crazyquake
.::®crazy™::.
HAYATI
Zeki Müren, 6 Aralık 1931'de Bursa'da doğan Klasik Türk Müziği sanatçısıdır.
Bursa'da başladığı orta öğrenimini İstanbul'da Boğaziçi Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nin Yüksek Süsleme Bölümü Sabih Gözen atölyesinden mezun oldu. Desen çalışmalarını öğrencilik yıllarından başlayarak birçok kere sergiledi.
Zeki Müren Bursa'da tamburi İzzet Gerçeker'den aldığı solfej ve usül dersleriyle musiki bilgileri öğrenmeye başladı. 1949'da, Boğaziçi Lisesi'nde okurken Agopos Efendi (sinema yönetmeni ve senaryo yazan Arşavir Alyanak'ın babası) ile udi Kirkor'dan aldığı derslerle de musiki eğitimini sürdü. Daha sonra, fasıl musikisini iyi bilen ve geniş bir repertuvarı olan Şerif İçli'den çeşitli eserler meşk etti; Refik Fersan'dan, Sadi Işılay'dan, Kadri Şençalar'dan yararlandı.
1950'de sınavla İstanbul radyosu'na girdi. İstanbul radyosunda 1951'de, canlı olarak yayımlanan bir programda ilk radyo konserini verdi; bu konseri çok beğenildi. Bundan sonra Türkiye radyolarında düzenli olarak okumaya başladı. Radyo programları on beş yıl sürdü; bunların çoğu canlı yayın programlarıydı. Müren bundan sonra kendini daha çok sahne ve plak çalışmalarına verdi. Alışılmış kalıpları zorlayan elbiseleri ve sahne davranışı ile halkın ilgisini sürekli olarak üstünde tutmayı başardı.
Zeki Müren altı yüzü aşkın plak, kaset, CD doldurdu. Plağa okuduğu ilk şarkı Şükrü Tunar'ın "Bir muhabbet kuşu" güfteli şarkısıdır. Müren 1955'te, "Manolyam" adlı şarkısıyla Türkiye'de ilk kez verilen Altın Plak ödülünü kazandı.
Zeki Müren Türkiye'de en çok konser veren ses sanatçısıdır. Bir yılda yüz konser verdiği dönemler olmuştur. Kendisine 'sanat güneşi' ünvanı verilmiştir. Yabancı ülkelerde de birçok konser vermiştir.
İki yüz dolayında şarkı besteledi. On yedi yaşındayken bestelediği "Zehretme hayatı bana cânânım" mısrayla başlayan acemkürdi şarkı bestelediği ilk şarkıdır. "Şimdi uzaklardasın gönül hicranla doldu" (süznâk), "Manolyam" (kürdilihicazkâr), "Bir demet yasemen" (nihavend), "Gözlerinin içine başka hayal girmesin" (nihavend) güfteli şarkıları sık sık okunan, en sevilen şarkılarıdır. Müren bu şarkıları plaklara da okudu.
Zeki Müren 1954'te Beklenen Şarkı adlı filmde sinema oyunculuğuna başladı. Büyük bir ticari başarı kazanan bu filmden sonra şarkılarının çoğunu kendisinin bestelediği on sekiz filmde daha oynadı. 1955'te de Arena Tiyatrosu'nca sahneye koyulan Çay ve Sempati adlı oyunda da baş roldeki oyuncuydu. Ayrıca 'Bıldırcın Yağmuru' isimli bir şiir kitabı da vardır.
Zeki Müren kalp rahatsızlığı ve şeker hastalığı yüzünden 1980'den sonra sahne hayatından ve musikiden uzaklaştı. Bodrum'daki evine kapandı, münzevi bir hayat yaşadı. 24 Eylül 1996 Çarşamba günü, TRT İzmir Televizyonu'nda kendisi için düzenlenen tören sırasında geçirdiği kalp krizi sonucu hayata gözlerini yumdu. Cenazesi görülmemiş bir halk kalabalığının katılmasıyla büyük bir törenle kaldırıldı. Mezarı, doğum yeri olan Bursa'da Emirsultan mezarlığındadır.
Vasiyetinde mirasının en büyük bölümünü Mehmetcik Vakfı'na bıraktı
KENDİ SÖZLERİYLE ZEKİ MÜREN..
"Batmayan Güneş Belgeseli'nden"
Zeki Müren son olarak hayatını kendi ağzından TRT ' de Kürşat Özkök'ün hazırladığı "Batmayan Güneş Zeki Müren" belgeseli için anlatmıştı. Belgesel 10-11-12 Eylül tarihlerinde yayınlanmıştır.
Yalnız Allah'tan korkarım, Allah'ın dediği olur. Bu büyük alemi yaratan ve de yöneten yüce kudret, alnımıza bir yazı yazıyor diyorum ben doğarken. Doğuyor, yaşıyoruz. Ama pembe… Ama gri… Ama siyah olaylarla geçiyor bir ömür ve sonra da çaresi yok ölüyoruz. Evet. Ben bazen ölümü de özlüyorum. "Ölüm özlenir mi?" diyeceksiniz. O beni özlemeden ben yakınlık kurarım.Yeter ki tanrı onun bile hayırlısını versin. Gecinden versin. Başkalarına çektirmeden, gına getirmeden, başka kimseleri rahatsız etmeden… Ne demiş atalarımız? "İki gün yatak, üçüncü gün toprak..." Toprak verimlidir. Yine üzerimizde çimler bitecektir, yine onların da arasında kır çiçekleri olacaktır. Onlar bahar rüzgarlarıyla sallanıp şarkılar söyleyecektir. Yeniler yetişecektir. Sonbahar gelir, kış gelir ama pıtır pıtır o pembe beyaz baharlar sardı mı bambaşkadır…
Binlerce, onbinlerce, kanayana kadar alkışlayan ellerden sonra bir yatak odası ve dört duvar, bir ayna, elbetteki yavaş yavaş başlayan bir bunalım. Uzun yıllar sonra günde 34 ilaç ve iki insülin iğnesi ve bununla yaşayan yapayalnız, evet hayret edeceksiniz ama yapayalnız bir Zeki Müren...
1931 yılının 6 Aralık Cuma sabahı ezanlar okunurken Bursa'da, Hisar semtinde Ortapazar Caddesi'ndeki 30 numaralı, iki katlı ahşap evde doğdum. Babam kereste tüccarı Kaya Müren, annem Hayriye Müren'dir. Başka kardeşim yok, tekim.
İlkokul 1. sınıfa başladığımda çelimsiz, zayıf, kırpma saçları böyle platine kesilmiş, Tophane yokuşundan uçarcasına kendini bırakan bir çocuktum. Çünkü hemen o yokuşun sonunda ilkokulumuz vardı.
İlkokulu, Bursa Osmangazi İlkokulu'nda bitirdim. Tophane Okulu, sonra da Alkıncı İlkokulu oldu. Efendim, okulumuz bir çıkmaz sokağın sonundaydı ama çıkmaz sokağın başında Osmangazi Hazretleri'nin ve de Orhangazi Hazretleri'nin türbeleri yanyana yeralmıştı. Arasından bir yolla Tophane bahçesine girilirdi. Şu meşhur kuleli, uzun bir kule olan içinde, halka açık bir bahçeydi o zaman da, şimdi de herhalde öyledir.
Bursa'da sünnet olan her çocuğun fayton araba, böyle çiçeklerle süslenmiş atlı fayton, o zaman landon da denirdi, landon arabayla ilk ziyaret ettiği zat Emir Sultan Hazretleri'ydi. O süslü arabayla Emir Sultan'a gidilir, dua edilir, eve dönüldükten sonra sünnet olayı gerçekleşirdi. Ben 11 yaşında sünnet oldum. Elbette ki o landon, yani faytonun büyüğü olan atlı arabayla böyle başımdan teller, sağ omuzumdan aşağı doğru iniyordu ve şapkamda da hakiki hem anneannemin hem teyzemin broşları ön kısmını süslüyor, bu bir adettir, yani her çocuk öyle süslü bir şapka giyerdi. Efendim şimdi asıl bir noktaya geleceğim. Emir Sultan Hazretleri'nin türbe ve camiini ziyaret ettikten sonra muhakkak uhrevi bir hava ile eve dönülüp, insan sünnet acısını hissetmezdi. Buna inanmanızı bilhassa istirham ediyorum. Emir Sultan Hazretleri dedim de rahmetli babacığımın kabri de şimdi hemen onun yamacında. Allah gani gani rahmet eylesin. Çok sevdiğim anneciğimden öğrendiğim Emir Sultan İlahisini ilk olarak bu programda sizlere sunmak geldi içimden ve okuyorum efendim.
FİLMLERİ ..
Zeki Müren'in "Beklenen Şarkı" filmiyle başlayan sinema serüveni, 1971 yılında "Rüya Gibi" filmiyle bitti.
İşte; Zeki Müren filmleri:
1953 "Beklenen Şarkı" - (Cahide Sonku).
1955 "Son Beste" - (Belgin Doruk).
1956 "Berduş" - (Deniz Tanyerli).
1957 "Altın Kafes" - (Nilüfer Aydan).
1958 "Gurbet" - (Mualla Kaynak).
1959 "Kırık Plak" - (Belgin Doruk).
1960 "Aşk Hırsızı" - (Leyla Sayar).
1961 "Hep O Şarkı" - (Belgin Doruk).
1962 "Bahçevan" - (Belgin Doruk).
1963 "İstanbul Kaldırımları" - (Belgin Doruk).
1964 "Hayat Bazen Tatlıdır" - (Belgin Doruk).
1965 "Katibim" - (Sezer Güvenirgil).
1966 "Hindistan Cevizi" - (Filiz Akın).
1967 "İnleyen Nağmeler" - (Mine Mutlu).
1968 "Kalbimin Sahibi" - (Sema Özcan).
1969 "Aşktan da Üstün" - (Filiz Akın).
1971 "Rüya Gibi" - (Esen Püsküllü)
ŞARKILARINDAN BAZILARI
Bana Bir Ask Masalindan
Unutmadim Seni Ben
Kiskanc Sevgilim
Dile Benden Ne Dilersen
Sen Ask Nedir Bilmezmisin
Bir Gun Karsilasirsak
Artik Seni Sevemem
Kolay Olmayacak
Bir Kere Bakanlar
Sevgilim Bir Insan Dogarken Aglar
Davet
Azize
Eski Dost Dusman Olmaz
Fakir Bir Sairim
Hayatim Askinla Yanip Kavrulsun
Elbet Bir Gun Bulusacagiz
Gozlerimden Gozlerin Silinmedi
Zahidem
Gulunce Gozlerinin Ici Guluyor
Seven Ne Yapmaz
Oluyorum Kederim
Kapandi Birer Birer
Agla Gitar Cal Gitar
Yillarca Suruklendim
Alli Turnam
Unuttun Beni Zalim
Kimseler Gelmez Senin Bagri Ates Feryadina
Gul Yuzlulerin Sevkine Gel
Bagri Husnun O Guzel Gulleri Soldu
Cana Rakibi Handan Edersin
Gittin Bu Gidis Bence Olumden De Beterdir
Ne Yaptim Kendimi Nasil Aldattim
Derdimden Anlayan Yok
Tut-i Mucize Bu
Bir Harabi Askinim
Olursem Yaziktir Sana Kanmadan
Haleli Gozlerin Hayale Dondu
Hicran Yine Hicran Mi Bu Askin Sonu
Bu Ne Sevgi Bu Ne Izdirap
Susma
Bulamazsin
Kalbime Borclusun
Gozlerinin Icine Baska Hayal Girmesin
Bir Gulu Sevdim
Yanimda Sen Olmayinca
Cin Cini
Gel Sensiz Birakma
Hani Nerdesin Nerde
Senden Sadece Beni Sevmeni Istiyorum
Sen Sevgini Bana Sakla
Karlar Duser Aglarim
Gitme Ne Olur
Nereye Gidiyorum
Gozum Kesmiyor
Unutamiyorum Yar
Sen Her Gece Ruyalarimda
Nideyim Sahni Cemen
Yalniz Benim Ol
Hasta Kalbimle Yanan Derdin
Korfezdeki Dalgin
Unutmadim Seni Ben
Seninle Sonbahar
Ne Bildin Kiymetin
Sen Beni Ellerin
Solsanda Sararsan
Hanceri Askinla
Hani Gelecektin Bana
Menekse Gozlerinde
Aldattin Beni
Belki Bir Sabah Geleceksin
Bir Ruzgar Esti Felek
Mehtaba Burunmus
Veda
Sarap Mahzende Yillanir
Saclarin Tarumar
Ah Dunya Oh Dunya
Ozlem Rihtimi
Dertli
Yesil Gozlerinden
Kiskanirim
Gokyuzunde Yalniz Gezen
Omrumce Adim Adim
Aglama Degmez Hayat
Boyle Bir Kara Sevda
Unutulmaz
Kapat Su Pencereni
Golgesinde Mevsimler Boyu
Ben Aglarken O Ellerle
Zalimin Zulmu Baska
Gizli Ask Bu
Cemile
Leyla ile Mecnun
Insanligi Aradim
Gokyuzunde Yalniz Gezen 2
Gormedim Omrumun Asude
Seytana Uyduk Bir Kere
Sesinde Sarkisi Askin
Bahcevan
Sen Benim Ozledigim
Bir Demet Yasemen
.
TOPRAĞI BOL OLSUN ...
