ankebut_ko
New member
Temel Internet Terimleri
ADN: (Advanced Digital Network) Genellikle 56 Kbp leased-line lar için kullanılır.
ALTA VİSTA: Digital Equipment Co. firmasına ait olan Alta Vista, popüler Internet tarayıcı servislerinden biridir. Servisin amacı; aradığınız bilgiye, web sayfasına veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra ulaşabilmenizi sağlamaktır. 16.000.000 web sayfası ve 13.000 haber grubu içinde arama yapabilmektedir. Alta Vista'nın size sunacağı iki arama seçeneği ile mutlaka aradığınız bilgiye ulaşırsınız. Alta Vista'ya http://www.altavista.digital.com adresinden ulaşabilirsiniz.
ANCHOR: HTML dosyalarında kullanılan "anchor" aktif döküman içinde başka bir bölgeye gitmek veya bambaşka bir sayfaya dallanmak için kullanılır. (Genellikle altı çizili mavi bir metin şeklindedir.)
AOL: AOL, America On Line'ın kısaltılmasından oluşmuştur. Sadece Amerikada 4.5 milyon kullanıcısı olan America On Line her ne kadar ev kullanıcılarına hizmet veren bir sistem olsa da Internet erişimi de sağlamaktadır. Maalesef Türkiyede AOL bağlantısı sağlayan bir kuruluş yoktur. America On Line hakkında daha çok bilgiye sahip olmak için http://www.aol.com adresine bir göz atın.
ARCHİE: Anonymous FTP site larındaki dosyaları bulmak için kullanılan araç-program.Sayısı, binleri aşan ftp sitelerinden, istediğiniz dosyaları bulabilmeniz için gerekli olan bir veritabanı araştırma aygıtıdır. Archie'yi kullanarak istediğiniz dosyayı, isme, konuya yada anahtar sözcüğe göre aratabilirsiniz. Bu günlerde Web siteleri de bu tip özellikler kazandığı için Archie'lerin kullanımı gittikçe azalmaktadır.
ATTRİBUTE: HTML sayfalarında kullanılan kontrollerin (TAG) aldığı parametrelerdir. Her bir parametre kontrole yeni bir özellik ekler. Bazı parametreler değer alır bazıları ise olduğu gibi kullanılır.
AWK: Unix'in özelliklerini de taşıyan oldukça güçlü bir "yığın dilidir." Awk, Unix kabuğunun dosya işleme arabirimlerine, "C" benzeri yapısal programlama gibi bir çok ilave getirir.
ARPANet: (Advanced Research Projects Agency Network) 60 ların sonu 70 lerin başında Amerika Savunma Bakanlığı tarafından, olabilecek bir nükleer savaşta ayakta kalabilecek WAN projesi. Internet in oluşmasındaki temel taş.
BACKBONE: Network üzerindeki temel geçiş yollarını (pathway) oluşturan yüksek hızlı hat ve bağlantıların oluşturduğu yapı.
BACKGROUNDS: HTML özgün Web sayfaları hazırlamanız için beğendiğiniz resimleri arka-fon olarak kullanmanıza izin verir. HTML 3.0'ı destekleyen tüm Web tarayıcıları sayfanızın arka fonuna koyduğunuz resmi görüntüleyebilir. Bunu yapmak için BODY tanımının hemen yanına BACKGROUND tag'ını eklemelisiniz. Mesela "duvar1.gif" isimli bir resmi arka fon yapmak için aşağıdaki satır yazılmalıdır:
< body background="duvar1.gif">
HTML herhangi bir resmi arka fon yapabildiği gibi resim kullanmadan arka fon rengini de değiştirebilir. bunun için yine BODY'nin ardından BGCOLOR="RRGGBB" parametresini kullanmalısınız. RR, GG ve BB, kırmızı, yeşil ve mavi renklerin ne oranda karıştırılacağını gösteren Hex sayılardır. Bu sayıların her biri ondalık düzende 1'den 255'e kadar bir sayı olabilir. Örneğin arka fon rengini beyaz yapmak için:
< body bgcolor="#ffffff">
gibi bir satır kullanmalısınız. Arka fona konulmak istenen bir resim her zaman Web tarayıcı tarafından döşenecektir böylece ufacık bir resimle etkileyici arka fonlar yaratmam mümkündür. Arka fonlar konusunda daha çok bilgi sahibi olmak ve çeşitli örnekler için http://www.sci.kun.nl/thalia/guide/color/faq.html adresine bir gözatabilirsiniz.
BACKLINKING: Backlinking geçen senenin sonlarında Lycos tarama servisi tarafından düşünülmüş zekice bir özelliktir. Hiç bir Web servisi sizi başka servislere bağlayıp sonra unutulmak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi başka bir servise bağladıktan sonra geri dönebilmenizi sağlayan bir sistem geliştirmiştir.
BANDWİDTH: Bir bağlantıdan yollayabileceğiniz bilgi miktarı."Bandwidth" bir aygıtın algılayabileceği elektrik frekans alanıdır. Bu terim iletişim teknolojisinde bir taşıma ölçüsü olarak kullanılır. Bu terimin Internet'teki anlamı ise belirli bir sürede ne kadar bilgi akışı sağlandığıyla ilgilidir.
BODY: HTML sayfalarında kullanılır. HTML sayfalarını oluşturan kodları barındıran "Başlık" ile "Son" arasındaki bölümdür.
BROWSERS: (Web tarayıcı) World Wide Web üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan programlara "browser" adı verilir. Sakın Web tarayıcıların Netscape, MS Internet Explorer ve Mosaic'le sınırlı olduğunu sanmayın. http://www.browserwatch.com adresinde bir göz atın. İstemediğiniz kadar çok ve çeşitli tarayıcıyı bir arada bulacaksınız.
BAUD: Genel kullanım olarak bir modemin saniye bir saniyede ne kadar bit alıp verebileceğinin göstergesidir.
BITNET: (Because It’s Time NETwork (or Because It’s There NETwork)). Internet’ten ayrı olarak sadece eğitim kurumlarına özel bir network. Internet ile aralarında e-mail alışverisi mevcuttur. Bu nedenle Listserv ler her iki network ün de popüler araçlarındandır.
BİNHEX: (BINary HEXadecimal) ASCII olmayan dosyaları ASCII formatına çevirme methodu. E-mail ları sadece ASCII olarak okuyabileceğimiz için bu tür çevrime ihtiyacımız var.
BİT: (Binary DigIT) 2 lik düzendeki basamak sayısı. Yani 1 yada 0. Kompüterize edilebilen en küçük veri birimi.
BPS : (Bits-Per-Second) 2 bağlantı noktası arasında verinin ne kadar hızlı transfer edildiğinin göstergesi. Örneğin bir 28.800 Bps modem saniyede 28.800 bit transfer edebilir.
BROWSER: Şu anda bu sayfayı okumak için kullanmakta olduğunuz program.
BTW: By the way - Genellikle online forumlarda kullanılan kısaltma.
BYTE: Tek bir karakteri temsil eden Bit kümesi. Genellikle 1 byte 8 bit den oluşur. (Ölçüme bağlı olarak daha fazla da olabilir)
CGI: (Common Gateway Interface) Web tarayıcılarının Web Hizmetçileri ile iletişim kurmasını sağlayan arabirimdir. Web tarayıcıları CGI aracılığıyla, HTML içindeki formları ve döküman kaynaklı sorgulayıcıları Web hizmetçilerinin anlayabileceği hale sokarlar.
CGI-BIN: Web Server da CGI dosyalarının bulunduğu dizine verilen genel isim.
CHARACTER ENTITY: Standart olmayan karakterler de HTML sayfalarınız içinde yer alabilir. Böyle karakterler (veya karakter katarları) bir "&" işareti ve ":" işareti arasına yazılır.
CLICKABLE MAP: ("tık"lanabilir harita) HTML'nin bu özelliğini kullanarak bir resmin değişik yerlerine tıklandığında kullanıcıyı bambaşka adreslere taşımasını sağlayabilirsiniz.
CLIENT: Bir server yada başka bir bilgisayar ile bağlantı kurup veri alış-verişinde bulunulmasını sağlayan yazılım.
COMPUSERVE: Compuserve’de America On Line gibi dünyanın en büyük on-line servislerinden biridir. Aradaki fark Compuserve'ün daha çok iş dünyasına yönelik olmasıdır. Compuserve'den Internet'in bir çok servisine metin-tabanlı bağlanabilirsiniz. Compuserve aynı zamanda Spry Inc firmasının da sahibidir. Bu yüzden Spry Inc'e ait olan Mosaic web tarayıcısının promosyonlarını gerçekleştirmektedir. Compuserve, yakında kendisi dışında Internet'e ayrı bir tarayıcıyla bağlanmak istemeyenler için Microsoft Internet tarayıcısının özel bir sürümünü destekleyecektir. Compuserve hakkında Internet üzerinden bilgi almak için http://www.compuserve.com ve http://www.spry.com adreslerine bağlanabilirsiniz.
CONFERECING: (konferans) Web üzerinde, iki yada daha fazla bilgisayar aracılığıyla, yüzyüze, görsel ve sesli iletişimdir. Günümüzde hatların elverişsiz olması nedeniyle eş-zamanlı bir görüşme sağlamak olanaksızdır. Web'ler bu tip iletişimi sağlamak açsınıdan BBS'lerden daha elverişlidir. http://webnotes.ostech.com adresinde bu konu hakkında bir demo bulabilirsiniz.
COOKİE: Client tarafından bilgiler alabilen ve de bilgiler gönderebilen server tarafındaki mekanizmalar.
CYBERSPACE: Bu kelime aslında "William Gibson"un yazdığı "Neuromancer" adlı kitapta ses görüntü ve histen oluşan sanal çevreyi tanımlamak için kullanılmıştır. Günümüzde ise "Cyberspace" dünya üzerindeki bilgisayar ağlarının oluşturduğu devasal bilgi akışını tanımlamak için kullanılıyor.
DOMAİN NAME: Bir Internet sitesini tanımlayan adres. (www.xxx.com.tr gibi)Internet sitesini tanımlayan isimdir. Bir "Domain Name" noktalarla ayrılan iki yada daha çok parçadan oluşmak zorundadır. Bir makinenin birden çok ismi olabilir, fakat bu adreslerin hepsi aynı makineyi işaret eder. Ortada, gerçek bir bilgisayar olmamasına karşın bir "domain name" olabilir. Bu, Internet'te bir Web sayfası olmasını isteyen firmalar tarafından sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu erişimi sağlayan firmalar genellikle "Internet Erişim Sağlayıcılarıdır. Web sayfasına gelen postalar öncelikle ana makina tarafından alınıp, sonradan yalancı "domain name"e sahip makinaya iletilir.
DNS (Domain Name System) Bağlanılan sunucu ismini açık Internet adresine çevirmek için kullanılan bir mekanizmadır. Internet üzerinde aynı adlı iki veya daha fazla sunucu isminin olmaması da yine DNS sistemi sayesinde gerçekleşmiştir.Internet' e bağlı olan bütün bilgisayarların sayılarının akılda tutulması imkansızdır. Bu yüzden bilgisayarlara daha kolay erişimi sağlayabilmek için isim vermek gereksinim doğmuştur. IP numarası olan her bilgisayarın bir ismi vardır. Bu bilgisayarlar numara ve isimlerinin kayıtları DNS ( Domain Name System ) adı verilen bir sistemde tutulur. Siz Internet' e bağlıyken www.pcworld.com.tr yazıp PC World Online' a erişmek istediğinizde bağlı bulunduğunuz servis sağlayıcısının DNS sistemi bu ismi alır ve kendi kayıtlarındaki isimler ile karşılaştırır, karşılığında sizin sisteminize PC World Online' ın IP numarasını döndürür.
DOCUMENT: (döküman) Bir HTML dosyasının tüm içeriğine birden döküman denir.
DTD (Document Type Definition / Döküman Tipi Tanımı) Döküman içinde kullanılabilecek yapısal elementleri, takıları ve formları kapsayan biçimsel bir SGML tarifnamesidir.
E-MAİL: Elektronik posta.Internet' te en yaygın olarak kullanılan sistemdir.Temel olarak bir internet kullanıcısından diğerine Internet e-mail programlarını kullanarak mektup yazmak mümkündür.Ancak bu mektuplar sayısal ortamda gittikleri için içlerine metinden başka ses, resim, grafik, dosya eklemek mümkündür.Hızı ve kullanım sırasında sunduğu geniş seçenek yelpazesi sayesinde klasik mektup ve faksa göre son derece büyük avantajlar sunmaktadır.
ETHERNET: LAN daki ağlama (networking) işlemleri için kullanılan oldukça yaygın bir metod. Ortalama hızı yaklaşık olarak 10.000.000 bps dir.
FAQ: (Frequently Asked Questions) Sıkça Sorulan Sorular.
FDDI: (Fiber Distributed Data Interface) Fiber optik kablolar üzerinden veri alışverişi standartı. Ortalama hızı 100.000.000 bps dir.
FIREWALL: ( Internet Güvenlik Sistemi ), internet üzerinden bağlanan kişilerin, bir sisteme girişini kısıtlayan/yasaklayan ve genellikle bir ınternet gateway servisi ( ana ınternet bağlantısını sağlayan servis ) olarak çalışan bir bilgisayar ve üzerindeki yazılıma verilen genel addır.
FİNGER: Diğer Internet Site larındaki kullanıcıları tesbit etmek (locate) etmek için kullanılan bir Internet aracı.
FOOTER: HTML dökümanının "dip" bölümüdür. Bu bölümde genellikle tarih, yapımcı ve döküman hakkında bilgiler bulunur.
FORMS: HTML sayfalarında Web servisine bağlanan kullanıcıdan Web tarayıcısı sayesinde bilgi almak için kullanılır. Daha sonra bu bilgiler sunucu makinede kurulu olan özel bir programla değerlendirilir. Web sayfaları üzerinde formlar yaratmak için CGI programlamayı bilmek gerekir. CGI hakkında daha çok bilgi edinmek için http://the-inter.net/www/future21/html.html sayfasına bir göz atabilirsiniz. Bu adreste Web sayfası yaratmak ve CGI ile formlar yaratmak hakkında güzel bilgiler bulacaksınız.
FTP: Bir bilgisayarın Internet üzerinden başka bir bilgisayara bağlanarak dosya çekmesini veya göndermesini düzenleyen protokole FTP ( File Transfer Protocol ) adı verilir.Genelde shareware, freeware programlar FTP servislerinde dururlar, biz de FTP programlarını kullanarak bu servislere erişir ve bu dosyaları bilgisayarlarımıza indirir.
GATEWAY: Teknik anlamı; iki birbirine benzemeyen protokol arasında uyum sağlayan (çevrim yapan) yazılım veya donanım. Diğer bir anlamı da başka bir sisteme erişim sağlayan mekanizma. Örneğin ISP niz sizin Internet gateway inizdir.
GIF: Graphics Interchange Format, grafik dosyalarını sıkıştırmak ve böylece veri aktarma zamanından tasarruf etmek amacıyla Compuserve tarafından yaratılmış bir grafik formatıdır. Web dökümanlarında sık sık kullanılır.
GOPHER: Internet üzerinde hypertext kullanmadan değişik menülerdeki materyallere ulaşmayı sağlar.
GRAFİKLER: Daha büyük olmaları ve yavaş yüklenmelerine rağmen grafiklerin görsel çekiciliği her zaman web servislerini onları bolca kullanmaya itmiştir. Günümüzde Internet üzerinde sıkça kullanılan ve güçlü sıkıştırma algoritmalarına sahip iki grafik formatı vardır: GIF ve JPEG. Grafikler hakkında ipuçları istiyorsanız bir UseNet haber grubu olan comp.infosystems.www.authoring.images adresine bağlanabilirsiniz
GROUPWARE: Aynı bilgiler üzerinde çalışan, aynı binada, odada veya ağ üzerinde çalışan bir grup insan için tasarlanan programlara denir.
HEADING: (Başlık) HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir. < head > ve < /head > takıları arasına yazılır.
HOST: Network üzerinde diğer makinalara servis veren herhangi bir makina.
HOTJAVA: Sun MicroSystems tarafından tasarlanmış Mosaic-tipi web tarayıcılarına alternatif olarak tasarlanan yeni bir Java destekli web tarayıcısıdır. Özellikle "etkileşimli" web sayfaları geliştirmek isteyenler için tasarlanan bu tarayıcının yapımı henüz bitmemiştir.
HTML: HTML (HyperText Markup Language) World Wide Web'in bilgi görüntülemekte kullandığı dosya formatıdır. HTML sayfaları kullanarak metinler değişik şekillerde ekrana getirilebilir, sayfalara resim, ve ses eklenebilir.
HTML zaman zaman bir programlama dili olarak nitelendirilir fakat bu yanlıştır. HTML sadece sayfanın oluşturulması için bazı biçimleri ve eklentileri içerisinde barındırır, bu yönüyle HTML bir dil olmaktan çok masaüstü yayıncılığa daha yakındır. Günümüzde HTML sayfalarının kolayca oluşturulabileceği editörler mevcuttur. HTML hakkında profesyonel bilgi için 40 ülkeden 5.000 üyesi olan HTML yazıcıları derneğine http://www.synet.net/hwg/ adresinden ulaşabilirsiniz.
HTML sayfalarını uzun uzun yazmak istemiyor yada ilginç görünümlü bir koleksiyon görmek istiyorsanız http://the-inter.net/www/future21/html.html adresine mutlaka bağlanın.
HTML ( HyperText Markup Language, ana hatları SGML ( Standard Generalized Markup Language ) ile belirlenmiş bir döküman formatlama dilidir.Bu dil, daha çok, yazılı bir belgeyi formatlamak ve bir nesneden başka bir nesneye bağlantılar sağlamak ile ilgili komutlar içerir.HTML, HTTP ve ilgili diğer protokolleri kullanabilmek için renkli ve güzel kullanıcı arayüzleri hazırlamamızı olanaklı kılar.
HTTP: Bir Web dökümanına ulaştığımızda ve bilgi istediğinizde, Internet üzerinden gelen bilgi belli bir protokol çerçevesinde transfer edilir.Bu protokole de, Hyper Text Transfer Protocol ( HTTP ) denir.
Internet üzerinde HTML sayfalarının aktarılması için "HyperText Transport Protocol" isimli standart bir protokol kullanılır. Hiç şüphe yok ki World Wide Web üzerinde ençok kullanılan (ve en önemli) protokoldür.
HYPERMEDIA: Az kullanılan bir terimdir. Metin, grafik, ses, hareketli görüntü gibi Internet üzerinde iletişimi mümkün olan her türlü medyayı ifade eder.
HYPERTEXT: HyperText, dökümanları biçimlendirmek, resim eklemek, bağlantılar yaratmak için kullanılan methotdur.
IMAGEMAP: Imagemap bir çok bağlantı barındıran bir grafiktir. Bu grafik değişik yerlerine basıldığında sizi farklı URL adreslerine veya bağlantılara götürecek biçimde bölümlenmiştir. Böyle bir tekniği gerçekleştirmek için öncelikle ilgili GIF dosyasını yaratmalı sonra da "harita dosyasını" yaratmak için http://www.boutell.com.mapedit/ adresinden bulabileceğiniz MapEdit gibi bir program kullanmalısınız. Bu tip programlar CGI dilini kullanarak görüntünün içine değişik bağlantılar yerleştirir.
IMHO: (In My Humble Opinion) online forumlarda kullanılan kısaltma.
INTRANET: Firma içinde bildiğimiz Internet yazılımlarının kullanıldığı sadece firmaya özel network.
INFO MARKET: IBM'in sahibi olduğu bedava (şimdilik) ve oldukça etkileyici bir arama servisidir. Bu servise http://www.infomkt.ibm.com adresinden ulaşabilirsiniz.
INTERLACED GIF'ler: Normal bir GIF resmi HTML sayfası yüklenirken yukarıdan aşağıya doğru yüklenir. Eğer GIF veya JPEG formatındaki resminiz "Interlaced" özelliğine sahipse. HTML sayfanız yüklenirken kademe kademe, çözünürlüğü gittikçe artarak görülecektir. Böyle GIF dosyaları kullanıcıya, dosya daha hızlı yükleniyormuş hissi verir. (Aslında daha hızlı yüklenmez, sadece bir göz yanılmasına neden olurlar.) GIF'lerinizi bu formatta kaydetmeniz aynı zamanda kullanıcıya nasıl bir resmin yükleneceğini önceden bilme şansı verir.
IP: 1. Internet Protocol - Internet'in temel işletme protokolüdür.
2. Internet Provider - yada Internet Access Provider. Kendi servisleri üzerinden başka kullanıcıları Internet'e bağlayan, genellikle ticari amaçlı kuruluşlardır.
IP ADDRESS: Internet üzerindeki her makine sadece bir tane IP numarasına sahip olabilir. Buna karşılık kullanıcıların servis isimlerini daha rahat hatırlamaları için makinelere bir yada daha fazla "Domain Name" atanabilir. IP adresi noktalarla bölünmüş 4 sayıdan oluşur. (Örnek: 194.72.183.106)
IP NUMARASI / ADRESİ: Internet'e bağlanan bütün bilgisayarlara bir IP adresi verilir. Bu IP adresi sayesinde bilgisayarlar birbirlerini tanır ve haberleşirler. IP adresi TCP/IP protokolünün gereksinimlerinden biridir. IP adresi dört bölümdür, her bölüm 0 ile 255 arasında bir sayıdır. Örneğin online servisimiz PC World Online ' ın server makinesinin Internet adresi 195.174.140.100 dür.
IRC: (Internet Relay Chat) Internet uzerinde çok kullanıcılı sohbet ortamları.
ISDN: ( Integrated Services Digital Network ), özellikle normal telefon hatları ( ve diğer bazı ortamlar ) üzerinden daha yüksek hızlı entegre ses ( analog ) ve veri ( digital ) aktarılmasını sağlayan bir dizi iletişim protokolüne verilen addır.ISDN' de, her iki uçta da, modemin dışında, bazı özel adaptörler kullanmak gerekir.Bu şekilde, son derece yüksek internet erişim hızlarına çıkmak mümkün olmaktadır.
ISS: Internet servis sağlayıcısı teriminin kısaltmasıdır.Evinizden bir modem ile veya işyerinizden bir kiralık hat ile ınternet'e bağlanmanızı sağlayan firmalardırlar.
İSİMLER: Internet' e bağlı olan server' ların görevine, Internet bağlı bulundukları ülkeye, Internet'e bağlanma amacına göre isimleri belli bir hiyerarşi içinde verilir. Genelde bu isimlerde dört parçadan oluşur ancak dört parça ile sınırlı değildir. İlk önce makinanın görevi veya genel ismi gelir. Görevine göre www ( web server ), FTP ( FTP server ) veya ismine göre ( ahmet, mehmet, altavista gibi ) ilk parçayı oluşturur. Daha sonra bağlı bulunduğu kurumun isminin kısaltması gelir. Arkasından makinanın kullanım amacını simgeleyen bir kısaltma ( firmalar için com, okullar için edu vs.) gelir. Son olarak da ülke kodu adrese eklenir.( Türkiye için TR, Almanya için DE gibi )
JAVA: Sun Microsystems'in yarattığı kolay kullanılır, güvenli, nesneye dayalı ve güçlü bir programlama dilidir. HTML dilinin eksiklerini kapamaya yöneliktir. Bu dil Netscape 2.0 veya Sun Microsystems'in HotJava web tarayıcısıyla görüntülenebilir. Ayrıca bir derleyiciye gerek yoktur. Dil hakkında daha çok bilgi ve örnekler için http://java.sun.com adresini deneyin.
JPEG: Joint Photographic Experts Group sözcüklerinin kısaltılmasından meydana gelen grafik formatıdır. Çözünürlüğü ve renk sayısı çok fazla durağan grafikleri yüksek oranda sıkıştırıp saklayabilen bir formattır. JPEG formatı grafik dosyalarında sıkıştırma yaparken "tolerans oranları" kullanır. Bu oranlar dosyanın gerçeğe yakınlık derecesini belirtir.
LİNK: (bağlantı) HTML bağlantıları döküman içinde sizi başka bir konuma, aynı serviste başka bir dosyaya veya bambaşka bir servise yollayabilir. Not: Bağlantılar genellikle mavi ve altı çizili metinden oluşur.
LİSTSERV: Çok kullanılan bir e-mail programıdır. Kullanıcılara posta listeleribe abone olma, katkıda bulunma ve çıkma şansı verir.Kullanıcıların mesaj alışverişinde bulundukları listeler.
LYCOS: Altavista tarafından zirvedeki yeri tehdit edilen Lycos, popüler web tarama servislerinden biridir. Lycos "backlinking (bkz. backlinking)", java animasyon desteği, 8 milyon URL adresi ve her ay eklenen 700.000 yeni adres ile çok güçlü bir veritabanı oluşturmaktadır. Siteye http://www.lycos.com adresinden ulaşabilirsiniz.
LEASED-LİNE: 24 saat, 365 gün açık olan telefon hattı.
MAJORDOMO: En çok kullanılan e-mail programıdır. Kullanıcılara posta listelerine abone olma, katkıda bulunma ve çıkma şansı verir.
MAP: Web tasarımında kullanılan, yüklenen grafiğin belirli bölgelerine basıldığında değişik bağlantıları çağırmak için kullanılan sistemdir.
MARKUP LANGUAGE: Internet üzerinde dökümanlara biçim kazandırmak üzere hazırlanmış mark-up karakterlerini deşifre eden dile denir. Bilgisayara okunan dosyanın ekranda nasıl biçim alması gerektiğini anlatır. HTML Web sayfaları hazırlamak için geliştirilmiş bir mark-up dildir.
MAİLİNG LİST: Kullanıcının tek bir adrese mesaj göndererek, uye olan kullanıcılara bu mesajın dağılmasını sağlayan mesajlaşma sistemi.Belirli bir Internet posta listesi arıyorsanız http://catalog.com/vivian/interest-group-search.html adresindeki arama özelliğine de sahip listeye bakabilirsiniz.
METACHARACTER: HTML dosyası içinde özel bir durumu gerçekleştirmek için kullanılan karakterlerdir. Bu karakterler parantez "( )", ve "&", diyez "#" ve noktalı virgüldür";".
MIME: (Multipurpose Internet Mail Extensions) ASCII olmayan dosyaları standart e-mail e eklemeye yarayan standart. Örneğin yazdığınız bir e-mail içine bir grafik koyabilmenizi sağlayan bir standart. (Bu mail ın düzgun okunabilmesi için alıcının programının da MIME standartını destekliyor olması gerekmektedir.Internet üzerinde postalara grafik, sıkıştırılmış dosya gibi dökümanların iliştirilmesini sağlayan standarda verilen addır. MIME sayesinde bir postaya eklenen metin tabanlı olmayan (örneğin sıkıştırılmış bir dosya) bir dosya, ilişkisi bulunan program vasıtasıyla görüntülenir.
MODEM: (Modulator-DEModulator)
MOSAİC: Mac, Windows, Unix için aynı arayüze sahip ilk WWW Browser.NCSA tarafından tasarlanan Machintosh, Windows ve Unix ortamlarının tümünde birden çalışabilen ilk Web tarayıcısıdır.
MPEG: Hareketli görüntüleri 200:1 oranına kadar sıkıştırmaya yarayan oldukça etkili bir grafik formatıdır. Format sadece bir sonraki karedeki değişen pixelleri gözlemlediğinden sıkıştırma oranı durağan görüntülerde daha da artmaktadır. Motion Pictore Experts Group tarafından geliştirilen format PC'lerde oldukça çok kullanılmaktadır.
MUD: (Multi- User Dungeon or Dimension) Genellikle text ortamında kullanıcıların belirli karakterlerin yerine gecerek oynadıkları oyunlar.
MUSE: (Multi-User Simulated Environment) Daha az şiddet içeren bir MUD çeşidi.
NCSA: Mosaic web tarayıcısının yaratıldığı akademik bir kuruluş olan National Center for Supercomputer Applications'un kısaltılmışıdır.
NETİZEN: Internet’i kullanan kişiler için "citizen" den türetilmiş bir isim. (Internet sakini)
NETSCAPE: Netscape firmasının bir ürünü olan Netsace Navigator NCSA tarafından geliştirilen Mosaic'in temelleri üzerine kurulmuştur. Şu günlerde 32 Bit sürümündeki Java eklemesiyle ve her sürümünde gelen yeniliklerle en çok aranan Web tarayıcısı durumuna gelmiştir.
Mosaic'in asık yaratıcısı olan Mark Andreessen NCSA firması tarafından kiralanarak Netscape'i yarattı. Firma ismini Netscape Communications Co. olarak değiştirip halka açıldı ve her biri milyarder oldu. Firma aynı zamanda Web sunucusu olmak isteyenler için de yazılım pazarlıyor. NCSA'ya bağlanıp Netscape'in son sürümünü edinmek için http://home.netscape.com/ adresine bağlanın.
NETWORK: Kaynaklarını paylaşmak için birbirine bağlanmış 2 veya daha fazla bilgisayarın oluşturduğu yapı.
NEWSGROUP: USENET üzerindeki tartışma gruplarına verilen isim:
NIC: (Networked Information Server) Network için bilgi sağlayan ofis, birim. En ünlüsü dünyadaki domain isimlerinin register edildiği InterNIC dir.
NODE: Network e bağlı olan bilgisayar.
PACKET SWITCHING: Internet üzerindeki data taşıma metodu. Paket anahtarmalarda veri ler parçalara ayrılır. Bu parçalarda verinin nereden geldiği ve nereye gitmekte olduğu bilgileri vardır. Bu sayede aynı hat üzerinden değişik adreslere giden veriler taşınabilir.
PERL: Unix altında CGI programlarına alternatif olarak çıkan güçlü bir programlama dilidir.
POP: (Point of Presence veya Post Office Protocol) Point of Presence anlamında network un bağlanılabilecek bir noktasının bulunduğu şehir yada lokasyon. Örneğin ISP niz Ankara dan sonra Istanbul da bir POP açıyoruz derse. İstanbul dan Ankara’daki merkeze bağlı olan ve İstanbul luların dial-up olarak şehiriçi arayarak bağlanabilecekleri bir İstanbul şubesi açıyor demektir. Post Office Protocol anlamında ise Eudora, Pegasus gibi mail programlarının mail alışverişinde kullandıkları protokol anlaşılmaktadır.Herhangi bir SLIP, PPP bağlantı sağladığınızda genellikle bir POP hesabınız olur. Bu hesap postanızı atmak için e-mail programınızı kullanmanızı sağlar. Kısaltmanın diğer bir açılımı ise Point of Presence'dir.
PORT: Internet’teki anlamı URL adresinin nunda : ile ayrıldıktan sonra gelen sayıdır. Orneğin Web server lar genellikle 80 numaralı port u kullanırlar. Eğer standart dışı bir port kullanılıyorsa domain isminin sonunda bu numara belirtilir. Örneğin gopher:/ /peg.cwis.uci.edu:7000/ gibi. Normalde standart gopher port u 70 dir. Ama burada standart olmayan bir port kullanıldığı için adresin sonunda bu port belirtilmilştir.
PORT ADDRES: TCP/IP tabanlı uygulamalar hattın diğer ucundaki bilgisayarla konuşmak için belirli bir port adresi kullanırlar. Port adresi, içinde verilerin nereden alınıp nereye verileceğini kesin olarak saptayan bir mekanizma barındırır.
PPP: (Point to Point Protocol) Internet için TCP/IP bağlantısını modem ile kurmak için oldukça sık kullanılan bir protocol.Modem aracılığıyla seri bağlantılar gerçekleştirmede kullanılan yeni bir protokoldür. SLIP protokolüne göre hata düzeltme ve sıkıştırma özellikleri daha gelişmiş olduğundan bu protokolden %5-10 daha hızlıdır. Çoğu Web tarayıcısı PPP veya SLIP bağlantısı istemektedir.
PROTOCOL: Protokol, iki bilgisayarın birbirlerine veri yollarken izledikleri biçim, veri aktarma formudur. Protokoller bilgisayara alt düzey kodlar yollayarak iki makine arasındaki iletişimi sağlar.
PROXY: Proxy servisi, internet üzerindeki yerel bir ağ ( ya da internet'e bağlı bir bilgisayar ) ile, dış dünya rasındaki ilişkiyi sağlayan bir yardımcı geçiş ( gateway ) sistemidir.Proxy kullanan ınternet servis sağlayıcıları sık kullanıcıların büyük bir kısmı tarafından sıkça erişilen dosyaları sistemlerinin önbelleklerinde tuttukları için daha hızlı servis verirler.
REAL AUDIO: Web Tarayıcılara FM kalitesinde konuşma ve müzik dinlemek için eklenen bir programdır. Bu programı tek başına kullanabileceğiniz gibi Netscape'e de ekleyebilirsiniz. Bu program hakkındaki demolar için Sony Magic Link'i http://gnn.com/gnn/wr/ads/song/ adresinden yada Real Audio'yu http://www.realaudio.com adresinden bulabilirsiniz.
ROUTER: 2 veya daha fazla network arasındaki bağlantıyı sağlayan özel amaçlı bilgisayar. Bu bilgisayar bütün vaktini hangi adresten gelen paketlerin hangi adrese hangi yol üzerinden gideceğini ayarlamakla geçirir.
SEARCH ENGINES: (arama servisleri) Kişileri istedikleri bilgiye veya Web sayfasına ulaştırmayı amaçlayan "Internet tarayıcı" servislerdir. Bu servislerin uzayıp giden bir listesini http://www.rpi.edu/Internet/Guides/decemj/icmc/top.html adresinde bulabilirsiniz.
SGML: (Standart Generalized Markup Language) Tüm platformlarda aynı olarak görülecek dökümanlar yaratmak için kullanılan ISO standartıdır.
SLIP: Serial Line Interface Protocol (Seri Hat Arabirim Protokolü) TCP/IP'ye göre modası geçmiş bir iletişim protoklüdür. Protokolün amacı modem aracılığıyla, bir ağ ortamına tıpkı ağda bir kullanıcıymış gibi bağlanmaktır. Bu protokolün yerini fonksiyonları bakımından bir farkı olmayan fakat daha hızlı olan PPP protokolü almıştır.PPP gibi modem üzerinden Internet e bağlanmak için kullanılan bir protocol. Genellikle UNIX server lara bağlanmak için kullanılır. Artık yerini PPP ye bırakıyor.
SMDS: (Switched Multimegabit Data Service) Çok yüksek data transferleri için geliştirilen bir standart.
SPAM (Spamming): Mesaj listelerini yada USENET i kullanarak istemeyen kullanıcılar da dahil olmak üzere bir mesajı göndermek.
SPİDER: (örümcek) Web tarama servislerinin veritabanlarını büyütmek için bıkmadan, usanmadan yeni Web sayfaları ve onlara ait bağlantıları bulan programlara "örümcek" ismi verilir.
SUBMIT-IT: (Web servisini tanıtmak) Kendi web sayfalarının reklamını yapmak isteyenler için izlenebilecek en kolay yol, URL adresini gözde tarama servislerine yazdırmaktır. http://www.submit-it.com adresine URL adresinizi verdiğinizde adresiniz 15 ayrı tarama servisine otomatik olarak yollanacaktır. Bunun dışında URL adresinizi yazdırmadan geçmemeniz gereken bazı tarama servisleri şunlardır:
AltaVista - http://www.altavista.digital.com
NCSA-Mosaic - http://www.ncsa.uiuc.edu/SDG/Software/Mosaic/Docs/whats-new.HTML
Ticari siteler indeksi - http://www.directory.net
Excite - http://www.excite.com
SYNTAX CHECKING: (doğruluk kontrolü) Yarattığınız onlarca Web sayfasının hepsinin bir arada doğru olarak çalışması veya HTML standartlarına uydurulması zor bir iştir. Bunun için HTML sayfalarınızın doğruluğunu kontrol eden programlar kullanılmaktadır. Bu programlar sizin yerinize, belirttiğiniz tüm Web sayfalarını kontrol ederler. Bu programlardan edinmek için
HTMLCheck'in http://www.halsoft.com/html-tk/
Weblint'in ftp://ftp.khoros.unm.edu/pub/perl/www/
Webber'ın ftp://ftp.onramp.ca/csd/pub/
adreslerine bağlanın.
T-1: 1.544.0 bps hızında leased-line bağlantısı. Bu oldukça yüksek bir hız olmasına rağmen (1 MByaklaşık olarak 10 saniyede transfer edilir) full-screen, full-motion video için yeterli değildir.
T-3: 44.736.0 bps hızındaki leased-line bağlantısı. Bu hız full-screen, full-motion video için gerekenden daha fazla bir hızdır.
TAG: (etiket) HTML'de dökümana biçim vermek için kullanılan etiketlerdir. Kaynak içinde kolayca fark edilirler çünkü her zaman "< " ve "> " işaretleri arasına yazılırlar.
TCP / IP: Internet üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır.Bu kurallara kısaca " Internet Protokolleri ", ya da TCP/IP ( Transmission Control Protocol /Internet Protocol ), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır.
TELNET: Bir Internet sitesinden diğerine bağlanmak için kullanılan komut ve programdır. Komutu kullanarak bir internet sitesine bağlandığınızda karşınıza sitenin "login:" komut satırı gelecektir. Böylece Internet üzerinde iki makine direkt (ve özel) olarak birbirine bağlanabilir.
TERMİNAL SERVER: Özel amaçlı, bir tarafında birçok modem takmak için yerler olan, diğer tarafında da LAN yada host makinası ile bağlantıyı sağlayan bilgisayara verilen isim.
TRANSPARAN GIF'ler: Bir çok servis Web sayfalarının güzel görünmesi için grafik arka fonlar kullanıyor. Bu fonun üzerine bir resim yerleştirildiğinde resmin hiç işinize yaramayacak yerleri güzel arka fonunuzun görünmesini engelleyebilir. Bunu önlemek için "transparan GIF"ler kullanılır. GIF dosyasındaki herhangi bir rengi transparan olarak atadığınızda o renk görülmeyecek, onun yerine arka fonunuz görüntülenecektir. Paint Shop Pro'nun 3.12 sürümü bu işi yapabilmektedir.
URL: Uniform Resource Locator Web üzerinde ulaştığınız yerin kimliğini belirler. Tam bir URL'nin görünümü aşağıdaki gibidir.
http://info.cern.ch:80/hypertext/WWW/addressing/addressing.html
Bu adres şöyle ayrılır:
http:// protokol veya veri kaynağı
info.cern.ch alan ismi (domain name)
:80 "port" adresi
/hypertext/WWW/addressing/ atlanacak dizin adı
addressing.html açılacak döküman adı
protokol veya veri kaynağı Bu bölüm veriye ulaşmak için kullanılacak protokolü belirtir. Başlıca protokoller şunlardır:
http:// HTML dosyalara ulaşmak için kullanılır
ftp:// download edilebilir bir dosyayı belirtir.
mailto:// e-mail yollamak için kullanılacak uygulamaya bağlanır
file:// lokal bir dosyayı işaret eder
alan ismi (domain name) Bağlanılmak istenen sunucunun Internet üzerindeki ismidir. Bir alan isminin uzantısı genellikle onun tipini de belirler:
.com ticari kuruluş
.edu öğretim
.mil askeri
.net servis sağlayıcı
.org kar amaçlı olmayan organizasyon
"port" adresi
http:// protokolü sadece :80 portunu kullandığından genellikle bu takı kullanılmaz.
atlanacak dizin adı
Web sayfasının sunucu üzerindeki dizinini belirtir.
açılacakdökümanadı
Web sayfasının sunucu üzerindeki spesifik dosya adını belirtir. Kullanılmak zorunda değildir.
USENET: Dünya çapındaki kullanıcının birbirleriyle yazışabildikleri 10.000 den fazla tartışma grubunun bulunduğu sistem.
UUENCODE: (UNIX to UNIX Encoding) Binary dosyaları ASCII yer cevirerek Internet üzerinden E-mail sayesinde transferini mümkün kılan çevrim metodu.
VDOWAVE: VDOWave hareketli görüntüleri sıkıştırmakta kullanılan ilginç bir yöntemdir. Bu yöntemin en somut örneği VDOLive'dir. Bu aygıt popüler Web tarayıcılara eklenerek eş-zamanlı videoların büyük ölçüde sıkıştırılarak görüntülenebilmesini sağlamıştır. Programın Netscape web tarayıcısı için "içine-ekle"sini ve diğer tarayıcılar için yardımcılarını ftp://www.pcworld.com/pub/win95/internet/plgply32.exe adresinden edinebilirsiniz "VDO Live Video" özelliği barındıran servislere bağlanabilirsiniz.
VERONİCA: Nevada Üniversitesinde geliştirilmiş olan Veronica (Very Easy Rodent Oriented Net-Wide Index to Computerized Archives) binlerce gopher servisindeki her bir menü maddesini içeren devasal bir veritabanıdır. Devamlı güncellenen Veronica veritabanı, bir çok gopher menüsünden bulunabilir.
VIRTUAL REALITY: (sanal gerçeklik) Kullanıcının müdahale edebildiği 3-Boyutlu ortama verilen addır. Sanal gerçeklik sayesinde kişi ilüzyonlarla yaratılmış 3-Boyutlu dünyaya adım atabilir, oradaki nesnelerle iletişim kurabilir. http://www.zd.net.com adresinde bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi ve bedava programlar bulabilirsiniz.
WAIS: (Wide Area Information Servers) Networkler arasında çok büyük miktarlarda bilgiyi indexleyerek aranabilir bir veri tabanı oluşturup bunu kullanıma sunan ticari bir yazılım paketi.
WAN: (Wide Area Network) Sadece bir bina yada kampüsten daha genis bir alanı kapsayan network. (Küçük boyuttakilere verilen isim LAN -local area network- dır.
WEB: Internet üzerinde son derece popüler olan bu sistem, HTTP protokolünü kullanarak metin, grafik, yazı, ses, film ve bunlar gibi akla gelen sayısal forma dönüştürülebilen bütün bilgileri bir sayfa üzerinden sunmak şeklindedir.Web' e genel bir tanım vermek çok zor, çünkü Internet üzerinden gerçekleştirilen hemen hemen her türlü inanılmaz işler web olarak tanımlanabilir.
WEBCRAWLER: America OnLine'ın bedava Internet tarama servisidir. Lycos tarama servisinden küçük olan servis her ay 3.000 yenisi eklenen 60.000 web sitesini tarayabilmektedir. http://www.webcrawler.com adresine bağlanıp WebCrawler'ın yeni kullanıcı arabirimi ile tanışabilirsiniz.
WEBMASTER: Bir web sitesinin yönetimini üstlenen kişiye "Webmaster" adı verilir. Webmaster'ın görevi Web sitesininin tasarımını yapmak ve "çarpıcılığını" korumaktır. Günümüzde bu işi tek bir kişinin yapması çok zordur. Bunun için genelde bir web sitesini birden çok kişi "takım" ruhuyla
ayakta tutar.
56 K LİNE: Saniyede 56.000 bit taşıyabilen telefon hattı (leased-line). Bu hızda 1 MB dosya yaklaşık olarak 3 dakikada gelir.
ADN: (Advanced Digital Network) Genellikle 56 Kbp leased-line lar için kullanılır.
ALTA VİSTA: Digital Equipment Co. firmasına ait olan Alta Vista, popüler Internet tarayıcı servislerinden biridir. Servisin amacı; aradığınız bilgiye, web sayfasına veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra ulaşabilmenizi sağlamaktır. 16.000.000 web sayfası ve 13.000 haber grubu içinde arama yapabilmektedir. Alta Vista'nın size sunacağı iki arama seçeneği ile mutlaka aradığınız bilgiye ulaşırsınız. Alta Vista'ya http://www.altavista.digital.com adresinden ulaşabilirsiniz.
ANCHOR: HTML dosyalarında kullanılan "anchor" aktif döküman içinde başka bir bölgeye gitmek veya bambaşka bir sayfaya dallanmak için kullanılır. (Genellikle altı çizili mavi bir metin şeklindedir.)
AOL: AOL, America On Line'ın kısaltılmasından oluşmuştur. Sadece Amerikada 4.5 milyon kullanıcısı olan America On Line her ne kadar ev kullanıcılarına hizmet veren bir sistem olsa da Internet erişimi de sağlamaktadır. Maalesef Türkiyede AOL bağlantısı sağlayan bir kuruluş yoktur. America On Line hakkında daha çok bilgiye sahip olmak için http://www.aol.com adresine bir göz atın.
ARCHİE: Anonymous FTP site larındaki dosyaları bulmak için kullanılan araç-program.Sayısı, binleri aşan ftp sitelerinden, istediğiniz dosyaları bulabilmeniz için gerekli olan bir veritabanı araştırma aygıtıdır. Archie'yi kullanarak istediğiniz dosyayı, isme, konuya yada anahtar sözcüğe göre aratabilirsiniz. Bu günlerde Web siteleri de bu tip özellikler kazandığı için Archie'lerin kullanımı gittikçe azalmaktadır.
ATTRİBUTE: HTML sayfalarında kullanılan kontrollerin (TAG) aldığı parametrelerdir. Her bir parametre kontrole yeni bir özellik ekler. Bazı parametreler değer alır bazıları ise olduğu gibi kullanılır.
AWK: Unix'in özelliklerini de taşıyan oldukça güçlü bir "yığın dilidir." Awk, Unix kabuğunun dosya işleme arabirimlerine, "C" benzeri yapısal programlama gibi bir çok ilave getirir.
ARPANet: (Advanced Research Projects Agency Network) 60 ların sonu 70 lerin başında Amerika Savunma Bakanlığı tarafından, olabilecek bir nükleer savaşta ayakta kalabilecek WAN projesi. Internet in oluşmasındaki temel taş.
BACKBONE: Network üzerindeki temel geçiş yollarını (pathway) oluşturan yüksek hızlı hat ve bağlantıların oluşturduğu yapı.
BACKGROUNDS: HTML özgün Web sayfaları hazırlamanız için beğendiğiniz resimleri arka-fon olarak kullanmanıza izin verir. HTML 3.0'ı destekleyen tüm Web tarayıcıları sayfanızın arka fonuna koyduğunuz resmi görüntüleyebilir. Bunu yapmak için BODY tanımının hemen yanına BACKGROUND tag'ını eklemelisiniz. Mesela "duvar1.gif" isimli bir resmi arka fon yapmak için aşağıdaki satır yazılmalıdır:
< body background="duvar1.gif">
HTML herhangi bir resmi arka fon yapabildiği gibi resim kullanmadan arka fon rengini de değiştirebilir. bunun için yine BODY'nin ardından BGCOLOR="RRGGBB" parametresini kullanmalısınız. RR, GG ve BB, kırmızı, yeşil ve mavi renklerin ne oranda karıştırılacağını gösteren Hex sayılardır. Bu sayıların her biri ondalık düzende 1'den 255'e kadar bir sayı olabilir. Örneğin arka fon rengini beyaz yapmak için:
< body bgcolor="#ffffff">
gibi bir satır kullanmalısınız. Arka fona konulmak istenen bir resim her zaman Web tarayıcı tarafından döşenecektir böylece ufacık bir resimle etkileyici arka fonlar yaratmam mümkündür. Arka fonlar konusunda daha çok bilgi sahibi olmak ve çeşitli örnekler için http://www.sci.kun.nl/thalia/guide/color/faq.html adresine bir gözatabilirsiniz.
BACKLINKING: Backlinking geçen senenin sonlarında Lycos tarama servisi tarafından düşünülmüş zekice bir özelliktir. Hiç bir Web servisi sizi başka servislere bağlayıp sonra unutulmak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi başka bir servise bağladıktan sonra geri dönebilmenizi sağlayan bir sistem geliştirmiştir.
BANDWİDTH: Bir bağlantıdan yollayabileceğiniz bilgi miktarı."Bandwidth" bir aygıtın algılayabileceği elektrik frekans alanıdır. Bu terim iletişim teknolojisinde bir taşıma ölçüsü olarak kullanılır. Bu terimin Internet'teki anlamı ise belirli bir sürede ne kadar bilgi akışı sağlandığıyla ilgilidir.
BODY: HTML sayfalarında kullanılır. HTML sayfalarını oluşturan kodları barındıran "Başlık" ile "Son" arasındaki bölümdür.
BROWSERS: (Web tarayıcı) World Wide Web üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan programlara "browser" adı verilir. Sakın Web tarayıcıların Netscape, MS Internet Explorer ve Mosaic'le sınırlı olduğunu sanmayın. http://www.browserwatch.com adresinde bir göz atın. İstemediğiniz kadar çok ve çeşitli tarayıcıyı bir arada bulacaksınız.
BAUD: Genel kullanım olarak bir modemin saniye bir saniyede ne kadar bit alıp verebileceğinin göstergesidir.
BITNET: (Because It’s Time NETwork (or Because It’s There NETwork)). Internet’ten ayrı olarak sadece eğitim kurumlarına özel bir network. Internet ile aralarında e-mail alışverisi mevcuttur. Bu nedenle Listserv ler her iki network ün de popüler araçlarındandır.
BİNHEX: (BINary HEXadecimal) ASCII olmayan dosyaları ASCII formatına çevirme methodu. E-mail ları sadece ASCII olarak okuyabileceğimiz için bu tür çevrime ihtiyacımız var.
BİT: (Binary DigIT) 2 lik düzendeki basamak sayısı. Yani 1 yada 0. Kompüterize edilebilen en küçük veri birimi.
BPS : (Bits-Per-Second) 2 bağlantı noktası arasında verinin ne kadar hızlı transfer edildiğinin göstergesi. Örneğin bir 28.800 Bps modem saniyede 28.800 bit transfer edebilir.
BROWSER: Şu anda bu sayfayı okumak için kullanmakta olduğunuz program.
BTW: By the way - Genellikle online forumlarda kullanılan kısaltma.
BYTE: Tek bir karakteri temsil eden Bit kümesi. Genellikle 1 byte 8 bit den oluşur. (Ölçüme bağlı olarak daha fazla da olabilir)
CGI: (Common Gateway Interface) Web tarayıcılarının Web Hizmetçileri ile iletişim kurmasını sağlayan arabirimdir. Web tarayıcıları CGI aracılığıyla, HTML içindeki formları ve döküman kaynaklı sorgulayıcıları Web hizmetçilerinin anlayabileceği hale sokarlar.
CGI-BIN: Web Server da CGI dosyalarının bulunduğu dizine verilen genel isim.
CHARACTER ENTITY: Standart olmayan karakterler de HTML sayfalarınız içinde yer alabilir. Böyle karakterler (veya karakter katarları) bir "&" işareti ve ":" işareti arasına yazılır.
CLICKABLE MAP: ("tık"lanabilir harita) HTML'nin bu özelliğini kullanarak bir resmin değişik yerlerine tıklandığında kullanıcıyı bambaşka adreslere taşımasını sağlayabilirsiniz.
CLIENT: Bir server yada başka bir bilgisayar ile bağlantı kurup veri alış-verişinde bulunulmasını sağlayan yazılım.
COMPUSERVE: Compuserve’de America On Line gibi dünyanın en büyük on-line servislerinden biridir. Aradaki fark Compuserve'ün daha çok iş dünyasına yönelik olmasıdır. Compuserve'den Internet'in bir çok servisine metin-tabanlı bağlanabilirsiniz. Compuserve aynı zamanda Spry Inc firmasının da sahibidir. Bu yüzden Spry Inc'e ait olan Mosaic web tarayıcısının promosyonlarını gerçekleştirmektedir. Compuserve, yakında kendisi dışında Internet'e ayrı bir tarayıcıyla bağlanmak istemeyenler için Microsoft Internet tarayıcısının özel bir sürümünü destekleyecektir. Compuserve hakkında Internet üzerinden bilgi almak için http://www.compuserve.com ve http://www.spry.com adreslerine bağlanabilirsiniz.
CONFERECING: (konferans) Web üzerinde, iki yada daha fazla bilgisayar aracılığıyla, yüzyüze, görsel ve sesli iletişimdir. Günümüzde hatların elverişsiz olması nedeniyle eş-zamanlı bir görüşme sağlamak olanaksızdır. Web'ler bu tip iletişimi sağlamak açsınıdan BBS'lerden daha elverişlidir. http://webnotes.ostech.com adresinde bu konu hakkında bir demo bulabilirsiniz.
COOKİE: Client tarafından bilgiler alabilen ve de bilgiler gönderebilen server tarafındaki mekanizmalar.
CYBERSPACE: Bu kelime aslında "William Gibson"un yazdığı "Neuromancer" adlı kitapta ses görüntü ve histen oluşan sanal çevreyi tanımlamak için kullanılmıştır. Günümüzde ise "Cyberspace" dünya üzerindeki bilgisayar ağlarının oluşturduğu devasal bilgi akışını tanımlamak için kullanılıyor.
DOMAİN NAME: Bir Internet sitesini tanımlayan adres. (www.xxx.com.tr gibi)Internet sitesini tanımlayan isimdir. Bir "Domain Name" noktalarla ayrılan iki yada daha çok parçadan oluşmak zorundadır. Bir makinenin birden çok ismi olabilir, fakat bu adreslerin hepsi aynı makineyi işaret eder. Ortada, gerçek bir bilgisayar olmamasına karşın bir "domain name" olabilir. Bu, Internet'te bir Web sayfası olmasını isteyen firmalar tarafından sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu erişimi sağlayan firmalar genellikle "Internet Erişim Sağlayıcılarıdır. Web sayfasına gelen postalar öncelikle ana makina tarafından alınıp, sonradan yalancı "domain name"e sahip makinaya iletilir.
DNS (Domain Name System) Bağlanılan sunucu ismini açık Internet adresine çevirmek için kullanılan bir mekanizmadır. Internet üzerinde aynı adlı iki veya daha fazla sunucu isminin olmaması da yine DNS sistemi sayesinde gerçekleşmiştir.Internet' e bağlı olan bütün bilgisayarların sayılarının akılda tutulması imkansızdır. Bu yüzden bilgisayarlara daha kolay erişimi sağlayabilmek için isim vermek gereksinim doğmuştur. IP numarası olan her bilgisayarın bir ismi vardır. Bu bilgisayarlar numara ve isimlerinin kayıtları DNS ( Domain Name System ) adı verilen bir sistemde tutulur. Siz Internet' e bağlıyken www.pcworld.com.tr yazıp PC World Online' a erişmek istediğinizde bağlı bulunduğunuz servis sağlayıcısının DNS sistemi bu ismi alır ve kendi kayıtlarındaki isimler ile karşılaştırır, karşılığında sizin sisteminize PC World Online' ın IP numarasını döndürür.
DOCUMENT: (döküman) Bir HTML dosyasının tüm içeriğine birden döküman denir.
DTD (Document Type Definition / Döküman Tipi Tanımı) Döküman içinde kullanılabilecek yapısal elementleri, takıları ve formları kapsayan biçimsel bir SGML tarifnamesidir.
E-MAİL: Elektronik posta.Internet' te en yaygın olarak kullanılan sistemdir.Temel olarak bir internet kullanıcısından diğerine Internet e-mail programlarını kullanarak mektup yazmak mümkündür.Ancak bu mektuplar sayısal ortamda gittikleri için içlerine metinden başka ses, resim, grafik, dosya eklemek mümkündür.Hızı ve kullanım sırasında sunduğu geniş seçenek yelpazesi sayesinde klasik mektup ve faksa göre son derece büyük avantajlar sunmaktadır.
ETHERNET: LAN daki ağlama (networking) işlemleri için kullanılan oldukça yaygın bir metod. Ortalama hızı yaklaşık olarak 10.000.000 bps dir.
FAQ: (Frequently Asked Questions) Sıkça Sorulan Sorular.
FDDI: (Fiber Distributed Data Interface) Fiber optik kablolar üzerinden veri alışverişi standartı. Ortalama hızı 100.000.000 bps dir.
FIREWALL: ( Internet Güvenlik Sistemi ), internet üzerinden bağlanan kişilerin, bir sisteme girişini kısıtlayan/yasaklayan ve genellikle bir ınternet gateway servisi ( ana ınternet bağlantısını sağlayan servis ) olarak çalışan bir bilgisayar ve üzerindeki yazılıma verilen genel addır.
FİNGER: Diğer Internet Site larındaki kullanıcıları tesbit etmek (locate) etmek için kullanılan bir Internet aracı.
FOOTER: HTML dökümanının "dip" bölümüdür. Bu bölümde genellikle tarih, yapımcı ve döküman hakkında bilgiler bulunur.
FORMS: HTML sayfalarında Web servisine bağlanan kullanıcıdan Web tarayıcısı sayesinde bilgi almak için kullanılır. Daha sonra bu bilgiler sunucu makinede kurulu olan özel bir programla değerlendirilir. Web sayfaları üzerinde formlar yaratmak için CGI programlamayı bilmek gerekir. CGI hakkında daha çok bilgi edinmek için http://the-inter.net/www/future21/html.html sayfasına bir göz atabilirsiniz. Bu adreste Web sayfası yaratmak ve CGI ile formlar yaratmak hakkında güzel bilgiler bulacaksınız.
FTP: Bir bilgisayarın Internet üzerinden başka bir bilgisayara bağlanarak dosya çekmesini veya göndermesini düzenleyen protokole FTP ( File Transfer Protocol ) adı verilir.Genelde shareware, freeware programlar FTP servislerinde dururlar, biz de FTP programlarını kullanarak bu servislere erişir ve bu dosyaları bilgisayarlarımıza indirir.
GATEWAY: Teknik anlamı; iki birbirine benzemeyen protokol arasında uyum sağlayan (çevrim yapan) yazılım veya donanım. Diğer bir anlamı da başka bir sisteme erişim sağlayan mekanizma. Örneğin ISP niz sizin Internet gateway inizdir.
GIF: Graphics Interchange Format, grafik dosyalarını sıkıştırmak ve böylece veri aktarma zamanından tasarruf etmek amacıyla Compuserve tarafından yaratılmış bir grafik formatıdır. Web dökümanlarında sık sık kullanılır.
GOPHER: Internet üzerinde hypertext kullanmadan değişik menülerdeki materyallere ulaşmayı sağlar.
GRAFİKLER: Daha büyük olmaları ve yavaş yüklenmelerine rağmen grafiklerin görsel çekiciliği her zaman web servislerini onları bolca kullanmaya itmiştir. Günümüzde Internet üzerinde sıkça kullanılan ve güçlü sıkıştırma algoritmalarına sahip iki grafik formatı vardır: GIF ve JPEG. Grafikler hakkında ipuçları istiyorsanız bir UseNet haber grubu olan comp.infosystems.www.authoring.images adresine bağlanabilirsiniz
GROUPWARE: Aynı bilgiler üzerinde çalışan, aynı binada, odada veya ağ üzerinde çalışan bir grup insan için tasarlanan programlara denir.
HEADING: (Başlık) HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir. < head > ve < /head > takıları arasına yazılır.
HOST: Network üzerinde diğer makinalara servis veren herhangi bir makina.
HOTJAVA: Sun MicroSystems tarafından tasarlanmış Mosaic-tipi web tarayıcılarına alternatif olarak tasarlanan yeni bir Java destekli web tarayıcısıdır. Özellikle "etkileşimli" web sayfaları geliştirmek isteyenler için tasarlanan bu tarayıcının yapımı henüz bitmemiştir.
HTML: HTML (HyperText Markup Language) World Wide Web'in bilgi görüntülemekte kullandığı dosya formatıdır. HTML sayfaları kullanarak metinler değişik şekillerde ekrana getirilebilir, sayfalara resim, ve ses eklenebilir.
HTML zaman zaman bir programlama dili olarak nitelendirilir fakat bu yanlıştır. HTML sadece sayfanın oluşturulması için bazı biçimleri ve eklentileri içerisinde barındırır, bu yönüyle HTML bir dil olmaktan çok masaüstü yayıncılığa daha yakındır. Günümüzde HTML sayfalarının kolayca oluşturulabileceği editörler mevcuttur. HTML hakkında profesyonel bilgi için 40 ülkeden 5.000 üyesi olan HTML yazıcıları derneğine http://www.synet.net/hwg/ adresinden ulaşabilirsiniz.
HTML sayfalarını uzun uzun yazmak istemiyor yada ilginç görünümlü bir koleksiyon görmek istiyorsanız http://the-inter.net/www/future21/html.html adresine mutlaka bağlanın.
HTML ( HyperText Markup Language, ana hatları SGML ( Standard Generalized Markup Language ) ile belirlenmiş bir döküman formatlama dilidir.Bu dil, daha çok, yazılı bir belgeyi formatlamak ve bir nesneden başka bir nesneye bağlantılar sağlamak ile ilgili komutlar içerir.HTML, HTTP ve ilgili diğer protokolleri kullanabilmek için renkli ve güzel kullanıcı arayüzleri hazırlamamızı olanaklı kılar.
HTTP: Bir Web dökümanına ulaştığımızda ve bilgi istediğinizde, Internet üzerinden gelen bilgi belli bir protokol çerçevesinde transfer edilir.Bu protokole de, Hyper Text Transfer Protocol ( HTTP ) denir.
Internet üzerinde HTML sayfalarının aktarılması için "HyperText Transport Protocol" isimli standart bir protokol kullanılır. Hiç şüphe yok ki World Wide Web üzerinde ençok kullanılan (ve en önemli) protokoldür.
HYPERMEDIA: Az kullanılan bir terimdir. Metin, grafik, ses, hareketli görüntü gibi Internet üzerinde iletişimi mümkün olan her türlü medyayı ifade eder.
HYPERTEXT: HyperText, dökümanları biçimlendirmek, resim eklemek, bağlantılar yaratmak için kullanılan methotdur.
IMAGEMAP: Imagemap bir çok bağlantı barındıran bir grafiktir. Bu grafik değişik yerlerine basıldığında sizi farklı URL adreslerine veya bağlantılara götürecek biçimde bölümlenmiştir. Böyle bir tekniği gerçekleştirmek için öncelikle ilgili GIF dosyasını yaratmalı sonra da "harita dosyasını" yaratmak için http://www.boutell.com.mapedit/ adresinden bulabileceğiniz MapEdit gibi bir program kullanmalısınız. Bu tip programlar CGI dilini kullanarak görüntünün içine değişik bağlantılar yerleştirir.
IMHO: (In My Humble Opinion) online forumlarda kullanılan kısaltma.
INTRANET: Firma içinde bildiğimiz Internet yazılımlarının kullanıldığı sadece firmaya özel network.
INFO MARKET: IBM'in sahibi olduğu bedava (şimdilik) ve oldukça etkileyici bir arama servisidir. Bu servise http://www.infomkt.ibm.com adresinden ulaşabilirsiniz.
INTERLACED GIF'ler: Normal bir GIF resmi HTML sayfası yüklenirken yukarıdan aşağıya doğru yüklenir. Eğer GIF veya JPEG formatındaki resminiz "Interlaced" özelliğine sahipse. HTML sayfanız yüklenirken kademe kademe, çözünürlüğü gittikçe artarak görülecektir. Böyle GIF dosyaları kullanıcıya, dosya daha hızlı yükleniyormuş hissi verir. (Aslında daha hızlı yüklenmez, sadece bir göz yanılmasına neden olurlar.) GIF'lerinizi bu formatta kaydetmeniz aynı zamanda kullanıcıya nasıl bir resmin yükleneceğini önceden bilme şansı verir.
IP: 1. Internet Protocol - Internet'in temel işletme protokolüdür.
2. Internet Provider - yada Internet Access Provider. Kendi servisleri üzerinden başka kullanıcıları Internet'e bağlayan, genellikle ticari amaçlı kuruluşlardır.
IP ADDRESS: Internet üzerindeki her makine sadece bir tane IP numarasına sahip olabilir. Buna karşılık kullanıcıların servis isimlerini daha rahat hatırlamaları için makinelere bir yada daha fazla "Domain Name" atanabilir. IP adresi noktalarla bölünmüş 4 sayıdan oluşur. (Örnek: 194.72.183.106)
IP NUMARASI / ADRESİ: Internet'e bağlanan bütün bilgisayarlara bir IP adresi verilir. Bu IP adresi sayesinde bilgisayarlar birbirlerini tanır ve haberleşirler. IP adresi TCP/IP protokolünün gereksinimlerinden biridir. IP adresi dört bölümdür, her bölüm 0 ile 255 arasında bir sayıdır. Örneğin online servisimiz PC World Online ' ın server makinesinin Internet adresi 195.174.140.100 dür.
IRC: (Internet Relay Chat) Internet uzerinde çok kullanıcılı sohbet ortamları.
ISDN: ( Integrated Services Digital Network ), özellikle normal telefon hatları ( ve diğer bazı ortamlar ) üzerinden daha yüksek hızlı entegre ses ( analog ) ve veri ( digital ) aktarılmasını sağlayan bir dizi iletişim protokolüne verilen addır.ISDN' de, her iki uçta da, modemin dışında, bazı özel adaptörler kullanmak gerekir.Bu şekilde, son derece yüksek internet erişim hızlarına çıkmak mümkün olmaktadır.
ISS: Internet servis sağlayıcısı teriminin kısaltmasıdır.Evinizden bir modem ile veya işyerinizden bir kiralık hat ile ınternet'e bağlanmanızı sağlayan firmalardırlar.
İSİMLER: Internet' e bağlı olan server' ların görevine, Internet bağlı bulundukları ülkeye, Internet'e bağlanma amacına göre isimleri belli bir hiyerarşi içinde verilir. Genelde bu isimlerde dört parçadan oluşur ancak dört parça ile sınırlı değildir. İlk önce makinanın görevi veya genel ismi gelir. Görevine göre www ( web server ), FTP ( FTP server ) veya ismine göre ( ahmet, mehmet, altavista gibi ) ilk parçayı oluşturur. Daha sonra bağlı bulunduğu kurumun isminin kısaltması gelir. Arkasından makinanın kullanım amacını simgeleyen bir kısaltma ( firmalar için com, okullar için edu vs.) gelir. Son olarak da ülke kodu adrese eklenir.( Türkiye için TR, Almanya için DE gibi )
JAVA: Sun Microsystems'in yarattığı kolay kullanılır, güvenli, nesneye dayalı ve güçlü bir programlama dilidir. HTML dilinin eksiklerini kapamaya yöneliktir. Bu dil Netscape 2.0 veya Sun Microsystems'in HotJava web tarayıcısıyla görüntülenebilir. Ayrıca bir derleyiciye gerek yoktur. Dil hakkında daha çok bilgi ve örnekler için http://java.sun.com adresini deneyin.
JPEG: Joint Photographic Experts Group sözcüklerinin kısaltılmasından meydana gelen grafik formatıdır. Çözünürlüğü ve renk sayısı çok fazla durağan grafikleri yüksek oranda sıkıştırıp saklayabilen bir formattır. JPEG formatı grafik dosyalarında sıkıştırma yaparken "tolerans oranları" kullanır. Bu oranlar dosyanın gerçeğe yakınlık derecesini belirtir.
LİNK: (bağlantı) HTML bağlantıları döküman içinde sizi başka bir konuma, aynı serviste başka bir dosyaya veya bambaşka bir servise yollayabilir. Not: Bağlantılar genellikle mavi ve altı çizili metinden oluşur.
LİSTSERV: Çok kullanılan bir e-mail programıdır. Kullanıcılara posta listeleribe abone olma, katkıda bulunma ve çıkma şansı verir.Kullanıcıların mesaj alışverişinde bulundukları listeler.
LYCOS: Altavista tarafından zirvedeki yeri tehdit edilen Lycos, popüler web tarama servislerinden biridir. Lycos "backlinking (bkz. backlinking)", java animasyon desteği, 8 milyon URL adresi ve her ay eklenen 700.000 yeni adres ile çok güçlü bir veritabanı oluşturmaktadır. Siteye http://www.lycos.com adresinden ulaşabilirsiniz.
LEASED-LİNE: 24 saat, 365 gün açık olan telefon hattı.
MAJORDOMO: En çok kullanılan e-mail programıdır. Kullanıcılara posta listelerine abone olma, katkıda bulunma ve çıkma şansı verir.
MAP: Web tasarımında kullanılan, yüklenen grafiğin belirli bölgelerine basıldığında değişik bağlantıları çağırmak için kullanılan sistemdir.
MARKUP LANGUAGE: Internet üzerinde dökümanlara biçim kazandırmak üzere hazırlanmış mark-up karakterlerini deşifre eden dile denir. Bilgisayara okunan dosyanın ekranda nasıl biçim alması gerektiğini anlatır. HTML Web sayfaları hazırlamak için geliştirilmiş bir mark-up dildir.
MAİLİNG LİST: Kullanıcının tek bir adrese mesaj göndererek, uye olan kullanıcılara bu mesajın dağılmasını sağlayan mesajlaşma sistemi.Belirli bir Internet posta listesi arıyorsanız http://catalog.com/vivian/interest-group-search.html adresindeki arama özelliğine de sahip listeye bakabilirsiniz.
METACHARACTER: HTML dosyası içinde özel bir durumu gerçekleştirmek için kullanılan karakterlerdir. Bu karakterler parantez "( )", ve "&", diyez "#" ve noktalı virgüldür";".
MIME: (Multipurpose Internet Mail Extensions) ASCII olmayan dosyaları standart e-mail e eklemeye yarayan standart. Örneğin yazdığınız bir e-mail içine bir grafik koyabilmenizi sağlayan bir standart. (Bu mail ın düzgun okunabilmesi için alıcının programının da MIME standartını destekliyor olması gerekmektedir.Internet üzerinde postalara grafik, sıkıştırılmış dosya gibi dökümanların iliştirilmesini sağlayan standarda verilen addır. MIME sayesinde bir postaya eklenen metin tabanlı olmayan (örneğin sıkıştırılmış bir dosya) bir dosya, ilişkisi bulunan program vasıtasıyla görüntülenir.
MODEM: (Modulator-DEModulator)
MOSAİC: Mac, Windows, Unix için aynı arayüze sahip ilk WWW Browser.NCSA tarafından tasarlanan Machintosh, Windows ve Unix ortamlarının tümünde birden çalışabilen ilk Web tarayıcısıdır.
MPEG: Hareketli görüntüleri 200:1 oranına kadar sıkıştırmaya yarayan oldukça etkili bir grafik formatıdır. Format sadece bir sonraki karedeki değişen pixelleri gözlemlediğinden sıkıştırma oranı durağan görüntülerde daha da artmaktadır. Motion Pictore Experts Group tarafından geliştirilen format PC'lerde oldukça çok kullanılmaktadır.
MUD: (Multi- User Dungeon or Dimension) Genellikle text ortamında kullanıcıların belirli karakterlerin yerine gecerek oynadıkları oyunlar.
MUSE: (Multi-User Simulated Environment) Daha az şiddet içeren bir MUD çeşidi.
NCSA: Mosaic web tarayıcısının yaratıldığı akademik bir kuruluş olan National Center for Supercomputer Applications'un kısaltılmışıdır.
NETİZEN: Internet’i kullanan kişiler için "citizen" den türetilmiş bir isim. (Internet sakini)
NETSCAPE: Netscape firmasının bir ürünü olan Netsace Navigator NCSA tarafından geliştirilen Mosaic'in temelleri üzerine kurulmuştur. Şu günlerde 32 Bit sürümündeki Java eklemesiyle ve her sürümünde gelen yeniliklerle en çok aranan Web tarayıcısı durumuna gelmiştir.
Mosaic'in asık yaratıcısı olan Mark Andreessen NCSA firması tarafından kiralanarak Netscape'i yarattı. Firma ismini Netscape Communications Co. olarak değiştirip halka açıldı ve her biri milyarder oldu. Firma aynı zamanda Web sunucusu olmak isteyenler için de yazılım pazarlıyor. NCSA'ya bağlanıp Netscape'in son sürümünü edinmek için http://home.netscape.com/ adresine bağlanın.
NETWORK: Kaynaklarını paylaşmak için birbirine bağlanmış 2 veya daha fazla bilgisayarın oluşturduğu yapı.
NEWSGROUP: USENET üzerindeki tartışma gruplarına verilen isim:
NIC: (Networked Information Server) Network için bilgi sağlayan ofis, birim. En ünlüsü dünyadaki domain isimlerinin register edildiği InterNIC dir.
NODE: Network e bağlı olan bilgisayar.
PACKET SWITCHING: Internet üzerindeki data taşıma metodu. Paket anahtarmalarda veri ler parçalara ayrılır. Bu parçalarda verinin nereden geldiği ve nereye gitmekte olduğu bilgileri vardır. Bu sayede aynı hat üzerinden değişik adreslere giden veriler taşınabilir.
PERL: Unix altında CGI programlarına alternatif olarak çıkan güçlü bir programlama dilidir.
POP: (Point of Presence veya Post Office Protocol) Point of Presence anlamında network un bağlanılabilecek bir noktasının bulunduğu şehir yada lokasyon. Örneğin ISP niz Ankara dan sonra Istanbul da bir POP açıyoruz derse. İstanbul dan Ankara’daki merkeze bağlı olan ve İstanbul luların dial-up olarak şehiriçi arayarak bağlanabilecekleri bir İstanbul şubesi açıyor demektir. Post Office Protocol anlamında ise Eudora, Pegasus gibi mail programlarının mail alışverişinde kullandıkları protokol anlaşılmaktadır.Herhangi bir SLIP, PPP bağlantı sağladığınızda genellikle bir POP hesabınız olur. Bu hesap postanızı atmak için e-mail programınızı kullanmanızı sağlar. Kısaltmanın diğer bir açılımı ise Point of Presence'dir.
PORT: Internet’teki anlamı URL adresinin nunda : ile ayrıldıktan sonra gelen sayıdır. Orneğin Web server lar genellikle 80 numaralı port u kullanırlar. Eğer standart dışı bir port kullanılıyorsa domain isminin sonunda bu numara belirtilir. Örneğin gopher:/ /peg.cwis.uci.edu:7000/ gibi. Normalde standart gopher port u 70 dir. Ama burada standart olmayan bir port kullanıldığı için adresin sonunda bu port belirtilmilştir.
PORT ADDRES: TCP/IP tabanlı uygulamalar hattın diğer ucundaki bilgisayarla konuşmak için belirli bir port adresi kullanırlar. Port adresi, içinde verilerin nereden alınıp nereye verileceğini kesin olarak saptayan bir mekanizma barındırır.
PPP: (Point to Point Protocol) Internet için TCP/IP bağlantısını modem ile kurmak için oldukça sık kullanılan bir protocol.Modem aracılığıyla seri bağlantılar gerçekleştirmede kullanılan yeni bir protokoldür. SLIP protokolüne göre hata düzeltme ve sıkıştırma özellikleri daha gelişmiş olduğundan bu protokolden %5-10 daha hızlıdır. Çoğu Web tarayıcısı PPP veya SLIP bağlantısı istemektedir.
PROTOCOL: Protokol, iki bilgisayarın birbirlerine veri yollarken izledikleri biçim, veri aktarma formudur. Protokoller bilgisayara alt düzey kodlar yollayarak iki makine arasındaki iletişimi sağlar.
PROXY: Proxy servisi, internet üzerindeki yerel bir ağ ( ya da internet'e bağlı bir bilgisayar ) ile, dış dünya rasındaki ilişkiyi sağlayan bir yardımcı geçiş ( gateway ) sistemidir.Proxy kullanan ınternet servis sağlayıcıları sık kullanıcıların büyük bir kısmı tarafından sıkça erişilen dosyaları sistemlerinin önbelleklerinde tuttukları için daha hızlı servis verirler.
REAL AUDIO: Web Tarayıcılara FM kalitesinde konuşma ve müzik dinlemek için eklenen bir programdır. Bu programı tek başına kullanabileceğiniz gibi Netscape'e de ekleyebilirsiniz. Bu program hakkındaki demolar için Sony Magic Link'i http://gnn.com/gnn/wr/ads/song/ adresinden yada Real Audio'yu http://www.realaudio.com adresinden bulabilirsiniz.
ROUTER: 2 veya daha fazla network arasındaki bağlantıyı sağlayan özel amaçlı bilgisayar. Bu bilgisayar bütün vaktini hangi adresten gelen paketlerin hangi adrese hangi yol üzerinden gideceğini ayarlamakla geçirir.
SEARCH ENGINES: (arama servisleri) Kişileri istedikleri bilgiye veya Web sayfasına ulaştırmayı amaçlayan "Internet tarayıcı" servislerdir. Bu servislerin uzayıp giden bir listesini http://www.rpi.edu/Internet/Guides/decemj/icmc/top.html adresinde bulabilirsiniz.
SGML: (Standart Generalized Markup Language) Tüm platformlarda aynı olarak görülecek dökümanlar yaratmak için kullanılan ISO standartıdır.
SLIP: Serial Line Interface Protocol (Seri Hat Arabirim Protokolü) TCP/IP'ye göre modası geçmiş bir iletişim protoklüdür. Protokolün amacı modem aracılığıyla, bir ağ ortamına tıpkı ağda bir kullanıcıymış gibi bağlanmaktır. Bu protokolün yerini fonksiyonları bakımından bir farkı olmayan fakat daha hızlı olan PPP protokolü almıştır.PPP gibi modem üzerinden Internet e bağlanmak için kullanılan bir protocol. Genellikle UNIX server lara bağlanmak için kullanılır. Artık yerini PPP ye bırakıyor.
SMDS: (Switched Multimegabit Data Service) Çok yüksek data transferleri için geliştirilen bir standart.
SPAM (Spamming): Mesaj listelerini yada USENET i kullanarak istemeyen kullanıcılar da dahil olmak üzere bir mesajı göndermek.
SPİDER: (örümcek) Web tarama servislerinin veritabanlarını büyütmek için bıkmadan, usanmadan yeni Web sayfaları ve onlara ait bağlantıları bulan programlara "örümcek" ismi verilir.
SUBMIT-IT: (Web servisini tanıtmak) Kendi web sayfalarının reklamını yapmak isteyenler için izlenebilecek en kolay yol, URL adresini gözde tarama servislerine yazdırmaktır. http://www.submit-it.com adresine URL adresinizi verdiğinizde adresiniz 15 ayrı tarama servisine otomatik olarak yollanacaktır. Bunun dışında URL adresinizi yazdırmadan geçmemeniz gereken bazı tarama servisleri şunlardır:
AltaVista - http://www.altavista.digital.com
NCSA-Mosaic - http://www.ncsa.uiuc.edu/SDG/Software/Mosaic/Docs/whats-new.HTML
Ticari siteler indeksi - http://www.directory.net
Excite - http://www.excite.com
SYNTAX CHECKING: (doğruluk kontrolü) Yarattığınız onlarca Web sayfasının hepsinin bir arada doğru olarak çalışması veya HTML standartlarına uydurulması zor bir iştir. Bunun için HTML sayfalarınızın doğruluğunu kontrol eden programlar kullanılmaktadır. Bu programlar sizin yerinize, belirttiğiniz tüm Web sayfalarını kontrol ederler. Bu programlardan edinmek için
HTMLCheck'in http://www.halsoft.com/html-tk/
Weblint'in ftp://ftp.khoros.unm.edu/pub/perl/www/
Webber'ın ftp://ftp.onramp.ca/csd/pub/
adreslerine bağlanın.
T-1: 1.544.0 bps hızında leased-line bağlantısı. Bu oldukça yüksek bir hız olmasına rağmen (1 MByaklaşık olarak 10 saniyede transfer edilir) full-screen, full-motion video için yeterli değildir.
T-3: 44.736.0 bps hızındaki leased-line bağlantısı. Bu hız full-screen, full-motion video için gerekenden daha fazla bir hızdır.
TAG: (etiket) HTML'de dökümana biçim vermek için kullanılan etiketlerdir. Kaynak içinde kolayca fark edilirler çünkü her zaman "< " ve "> " işaretleri arasına yazılırlar.
TCP / IP: Internet üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır.Bu kurallara kısaca " Internet Protokolleri ", ya da TCP/IP ( Transmission Control Protocol /Internet Protocol ), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır.
TELNET: Bir Internet sitesinden diğerine bağlanmak için kullanılan komut ve programdır. Komutu kullanarak bir internet sitesine bağlandığınızda karşınıza sitenin "login:" komut satırı gelecektir. Böylece Internet üzerinde iki makine direkt (ve özel) olarak birbirine bağlanabilir.
TERMİNAL SERVER: Özel amaçlı, bir tarafında birçok modem takmak için yerler olan, diğer tarafında da LAN yada host makinası ile bağlantıyı sağlayan bilgisayara verilen isim.
TRANSPARAN GIF'ler: Bir çok servis Web sayfalarının güzel görünmesi için grafik arka fonlar kullanıyor. Bu fonun üzerine bir resim yerleştirildiğinde resmin hiç işinize yaramayacak yerleri güzel arka fonunuzun görünmesini engelleyebilir. Bunu önlemek için "transparan GIF"ler kullanılır. GIF dosyasındaki herhangi bir rengi transparan olarak atadığınızda o renk görülmeyecek, onun yerine arka fonunuz görüntülenecektir. Paint Shop Pro'nun 3.12 sürümü bu işi yapabilmektedir.
URL: Uniform Resource Locator Web üzerinde ulaştığınız yerin kimliğini belirler. Tam bir URL'nin görünümü aşağıdaki gibidir.
http://info.cern.ch:80/hypertext/WWW/addressing/addressing.html
Bu adres şöyle ayrılır:
http:// protokol veya veri kaynağı
info.cern.ch alan ismi (domain name)
:80 "port" adresi
/hypertext/WWW/addressing/ atlanacak dizin adı
addressing.html açılacak döküman adı
protokol veya veri kaynağı Bu bölüm veriye ulaşmak için kullanılacak protokolü belirtir. Başlıca protokoller şunlardır:
http:// HTML dosyalara ulaşmak için kullanılır
ftp:// download edilebilir bir dosyayı belirtir.
mailto:// e-mail yollamak için kullanılacak uygulamaya bağlanır
file:// lokal bir dosyayı işaret eder
alan ismi (domain name) Bağlanılmak istenen sunucunun Internet üzerindeki ismidir. Bir alan isminin uzantısı genellikle onun tipini de belirler:
.com ticari kuruluş
.edu öğretim
.mil askeri
.net servis sağlayıcı
.org kar amaçlı olmayan organizasyon
"port" adresi
http:// protokolü sadece :80 portunu kullandığından genellikle bu takı kullanılmaz.
atlanacak dizin adı
Web sayfasının sunucu üzerindeki dizinini belirtir.
açılacakdökümanadı
Web sayfasının sunucu üzerindeki spesifik dosya adını belirtir. Kullanılmak zorunda değildir.
USENET: Dünya çapındaki kullanıcının birbirleriyle yazışabildikleri 10.000 den fazla tartışma grubunun bulunduğu sistem.
UUENCODE: (UNIX to UNIX Encoding) Binary dosyaları ASCII yer cevirerek Internet üzerinden E-mail sayesinde transferini mümkün kılan çevrim metodu.
VDOWAVE: VDOWave hareketli görüntüleri sıkıştırmakta kullanılan ilginç bir yöntemdir. Bu yöntemin en somut örneği VDOLive'dir. Bu aygıt popüler Web tarayıcılara eklenerek eş-zamanlı videoların büyük ölçüde sıkıştırılarak görüntülenebilmesini sağlamıştır. Programın Netscape web tarayıcısı için "içine-ekle"sini ve diğer tarayıcılar için yardımcılarını ftp://www.pcworld.com/pub/win95/internet/plgply32.exe adresinden edinebilirsiniz "VDO Live Video" özelliği barındıran servislere bağlanabilirsiniz.
VERONİCA: Nevada Üniversitesinde geliştirilmiş olan Veronica (Very Easy Rodent Oriented Net-Wide Index to Computerized Archives) binlerce gopher servisindeki her bir menü maddesini içeren devasal bir veritabanıdır. Devamlı güncellenen Veronica veritabanı, bir çok gopher menüsünden bulunabilir.
VIRTUAL REALITY: (sanal gerçeklik) Kullanıcının müdahale edebildiği 3-Boyutlu ortama verilen addır. Sanal gerçeklik sayesinde kişi ilüzyonlarla yaratılmış 3-Boyutlu dünyaya adım atabilir, oradaki nesnelerle iletişim kurabilir. http://www.zd.net.com adresinde bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi ve bedava programlar bulabilirsiniz.
WAIS: (Wide Area Information Servers) Networkler arasında çok büyük miktarlarda bilgiyi indexleyerek aranabilir bir veri tabanı oluşturup bunu kullanıma sunan ticari bir yazılım paketi.
WAN: (Wide Area Network) Sadece bir bina yada kampüsten daha genis bir alanı kapsayan network. (Küçük boyuttakilere verilen isim LAN -local area network- dır.
WEB: Internet üzerinde son derece popüler olan bu sistem, HTTP protokolünü kullanarak metin, grafik, yazı, ses, film ve bunlar gibi akla gelen sayısal forma dönüştürülebilen bütün bilgileri bir sayfa üzerinden sunmak şeklindedir.Web' e genel bir tanım vermek çok zor, çünkü Internet üzerinden gerçekleştirilen hemen hemen her türlü inanılmaz işler web olarak tanımlanabilir.
WEBCRAWLER: America OnLine'ın bedava Internet tarama servisidir. Lycos tarama servisinden küçük olan servis her ay 3.000 yenisi eklenen 60.000 web sitesini tarayabilmektedir. http://www.webcrawler.com adresine bağlanıp WebCrawler'ın yeni kullanıcı arabirimi ile tanışabilirsiniz.
WEBMASTER: Bir web sitesinin yönetimini üstlenen kişiye "Webmaster" adı verilir. Webmaster'ın görevi Web sitesininin tasarımını yapmak ve "çarpıcılığını" korumaktır. Günümüzde bu işi tek bir kişinin yapması çok zordur. Bunun için genelde bir web sitesini birden çok kişi "takım" ruhuyla
ayakta tutar.
56 K LİNE: Saniyede 56.000 bit taşıyabilen telefon hattı (leased-line). Bu hızda 1 MB dosya yaklaşık olarak 3 dakikada gelir.
