VAHŞİ ŞARKICILAR: KIR KURTLARI
KIR KURDU» (Canis lat. rans), Birleşik Amerika'nın batı bölgelerinde akşamları şarkı söyler. Güneş battıktan sonra ininden çıkarak kendine bir tepecik bulur. Burada tek başına veya soydaşlarıyla oturarak serenada başlar. Bir tek hayvan, kesik havlama, inleme ve sessiz gece havasında çok uzaklardan duyulabilen uluma gibi bağrış serisini tamamlamaya çalışırken, bütün bir sürü hissini uyandırabilir. Kır kurdu bu törenden hiçbir akşam vazgeçmez.
Kır kurdu, şarkısından ziyade, sürülere büyük zarar verdiğine çobanlar tarafından inanıldığı için, bol miktarda avlanır. Halbuki hayvanın bu kötü şöhreti yersizdir. Uzmanlar, kır kurdu'nun sanıldığından çok daha az evcil hayvan öldürdüğü sonucuna varmışlardır. Esasen bol sayıda kemirici hayvan öldürdüğünden, zarardan çok faydası vardır. Saatte 70-75 kilometre hızla koşabilen kır kurdu, ada tavsanma yetişebilecek kadar hızlı tek memelidir. Bundan dolayı daha ağır koşan kemirgenler ona kolaylıkla yem olurlar.
Kır kurdu, tavşanlarla kemirgenlerden başka, kuş, sürüngen, böcek ve leş de yer. Başka köpekler gibi yiyecek depo eder. Balığa bile çıkar. Kır kurtlarının yiyecek rejimi ile ilgili başka bir ilginç nokta, meyva ve sebze yemesidir.
Bu hayvan bir arkadaşla birlikte geyiklere de saldırır' ve bazen onları yere yıkar. Fakat bazen de bu avların keskin toynakları ve boynuzları kır kurdu'nu yenilgiye ve ölüme sürükler. Daha iri akrabası olan kurda da göz kulak olmak zorundadır. Zira bozkurt, kır kurdunu yiyecek olarak çok sever.
Kır kurtları ailelerini nasıl yetiştirirler:
Kır kurtlan da genel olarak öbür kurtlar gibi, eşlerini ölünceye kadar beraber kalmak üzere seçerler. Fakat eşlerden biri ölecek olursa, öbürü kendine başka bir eş bulur. Çiftleşme mevsimi çoğu zaman şubat ise de sıcak bölgelerde daha erken başlar.
Dişi, çiftleşmeden iki ay sonraki doğuma pek az kala eşinin de yardımıyla yavruları için bir in seçer. Bu, bir mağara, kayaların arasındaki tabiî bir sığınak, bir ağaç kovuğu veya yerin altında kazılmış bir oyuk olabilir. Yavruların bu ini çırçıplaktır, yatak görevi görecek yaprak veya ot yoktur. Kır kurdu çiftçi yer altında bir in kazacak olursa yerin 7,5-9 metre altındaki odaya inen ek tüneller açar. Odanın tavanında bir de hava deliği vardır. İki kır kurdu bundan sonra odaya yerleşirler.
Fakat erkek kır kurdu, yavruların doğumundan birkaç gün önce inden ayrılıp kendine o yakınlarda başka bir yuva bulmak zorundadır. Eşi asıl iride kalıp genel olarak altı yavru dünyaya getirir. Yavru sayısının dokuza kadar da çıktığı görülmüştür.
Yavrular küçükken, annenin etrafta dolaşacak vakti yoktur. Ailenin yiyeceğini getirmek babaya düşer. Baba bu durumda dahi ine girmeyerek her gün avladığı tavşanları, fareleri ve sıçanları inin ağzına bırakır. Bazen sindirilmiş gıda da kustuğu olur. Yavrular sütten keildiği zaman, annenin de onlara kusulmuş yiyecek getirdiği olur. Yavrular büyüdükçe, onların karınlarını doyurmak anneyle babanın bütün vaktini alır.
Yavrular altı haftalık olunca, dışarıda gezmeye ve oynamaya başlarlar, fakat iki aylık oluncaya kadar ava katılmalarına izin verilmez. Bu devrede baba da ine serbestçe girer çıkar. Anne için yavrulara avlanmayı öğretmek görevi başlar. Anne ile baba yavrularını gitgide daha uzun yola götürerek onlara kendi sıçanlarını, sincaplarını ve bunlara
benzer hayvanları yakalamanın usullerini öğretirler.
Genç kır kurtları aynı yılın sonbaharında inden ayrılıp uzak alanlarda talihlerini denemeye hazırdırlar. Başka kır kurtlarının işgalinde olmayan bir bölge bulana kadar bazen 150 -160 kilometre yol almaları gerekir. Genç kır kurtları tecrübe sizliklerinden düşmanlarına kolay kurban olurlar. Birçokları da yeni bölgelerine yerleşemeden açlıktan ve yorgunluktan ölürler. On üç yıl bir kır kurdu için oldukça uzun bir hayat sayılır.
Kır kurtları bazen evcil köpeklerle eiftleşirler. Melezler evcil köpeklerin uysal karakterinden yoksun olduğundan, terbiye edilmeleri kolay değildir.
Genellikle açık ovaların, kırların ve çöllük bölgelerin hayvanı olan kır kurdu'nun bazen ormanlara da girdiği görülmüştür. Bu hayvana Kuzey Amerika'nın batı ve orta bölgelerinde raslanılır.
Bozkurdun yarısı iriliğindeki bu yabani köpek, kalın ve uzun tüylü kürkü, sivri kulakları ve siyah uçlu uzun ve tüylü kuyruğuyla güzel ve zarif bir hayvandır. Kürkü grimsi veya koyu sarı renktedir. Vücudunun alt yüzü ise beyaza yakındır. Yetişkin kır kurdu omuz hizasında 52 - 53 santim boyundadır, ağırlığı da 10 -15 kilo arasıdır. Uzunluğu, üçte biri kuyruk olmak üzere 120 santime yakındır.
