Çocuklarda korku çeşitleri

[Ata Kızı]

Psikolojik Danışman Filiz Çetin

çocuklarda en çok görülen 4 korkuyu ve an-ne-babaların bu korkularla ilgili neler yapmaları gerektiğini şöyle açıklıyor:
Ölüm korkusu

3-6 yaşlar arasında çocukların ölümle ilgili soruları olabilir. Bu dönemlerde çocuğun en korktuğu konu

annesinin ölmesi veya onu terk etmesidir

ölüme geçici bir olay gibi bakar

ölenin geri gelebileceğini veya melek olup yaşayabileceğini düşünür. Bu nedenle kızdığı zaman karşısındakine 'öl' diyebilir. Küçük çocuklara ölümü açıklarken hastalık veya yaşlılıkla bağlamak sakıncalıdır. Sevdikleri hastalandığı zaman veya yaşlı olan yakınları için endişe duymaya başlarlar. Ölümü uzun bir yolculuğa benzetmek de sakıncalı olur. Bir yakını uzun bir yolculuğa çıktığında ya da uzun süre uyuduğunda panik yaşar. "Ölmek nedir?" diye sorduğu zaman

ona herkesin bir gün öleceğini ve yaşamın sonu olduğunu anlatmak gerekir.
Yalnız yatma korkusu

Okulöncesi çağdaki çocuğun korkularından biri de tek başına yatma korkusudur. Yatağına gidip uyumak istemez; ya anne-babasını bekleyip yatar ya da onlarla aynı yatakta yatmak ister. Bunun nedeni küçük yaştan itibaren anne-babanın yanında yatma alışkanlığından kaynaklanabilir

bu yüzden çocuklara ayrılmak zor gelebilir

özellikle evde yeni bir bebek varsa

annenin ilgisini kazanmak için onunla yatmak isteyebilir. Ancak

kimi zaman bunun alışkanlık ya da şımarıklık ile ilgisi bulunmadığı

korkunun gerçek olduğu

çocuğun saatlerce uykuya dalamayışından anlaşılır. Yatağa girme korkuları

ölüm veya uykuya bağlı korkular nedeniyle ortaya çıkabilir. Yatma zamanı çocuk ile anne arasında savaşa dönüşebilir. Eğer anne çocuğu bırakıp giderse

çocuk saatlerce ağlayabilir. Annesi yanında durduğunda ise sessizce yatar. Anne-babanın bu durumda çocuğa rahatlatıcı bazı sorular sorarak korkusunun günlük hayatıyla ilgili olup olmadığını öğrenmeleri yararlı olacaktır. Yatma zamanı için düzenli bir program belirlemek

çocuğun yatak ve uykuya hazırlanması için iyi olacaktır. Çocuğun yatmadan 1 saat önce sakin olması sağlanmalıdır. Kendi yaş ve yeteneğine uygun olarak çocuğa hikaye okunabilir ya da çocuk televizyon seyredebilir. Ancak televizyon programı ya da hikaye heyecan yaratıyorsa ve korkutucu özelliği varsa çocuğa zarar verecektir. Çocuk uyurken sizinle beraber olmak istiyorsa

bunu sizin yatağınızda değil

çocuğun kendi yatağında gerçekleştirin. Bu çocuğun kendi odasına alışmasına ve kendi başına uyumasına; dolayısıyla bağımsızlığını ve bireyselliğini kazanıp olgunlaşmasına yardımcı olacaktır. Yatak korkusu olan çocuk için uyuyana kadar onun yanında durmak

uyumadan önce yanından ayrılmak için acele etmemek gerekir

çünkü bu onu hareketlendirip

daha geç uyumasına neden olacaktır.
Karanlık korkusu

Çocuğun yatma korkusu karanlık ile ilgili de olabilir. Karanlıkta her şey farklıdır ve çocukların kendilerini karanlıkta yalnız hissetmeleri normaldir. Bu durumda yatak odasında güzel bir gece lambası bulundurarak ya da yastığın yanında bir cep feneri yakarak yardımcı olunabilir. Çocuk ışık yandığında hayaletlerin kaybolacağını düşünür. Çocuğun karanlıktan korkusunun azalması için gece yürüyüşe çıkarak normalde gündüz görülmeyen ilginç şeyler gösterilebilir (yıldızlar

ay

gece yaşayan canlılar

vb.)

önemli olan çocuğun korkusunu anlamaya çalışmaktır. 'Bundan korkmaya gerek yok' gibi yorumlar konuşmayı daha çok engeller

çünkü çocuk kendini pek anlaşılır hissetmez.
Çocuğun korkusu ciddiye alınınca ve çocuk; canavar

cin ve hayaletlerin hiçbir şey yapamadıklarını ve görünmediklerini anlayınca

korku kendiliğinden ortadan kalkar. Kalkıp ışığı açmak

beraber odaları gezmek

tuvalete gitmek

kabusu anneye ya da babaya anlatmasını sağlamak ve kendisini korkutan şeyin resmini yapması çocuğa iyi gelecektir.
Ayrılık korkusu

A yrılık yüzünden endişe yaşayan bir çocuk

annesinin duygularına çok duyarlıdır. Eğer annesi de çocuktan her ayrıldığında tereddüt ediyor

suçluluk duyuyor ya da çocuğun odasına endişeyle giriyorsa

çocuk da ondan ayrıldığı için gerçekten de korkulacak bir şey olduğunu düşünecektir. Bununla beraber

bir çocuk hiçbir zaman terk edilmekle korkutulmamalıdır. Bu

çocuğun içindeki terk edilme duygusunu uyandıracaktır. Bu nedenle anne-babalar her konuda olduğu gibi çocukların korkularına da duyarlı yaklaşarak

ileride güvenli bireyler olarak yaşamalarını sağlamalılar.
Anne-babanın etkisi

"Araştırmalar çocukların korkularının bazen yaşlan ilerledikçe kendiliğinden kaybolduğunu

bazen ise çocuğun yaşının ilerlediğinde de devam ettiğini göstermiştir." diyen Psikolojik Danışman Filiz Çetin

anne-babaların çocuklarının korkuları üzerindeki etkileriyle ilgili olarak şunları anlattı: "Özellikle ebeveynlerin ürkek ya da evhamlı olmalarının çocuğun korkuları üzerinde etkisi olabilir.
Bir anne

çocuğuna devamlı gözdağı verirse

'Okula gittiğin zaman göreceksin! öğretmenin

senin gibi yaramaz bir çocuğa nasıl davranacağını göreceksin!' vb. ifadeler

öğretmen ne denli yumuşak ve anlayışlı biri olsa da yine de çocuğunun okul fobisine yakalanmasına ve başarısızlık göstermesine neden olabilir.
Ya da anne-baba çocuğunun bir yerini inciteceğinden ya da sürekli bir nedenle sağlığına zarar geleceğinden çekinirse

çocuk da onların bu davranışından etkilenip ileride genellikle ürkek tepkiler gösterebilir

çünkü nezle gibi korku da bulaşıcı nitelik taşır






Alıntı