Archangelll
New member
Hayat ve enerji kayna ı olan Güneş, bazı durumlarda hayatımızı tehdit edebilir. İnsan vücudunun yaşam formülü olarak da bilinen metabolizma döngüsünün sa lıklı olarak işleyebilece i vücut iç sıcaklı ı 37 santigrad derece civarındadır. Vücut ısısını regüle etmeye yönelik tüm mekanizmalar, 37 santigrad dereceyi korumayı hedefler. Örne in, vücut ısımız artarsa cilt altındaki kan damarları genişler ve ter bezlerinden salgılanan ter miktarı artar ve hatta üzerimizdeki elbiseleri çıkarmak ve so uk bir ortama kendimizi atmak isteriz. Böylece ısı kaybını arttırarak, vücut ısımızı normal sınırlar içerisinde tutmuş oluruz.
Sıca a maruz kalmayla gelişen tehlikeleri hayatı tehdit edebilirlikleri bakımından üç ana grupta ele alabiliriz
1. Sıcak Krampları
2. Sıcak Bitkinli i
3. Sıcak Çarpması
Sıcak Krampları
Aşırı egzersizden sonra ve ço unlukla bacak kaslarında a rılı kramplar şeklinde kendini gösterir. Sıcak kramplarının nedeni pek bilinmiyor, ortaya çıkması için sıcak ortam da şart de il. Vücudun su-tuz da ılım dengesi bozulmuştur. Egzersiz sonucu gelişen sıvı kaybının, duyarlı kaslara etkisiyle ilişkili olabilir.
Sıcak krampları olan bir hasta ile karşılaşırsanız neler yapmalısınız?
1. Önce hastayı bulundu u ortamdan uzaklaştırınız. Mümkünse serin bir ortama alınız.
2. Hastayı yatırarak veya oturtarak dinlendiriniz. Böylece bacaklarındaki kramplar geçecektir.
3. A ızdan su veya sulandırılmış dengeli tuz solüsyonları vermek yararlı olacaktır. Sakın hastaya a ızdan tuz vermeyiniz.
Unutmayınız ki! Sıcak krampları uzun süre devam etmezler ve kalıcı bozukluk yapmazlar. Aşırı egzersizle yeniden ortaya çıkabilirler.
Sıcak Bitkinli i veya Baygınlı ı
Aşırı sıca a maruz kalma sonucu en sık karşılaşılan rahatsızlıktır. Aşırı terleme sonucu su-tuz kaybı ve sonuçta kan hacminin azalmasıyla şok gelişir. Sıklıkla güneş altında kat kat elbiselerle maç seyreden taraftar olarak adlandırılan meraklılarda görülür. Bu durumda terleme fazladır ancak ısı kaybı azdır. Kan hacminin azlı ıyla seyreden şok tipi gelişir. Cilt so uk-nemli ve yüz gri- soluktur. Baş dönmesi, göz kararması, çarpıntı ve bayılma hissi görülebilir. Bazen de baş a rısı ve bulantı eşlik edebilir. Hastanın a zından ölçülen ateşi ço unlukla normal veya biraz yüksektir.
Sıcak bitkinli i veya baygınlı ı belirtileri olan hasta için neler yapmalısınız?
1. Hastayı serin bir ortama götürünüz ve üzerindeki sıkı giysileri çıkartınız.
2. Hastayı sırtüstü yatırınız ve ayaklarını vücut seviyesinden 30 cm yükseltiniz.
3. Bilinci açıksa, su veya dengeli tuz solüsyonları içirilmelidir. Sakın! Bilinci kapalı hastaya a ızdan sıvı veya katı herhangi bir şey vermeyiniz.
Hastaların ço u, bu önlemlerle yaklaşık yarım saat içerisinde kendisine gelir. Belirtiler düzelmezse veya ilerlerse, hastayı mutlaka en yakın sa lık kuruluşuna götürünüz.
Sıcak Çarpması
Aşırı sıca a maruz kalmanın, en az görülen ve en dramatik sonucudur. Aşırı ısı, vücudun ısıdan korunma mekanizmalarını bozmuştur. Sıcak çarpmalarında vücut ısısı 40 santigrad derecenin üzerine çıkar, metabolizma durur ve hızlı doku zararı gelişir. Sıklıkla aşırı sıcak dalgaları sırasında, iyi havalanamayan ve nemli binalarda yaşayan yaşlı hastalarda, yo un fiziksel aktivite sırasında görülür. Ayrıca sıcak yaz gününde, arabada kilitli olarak bırakılan çocuklarda da sıcak çarpması görülür. Son örnek ülkemiz insanını yakından ilgilendiriyor. Sıcak çarpması olan kişilerde terleme mekanizmaları bozuldu u için terleme olmaz ve cilt kurudur. Tedavi edilmemiş sıcak bitkinli i sıcak çarpmasına ilerlemişse aksine cilt nemlidir. Sıcak çarpmalarında hastanın bilinci giderek kapanır, nabız sayısı ve dolgunlu u azalır. Tedavi edilmezse daima ölümle sonuçlanır.
Sıcak çarpması belirtileri olan hasta için neler yapmalısınız?
1. Hastayı hızlıca sıcak ortamdan uzaklaştırınız, giysilerini çıkartınız ve üzerine ıslak havlular koyunuz.
2. Kliması maksimum serinli e ayarlanmış bir ambulans veya araçla, hastayı en kısa sürede hastaneye götürünüz. Hastanın durumu hakkında hastaneye mutlaka önceden bilgi veriniz! Çünkü bu hastalar için acil serviste buzlu su banyosu hazırlanması gerekir.
Çok Önemli Uyarılar!
1. Güneşin yakıcı etkilerinin yo un oldu u 11-16 saatleri arasında, uzun süre korunmasız olarak güneş altında kalmayınız ve sıcak ortamlarda egzersizden kaçınınız.
2. De erli varlıklarınız olan çocuk ve bebeklerinizi araçlarınızda bırakıp kısa süreli de olsa bir yere gitmeyiniz.
3. Çocu unuz okuldan eve servis aracıyla geliyorsa, servis şoförünü ortalama varış süresini aştı ında hemen arayıp, çocu unuz hakkında bilgi alınız. Görevlerinin bilincinde olan, güvenilir servis firmalarırıı tercih ediniz.
Sıcak dostlukların daima sizlerle birlikte olması dileğiyle...
Sıca a maruz kalmayla gelişen tehlikeleri hayatı tehdit edebilirlikleri bakımından üç ana grupta ele alabiliriz
1. Sıcak Krampları
2. Sıcak Bitkinli i
3. Sıcak Çarpması
Sıcak Krampları
Aşırı egzersizden sonra ve ço unlukla bacak kaslarında a rılı kramplar şeklinde kendini gösterir. Sıcak kramplarının nedeni pek bilinmiyor, ortaya çıkması için sıcak ortam da şart de il. Vücudun su-tuz da ılım dengesi bozulmuştur. Egzersiz sonucu gelişen sıvı kaybının, duyarlı kaslara etkisiyle ilişkili olabilir.
Sıcak krampları olan bir hasta ile karşılaşırsanız neler yapmalısınız?
1. Önce hastayı bulundu u ortamdan uzaklaştırınız. Mümkünse serin bir ortama alınız.
2. Hastayı yatırarak veya oturtarak dinlendiriniz. Böylece bacaklarındaki kramplar geçecektir.
3. A ızdan su veya sulandırılmış dengeli tuz solüsyonları vermek yararlı olacaktır. Sakın hastaya a ızdan tuz vermeyiniz.
Unutmayınız ki! Sıcak krampları uzun süre devam etmezler ve kalıcı bozukluk yapmazlar. Aşırı egzersizle yeniden ortaya çıkabilirler.
Sıcak Bitkinli i veya Baygınlı ı
Aşırı sıca a maruz kalma sonucu en sık karşılaşılan rahatsızlıktır. Aşırı terleme sonucu su-tuz kaybı ve sonuçta kan hacminin azalmasıyla şok gelişir. Sıklıkla güneş altında kat kat elbiselerle maç seyreden taraftar olarak adlandırılan meraklılarda görülür. Bu durumda terleme fazladır ancak ısı kaybı azdır. Kan hacminin azlı ıyla seyreden şok tipi gelişir. Cilt so uk-nemli ve yüz gri- soluktur. Baş dönmesi, göz kararması, çarpıntı ve bayılma hissi görülebilir. Bazen de baş a rısı ve bulantı eşlik edebilir. Hastanın a zından ölçülen ateşi ço unlukla normal veya biraz yüksektir.
Sıcak bitkinli i veya baygınlı ı belirtileri olan hasta için neler yapmalısınız?
1. Hastayı serin bir ortama götürünüz ve üzerindeki sıkı giysileri çıkartınız.
2. Hastayı sırtüstü yatırınız ve ayaklarını vücut seviyesinden 30 cm yükseltiniz.
3. Bilinci açıksa, su veya dengeli tuz solüsyonları içirilmelidir. Sakın! Bilinci kapalı hastaya a ızdan sıvı veya katı herhangi bir şey vermeyiniz.
Hastaların ço u, bu önlemlerle yaklaşık yarım saat içerisinde kendisine gelir. Belirtiler düzelmezse veya ilerlerse, hastayı mutlaka en yakın sa lık kuruluşuna götürünüz.
Sıcak Çarpması
Aşırı sıca a maruz kalmanın, en az görülen ve en dramatik sonucudur. Aşırı ısı, vücudun ısıdan korunma mekanizmalarını bozmuştur. Sıcak çarpmalarında vücut ısısı 40 santigrad derecenin üzerine çıkar, metabolizma durur ve hızlı doku zararı gelişir. Sıklıkla aşırı sıcak dalgaları sırasında, iyi havalanamayan ve nemli binalarda yaşayan yaşlı hastalarda, yo un fiziksel aktivite sırasında görülür. Ayrıca sıcak yaz gününde, arabada kilitli olarak bırakılan çocuklarda da sıcak çarpması görülür. Son örnek ülkemiz insanını yakından ilgilendiriyor. Sıcak çarpması olan kişilerde terleme mekanizmaları bozuldu u için terleme olmaz ve cilt kurudur. Tedavi edilmemiş sıcak bitkinli i sıcak çarpmasına ilerlemişse aksine cilt nemlidir. Sıcak çarpmalarında hastanın bilinci giderek kapanır, nabız sayısı ve dolgunlu u azalır. Tedavi edilmezse daima ölümle sonuçlanır.
Sıcak çarpması belirtileri olan hasta için neler yapmalısınız?
1. Hastayı hızlıca sıcak ortamdan uzaklaştırınız, giysilerini çıkartınız ve üzerine ıslak havlular koyunuz.
2. Kliması maksimum serinli e ayarlanmış bir ambulans veya araçla, hastayı en kısa sürede hastaneye götürünüz. Hastanın durumu hakkında hastaneye mutlaka önceden bilgi veriniz! Çünkü bu hastalar için acil serviste buzlu su banyosu hazırlanması gerekir.
Çok Önemli Uyarılar!
1. Güneşin yakıcı etkilerinin yo un oldu u 11-16 saatleri arasında, uzun süre korunmasız olarak güneş altında kalmayınız ve sıcak ortamlarda egzersizden kaçınınız.
2. De erli varlıklarınız olan çocuk ve bebeklerinizi araçlarınızda bırakıp kısa süreli de olsa bir yere gitmeyiniz.
3. Çocu unuz okuldan eve servis aracıyla geliyorsa, servis şoförünü ortalama varış süresini aştı ında hemen arayıp, çocu unuz hakkında bilgi alınız. Görevlerinin bilincinde olan, güvenilir servis firmalarırıı tercih ediniz.
Sıcak dostlukların daima sizlerle birlikte olması dileğiyle...
