Çanakkale'deki Şehitlik ve Abideler

ChaMuR

Altın Üye
Katılım
19 Ocak 2006
Mesajlar
11,259
Reaction score
0
Puanları
0
ÇİMENLİK KALESİ (Kale-i Sultaniye)

i34099_AlperIMG0062.jpg


i34101_AlperIMG065.jpg


i34102_AlperIMG0068.jpg




Çanakkale’nin önemli kalelerinden olan bu kalenin ne zaman yapıldığı kesin olarak belirtecek bir belgeye rastlanmamakla beraber, XV.yüzyılın ortalarında Fatih Sultan Mehmet tarafından boğazı kontrol altına almak amacıyla yaptırıldığı sanılmaktadır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde, 1551’de kalenin burçları onarılmıştır. Çimenlik Kalesi karşısındaki Kilitbahir Kalesi ile birlikte Çanakkale Boğazı’nı kontrol altında tutan askeri strateji yönünden önemli bir savunma kalesidir. Batı kaynaklarında bu kaleden Anadolu veya Asya Hisarı olarak söz edilmektedir. Boğazın aşağı kesimlerinde sonradan yeni kaleler yapıldığından ötürü de bu kaleye Kalâ-i Sultaniye ismi verilmiştir. Kalenin iki tarafı denize, bir tarafı da karaya açılmaktadır. Dördüncü cephesini ise Kocaçay olarak isimlendirilen akarsu sınırlamaktadır. Kalenin yanındaki yerleşimde bir zamanlar çanak-çömlek imalathaneleri bulunuyordu.

Kale-i Sultaniye’nin dışarıya açılan kapısı üzerinde 1.37x0.58 m. ölçüsünde iki satırlık Türkçe bir kitabesi bulunmakla beraber bu kitabenin tamamı tahrip edildiğinden okunamamıştır. Ekrem Hakkı Ayverdi bu kitabenin 1570-1571 tarihini taşıdığını ve yapının Kilitbahir Kalesi’ndeki 1541-1542 tarihli Kanuni kulesinin benzeri olduğunu ileri sürmektedir. Kitabenin son mısrasındaki 1570-1571 tarihi de okunabilmektedir. Bu da bu kapının bulunduğu bölümün Sultan II.Selim döneminde değişikliğe uğradığını kanıtlamaktadır.

Çanakkale Boğazı’nın en dar yerinde olan kale, dış surlar ve iç kale olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmuştur. Bunlardan dış surlar 110x160 m. ölçüsünde dikdörtgen planlı olup, duvarların kalınlığı 5-7 m. arasında değişmektedir. Kale girişinde 15.50 m. yüksekliğinde bir kule, bunun yanında da küçük bir cami bulunmaktadır. Ayrıca avlusunda da bir hamam vardır. Kalenin üzerinde 2 m. kalınlığında mazgallar bulunmaktadır. Buradaki kulelerin tümü duvarlardan dışarıya doğru taşkın olarak yapılmıştır. İçlerinde en önemlisi de sur duvarlarının ortasında 14 m. ye kadar yükselen, 15.50 m. çapındaki kuledir.

İç kale Ahmedek olarak da isimlendirilir. 28.70x42.50 m. ölçüsünde 20 m. yüksekliğinde, 7 m. kalınlığında duvarları olan görkemli bir yapıdır. İç kale üç katlı ve bir de üst sofadan oluşmaktadır. Bunlardan birinci kat avludan 4 m. yüksekliktedir. Kuzey yönündeki basık kemerli bir kapıdan kalenin içerisine girilmektedir. İkinci katta 5 m. çapında, kubbeli on odası bulunmaktadır. Bu kalenin de duvarları 5 m. kalınlığındadır.

XIX.yüzyılda terk edilen kalenin deniz tarafındaki dış duvarı ile burçları Sultan Abdülaziz döneminde 1863’te yıktırılmış ve buraya toprak tabyalar yaptırılmıştır. Özellikle eski mazgallar bozulmuş ve geniş alanlar toplar için oluşturulmuştur. I.Dünya Savaşı sırasında da büyük ölçüde tahrip edilmiş, ahşap katları sökülmüş, duvar taşları da çevredeki yapılarda kullanılmıştır.

Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye isimli eserini burada yazdığı söylenmekte olup, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

Not:Kale içinde yer alan müzede o döneme ait silahlar,resimler.askerlerin kullandıkları her türlü eşya ws.. bulunmaktadır.
Yine müze kısmında sinevizyon gösterisiyle savaş anlatılmaktadır...
Ayrıca kalenin müze kısmının ikinci katında bir asker, savaş dönemine ait bir canlandırma sergilemektedir gelen ziyaretçilere....




Nusrat Mayın Gemisi

i34138_AhmetBAGCI103.jpg


i34139_AlperIMG0050.jpg


i34140_atacanakkale17.jpg


i34151_nus.011.jpg


Nusrat Mayın Gemisi'nin künye bilgileri :
Tipi Mayın Gemisi
İnşa Yeri Almanya
Tonajı 360T
Hizmete Girişi 1912
Boyu 40 m
Eni 7,4 m
Çektiği Su 2 m
Silahları 1 adet 7,5/40 Top, 2 Adet 4,7 Top, 2 mk. 5b.
Sürat 15 mil
Hizmet Dışı 16.06.1957

Not:Çimenlik kalesinde bulunan ve resimlerde görülen gemi,Nusrat mayın gemisinin bire bir kopyasıdır..
 
Dur Yolcu..​

i34167_umitcan5acd280.jpg


BİR YOLCUYA

Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın,
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın,
Bir vatan kalbinin attığı yerdir.

Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda,
Gördüğüm bu tümsek, Anadolu'nda,
İstiklal uğrunda, namus yolunda,
Can veren Mehmed'in yattığı yerdir.

Bu tümsek, koparken büyük zelzele,
Son vatan parçası geçerken ele,
Mehmed'in düşmanı boğuldu sele,
Mübarek kanını kattığı yerdir.

Düşün ki, hasrolan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin,
Bir harbin sonunda, bütün milletin,
Hürriyet zevkini tattığı yerdir.

NECMETTİN HALİL ONAN


Not:Şiir Necmettin Halil Onan'a ait olup,resimde görülen figürler bir askerin okuduğu gazetenin logosunu ve içtiği sigaranın logosunu tepeye resmetmesiyle oluşmuştur..
 
Kilitbahir Kalesi (Kilid-ül Bahr Kalesi)​


Fatih Sultan Mehmet tarafından denizden gelecek tehditleri önlemek amacı ile Çanakkale Boğazı'nın ortasında ve en dar yerinde Anadolu yakasındaki Çimenlik Kalesi ile karşılıklı olarak 1462-1463 yılında yaptırılmıştır...
Güney köşesi kapısı üstünde kitabe olan 14.5 m. yüksekliğinde kesme taşla yapılmış olan yuvarlak kule ile ona birleşen surlar 1541-1542 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmıştır..
Kuzeyde Mendirek tarafında üstünde kitabesi olan kemerli dış kapı ile dış duvarlar
2. Abdülhamit tarafından 1893-1894 yılında yaptırılmıştır..
Dış kale duvarları 4 m. yüksekliktedir.18 m. yükseklikte olan yonca yaprağı şekilli
üç avlulu iç kale ile ortada 30 m. yüksekliğinde 7 katlı bir kulesi vardır.Kale etrafı sur hendeği ile çevrilmiştir...




i34861_kilitbahir.jpg


i34865_kilit2.jpg


i34866_kilit3.jpg
 
Mecidiye Şehitliği

KİLİTBAHİR Köyüne 1 km. mesafededir. Adını hemen yakınındaki MECİDİYE Tabyasından almıştır. Bu şehitlikte yatan 16 personel de aynı tabyanın personelidir. 18 Mart 1915 günü şehit olmuşlardır. Ayrıca şehitlik dışında bir mezar daha bulunmaktadır.


i34917_mecidiye.jpg





Havuzlar Anıtı​

KİLİTBAHİR Köyünün güney doğusunda ve köye 3 km. mesafededir. Havuzlar mevkiinde olduğundan bu adı almıştır. Burası aynı zamanda bir mesire yeridir. Şehitlik 175 metrekarelik bir alan içinde ve 6 metre yüksekliktedir. 1960-1961 yıllarında Çanakkale Şehitleri Abidesi Yardım Derneği tarafından yaptırılmıştır. Şehitlik sütun ve kaidesinin dört bir tarafında birer kitabe bulunmaktadır. KEREVİZDERE Muharebelerinde şehit düşen iki subay ile sekiz erbaş ve er adına yaptırılmştır.

i34920_Sehitlik14.JPG









Soğanlıdere Şehitliği


Soğanlıdere 10 Ocak 1915 tarihinden sonraki günlerde donanma gemilerinden sökülen küçük çaplı toplardan oluşturulan set bataryalarının bir kısmının mevzilendirildikleri bölgelerden biridir.Güney cephesi komutanlıklarının erzak ambarları ve dağıtım merkezleride bu bölgede yer almıştır...
Bu bölgedeki tümen sıhhiye bölüklerimiz 2,7 ve 122. tümenlerimize aittir.Ayrıca Soğanlıdere Aramaz mevkinde 152. tümen seyyar hastaneside kurulmuştur...
Bu bölgede yukarıda adı geçen sağlık ünitelerinde tedavi görmekte iken hayatını kaybedenler ağırlıklı olarak Melek Hanım Çiftliği civarında olmak üzere hazırlanan
Şüheda kabristanlarına gömülmüşlerdir...
Bu şehitlikte 600 şehidimiz yatmaktadır...




i34939_Sehitlik23.JPG









Şahindere Şehitliği


Şahindere Şüheda Kabristanı Seddülbahir cephesinin geri bölgesinde Alçıtepe Köyünün 2 km. kuzayinde yer almaktadır.Bölgede suyun ve gölge veren ağaçların bulunması,sakin ve korunaklı bir alan oluşturması nedeniyle savaş aşamasında cepe gerisindeki büyük sargı yerlerinden biri de bu mevkide kurulmuştur....
5 Temmuz 1915 sonrası yapılan muharebelerde sol kanat birliklerinden yaralanarak şehit düşenlerin bir bölümü bu şehitlikte yatmaktadır. Ayrıca güney cephesinin merkez bölümündeki birliklerdende büyük sargı yerlerinde ve tümen sıhhiye birliklerinde de tedavi görenlerden şehit düşenlerin bir kısmıda Şahindere Şehitliğine gömülmüştür..

Bu şehitlikte yatan şehitlerin bağlı oldukları birlikler..
1. Tümenin 70,71 ve 124. piyade alayları..
2. Tümenin 31,32 ve 39. piyade alayları...
5. tümenin 13 ve 15. piyade alayları...
6. tümenin 16. piyade alayı...
7. Tümenin 18,20 ve 21. piyade alayları..
10. Tümenin 28,29 ve 30. piyade alayları..
11. Tümenin 126 ve 127. piyade alaylarıdır...

Mülazım-ı Sani (Üsteğmen) Mustafa Efendi'ninde mezarı bu şehitlik içerisindedir..

BU ŞEHİTLİKTE İSİMLERİ TESPİT EDİLEN TOPLAM 1969 KİŞİ YATMAKTADIR..





i34954_SAHNDERE.jpg









Son ok Şehitliği


ALÇITEPE Köyünün 600 metre kadar kuzey batısındadır. Yüksekliği 3.80 metredir. İlk defa 1915 de harbin sonlarına doğru askeri birlikler tarafından tesis edilmiş, daha sonra bugünkü şekle getirilmiştir. 5/6 Haziran 1915 gecesi 3 ncü KİRTE Muharebesinde Şehit olanlar yatmaktadır. O gece 9.000 civarında şehit verilmiş olup, bu şehitler adına dikilmiştir.


i34965_sonok1.jpg









Sargı Yeri Şehitliği


Çanakkale Savaşlarında Alçıtepe köyü yakınlarında Zığındere mevkinde (burası) savaşın en acımasız olaylarından birisi yaşanmıştır..
Türk ve düşman kuvvetlerinden savaşın her cephesinde siperlerde yaralanan ve hastalanan askerler Zığındere'de (bu vadide) toplanmıştır..Bölgedeki muharebeler boyunca dost ve düşman 40-50 bin yaralı hasta askerin toplandığı dere vadisi adeta bir dostluk köprüsü olmuş her iki tarafta birbirine ilaç ve doktor yardımına başlamıştır..Bu bölgenin koruması Albay Halil Sami Bey komutasında 7. Tümene verilmiştir..

28 Haziran 1915 gecesi büyük bir düşman harp gemisi Zığındereye tonlarca bomba yağdırmış,bu bombardıman sonucunda çok sayıda yaralı,hasta,müdafasız
Türk askeri şehit düşmüş bir o kadar da düşman askeri hayatını kaybetmiştir..
Olay dünyada yankılar uyandırmış ancak olanlar olmuştur..
Bu vahşet üzerine 9. tümen ve 2. tümene bağlı türk birlikleri düşman kolordularına
saldırırarak ağır kayıplar werdirmiş ve bozguna uğratmıştır...
Binlerce Mehmetçiğin toplu olarak gömüldüğü bu vadiye sargı yeri adı verilmiştir...




i34988_sarg305yeri.JPG


i34996_sarg305yeri1.jpg
 
İlk Şehitler Anıtı


Seddülbahir köyündedir. 1986 yılında, Çanakkale Savaşlarında ilk olarak canlarını veren 5 Subay, 81 er olmak üzere toplam 86 şehidimiz anısına dikilmiştir. Cephanelik Şehitliği olarak da adlandırılmaktadır.


i35067_ilehitlrer.jpg






Yahya Çavuş Anıtı


Seddülbahir Köyü'nün karşısında Ertuğrul Koyu'na hakim tepecik üzerinde yer alır. Anıt, 25 Nisan 1915 günü çıkartma yapan İngiliz kuvvetlerine kahramanca karşı koyan ve büyük kayıplar verdiren Yahya Çavuş ve takımı adına TC Kültür Bakanlığı'nca 1993 yılında yaptırılmıştır.
Yahya çavuş 63 kişilk birliğiyle yaklaşık 2000 kişilik düşman kuvvetine karşı koruduğu bölgeyi 10 saate yakın bir süre korumayı başarmış ve bu süre içerisinde düşman birliklerine ağır kayıplar werdirmiştir..


Bir kahraman takım ve de Yahya Çavuştular,
Tam üç Alayla burada gönülden vuruştular,
Düşman Tümen sanırdı bu şaheser erleri,
Allahı arzu ettiler, akşama kavuştular.



i35078_yahyacavus.jpg


i35080_yahyacavus2.jpg






57. Piyade Alayı Şehitliği


25 Nisan 1915 günü sabaha karşı Avusturalya ve Yeni Zelenda askerlerinden oluşan kolordu Arıburnu'na çıktı.Sarp yamaçlara doğru ilerleme kaydeden düşman kuvvetleri hiç ummadığı bir anda 261 rakımlı tepede 5. ordu ihtiyat tümeni komutanı Yarbay Mustafa Kemal ve bir grup askerin sarsılmaz direnişiyle karşılaştı.Mustafa Kemal herhangi bir emir almadığı halde 57. alayı bir dağ bataryasıyla takviye ederek karşı taarruz için Arıburnu'na sevketti..
Olayın geri kalan bölümünü Mustafa Kemal'den dinleyelim..:
'Bu esnada Conkbayırı'nın cenubundaki 261 rakımlı tepeden sahilin tarassut ve teminine memuren oralarda bulunan bir müfreze efradının conkbayırına doğru koşmakta,kaçmakta olduğunu gördüm.Bizzat bu efradın önüne çıkarak:
-Niçin kaçıyorsunuz, dedim..
-Efendim düşman dediler..
-Nerede..?
-İşte diye 261 rakımlı tepeyi gösterdiler...
Kaçan efrada..:
-Düşmandan kaçılmaz, dedim..
-Cephanemiz kalmadı, dediler..
-Cephaneniz yoksa süngünüz var , dedim..
Ve bağırarak bunlara süngü taktırdım.....
Bu efrad süngü takıp yere yatınca,düşman efradıda yere yattı .İşte kazandığımız an o andır......



Not:Bu süngüleme sonucu 57. piyade alayının tamamı şehit düşmüştür...




i35098_aliogretmencanakkale.jpg


i35099_uguremreCANAKK56.jpg
 
Nuri Yamut Anıtı​


26 Haziran - 12 Temmuz 1915 tarihleri arasında yapılan Sığındere savaşlarında şehit düşen 10.000 kahramanımız adına yaptırılmıştır. Alçıtepe Köyü?nün 2,5 km batısındadır.


i35186_nuriyamut.jpg






Mehmet Çavuş Anıtı


Bu anıt, düşmanın hiçbir zaman ele geçiremediği ve bu nedenle "Cesarettepe" olarak anılan tepede bulunmaktadır. Silahı kırıldığı için düşmana taşla ve yumrukla hücum eden Mehmet Çavuş'un anısına Mehmet Çavuş Anıtı olarak adlandırılmıştır.


i35190_mehmetcavus.jpg






Çamyayla Atatürk Evi


Çanakkale Savaşları sırasında Mustafa Kemal'in 19. Tümen Karargâhı olarak kullandığı ve bir odasında ikamet ettiği ev, 1973 yılında müze haline getirilmiştir. Müzede Atatürk'ün şahsi eşyaları, sivil ve askeri kıyafetleriyle fotoğrafları sergilenmektedi

i35191_ataturkevi.jpg
 
Kemalyeri



Kemal Yeri Anıtı

CONKBAYIRI?nın güneyinde, KOCATEPE Köyü ile KANLISIRT arasında kalan ve KABATEPE dahil geniş bir bölgeyi gözetleme ve kontrol altına altında tutabilen KEMAL YERİ, Mustafa Kemal?in çıkarma başlayıncaya kadar araziyi tetkik ve harita çalışması yaptığı yer, 26 Nisan-17 Mayıs 1915 tarihleri arasında 19. Tüm. Komuta yeri olarak kullanılmış, Arıburnu muharebelerini buradan idare etmiştir.



Atatürk'ün saatinin parçalandığı yer


ÇANAKKALE Savaşlarında Mehmetçiğin saldırısını ön safta izler ve yönetirken bir şarapnel parçasının göğsüne çarparak bir rastlantı eseri cebindeki saatine gelerek saatinin parçalandığı ve böylece bu büyük komutanın hayatının kurtulduğu yerdir. Bu olay 65 santimetre çapında 4 adet beton küre ile saptanmıştır. 10 Ağustos 1915 sabahı saat 04.30 da başlayan taarruzumuz (süngü hücumu) olanca şiddetiyle devam ederken, Mustafa KEMAL ve komuta heyetindeki diğer subaylar burada bulunuyor ve durumu yakından izliyorlardı. Yanında bulunanlardan Alay Komutanı Yb. Servet Bey (Tuğg. Servet YURDATAPAN) olayı şöyle anlatır : "Düşmanın şiddetli topçu ateşi başladıktan sonra Mustafa KEMAL?in elini birden göğsüne götürdüğünü gördüm. Heyecanımı sezip, parmağını ağzına götürerek bana susmamı işaret etti."
*

ATATÜRK ise anılarında bu olayı şöyle yazmaktadır : "Gökten şarapnel, demir parçaları yağıyordu. Büyük çaplı deniz topçularının tam isabetli taneleri yerin içine girdikten sonra patlıyor, yanımızda, kenarımızda büyük lağımlar açıyordu. Bütün Conkbayırı yoğun dumanlar ve ateşler içinde kaldı. Herkes tevekkülle işin sonunu bekliyordu. Çevremiz şehitler ve yarılılarla doldu. Muharebe alanında bir şarapnel parçası göğsünün sağına çarptı. Cebimde bulunan saati paramparça etti, vücuduma girmedi. Yanlız, derince bir kan lekesi bıraktı.

Aynı gün akşama doğru karargahta Ordu Komutanı Liman Von SANDERS Paşa ile karşılaşan ve yapılan süngü hücumunu anlatan Mustafa KEMAL, "Bu saat benim canımı kurtardı. Müsaade ederseniz bugünkü muvaffakiyetin hatırası olarak bu saati size takdim edeyim." der ve parçalanmış saatini çıkarıp Ordu Komutanına verir. Liman Paşanın heyecandan titrediği, gözlerinin buğulandığı görülür. Yürekten kopan bir teşekkürle uzatılan saati alır ve karşılığında, ailesinin soyluluk armasını taşıyan kendi altın saatini verir.




Üsteğmen Nazif Çakmak Şehitliği


CONKBAYIRI?nın doruğunda etrafı duvarla çevrili çevresi ağaçlıklı olup Mareşal Fevzi ÇAKMAK?ın kardeşi için 1919 yıyında yapılmıştır. CONKBAYIRI?nı ele geçirmek için 26 Temmuz 1915 günü ANZAK?lara karşı yapılan süngü hücumu sırasında şehit olmuştur.





i35123_kemal.jpg


i35124_nazifcakmak.jpg


i35131_saat1.jpg
 
Abide​


i34220_Alpercanakkalem2.jpg


i34221_Alpercanakkalem111.jpg


i35173_2.jpg


i35179_erengincanakkale196.jpg








Morto köyü önündeki Hisarlıktepe üzerinde Çanakkale Savaşlarında bu cennet vatan için canlarını veren 253.000 şehidimizin anısına izafeten yaptırılmıştır. Temeli 19 Nisan 1954 tarihinde atılmış ve 21 Ağustos 1960 tarihinde ziyarete açılmıştır. Yüksekliği 41.70 cm. dir. Çanakkale Şehitleri anısına yapılan Anıtın altında SAVAŞ ESERLERİ MÜZESİ bulunmaktadır
 
Bir destan yatıyor o topraklar da ... Her karışında.. Paylaşım için sağolasın..
 
10 numara çalışma olmus destandan öte bir şey kelimelere dökülemeyecek olaylar yasandı orada teşekkürler CHAMUR ;)
 
umarım işinize yarar bu bilgiler arkadaşlar....
eğer o bölge hakkında merak ettikleriniz warsa sewe sewe yardımcı olurum...
 
Sonsuz teşekkürler harika bilgiler..emeğine sağlık
 
Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,
Bir hilâl uğruna, yâ Rab, ne güneşler batıyor!
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer.

Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi...
Bedr'in arslanları ancak, bu kadar şanlı idi.
Sana dar gelmiyecek makberi kimler kazsın?
'Gömelim gel seni tarihe' desem, sığmazsın.

___________________________________________

Bak kaç kurşun var taze vücudunda
Hala koşturuyor düşman üstüne
Sanki ölmüş de dirilmiş her uzvu
Ruhuyla erişiyor istilacı döneklere…

“Toprak onundu, kim alabilirdi ki!
Kına yakmıştı annesi saçlarına kopkoyu
Kim gelip musallat olabilirdi ki küstahça! ”
Buğday onundu, deniz onundu”

Burası benim memleketim ey densizler!
Çekin ellerinizi çocuk şehitlerin cesetlerinden
Kirletmeyin, onlar ender kahramanlığın doruğunda
Yazamaz bu savaşı hiçbir kalem kızıl kederinden!

Kol, bacak bir tarafta savrulmuş
Ayağı içinde bir çarık duruyor uzakta *
Her ana kalbi zehirli bir kurşun olmuş
Vuruyor istilacılara büyük hınçla

O insanlar bugün için mi öldü... Biz bugün vatanı AB rüyasıyla birilerine peşkeş çekerken onlar bugün içinmi öldü...
 
kardeş çok çok teşekkürler. Anlatımlarla çok güzel olmuş ellerine sağlık
 
eline sağlık anlaşılan baya uğraşmışsın çok güzel bir çalışma olmuş tekrar teşekkürler....
 
number one chamur çokk iidi beh

wallaa o şşiir falann çokk güzelldiii ellerinee sağlıkk
 
açıkçası bu konuya bu kadar az ilginin olmasına üzüldüm...
bazı şeylerin değerini hala anlayabilmiş değiliz galiba...
 
Geri
Üst