karakedi55
New member
Kingdom : Animalia
Phylum : Chordata
Classis : Actinistia
Order : Coelacanthiformes
Family : Coelacanthidae
Genus : Latimeria chalumnae
Species : Chalumnae
Phylum : Chordata
Classis : Actinistia
Order : Coelacanthiformes
Family : Coelacanthidae
Genus : Latimeria chalumnae
Species : Chalumnae
Yaşayan fosil olarak bilinmesiyle “latimeria” şöhretli bir balıktır. 1938 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti’nde bulunan East London kıyı kentinde avlanmak için denize açılan balıkçıların ağına, o zamana kadar hiç görmedikleri ilginç bir balık takıldı. Oysa zoologlar, bu balığın soyunun 60-70 milyon yıl önce tükendiğini düşünüyorlardı. Daha önce Hint Okyanusu’nda fosili bulunan bu balığın yaşadığının anlaşılması, bilim dünyasında yankılar uyandırdı. Paleontologların ilk omurgalılardan biri olduğu düşündükleri bu balık, balıklar ve karadaki dört ayaklı omurgalıların arasında bir köprü oluşturuyordu. Saçak yüzgeçlilerden “Latimeria Chalumnae” adıyla bilinen bu efsane balığın geçmişi 400 möilyon yıl öncesine dayanıyor. En önemli özelliği günümüze kadar değişmeyen tek canlı olması.
DAVRANIŞLARI
Latimeria yaşamını gece sürdüren bir balıktır. Gün boyunca 120-250m. Derinlikteki mağaralarda 14 kadar balık bir arada toplanırlar. Bu mağaralarda dinlenerek enerji sağlarlar ve düşmanlardan korunurlar. Gösterişli pulların üzerindeki beyaz lekeler her latimeria için kendine özgü dür. Bu beyaz lekeler sayesinde ortama uyum sağlayıp düşmanlarından korunabilirler. Aynı zamanda bu beyaz lekeler bizim onları tanıyıp, hareketlerini izleyebilmemizde çok yarar sağlar.
Gün batımından sonra balık mağarayı terk eder ve yavaşça sürüklenerek dipten 1-3 metre yükseğe kadar iner. Burada yiyecek arar. Bu gece yağmasında Latimeria 8 km. yolculuk edebilir. Şafakla en yakın mağaraya sığınırlar.
YÜZME
Av araken veya bir mağaradan diğer bir mağaraya geçerken latimeria’nın yavaş hareket ettiği görülür. Su altında 2 çeşit ilerler. Birincisi akıntının pasif olarak sürüklemesiyle olur. Bu ilerleyişte esnek pelvik(=karın) ve pektoral(=gögüs) yüzgeçlerini kullanarak kendilerini doğrulturlar. İkinci ilerleyişte ise dorsal(=sırt) ve anal yüzgeçlerini kürek gibi hareket ettirerek yavaşça yüzerler. Bu ilerleyişte vücudunun ön tarafında sol pektoral(=göğüs) ve sağ pelvik(=karın) yüzgeçler ileri hareketi sağlar. Sağ pektoral(=göğüs) ve sol pelvik(=karın) yüzgeçler ise vücudun arka tarafını çekerler. Bu ikili nöbetleşe hareket karadaki dört ayaklıların yürürken ön ve arka ayaklarının hareketine benzer. Coelacanthlar JLB’nin “Old Fourlegs”(“Eski dört bacaklılar”) olarak adlandırılmasına karşıt olarak avını kanallar boyunca sürüklenerek yakalar. Ayaklarını yani yüzgeçlerini suyun dibinde yürümek için kullanmaz. Mağaralarda dinlenirlerkende ayakları mağra duvarları ve dibe değmez . yavaş hareket eden balıkların çoğunluğu gibi Latimeria da ani saldırış yapabilir.
YİYECEK AVI
Latimeria’ların hareket yeteneklerin de çok ilginç . Gece yüzüşleri sırasında Latimeria baş aşağı dururken görülür. Vücut dik, baş diptedir ve kuyruk yüzgeci kavisli, vücuda diktir. Bir kerede 2-3 dk. Bu posizyonda durabilirler. Bu ilginç davranış Latimeria dipte av ararken görülebilirler. Bundaki duyusal organ (“rostral organ”) elektron alıcı gibi iş görür, avı bulur. Latimeria'nın başlıca besini derin demersal(=tabana yakın) habitatlarda(=yaşam yerleri) yaşayan küçük balıklardır. Ayrıca bazı köpekbalıkları, vatozlar, çeşitli kemikli balıklar ve mürekkep balıklarında midelerinde bulunabilirler. Tembel yaşantılarına ve solungaçlarının oldukça az yer kaplamasına bakarak Latimeria’nın diğer balıklara oranla oldukça düşük bir metabolizmaya sahip olduğu görülür. Bu büyüklükteki bir balığa göre enerji ihtiyacı çok azdır. Bu enerji koruyan yaşamının yararını kendi özel habitatlarında; avlarında nadir olduğu Comoros'un kısır volkanik çukurlarında görülürler.
ÜREME
Belli bir çiftleşme organının eksikliğine rağmen Latimeria’lar “ovovivipar”dır. Yani yumurtalar içte döllenir ve fetüsler(=cenin) yeterli derece büyüyünceye kadar (36-38 cm)
Anne karnında yaşarlar. Latimeria yumurtası (9cm çaplı, 325g ağırlığında) balıklar arasında bilinen en büyük yumurtadır. Embriyonun büyümesi için gerekli besinleri içerir. Önceki kurgulara karşıt olarak Latimeria fetüsleri embriyonik yamyamlık yapmazlar ve uterustayken yumurtadan beslenmezler. 1991 Ağustos ayında, Kuzey Mozambik’teki Pebane’de 179 cm boyunda, 89 kg ağırlığında hamile bir Coelacanth balıkçıların ağına takıldı. Bu örnek Maputa’daki Doğal Tarih Müzesi’ne verildi. Buranın yöneticisi Dr. Augusto Cabral bu coelacanthı parçaladı ve içinden 26’a yakın fetüs çıktı. Boyları 31-36 cm kadardı. Mozambik dişisinden meydana gelen bu fetüsler oldukça büyük ve gelişmiş görünüyorlardı. Doğduklarında muhtemelen 35-38 cm, 6 ay sonra ise kancaya gelebilecek 43 cm’lik genç bireyler olabileceklerdir. Latimeria’lar için hamilelik periyodu 13 aydır. Yetişkin bir bireyin boyu 2,5 metreye , ağırlığı ysa 85 kg’a ulaşabilir.
LATİMERİA’NIN DEĞİŞİK ANATOMİSİ
Latimeria diğer yaşayan balıkların çoğundan bazı özellikleriyle ayrılır. Bunların çoğu coelacanthlar için karakteristiktir. Coelacanthları diğerlerinden ayıran en önemli , açık, dış özellik yüzgeçlerdir. Üst ve alt kenarları ışınsı, mızraksı kuyruk yüzgeci ve merkezi küçük ek yüzgeç Latimeria’yı diğer balıklardan ayırır.
Şişkin , sapsı pektonol ve pelvik yüzgeçler ve benzer şişkin ikinci dorsal ve anal yüzgeçlerde diğer deniz balıklarlında görülmez. Yalnızca Avustralya akciğerli balığı ve Neoceratadus forsteri (başka bir yaşayan fosil) Latimeria’ya benzerlik gösterir. Latimeria’nın yelpazeye benzeyen birinci dorsal yüzgeci tek bir kemik plağıdır. Şişkin ikinci dorsal ve anal yüzgeçler birbirine benzer.
Yetişkin çoğu balıkta olduğu gibi kemik omurgaya sütunu yerine coelacanthlarda geniş, kalın, tüp şeklinde kıkırdaktan oluşan “notokord”(=sırt ipliği, ilkel canlılardaki bi nevi omurga) bulunur. Çoğu balığın ilk gelişim evresinde embriyo veya larvanın notokordu derece derece kemikleşmiş omurga sütunuyla yer değiştirir. Fakat coelacanthlarda, akciğerli balıklarda ve bazı ilkel köpekbelıklrında notokord kemikleşmiş omurga sütununa dönüşmez. Coelacanthlarda içi oyuk olan notokord yağ ile doludur ve omuriliğe destekj sağlayacak kadar esnektir.
Kafatası introcranial bağlantı ile enine olarak bölünür. Kafatası coelacanthlarda diğer “lobefin” (loplu yüzgeçli) balıklara göre açıldığında daha büyük bir açıklık oluşturur ve bu beslenirken yarar sağlar. Coelacanthların burun bölgelerinde orta büyüklükte bir rostral organ vardır. Buru8n bölgesinin dış yüzeyine doğru başlıca üç tüp vardır. Burun bölgesinin dış yüzeyine doğru başlıca üç tüp vardır. Rostral organın kuvvetini düşüren sinir yolları rostral organın elektron alıcı gibi iş gördüğü işaret eder. Ergin Latimeria’da beyin karmaşık değildir. Kafatası oyuğunun %2’den azını işgal eder. Kafanın arka parçasıyla sınırlanmıştır. Fetüsün geç dönemlerinde, beyin kafatası oyuğunun doldurur. Doğumdan sonra beyin büyümesi durur. Baş, vücut , yüzgeçler yani kalan her şey büyümeye devam eder. Bu küçük değişik görünüşlü beyin kafatası oyuğunun arka tarafına yerleşmiştir.
Coelacanthların ağzı tektir. Alt ağız başın iki yanındadaki çift bağlarla tutunur. Üst ağız ise yoktur. Çene kemiği de yoktur. Damağın ön tarafında bulunan dişleşmiş kemikler üst ağız gibi ödev görür. Tüm ilkel ergin omurgalılarda olduğu gibi kalın karıncığı , kulakcığı ve arterler düz bir çizgi gibi sıralanmışlardır.diğer kemikli balıklardan farklı o0larak gazla dolu yüzme torbaları vardır. Bu yüzme keseleri statik taşıma gücü sağlar. Latimeria2nın yüzme keseleri yağlarla doludur. Yağın yoğunluğunun deniz suyundan az olması statik taşıma gücü sağlar. Bununla beraber Latimeria’nın karaciğerinde, kemik dokusunda, deri altındaki hücrelerinde de bolca yağ bulunur. Fosil coelacanthların çoğunda yüzme keseleri kemikleşmiş. Görünür. Herhalde bu sığ sularda yaşayan coelacanthlar olabilir.
NEREDE YAŞAR
1995’te Madagascar’ın güney batı kıyılarında 150 m derinlikte bir coelacanth yakalandı. 1998’de Endonezya takım adalarınad, Sulawesi’de iki tane yakalandı. Görülüyor ki Güney Afrika’da, Mozambik’te, Madagascar’da ve Comoron’daki örneklerin hepsi Latimeria Chalumnae. DNA testlerine göre Endonezya’daki Latimeria’lar ayrı bir türe ayrılıyor.(Latimeria Menadoensis)
DAVRANIŞLARI
Latimeria yaşamını gece sürdüren bir balıktır. Gün boyunca 120-250m. Derinlikteki mağaralarda 14 kadar balık bir arada toplanırlar. Bu mağaralarda dinlenerek enerji sağlarlar ve düşmanlardan korunurlar. Gösterişli pulların üzerindeki beyaz lekeler her latimeria için kendine özgü dür. Bu beyaz lekeler sayesinde ortama uyum sağlayıp düşmanlarından korunabilirler. Aynı zamanda bu beyaz lekeler bizim onları tanıyıp, hareketlerini izleyebilmemizde çok yarar sağlar.
Gün batımından sonra balık mağarayı terk eder ve yavaşça sürüklenerek dipten 1-3 metre yükseğe kadar iner. Burada yiyecek arar. Bu gece yağmasında Latimeria 8 km. yolculuk edebilir. Şafakla en yakın mağaraya sığınırlar.
YÜZME
Av araken veya bir mağaradan diğer bir mağaraya geçerken latimeria’nın yavaş hareket ettiği görülür. Su altında 2 çeşit ilerler. Birincisi akıntının pasif olarak sürüklemesiyle olur. Bu ilerleyişte esnek pelvik(=karın) ve pektoral(=gögüs) yüzgeçlerini kullanarak kendilerini doğrulturlar. İkinci ilerleyişte ise dorsal(=sırt) ve anal yüzgeçlerini kürek gibi hareket ettirerek yavaşça yüzerler. Bu ilerleyişte vücudunun ön tarafında sol pektoral(=göğüs) ve sağ pelvik(=karın) yüzgeçler ileri hareketi sağlar. Sağ pektoral(=göğüs) ve sol pelvik(=karın) yüzgeçler ise vücudun arka tarafını çekerler. Bu ikili nöbetleşe hareket karadaki dört ayaklıların yürürken ön ve arka ayaklarının hareketine benzer. Coelacanthlar JLB’nin “Old Fourlegs”(“Eski dört bacaklılar”) olarak adlandırılmasına karşıt olarak avını kanallar boyunca sürüklenerek yakalar. Ayaklarını yani yüzgeçlerini suyun dibinde yürümek için kullanmaz. Mağaralarda dinlenirlerkende ayakları mağra duvarları ve dibe değmez . yavaş hareket eden balıkların çoğunluğu gibi Latimeria da ani saldırış yapabilir.
YİYECEK AVI
Latimeria’ların hareket yeteneklerin de çok ilginç . Gece yüzüşleri sırasında Latimeria baş aşağı dururken görülür. Vücut dik, baş diptedir ve kuyruk yüzgeci kavisli, vücuda diktir. Bir kerede 2-3 dk. Bu posizyonda durabilirler. Bu ilginç davranış Latimeria dipte av ararken görülebilirler. Bundaki duyusal organ (“rostral organ”) elektron alıcı gibi iş görür, avı bulur. Latimeria'nın başlıca besini derin demersal(=tabana yakın) habitatlarda(=yaşam yerleri) yaşayan küçük balıklardır. Ayrıca bazı köpekbalıkları, vatozlar, çeşitli kemikli balıklar ve mürekkep balıklarında midelerinde bulunabilirler. Tembel yaşantılarına ve solungaçlarının oldukça az yer kaplamasına bakarak Latimeria’nın diğer balıklara oranla oldukça düşük bir metabolizmaya sahip olduğu görülür. Bu büyüklükteki bir balığa göre enerji ihtiyacı çok azdır. Bu enerji koruyan yaşamının yararını kendi özel habitatlarında; avlarında nadir olduğu Comoros'un kısır volkanik çukurlarında görülürler.
ÜREME
Belli bir çiftleşme organının eksikliğine rağmen Latimeria’lar “ovovivipar”dır. Yani yumurtalar içte döllenir ve fetüsler(=cenin) yeterli derece büyüyünceye kadar (36-38 cm)
Anne karnında yaşarlar. Latimeria yumurtası (9cm çaplı, 325g ağırlığında) balıklar arasında bilinen en büyük yumurtadır. Embriyonun büyümesi için gerekli besinleri içerir. Önceki kurgulara karşıt olarak Latimeria fetüsleri embriyonik yamyamlık yapmazlar ve uterustayken yumurtadan beslenmezler. 1991 Ağustos ayında, Kuzey Mozambik’teki Pebane’de 179 cm boyunda, 89 kg ağırlığında hamile bir Coelacanth balıkçıların ağına takıldı. Bu örnek Maputa’daki Doğal Tarih Müzesi’ne verildi. Buranın yöneticisi Dr. Augusto Cabral bu coelacanthı parçaladı ve içinden 26’a yakın fetüs çıktı. Boyları 31-36 cm kadardı. Mozambik dişisinden meydana gelen bu fetüsler oldukça büyük ve gelişmiş görünüyorlardı. Doğduklarında muhtemelen 35-38 cm, 6 ay sonra ise kancaya gelebilecek 43 cm’lik genç bireyler olabileceklerdir. Latimeria’lar için hamilelik periyodu 13 aydır. Yetişkin bir bireyin boyu 2,5 metreye , ağırlığı ysa 85 kg’a ulaşabilir.
LATİMERİA’NIN DEĞİŞİK ANATOMİSİ
Latimeria diğer yaşayan balıkların çoğundan bazı özellikleriyle ayrılır. Bunların çoğu coelacanthlar için karakteristiktir. Coelacanthları diğerlerinden ayıran en önemli , açık, dış özellik yüzgeçlerdir. Üst ve alt kenarları ışınsı, mızraksı kuyruk yüzgeci ve merkezi küçük ek yüzgeç Latimeria’yı diğer balıklardan ayırır.
Şişkin , sapsı pektonol ve pelvik yüzgeçler ve benzer şişkin ikinci dorsal ve anal yüzgeçlerde diğer deniz balıklarlında görülmez. Yalnızca Avustralya akciğerli balığı ve Neoceratadus forsteri (başka bir yaşayan fosil) Latimeria’ya benzerlik gösterir. Latimeria’nın yelpazeye benzeyen birinci dorsal yüzgeci tek bir kemik plağıdır. Şişkin ikinci dorsal ve anal yüzgeçler birbirine benzer.
Yetişkin çoğu balıkta olduğu gibi kemik omurgaya sütunu yerine coelacanthlarda geniş, kalın, tüp şeklinde kıkırdaktan oluşan “notokord”(=sırt ipliği, ilkel canlılardaki bi nevi omurga) bulunur. Çoğu balığın ilk gelişim evresinde embriyo veya larvanın notokordu derece derece kemikleşmiş omurga sütunuyla yer değiştirir. Fakat coelacanthlarda, akciğerli balıklarda ve bazı ilkel köpekbelıklrında notokord kemikleşmiş omurga sütununa dönüşmez. Coelacanthlarda içi oyuk olan notokord yağ ile doludur ve omuriliğe destekj sağlayacak kadar esnektir.
Kafatası introcranial bağlantı ile enine olarak bölünür. Kafatası coelacanthlarda diğer “lobefin” (loplu yüzgeçli) balıklara göre açıldığında daha büyük bir açıklık oluşturur ve bu beslenirken yarar sağlar. Coelacanthların burun bölgelerinde orta büyüklükte bir rostral organ vardır. Buru8n bölgesinin dış yüzeyine doğru başlıca üç tüp vardır. Burun bölgesinin dış yüzeyine doğru başlıca üç tüp vardır. Rostral organın kuvvetini düşüren sinir yolları rostral organın elektron alıcı gibi iş gördüğü işaret eder. Ergin Latimeria’da beyin karmaşık değildir. Kafatası oyuğunun %2’den azını işgal eder. Kafanın arka parçasıyla sınırlanmıştır. Fetüsün geç dönemlerinde, beyin kafatası oyuğunun doldurur. Doğumdan sonra beyin büyümesi durur. Baş, vücut , yüzgeçler yani kalan her şey büyümeye devam eder. Bu küçük değişik görünüşlü beyin kafatası oyuğunun arka tarafına yerleşmiştir.
Coelacanthların ağzı tektir. Alt ağız başın iki yanındadaki çift bağlarla tutunur. Üst ağız ise yoktur. Çene kemiği de yoktur. Damağın ön tarafında bulunan dişleşmiş kemikler üst ağız gibi ödev görür. Tüm ilkel ergin omurgalılarda olduğu gibi kalın karıncığı , kulakcığı ve arterler düz bir çizgi gibi sıralanmışlardır.diğer kemikli balıklardan farklı o0larak gazla dolu yüzme torbaları vardır. Bu yüzme keseleri statik taşıma gücü sağlar. Latimeria2nın yüzme keseleri yağlarla doludur. Yağın yoğunluğunun deniz suyundan az olması statik taşıma gücü sağlar. Bununla beraber Latimeria’nın karaciğerinde, kemik dokusunda, deri altındaki hücrelerinde de bolca yağ bulunur. Fosil coelacanthların çoğunda yüzme keseleri kemikleşmiş. Görünür. Herhalde bu sığ sularda yaşayan coelacanthlar olabilir.
NEREDE YAŞAR
1995’te Madagascar’ın güney batı kıyılarında 150 m derinlikte bir coelacanth yakalandı. 1998’de Endonezya takım adalarınad, Sulawesi’de iki tane yakalandı. Görülüyor ki Güney Afrika’da, Mozambik’te, Madagascar’da ve Comoron’daki örneklerin hepsi Latimeria Chalumnae. DNA testlerine göre Endonezya’daki Latimeria’lar ayrı bir türe ayrılıyor.(Latimeria Menadoensis)
Arkadaşlar herkesin kolayca anlaması için latince kelimelerin türkçe açıklamalarını ekledim. Bu balığın belirtilmemiş bir özelliğide evrim teorisini yıkan birkaç fosil hayvandan biri oluşu. Evrimi savunan bilim adamları bu hayvanların neden evrimleşmediğini hala tam olarak açıklayamamaktadır. Madem evrim teorisi gerçek nasıl oluyorda bu hayvanlar tarih öncesinden kalma fosilleri ile bire bir olarak benzerlik gösteriyorlar?:hhter
Kaynak
