MAKALE:
Gençlerin Tezgahüstü İlaçları Kötüye Kullanımı
Kate Driscoll-Malliarakis, MSM, CNP, MAC
Amerika’da reçeteli ilaçların özellikle de gençler tarafından yanlış kullanımı
ulusal bir kamu sağlığı sorunu haline geldi. İlaçlar gençler arasında yaygın
kullanım açısından marihuanadan sonra ikinci sırada. Ulusal İlaç Kontrolü
Politikası Ofisi bu ilaçları yanlış kullanan birçok gencin söz konusu ilaçları
marketlerden kolayca ve düşük fiyatlı bulduklarını belirtti.
Yanlış ve aşırı ilaç kullanımının yaygınlığı
•
Ulusal Yanlış İlaç Kullanımı Enstitüsü’ne (NIDA’ya) göre 2006 yılında bütün
yaşlardan 7 milyon insan psikoterapötik ilaçları tedavi dışı amaçlar için kullandı.
Bunların 5,2 milyonu ağrı kesicileri, 1,8 milyonu trankilizanları, 1,2 milyonu
uyarıcıları ve 0.4 milyonu sedatifleri yanlış kullandı. Bunların önemli bir bölümünü
ergen gençler oluşturuyor. Madde Kullanımı ve Akıl Sağlığı Hizmetleri İdaresi’nin
(SAMHSA) Ulusal İlaç Kullanımı ve Sağlık Araştırması, 2005’te 2 milyondan fazla
gencin ilaçları kötüye kullandığını gösterdi.
2006 yılında ABD’de 12-25 yaş arası 3 milyondan fazla sayıda genç, OTC
statüsünde bulunan ve marketlerden satılan soğuk algınlığı ilaçlarını tedavi dışı
amaçlar için kullandı. OTC ürünlerin tedavi dışı amaçlarla kullanılmasına ilişkin
aşağıdaki ek veriler şunları ortaya koydu:
•
Geçen yıl OTC soğuk algınlığı ilaçlarının 8. sınıf örencileri arasında yanlış
kullanım oranı %8; 10. sınıf öğrencileri arasında %5 ve 12.sınıflar arasında
ise %6 olarak gerçekleşti.
•
1999’dan 2004’e kadar olan dönemde zehirlenme kontrol merkezleri,
soğuk algınlığı ilaçlarının ekten maddesi olan dekstrometorfan’ın yanlış
kullanımının ulusal düzeyde 7 kat arttığını bildirdi. Bu vakaların çoğu 15
ve 16 yaşındaki gençler arasında görüldü.
•
İspanyol ya da Latin Amerika kökenli gençlerin ise 5’te 1’inin (%21) ya da
yaklaşık 581.000 gencin ilaçları “kafa yapması” için kullandığı;
•
Aynı grup içerisinde gençlerin 8’de 1’inin (%13) ya da yaklaşık 352.000 gencin
uyuşturucu etki elde etmek için aşırı soğuk algınlığı ilacı kullandıkları rapor edildi.
Gençler Neden Reçeteli veya OTC İlaçları Kötüye Kullanıyor?
Gençlerin her geçen gün artan bir biçimde reçeteli veya OTC ilaçları tedavi
dışı amaçlar için kullanmalarının nedenleri tam olarak anlaşılabilmiş değil.
Ebeveynler OTC ilaçları aile kullanımı için alıyor ve çocuklarının bu ilaçları
kötü amaçlı kullandığını bilmiyor. Gençlerin OTC ve reçeteli ilaçların tehlikeli
veya bağımlılık yapıcı olabileceği biçiminde bir algıya sahip değil. Erişebilirliğin,
yani ilaçların marketlerden satılmasının reçeteli ilaçların gençlerce kötüye
kullanımında büyük bir rol oynadığı düşünülüyor. Bunlara ek olarak, internet
eczacılığının artması ilaçları illegal olarak almaya olanak tanıyor.
Bildiğimiz şu ki reçeteli ilaçların yanlış kullanımı beyinin acı sinyali yollama
yollarını değişikliğe uğratabilir ve nihayetinde bağımlılığa neden olabilir.
Opioidler uyuşukluk, kabızlık ve –alınan miktara bağlı olarak- nefes darlığı
yaratabilir. Merkezi sinir sistemi depresanları beyin fonksiyonunu yavaşlatır
ve diğer ilaçlarla ya da alkolle birleşirlerse kalp atış hızını ve solunumu
tehlikeli biçimde yavaşlatır. Uyarıcılar, tekrar tekrar ya da yüksek dozlarda
alınırsa anksiyete, paranoya, tehlikeli derecede yüksek kan basıncı, düzensiz
kalp atışı veya nöbetlere neden olabilmektedir.
...::: T E B :::...
