik sayesinde satranç oynamayı bilmeyenler de satranç öğrenebilirler. isterseniz son yaptığınız hamleyi geri alabiliyorsunuz.
Oyunun uzadığı fark eder ve ara vermek isterseniz, oyunu satranç dosyası olarak kaydetmeniz mümkün. Daha sonra bu dosyayı yine oyunun Programını kullanarak Dosya menüsünden aç a tıkladığınızda seçerseniz oyuna kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
Oyunda yaptığınız bütün hamleleri sıralı olarak sağ tarafta bulunan liste kutusunda görebiliyorsunuz. Oyun ekranı üzerinde yer alan 1 2 ve 3 numaralarını seçerek oyun sırasında oyunun seviyesini 3 seviyeden biri ile değiştirebilirsiniz.
Oyunun geniş açıklamalı ‘Yardım’ menüsü özellikle acemi satranç oyuncuları için bir rehber olma özelliğini taşıyor. Yardım menüsünü ve oyundaki hamle yardımı sağlayan ‘Yardım’ özelliğini kullanarak Satranç bilginizi geliştirebilirsiniz.
Ayrıca programın Türkçe ve ücretsiz oluşu da kullanıcılar için büyük avantaj sağlıyor.
Dosya Boyutu
2,04 MB
Ekleniş Tarihi
03.02.2009
Lisans Türü
Freeware
Download
1385
Firma
Ark Angles
Sürüm
4.0
İşletim Sistemi
Windows 95/98/Me/NT/2000/XP
http://www.arkangles.com/kchess/kchess_elite_4.exeArk Angles firmasının ürettiği bir satranç oyunu. Türkçe dil desteğinin olması büyük bir avantaj. Bu program taşların hareketine göre saldırı veya tehlikede olduğunu yorumlayıp etrefını kırmızı veya yeşil olarak imliyor. Ayrıca oyunun yorumunu yapıp istatislikler değerlendirebiliyor. Ayrıca yapılan hamlele
ri ingilizce olarak konuşma yeteneğine sahip.
![]()
2.13 Gb
Sistem Gereksinimleri
İşlemci: Pentium 1 GHz
RAM: 512 MB
İşletim Sistemi: Windows Vista or Windows XP (Service Pack 2)
DVD ROM drive
![]()
![]()
![]()
ChessBase.10-RELOADED.part1.rar
ChessBase.10-RELOADED.part2.rar
ChessBase.10-RELOADED.part3.rar
ChessBase.10-RELOADED.part4.rar
ChessBase.10-RELOADED.part5.rar
Bütün Paylaşımlarım Microsoft Security Essentials ve Norton Anti-Bot Denetiminden Geçmektedir
Verilen emekleri göz önüne alarak [iyi-kötü farketmez] yorum yapmanız rica olunur.
<<İNDİR>>Kasparov Chess3D
En güçlü satranç bilgisayarı ile dünyadaki en iyi Garry KASPAROV’un oynadığı oyun. On yıl bir tek yenilgi almaksızın dünya şampiyonu olan Kasparov, Chessmate ile tüm zamanın en büyük satranç oyuncusuyla öğrenip oynarsınız.
Özellikler:
• Zorlu ve gerçekçiliğe yakın rakibiniz bilgisayar acemi ve tecrübeli satranç oyuncuları için mükemmel olanaklar sunar.
• Bir ağın üstünde online oynayın.
• Tüm oyunu kaydeder, inceleme ile tekrar oynarsınız