Newwave
Altın Üye
Egzotik bir mantar türü, yaşam alanı kaybı, çevre kirliliği ve iklim değişiminin vurduğu pek çok amfibiye öldürücü darbeyi indiriyor. Ancak eşi görülmemiş araştırma ve kurtarma çabaları, sınırdaki türler için bir can simidi olabilir.
Erkek, ön ayaklarını eşinin bedenine sarmış, onu hiç bırakmayacakmış gibi sımsıkı tutuyor. Alttaki dişi kurbağanın yumurta dolu karnı sığ derenin içinde. Bu ikili, dünyada yalnızca And Dağları eteklerindeki dar bir alanda ve onun hemen bitişiğindeki Amazon düzlüklerinde görülen, nadir Atelopus cinsine ait olan, henüz tür adı verilmemiş parlak renkli kurbağalar. Dişi sanki boya kutusundan henüz çıkmış gibi: üstte sarı üzerine siyah motifler var, altta ise çarpıcı bir kırmızı. Ve o, ölü bir kurbağa...
Bu sahnenin hemen üzerinde, geçidin ağzında rölantide bekleyen bir buldozer var. Güneydoğu Ekvador'un Limón kasabası yakınlarındaki yol yapım çalışmalarının yamaçlardan aşağı sürüklediği kaya parçaları, çalı çırpı ve taş topraktan oluşan moloz, orman sınırındaki dereyi tıkamış. Gevşek kayalık zeminde dikkatle ilerleyen Luis Coloma, molozun akarsuda yarattığı hasarı inceliyor. 47 yaşındaki bu ufak tefek herpetolog, üzerinde minik kurbağa işlemeleri olan sarı bir gömlek giymiş. Paçalarını sıvama zahmetine girmediği pantolonu dizlerine kadar sırılsıklam olmuş. Üzerinde durduğu molozun içine bir çubuk sokuyor ve "Kurbağaların evini yok etmişler" diyor.
Kurbağalar ve kara kurbağaları, semenderler ve solucan benzeri (pek fazla tanınmayan) bacaksız kurbağalar...
Tümü Amphibia sınıfının üyeleri; peri masallarının, atasözlerinin ve cadı büyülerinin emekleyen, sıçrayan, toprağı kazan soğukkanlı yaratıkları... Kurbağalar, Ortaçağ Avrupası'nda şeytan olarak görüldü; Eski Mısırlılar için yaşam ve bereket sembolüydüler. Uzmanlar açısından ise onlar, 300 milyon yılı aşkın bir süre varlık gösterip 6 bini aşkın türe evrimleşen ve dünya üzerinde yürüyen ya da hoplayıp zıplayan tüm hayvanlar kadar güzel, çeşitli -ve tehlike altında- olan bir sınıfın temsilcileri.
Amfibiler günümüzde yaban hayatına vurulan darbelerden en büyük payı alan gruplardan biri. Tüm amfibi türlerinin neredeyse yarısının soyu tehlike altında. Yüzlercesinin soyu tükenmeye doğru gidiyor ve onlarcası da çoktan yitirildi. Popülasyonlardaki kayıplar hızlı ve yaygın. Ve bu kayıpların nedenleri de oldukça karmaşık -Limón yakınlarındaki geçitte yer alan buldozer bile pek çok tehlikeden yalnızca biri. Ama bazı umut pırıltıları da yok değil. Sürdürülmekte olan kurtarma çalışmaları, yaşanan bu yok oluş fırtınası dindiğinde bazılarını koruyabilir. Ve bilim insanları dünya genelinde popülasyonları mahveden bir mantar hastalığını -en azından laboratuvarda- tedavi etmiş bulunuyor.
Kaynak
