photoshopc
New member
Orucu bozan şeyler iki kısma ayrılır. Birincisi: Orucu bozup da yalnız kazayı (güne gün) gerektiren şeyler İkincisi: Orucu bozup da hem kaza hem de kefareti (iki ay bir gün-61) gerektiren şeyler
Orucu Bozup Kaza ve Keffareti Gerektiren Şeyler
1. Oruçlu olduğunu bilerek yemek ve içmek (yenilip içilen şey ister gıda, ister ilâç olsun).
2. Oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmak.
Karı-kocadan biri ötekine zorla cinsel ilişkide bulunduğu takdirde zorla ilişkide bulunana kaza ve keffaret, kendisine zorla ilişkide bulunulan kişiye de kaza lâzım gelir.
3. Ağzına giren yağmur, kar ve doluyu kendi isteğiyle yutmak.
4. Sigara içmek, öd ağacı veya anber ile tütsülenip dumanını içeri çekmek.
5. Enfiye çekmek.
6. Buğday ve arpa tanesi yutmak.
7. Dışardan bir susam tanesi kadar bir şeyi alıp yutmak.
8. Yenmesi alışılmış olan çamur, kil ve kömür gibi şeyleri yemek. (Bazı kimseler bunları severek yerler.)
9. Az miktarda tuz yemek.
10. Karısının veya sevdiği bir kimsenin tükürüğünü yutmak. (Bundan zevk aldığı için kaza ve keffaret gerekir. Başkasının tükürüğünden iğrendiği için bundan keffaret gerekmez.)
11. Kan aldırdıktan veya sadece karısını öptükten sonra orucu bozulduğu kanaatiyle bile bile orucunu bozmak.
Ramazan ayında niyet ederek oruca başlayan kimse, saydığımız şeylerden birini bilerek ve özürsüz olarak yaparsa orucu bozulmuş olur. Bozulan bu orucu kaza etmesi ve kasten bozduğu için de keffaret tutması gerekir.
Orucu Bozup Yalnız Kazayı Gerektiren Şeyler
1. Pamuk ve kağıt gibi yenmesi mutad olmayan bir şey yutmak,
2. Bir defada çok miktarda tuz yemek,
3. Yenmesi mutad olmayan zeytin çekirdeği yemek. Yenmesi alışılmış olan çekirdeği yemek ise keffareti gerektirir.
4. Taş, toprak, demir, altın ve gümüş gibi şeyleri yutmak.
5. İçi olmayan ceviz ve badem yutmak. (Bunların içi olanları yenildiği takdirde keffaret gerekir)
6. Burnuna ilaç çekmek.
Bu, Ebu Hanife'nin görüşüdür. Buna göre; tedavî maksadıyla iğne yaptırmak orucu bozar ve kazayı gerektirir. Çünkü iğne vasıtasıyla vücuda verilen ilâç iç kısımlara kadar ulaşmaktadır.
İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed'e göre; tabiî olan yollar dışında vücudun başka tarafından açılan bir yoldan içeri giden ilâç orucu bozmadığı için iğne yaptırmakla oruç bozulmaz. Çünkü vücuda verilen ilâç ağız gibi tabiî bir yoldan değil, deriden açılan başka bir yoldan verilmektedir.
Ancak, ibadetlerde ihtiyatlı hareket etmek esas olduğundan Ramazanda iğne yaptırmak zorunda olan kimse bunu mümkünse iftardan sonra yaptırmalıdır.
Bu mümkün olmaz da gündüz iğne yaptırmak zorunda kalırsa, İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed'in görüşlerini esas alarak orucuna devam eder ve bu orucunu daha sonra kaza etmesi gerekmez.
7. Ağzına aldığı boyalı iplik gibi şeylerin boyası ile rengi değişen tükürüğü yutmak.
8. Boğazına kaçan kar veya yağmuru kendi isteği olmayarak yutmak. (Kendi isteği ile yutarsa keffaret gerekir.)
9. Zorlama ile oruç bozmak.
10. Dişleri arasında nohut tanesi kadar kalan yemek kırıntısını yutmak.
11. Abdest esnasında ağzına ve burnuna su alırken kendi elinde olmayarak boğazına su kaçmak.
12. Unutarak yeyip içtikten sonra orucunun bozulduğunu zannederek yeyip içmek.
13. Ağız dolusu kusmak. (Kendi isteği ile).
14. Ağız dolusu gelen veya kendi isteğiyle getirdiği kusuntuyu mideye geri çevirmek.
15. Kendi isteği ile içine veya genzine duman çekmek. Kendi isteği ile olmazsa oruç bozulmaz. (İçeri çekilen duman sigara dumanı olursa keffaret gerekir.)
16. Güneş batmadığı halde-battı zannederek-iftar etmek.
17. İmsak vakti geçtiği halde daha vakit vardır zannederek yemek.
18. Cinsel ilişki dışında kadına dokunmak veya öpmek sonucu boşalmak.
19. Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak. (Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak sadece kazayı gerektirir.)
20. Ramazan orucuna niyet etmiyerek yeyip içmek. (Keffaret, niyet edilerek başlanan orucu bilerek bozmaktan lâzım gelir. Oruca niyet edilmeyerek yeyip içtiği takdirde sadece o günün orucunu kaza eder.)
Ancak mazaretsiz olarak ramazan orucunu tutmamak büyük günahtır.
21. Misafir iken oruca başlayıp ikamete niyet ettikten sonra yemek.
22. Mukim iken oruca başlayıp sefer mesafesi yolculuğa niyet ederek bulunduğu yerin sınırlarını geçtikten sonra orucu bozmak.
Orucu Bozmayan Seyler
1. Oruçlu olduğunu unutarak; yemek ve içmek.
Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur:
"Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, (sakın) bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir."
Unutarak yeyip içerken oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzını boşaltıp yıkar ve oruca devam eder. Oruçlu olduğunu hatırladıktan sonra boğazından aşağıya bir şey geçerse orucu bozulur. Bir kimse unutarak yiyen bir oruçluyu gördüğünde eğer güçlü kuvvetli olup oruca dayaniblen bir kişi ise, oruçlu olduğunu kendisine hatırlatır, zayıf ve güçsüz bir kişi ise hatırlatmaz.
2. Bir suya dalıp kulağına su kaçmak.
3. Kendi isteği olmayarak boğazına toz ve duman girmek.
4. Kendi isteği olmayarak kusmak.
5. Kendiliğinden içeriden gelen kusuntu yine kendiliğinden içeriye gitmek.
6. Uyurken ihtilâm olmak (yani uyurken cünüplük hali meydana gelmek.)
7. Dokunma ve öpme olmadan sadece bakmak veya düşünmek sebebiyle boşalmak.
8. Karısını sadece öpmek.
9. Geceleyin cünüp olduğu halde sabaha kadar yıkanmayıp gündüz yıkanmak.
10. Dişleri arasında sahur yemeğinden kalan nohut miktarından az olan kırıntıyı yutmak.
11. Ağzındaki tükrüğü yutmak. Ağzından dışarı çıkıp tamamen ayrılan tükrüğü tekrar yutmak orucu bozar.
12. Ağzına gelen balgamı yutmak.
13. Kafasından burnuna gelen akıntıyı içine çekip yutmak.
14. Ağzına aldığı (meselâ dişine koyduğu) ilâcın tadı boğazına varmak.
15. Erkeğin tenasül organına ilâç veya su akıtmak.
16. Göze ilâç damlatmak.
17. Kan aldırmak.
18. Gözlerine sürme çekmek.
Oruçluya Mekruh Olan Şeyler:
Bir şeyi dilinin ucuyla gereksiz yere tatmak (sinirli bir kocanın karısı, eşinin kızacağından korkuyorsa yemeğin tuzuna bakabilir);
lüzumsuz yere bir şey çiğnemek (ufak çocuğu için bir şeyi çiğnemesi gereken bir kadın oruç tutmayan başka birini bulamazsa kendisi çiğneyebilir);
kendisinden emin olmayan bir kişinin hanımını öpmesi, boynuna sarılması veya kucağına alması; tükürüğü ağızda biriktirip yutmak; kan aldırmak.
Oruçluya Mekruh Olmayan Şeyler
Misk ve gül gibi bir şey koklamak; gözüne sürme çekmek; bıyığına yağ sürmek; zayıf düşmeyecekse, kan aldırmak; misvak kullanmak, ağzı fırça ile yıkamak; ağza su alıp gargara yapmak; burnuna su çekmek; nefsinden emin olmak ve ileri derecede olmamak şartıyla öpmek ve sarılmak; serinlemek ve harareti gidermek için duş almak veya ıslak beze sarınmak.
Oruç Tutmamayı Mübah Kılan Özürler:
Kur'an-ı Kerim'de
"Ey iman edenler!. Sizden evvelki (ümmet)lere yazıldığı gibi, sizin üzerinize de oruç yazıldır (farz kılındı). Ta ki korunasınız. (O Ramazan ayı) sayılı günlerdir. Artık sizden kim hasta yahut yolcu olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde (tutar). İhtiyarlığından veya şifa ümidi olmayan hastalığından dolayı (oruç tutmaya) gücü yetmeyenler üzerine de bir yoksul doyumu fidye (lâzımdır). Bununla beraber kim gönül isteği ile bir hayır yaparsa, işte bu onun için daha hayırlıdır. Oruç tutmanız sizin hakkınızda (fidye vermenizden) hayırlıdır; bilirseniz" (el-Bakara, 2/183-184)
hükmü beyan buyurulmuştur. Dikkat edilirse, hangi hallerin oruç tutmamayı mübah kıldığı nasla belirtilmiştir.
I) Hasta Olmak: Mükellef, hastalık sebebiyle nefsinin telef olmasından veya bir azasını kaybetmekten korkarsa, oruç tutmaz. İmam Merginani "Hastalığın artması veya uzaması bazen ölüme götürebilir. Bu durumda ondan sakınmak (artmasından veya uzamasından kaçınmak) gerekir" diyerek konunun hassasiyetine işaret eder. Hastalık, tecrübe veya mümin bir mütehassıs doktorun teşhisiyle kesinlik kazanır.
2) Sefere çıkmak (Yolculuk): Ramazan ayında sefere çıkacak olan bir mükellef, geceden oruca niyet etmeyebilir. Bu mübahdır ve nasla sabittir.
3) İhtiyar) Olmak: Oruç tutmaya gücü yetmeyen ihtiyar kimse iftar eder ve her gün için bir yoksula fidye verir. İmam Merginani "Bu hususta asıl olan Allahu Teâlâ (c.c)'nın "Oruç tutmaya gücü yetmeyenler üzerine de bir yoksul doyumu fidye vermek lâzım gelir" hükmüdür. Şayet oruç tutmaya gücü yeterse, fidye batıl olur. Çünkü fidyenin oruç yerini tutabilmesinin şartı, acizliğin devam etmesidir".
İhtiyarlık, ölüme kadar hergün kuvveti noksanlaşan kimsedir ki, bunlar tekrar kuvvet bulmadan vefat ederler.. Bu durumda olan kimseler, dilerlerse fidyelerini Ramazan-ı Şerif ayının başında, bir defada verirler. İsterlerse bunu ayın sonuna bırakırlar. Fidye verdikten sonra oruç tutmaya gücü yeter hale gelirse, vermiş olduğu fidyenin hükmü geçersiz olur. Bu kimsenin önceden tutamamış olduğu oruçlarını kaza etmesi gerekir" diye kaydedilir.
4) Hayız ve Nifas Hali: Hayız ve nifas halindeki kadınların oruç tutmaları haramdır. Hz. Âişe (r.anha) validemiz, "Bizlerden birisi Resul-u Ekrem (s.a.s) zamanında, hayızdan temizlendikten sonra orucunu kaza eder, namazı ise kaza etmezdi" (Fethül-Kadir, I,114) buyurduğu sabittir. Dolayısıyle hayız ve nifas halindeki kadınlar, o hal içerisinde iken oruç tutamazlar. Daha sonra geçirdikleri günleri (temizlendikten sonra) kaza ederler.
5) Hamilelik ve Çocuk Emzirmek: Dürrü'l-Muhtar'da: "Zann-ı galip ile, kendi hayatından veya çocuğunun hayatından korkan hamile yahut zahirü'r rivayeye göre, anne olsun, süt anne olsun emzikli kadın oruç tutmayabilir" (İbn Âbidin, IV, 338) hükmü kayıtlıdır. Esas olan; gerek hamile, gerek çocuk emziren kadınların, kendi nefislerinin veya çocuklarının helâk olma tehlikesinin bulunmasıdır. Nitekim Fetevay-ı Hindiyye'de: "Hâmile olan veya çocuk emziren kadınlar; gerek kendi nefislerinden, gerekse çocuklarının helâk olmasından korkarlarsa oruç tutmayabilirler veya iftar edebilirler. Bu durumdaki kadınlara keffaret gerekmez, daha sonra oruçlarını kaza ederler" denilmektedir (A.g.e., I, 207).
6) Helak Olma Korkusu: Ramazan ayında, düşmanla savaşacağını bilen ve oruç tuttuğu takdirde zayıf düşerek gerektiği gibi savasamayacagindan endişe edenler oruç tutmayabilir.
ORUÇ İLE İLGİLİ SORULAN SORULAR ve CEVAPLARI
Sual: Bir hasta, ilaç alarak, orucunu bozsa, kefaret gerekir mi?
CEVAP Dinin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca, yalnız kaza gerekir.
Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi?
CEVAP İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon hâlinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir.
Sual: Orucunu bir mazeretle bozan hastaya kefâret mi, yoksa kazâ mı gerekir?
CEVAP Dînimizin bildirdiği bir özürle orucunu bozan hasta, o gün yediği orucu daha sonra uygun bir günde kazâ eder. Kefâret lâzım olmaz.
Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefâret mi gerekir?
CEVAP Hayır kefâret gerekmez, kazâ gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur ve kazâ lâzım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefâret gerektirmez.
Sual: Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan kimse, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir?
CEVAP Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir. (Hidâye)
Sual: Bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
CEVAP Doktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir.
Sual: Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefâret gerekir mi?
CEVAP Oruçlu olduğunu unutarak yiyen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kazâ lâzım olur, kefâret lâzım olmaz. Eğer oruçlu olduğunu unutarak yedikten sonra, unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği hâlde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kazâ, hem de kefâret lâzım olur.
Sual: Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefâret gerekir mi?
CEVAP Ramazan ayında mazeretsiz oruç tutmamak harâmdır, büyük günâhtır. Önce tutulmayan oruçlar için tevbe edilir. Sonra gününe gün yanî kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kazâ orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kazâ orucu tutar. Bu oruçlara kefâret gerekmez. Kefâret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezâsıdır.
Sual: Omuzlarım ağrılar şiddetleşti. Doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne orucu bozar mı? Bozarsa gününe gün mü tutulacak yoksa kefaret orucu mu tutulacak?
CEVAP İğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar kaza gerekir, yani gününe gün tutulur, kefaret gerekmez.
Sual: Omuz ve sırt ağrılarından dolayı krem kullanıyorum. Bunun oruca bir zararı olur mu?
CEVAP Hiç bir krem orucu bozmaz.
Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest bozulur, oruç bozulur mu?
CEVAP Kan ağızdan dışarı çıkarsa bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz.
Sual: Harama bakmak, gıybet etmek, kötü söz söylemek, caiz olmayan şeyleri dinlemek, bunların orucun faziletine bir mahzuru var mı?
CEVAP Dediğiniz şeylerin hepsi orucun sevabını azaltır, fakat orucu bozmaz. Yalan söyleyen, harama bakan da öyle. Demek ki orucu bozan şeylerle, orucun sevabını gideren şeyler farklıdır.
Sual: Masturbasyon yapmak sadece kaza gerektiğini yazdınız. Benim aklıma göre
kasten orucu bozuyor, kefaret gerekir diyorum. Hangi kitapta kaza gerektiği yazılıdır?
CEVAP Masturbasyon, yalnız kaza lâzım olduğu, Fetavai- Hindiyye, Bahrürraik ve
Dürr-ül-muhtâr kitaplarında yazılıdır. Kefaret gerekir diye hiç bir kitapta yoktur. Akıl ile din olmaz. Dinde nakil şarttır.
Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
CEVAP Bozulmadı.
Sual: Gündüz uyurken ihtilam olmuşum, orucum bozuldu mu?
CEVAP Gündüz ihtilam olunca da oruç bozulmuş olmaz.
Sual: Oruçlu iken gusl ederken, gargara yapınca, mutlaka boğazıma su kaçtı gibi his ediyorum, belki vesvese de olabilir. Ama, bana, gargara yapınca kaçmaması imkansız gibi geliyor. Ne yapmam gerekir?
CEVAP Oruçlu iken gargara yapılmaz,
Sual: Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
Soru: İmsak vakti çok yemek yiyorum. İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu?
CEVAP Bozulmaz. Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz.
Soru: Oruçlu iken burnumuza su çektik ve genzimizden geçip ağzımızdan çıktı ama yutmadık, oruç bozuldu mu?
CEVAP Evet bozuldu. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genize ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir.
Soru: Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP Ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz.
Sual: Hayzlı kadın o gün yiyip içebiliyor mu, sadece su içer gün boyu birşey yemez diye bir söylenti var?
CEVAP Bunların aslı yoktur. Her şey yiyip içebilir. Ama başkalarının gözü önünde yiyip içmemelidir.
Sual: Amerikadan yola çıkıyorum. Gece yolculuğu yapacağım. Sahur vaktinde uçakta olacağım, hangi ülkeye göre imsak vaktini esas alacağım. Evim Hollandada. Eve dönünce Hollanda'nın iftar vaktini mi esas alacağım?
CEVAP Çıktığınız ülkenin yani Amerikanın imsak vakti esas alınır. Gittiğiniz yerin de iftar vakti esas alınır. Yani Hollandanın. Güneş batmadan iftar edilmez.
Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan buharı teneffüs etmek oruca zarar verir mi ?
CEVAP Normal su buharı zarar vermez.
Sual: Ramazan ayı içerisinde bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa 61 gün oruç tutmaları mı gerekir?
CEVAP Oruca zarar vermez. Akşama kadar cünüp durulsa yine oruca zarar vermez. [Yani oruçları devam eder, bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz.] Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir.
Sual: Eldeki yarıklara krem sürmek, cildi yumuşatmak için krem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Şeker hastalarının iğne yaptırması orucu bozar mı?
CEVAP Hangi iğne olursa olsun, enjeksiyon yapmak orucu bozar.
Sual: Göz damlasının oruca zararı var mı? Lens te ıslakken (Kendi özel sıvısının ıslaklığı) göze takılıyor. Birşey olur mu?
CEVAP Göz damlası orucu bozmaz.
Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor bu durumun oruca zararı olur mu?
CEVAP Hayır olmaz.
Sual: Ciltde bulunan hastalığa örneğin mantara sürülen krem oruca zarar verir mi?
CEVAP Hayır vermez.
Sual: Hanefi mezhebine göre "tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda kan olursa" abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu?
CEVAP Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz.
Sual: Sinüzitten muzdarib bir hasta oruçlu iken burnuna ilac koyabilir mi? (püskürtülen cinsinden bir ilaç)
CEVAP Oruç bozulur.
Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu?
CEVAP Bozulmaz.
Sual: Çocuğunu emziren bir anne oruç tutabilir mi?
CEVAP Eğer çocuğa zarar verecekse. kendine bir zararı dokunacaksa, tutmaz, iyi olduğu zaman kaza eder. Çocuğa zararı olmayacaksa tutar. Bunu da müslüman namaz kılan bir doktor bilir. Yani o çocuğa zarar gelir oruç tutma derse tutulmaz, zararı olmaz tut derse tutulur.
Sual: Oruçlu iken gusl abdesti almak caiz midir? Orucu bozar mı?
CEVAP Guslederken su içine oturulmazsa zararı olmaz. Oruçlu iken yıkanmakta da mahzur yoktur.
Sual: Ramazanda sabah kalktım işe gittim. Öğle namazı için mescide gitmeden evvel tuvalet ihtiyacımı gidermek için tuvalete girdim. İç çamaşırımda meni kalıntıları gördüm. Rüya gördüğümü kesinlikle hatırlamıyorum. Oruçlu idim. Ne yapacağımı bilemedim. Akşama kadar abdest alamadım. İşi bırakıp da eve gidemedim. Şimdi benim orucum zarara uğradı mı uğramadı mı? Kefaret mi yoksa kaza mı gerekiyor?
CEVAP Önce meni olup olmadığı önemli. Diyelim ki meni ise, yani rüyayı hatırlamasanız da şehvetle meni gelmişse, cünüp oldunuz. Cünüp durmak haram ise de, orucu bozmaz. Oruç bozulmadığına göre, siz orucu değil, namazı düşünmeniz gerekirdi. Namazlar ne oldu? Namaz kılmamak çok büyük günahtır.
Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz firçalamak orucu bozar mı?
CEVAP Macunsuz firçalamakta mahzur yoktur. Macunlu firçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur. Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir.
Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mıdır?
CEVAP Şafiide orucu bozar, hanefide bozmaz.
Sual: Buruna ilaç sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Katı ilaç bozmaz, sıvı ilaç bozar. (sıvı ilaç damlatıldığı için)
Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı?
CEVAP Hiç birisi bozmaz.
Sual: Dudaktaki teri veya yaşlığı yalayıp yutmak orucu bozar mı?
CEVAP Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozmaz. Abdest aldıktan sonra ağızdaki yaşlığı yutmak da bozmaz.
Sual: Hanımımı öptüm orucum bozuldu mu?
CEVAP Öpmek orucu bozmaz. Cünüp olma ihtimali varken öpüşmek mekruh olur. Öpüşürken meni gelirse cünüp olunur ve oruç bozulur. Meninin dışındaki akıntılar, mezi, vedi denilen akıntılar, erkeği de kadını da cünüp etmez. Cünüp etmeyince oruç da bozulmaz.
Sual: Yıkanırken kulağıma sabunlu su kaçtı, orucum bozuldu mu?
CEVAP Bozulmadı.
Sual: Denize girince oruç bozuluyor değil mi?
CEVAP Denize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçtığı için oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz.
Soru: İftar için yiyecek birşeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu?
CEVAP Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz.
Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi?
CEVAP Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar.
Sual: Traş olurken kanayan yere kan taşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 05.10 geçiyor olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktımki saat 06.10 çok üzüldüm. Orucum bozuldu mu?
CEVAP Evet bozuldu. Sizin kasdınız olmadığı için sadece kaza gerekir.
Sual: Astım hastası bir kimse hastalığından dolayı ilaç kullanma mecburiyeti doğunca ilacı kullanınca oruç bozuluyor mu? Kaza veya kefaret gerekiyor mu?
CEVAP Evet bozuluyor. Sadece kaza gerekir.
Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap veriliyor, fitil veriliyor. Bunlar guslü gerektirir mi, orucu bozar mı?
CEVAP Genelde guslü gerektirmez. Çok hassas olanlarda zevk almaya sebep olursa gerektirebilir. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur. Yaş parmak girse oruç bozulur.
Sual: Salı günü kaza orucu tutmak için pazartesi akşamı saat 24.00 te kaza orucu niyeti ile yemek yedim ertesi gün niyet etmediğimi hatırladım bu kaza orucu sahih oldu mu?
CEVAP Kaza orucuna niyetin ilk vakti, akşam ezanından başlar, imsak vaktine kadar devam eder. Siz gece niyet ettiğinize göre orucunuz sahihtir.
Sual: Kaza orucu tutarken en son tutamadığım ramazan orucuna diye niyetlenmem yeterli mi?
CEVAP Evet yeterlidir.
Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su cerahat ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girer mi yani bu durum orucu bozar mı?
CEVAP Orucu bozmaz.
Sual: Sağlık ocağında kulak yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP Suyun içine bir ilaç konuyor, konmazsa orucu bozmaz. Konursa bozar.
Sual: Akşam yemek yerken yarın oruc tutayım diye kalbinden geçirmiş hatta hanımına da söylemiş ama diliyle de niyet etmeyi unutmuş. Şimdi oruca devam mı edecek?
CEVAP Yarın tutmaya akşamdan karar vermişse, yani gece yemeğe kalksam da kalkmasam da yarın oruç tutacağım diye düşünmüşse, niyet etmiş olur. Yemek yemesi veya gece kalkması şart değildir.
Sual: Kaza orucuna niyet eden birisi öğleden önce isteyerek bozarsa bile kefaret gerekmez diye biliyorum. Hükmünü bildirir misiniz?
CEVAP Evet öyle. Fakat özürsüz bozunca günah işlemiş olur. Öğleden sonra da bozsa aynıdır.
CEVAP Çok iyi olmuş.Tekrar tutması gerekmez. Fakat imsakiye saklamasa da ilk kazaya kalan diyerek de tutabilirdi. Namazları da öyle kaza etmek gerekir. İlk kılınan kılınınca ondan sonraki ilk olur.
Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa oruca zararı olur mu?
CEVAP Bozulur.
Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar. Bunun oruca bir zararı var mıdır?
CEVAP Hayır oruca zararı olmaz
Sual: Oruçlu iken kulaktan kulak damlası dökersek oruç bozulur mu?
CEVAP Evet bozulur, göze damla bozmaz da kulağa damla orucu bozar.
Sual: Ben diabet hastasıyım ve oruç tutacağım inşallah. Benim sorum kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? Yani kan dediğim şırınga filan değil belki 3 damla. Çünki iş için yoldayım ve şekerimin düşmemesi icab ediyor.
CEVAP Kan aldırmak orucu bozmaz.
Sual: Arı sokarsa oruç bozulur mu?
CEVAP Bozulmaz.
Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz. Tentürdiyot gibidir.
Sual: Sigara dumanı az da olsa, teneffüs edilince orucu bozar mı?
CEVAP Zaruretsiz teneffüs edilince bozar.
Sual: Bir odada ne kadar sigara dumanı olursa orucu bozar?
CEVAP Rahatsız edecek kadar duman varsa oruç bozulur.
Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da adet görse, kaza mı lazımdır?
CEVAP Kaza lazımdır.
Sual: Viks ve başka merhem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı?
CEVAP Sigara dumanı gibi orucu bozar.
Sual: Astımlıya kriz halinde verilen ilaç, keffareti gerektirir mi?
CEVAP Gerektirmez. Hastalık özrüdür, kaza gerekir.
Sual: Şekersiz ciklet çiğnemek orucu bozar mı?
CEVAP Mekruhtur. Çiğnememelidir. Günümüzdeki sakızları çiğnemek, daha önceden çiğnenmiş bile olsa orucu bozar. (harama yakin mekruh oldugu icin)
Sual: Oksijen gazı, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz
Sual: Takvime göre, sahuru yanlışlıkla 10 dakika geciktirdim. Orucum sahih oldu mu?
CEVAP Kaza gerekir.
Sual: Dayanamayıp orucunu bozana kaza mı gerekir?
CEVAP Dayanamıyana, kaza gerekir.
Sual: Oruç bozulunca (Benim oruca el-Fatiha) demek günah mıdır?
CEVAP Evet. Fatihaya hakaret olur.
Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu?
CEVAP Yutulmadıkça bozulmaz.
Sual: Burnu kanayıp, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu?
CEVAP Evet.
Sual: Kulağı pamukla veya su ile temizlemek, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı?
CEVAP Hayır.
Sual: Kulağa kaçan sabunlu su, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
ALINTI ve DERLEMEDIR
diyanet.gov.tr
Yusuf Kerimoglu
www.ravda.net
Orucu Bozup Kaza ve Keffareti Gerektiren Şeyler
1. Oruçlu olduğunu bilerek yemek ve içmek (yenilip içilen şey ister gıda, ister ilâç olsun).
2. Oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmak.
Karı-kocadan biri ötekine zorla cinsel ilişkide bulunduğu takdirde zorla ilişkide bulunana kaza ve keffaret, kendisine zorla ilişkide bulunulan kişiye de kaza lâzım gelir.
3. Ağzına giren yağmur, kar ve doluyu kendi isteğiyle yutmak.
4. Sigara içmek, öd ağacı veya anber ile tütsülenip dumanını içeri çekmek.
5. Enfiye çekmek.
6. Buğday ve arpa tanesi yutmak.
7. Dışardan bir susam tanesi kadar bir şeyi alıp yutmak.
8. Yenmesi alışılmış olan çamur, kil ve kömür gibi şeyleri yemek. (Bazı kimseler bunları severek yerler.)
9. Az miktarda tuz yemek.
10. Karısının veya sevdiği bir kimsenin tükürüğünü yutmak. (Bundan zevk aldığı için kaza ve keffaret gerekir. Başkasının tükürüğünden iğrendiği için bundan keffaret gerekmez.)
11. Kan aldırdıktan veya sadece karısını öptükten sonra orucu bozulduğu kanaatiyle bile bile orucunu bozmak.
Ramazan ayında niyet ederek oruca başlayan kimse, saydığımız şeylerden birini bilerek ve özürsüz olarak yaparsa orucu bozulmuş olur. Bozulan bu orucu kaza etmesi ve kasten bozduğu için de keffaret tutması gerekir.
Orucu Bozup Yalnız Kazayı Gerektiren Şeyler
1. Pamuk ve kağıt gibi yenmesi mutad olmayan bir şey yutmak,
2. Bir defada çok miktarda tuz yemek,
3. Yenmesi mutad olmayan zeytin çekirdeği yemek. Yenmesi alışılmış olan çekirdeği yemek ise keffareti gerektirir.
4. Taş, toprak, demir, altın ve gümüş gibi şeyleri yutmak.
5. İçi olmayan ceviz ve badem yutmak. (Bunların içi olanları yenildiği takdirde keffaret gerekir)
6. Burnuna ilaç çekmek.
Bu, Ebu Hanife'nin görüşüdür. Buna göre; tedavî maksadıyla iğne yaptırmak orucu bozar ve kazayı gerektirir. Çünkü iğne vasıtasıyla vücuda verilen ilâç iç kısımlara kadar ulaşmaktadır.
İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed'e göre; tabiî olan yollar dışında vücudun başka tarafından açılan bir yoldan içeri giden ilâç orucu bozmadığı için iğne yaptırmakla oruç bozulmaz. Çünkü vücuda verilen ilâç ağız gibi tabiî bir yoldan değil, deriden açılan başka bir yoldan verilmektedir.
Ancak, ibadetlerde ihtiyatlı hareket etmek esas olduğundan Ramazanda iğne yaptırmak zorunda olan kimse bunu mümkünse iftardan sonra yaptırmalıdır.
Bu mümkün olmaz da gündüz iğne yaptırmak zorunda kalırsa, İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed'in görüşlerini esas alarak orucuna devam eder ve bu orucunu daha sonra kaza etmesi gerekmez.
7. Ağzına aldığı boyalı iplik gibi şeylerin boyası ile rengi değişen tükürüğü yutmak.
8. Boğazına kaçan kar veya yağmuru kendi isteği olmayarak yutmak. (Kendi isteği ile yutarsa keffaret gerekir.)
9. Zorlama ile oruç bozmak.
10. Dişleri arasında nohut tanesi kadar kalan yemek kırıntısını yutmak.
11. Abdest esnasında ağzına ve burnuna su alırken kendi elinde olmayarak boğazına su kaçmak.
12. Unutarak yeyip içtikten sonra orucunun bozulduğunu zannederek yeyip içmek.
13. Ağız dolusu kusmak. (Kendi isteği ile).
14. Ağız dolusu gelen veya kendi isteğiyle getirdiği kusuntuyu mideye geri çevirmek.
15. Kendi isteği ile içine veya genzine duman çekmek. Kendi isteği ile olmazsa oruç bozulmaz. (İçeri çekilen duman sigara dumanı olursa keffaret gerekir.)
16. Güneş batmadığı halde-battı zannederek-iftar etmek.
17. İmsak vakti geçtiği halde daha vakit vardır zannederek yemek.
18. Cinsel ilişki dışında kadına dokunmak veya öpmek sonucu boşalmak.
19. Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak. (Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak sadece kazayı gerektirir.)
20. Ramazan orucuna niyet etmiyerek yeyip içmek. (Keffaret, niyet edilerek başlanan orucu bilerek bozmaktan lâzım gelir. Oruca niyet edilmeyerek yeyip içtiği takdirde sadece o günün orucunu kaza eder.)
Ancak mazaretsiz olarak ramazan orucunu tutmamak büyük günahtır.
21. Misafir iken oruca başlayıp ikamete niyet ettikten sonra yemek.
22. Mukim iken oruca başlayıp sefer mesafesi yolculuğa niyet ederek bulunduğu yerin sınırlarını geçtikten sonra orucu bozmak.
Orucu Bozmayan Seyler
1. Oruçlu olduğunu unutarak; yemek ve içmek.
Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur:
"Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, (sakın) bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir."
Unutarak yeyip içerken oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzını boşaltıp yıkar ve oruca devam eder. Oruçlu olduğunu hatırladıktan sonra boğazından aşağıya bir şey geçerse orucu bozulur. Bir kimse unutarak yiyen bir oruçluyu gördüğünde eğer güçlü kuvvetli olup oruca dayaniblen bir kişi ise, oruçlu olduğunu kendisine hatırlatır, zayıf ve güçsüz bir kişi ise hatırlatmaz.
2. Bir suya dalıp kulağına su kaçmak.
3. Kendi isteği olmayarak boğazına toz ve duman girmek.
4. Kendi isteği olmayarak kusmak.
5. Kendiliğinden içeriden gelen kusuntu yine kendiliğinden içeriye gitmek.
6. Uyurken ihtilâm olmak (yani uyurken cünüplük hali meydana gelmek.)
7. Dokunma ve öpme olmadan sadece bakmak veya düşünmek sebebiyle boşalmak.
8. Karısını sadece öpmek.
9. Geceleyin cünüp olduğu halde sabaha kadar yıkanmayıp gündüz yıkanmak.
10. Dişleri arasında sahur yemeğinden kalan nohut miktarından az olan kırıntıyı yutmak.
11. Ağzındaki tükrüğü yutmak. Ağzından dışarı çıkıp tamamen ayrılan tükrüğü tekrar yutmak orucu bozar.
12. Ağzına gelen balgamı yutmak.
13. Kafasından burnuna gelen akıntıyı içine çekip yutmak.
14. Ağzına aldığı (meselâ dişine koyduğu) ilâcın tadı boğazına varmak.
15. Erkeğin tenasül organına ilâç veya su akıtmak.
16. Göze ilâç damlatmak.
17. Kan aldırmak.
18. Gözlerine sürme çekmek.
Oruçluya Mekruh Olan Şeyler:
Bir şeyi dilinin ucuyla gereksiz yere tatmak (sinirli bir kocanın karısı, eşinin kızacağından korkuyorsa yemeğin tuzuna bakabilir);
lüzumsuz yere bir şey çiğnemek (ufak çocuğu için bir şeyi çiğnemesi gereken bir kadın oruç tutmayan başka birini bulamazsa kendisi çiğneyebilir);
kendisinden emin olmayan bir kişinin hanımını öpmesi, boynuna sarılması veya kucağına alması; tükürüğü ağızda biriktirip yutmak; kan aldırmak.
Oruçluya Mekruh Olmayan Şeyler
Misk ve gül gibi bir şey koklamak; gözüne sürme çekmek; bıyığına yağ sürmek; zayıf düşmeyecekse, kan aldırmak; misvak kullanmak, ağzı fırça ile yıkamak; ağza su alıp gargara yapmak; burnuna su çekmek; nefsinden emin olmak ve ileri derecede olmamak şartıyla öpmek ve sarılmak; serinlemek ve harareti gidermek için duş almak veya ıslak beze sarınmak.
Oruç Tutmamayı Mübah Kılan Özürler:
Kur'an-ı Kerim'de
"Ey iman edenler!. Sizden evvelki (ümmet)lere yazıldığı gibi, sizin üzerinize de oruç yazıldır (farz kılındı). Ta ki korunasınız. (O Ramazan ayı) sayılı günlerdir. Artık sizden kim hasta yahut yolcu olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde (tutar). İhtiyarlığından veya şifa ümidi olmayan hastalığından dolayı (oruç tutmaya) gücü yetmeyenler üzerine de bir yoksul doyumu fidye (lâzımdır). Bununla beraber kim gönül isteği ile bir hayır yaparsa, işte bu onun için daha hayırlıdır. Oruç tutmanız sizin hakkınızda (fidye vermenizden) hayırlıdır; bilirseniz" (el-Bakara, 2/183-184)
hükmü beyan buyurulmuştur. Dikkat edilirse, hangi hallerin oruç tutmamayı mübah kıldığı nasla belirtilmiştir.
I) Hasta Olmak: Mükellef, hastalık sebebiyle nefsinin telef olmasından veya bir azasını kaybetmekten korkarsa, oruç tutmaz. İmam Merginani "Hastalığın artması veya uzaması bazen ölüme götürebilir. Bu durumda ondan sakınmak (artmasından veya uzamasından kaçınmak) gerekir" diyerek konunun hassasiyetine işaret eder. Hastalık, tecrübe veya mümin bir mütehassıs doktorun teşhisiyle kesinlik kazanır.
2) Sefere çıkmak (Yolculuk): Ramazan ayında sefere çıkacak olan bir mükellef, geceden oruca niyet etmeyebilir. Bu mübahdır ve nasla sabittir.
3) İhtiyar) Olmak: Oruç tutmaya gücü yetmeyen ihtiyar kimse iftar eder ve her gün için bir yoksula fidye verir. İmam Merginani "Bu hususta asıl olan Allahu Teâlâ (c.c)'nın "Oruç tutmaya gücü yetmeyenler üzerine de bir yoksul doyumu fidye vermek lâzım gelir" hükmüdür. Şayet oruç tutmaya gücü yeterse, fidye batıl olur. Çünkü fidyenin oruç yerini tutabilmesinin şartı, acizliğin devam etmesidir".
İhtiyarlık, ölüme kadar hergün kuvveti noksanlaşan kimsedir ki, bunlar tekrar kuvvet bulmadan vefat ederler.. Bu durumda olan kimseler, dilerlerse fidyelerini Ramazan-ı Şerif ayının başında, bir defada verirler. İsterlerse bunu ayın sonuna bırakırlar. Fidye verdikten sonra oruç tutmaya gücü yeter hale gelirse, vermiş olduğu fidyenin hükmü geçersiz olur. Bu kimsenin önceden tutamamış olduğu oruçlarını kaza etmesi gerekir" diye kaydedilir.
4) Hayız ve Nifas Hali: Hayız ve nifas halindeki kadınların oruç tutmaları haramdır. Hz. Âişe (r.anha) validemiz, "Bizlerden birisi Resul-u Ekrem (s.a.s) zamanında, hayızdan temizlendikten sonra orucunu kaza eder, namazı ise kaza etmezdi" (Fethül-Kadir, I,114) buyurduğu sabittir. Dolayısıyle hayız ve nifas halindeki kadınlar, o hal içerisinde iken oruç tutamazlar. Daha sonra geçirdikleri günleri (temizlendikten sonra) kaza ederler.
5) Hamilelik ve Çocuk Emzirmek: Dürrü'l-Muhtar'da: "Zann-ı galip ile, kendi hayatından veya çocuğunun hayatından korkan hamile yahut zahirü'r rivayeye göre, anne olsun, süt anne olsun emzikli kadın oruç tutmayabilir" (İbn Âbidin, IV, 338) hükmü kayıtlıdır. Esas olan; gerek hamile, gerek çocuk emziren kadınların, kendi nefislerinin veya çocuklarının helâk olma tehlikesinin bulunmasıdır. Nitekim Fetevay-ı Hindiyye'de: "Hâmile olan veya çocuk emziren kadınlar; gerek kendi nefislerinden, gerekse çocuklarının helâk olmasından korkarlarsa oruç tutmayabilirler veya iftar edebilirler. Bu durumdaki kadınlara keffaret gerekmez, daha sonra oruçlarını kaza ederler" denilmektedir (A.g.e., I, 207).
6) Helak Olma Korkusu: Ramazan ayında, düşmanla savaşacağını bilen ve oruç tuttuğu takdirde zayıf düşerek gerektiği gibi savasamayacagindan endişe edenler oruç tutmayabilir.
ORUÇ İLE İLGİLİ SORULAN SORULAR ve CEVAPLARI
Sual: Bir hasta, ilaç alarak, orucunu bozsa, kefaret gerekir mi?
CEVAP Dinin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca, yalnız kaza gerekir.
Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi?
CEVAP İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon hâlinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir.
Sual: Orucunu bir mazeretle bozan hastaya kefâret mi, yoksa kazâ mı gerekir?
CEVAP Dînimizin bildirdiği bir özürle orucunu bozan hasta, o gün yediği orucu daha sonra uygun bir günde kazâ eder. Kefâret lâzım olmaz.
Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefâret mi gerekir?
CEVAP Hayır kefâret gerekmez, kazâ gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur ve kazâ lâzım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefâret gerektirmez.
Sual: Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan kimse, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir?
CEVAP Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir. (Hidâye)
Sual: Bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
CEVAP Doktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir.
Sual: Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefâret gerekir mi?
CEVAP Oruçlu olduğunu unutarak yiyen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kazâ lâzım olur, kefâret lâzım olmaz. Eğer oruçlu olduğunu unutarak yedikten sonra, unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği hâlde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kazâ, hem de kefâret lâzım olur.
Sual: Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefâret gerekir mi?
CEVAP Ramazan ayında mazeretsiz oruç tutmamak harâmdır, büyük günâhtır. Önce tutulmayan oruçlar için tevbe edilir. Sonra gününe gün yanî kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kazâ orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kazâ orucu tutar. Bu oruçlara kefâret gerekmez. Kefâret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezâsıdır.
Sual: Omuzlarım ağrılar şiddetleşti. Doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne orucu bozar mı? Bozarsa gününe gün mü tutulacak yoksa kefaret orucu mu tutulacak?
CEVAP İğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar kaza gerekir, yani gününe gün tutulur, kefaret gerekmez.
Sual: Omuz ve sırt ağrılarından dolayı krem kullanıyorum. Bunun oruca bir zararı olur mu?
CEVAP Hiç bir krem orucu bozmaz.
Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest bozulur, oruç bozulur mu?
CEVAP Kan ağızdan dışarı çıkarsa bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz.
Sual: Harama bakmak, gıybet etmek, kötü söz söylemek, caiz olmayan şeyleri dinlemek, bunların orucun faziletine bir mahzuru var mı?
CEVAP Dediğiniz şeylerin hepsi orucun sevabını azaltır, fakat orucu bozmaz. Yalan söyleyen, harama bakan da öyle. Demek ki orucu bozan şeylerle, orucun sevabını gideren şeyler farklıdır.
Sual: Masturbasyon yapmak sadece kaza gerektiğini yazdınız. Benim aklıma göre
kasten orucu bozuyor, kefaret gerekir diyorum. Hangi kitapta kaza gerektiği yazılıdır?
CEVAP Masturbasyon, yalnız kaza lâzım olduğu, Fetavai- Hindiyye, Bahrürraik ve
Dürr-ül-muhtâr kitaplarında yazılıdır. Kefaret gerekir diye hiç bir kitapta yoktur. Akıl ile din olmaz. Dinde nakil şarttır.
Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
CEVAP Bozulmadı.
Sual: Gündüz uyurken ihtilam olmuşum, orucum bozuldu mu?
CEVAP Gündüz ihtilam olunca da oruç bozulmuş olmaz.
Sual: Oruçlu iken gusl ederken, gargara yapınca, mutlaka boğazıma su kaçtı gibi his ediyorum, belki vesvese de olabilir. Ama, bana, gargara yapınca kaçmaması imkansız gibi geliyor. Ne yapmam gerekir?
CEVAP Oruçlu iken gargara yapılmaz,
Sual: Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
Soru: İmsak vakti çok yemek yiyorum. İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu?
CEVAP Bozulmaz. Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz.
Soru: Oruçlu iken burnumuza su çektik ve genzimizden geçip ağzımızdan çıktı ama yutmadık, oruç bozuldu mu?
CEVAP Evet bozuldu. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genize ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir.
Soru: Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP Ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz.
Sual: Hayzlı kadın o gün yiyip içebiliyor mu, sadece su içer gün boyu birşey yemez diye bir söylenti var?
CEVAP Bunların aslı yoktur. Her şey yiyip içebilir. Ama başkalarının gözü önünde yiyip içmemelidir.
Sual: Amerikadan yola çıkıyorum. Gece yolculuğu yapacağım. Sahur vaktinde uçakta olacağım, hangi ülkeye göre imsak vaktini esas alacağım. Evim Hollandada. Eve dönünce Hollanda'nın iftar vaktini mi esas alacağım?
CEVAP Çıktığınız ülkenin yani Amerikanın imsak vakti esas alınır. Gittiğiniz yerin de iftar vakti esas alınır. Yani Hollandanın. Güneş batmadan iftar edilmez.
Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan buharı teneffüs etmek oruca zarar verir mi ?
CEVAP Normal su buharı zarar vermez.
Sual: Ramazan ayı içerisinde bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa 61 gün oruç tutmaları mı gerekir?
CEVAP Oruca zarar vermez. Akşama kadar cünüp durulsa yine oruca zarar vermez. [Yani oruçları devam eder, bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz.] Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir.
Sual: Eldeki yarıklara krem sürmek, cildi yumuşatmak için krem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Şeker hastalarının iğne yaptırması orucu bozar mı?
CEVAP Hangi iğne olursa olsun, enjeksiyon yapmak orucu bozar.
Sual: Göz damlasının oruca zararı var mı? Lens te ıslakken (Kendi özel sıvısının ıslaklığı) göze takılıyor. Birşey olur mu?
CEVAP Göz damlası orucu bozmaz.
Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor bu durumun oruca zararı olur mu?
CEVAP Hayır olmaz.
Sual: Ciltde bulunan hastalığa örneğin mantara sürülen krem oruca zarar verir mi?
CEVAP Hayır vermez.
Sual: Hanefi mezhebine göre "tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda kan olursa" abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu?
CEVAP Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz.
Sual: Sinüzitten muzdarib bir hasta oruçlu iken burnuna ilac koyabilir mi? (püskürtülen cinsinden bir ilaç)
CEVAP Oruç bozulur.
Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu?
CEVAP Bozulmaz.
Sual: Çocuğunu emziren bir anne oruç tutabilir mi?
CEVAP Eğer çocuğa zarar verecekse. kendine bir zararı dokunacaksa, tutmaz, iyi olduğu zaman kaza eder. Çocuğa zararı olmayacaksa tutar. Bunu da müslüman namaz kılan bir doktor bilir. Yani o çocuğa zarar gelir oruç tutma derse tutulmaz, zararı olmaz tut derse tutulur.
Sual: Oruçlu iken gusl abdesti almak caiz midir? Orucu bozar mı?
CEVAP Guslederken su içine oturulmazsa zararı olmaz. Oruçlu iken yıkanmakta da mahzur yoktur.
Sual: Ramazanda sabah kalktım işe gittim. Öğle namazı için mescide gitmeden evvel tuvalet ihtiyacımı gidermek için tuvalete girdim. İç çamaşırımda meni kalıntıları gördüm. Rüya gördüğümü kesinlikle hatırlamıyorum. Oruçlu idim. Ne yapacağımı bilemedim. Akşama kadar abdest alamadım. İşi bırakıp da eve gidemedim. Şimdi benim orucum zarara uğradı mı uğramadı mı? Kefaret mi yoksa kaza mı gerekiyor?
CEVAP Önce meni olup olmadığı önemli. Diyelim ki meni ise, yani rüyayı hatırlamasanız da şehvetle meni gelmişse, cünüp oldunuz. Cünüp durmak haram ise de, orucu bozmaz. Oruç bozulmadığına göre, siz orucu değil, namazı düşünmeniz gerekirdi. Namazlar ne oldu? Namaz kılmamak çok büyük günahtır.
Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz firçalamak orucu bozar mı?
CEVAP Macunsuz firçalamakta mahzur yoktur. Macunlu firçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur. Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir.
Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mıdır?
CEVAP Şafiide orucu bozar, hanefide bozmaz.
Sual: Buruna ilaç sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Katı ilaç bozmaz, sıvı ilaç bozar. (sıvı ilaç damlatıldığı için)
Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı?
CEVAP Hiç birisi bozmaz.
Sual: Dudaktaki teri veya yaşlığı yalayıp yutmak orucu bozar mı?
CEVAP Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozmaz. Abdest aldıktan sonra ağızdaki yaşlığı yutmak da bozmaz.
Sual: Hanımımı öptüm orucum bozuldu mu?
CEVAP Öpmek orucu bozmaz. Cünüp olma ihtimali varken öpüşmek mekruh olur. Öpüşürken meni gelirse cünüp olunur ve oruç bozulur. Meninin dışındaki akıntılar, mezi, vedi denilen akıntılar, erkeği de kadını da cünüp etmez. Cünüp etmeyince oruç da bozulmaz.
Sual: Yıkanırken kulağıma sabunlu su kaçtı, orucum bozuldu mu?
CEVAP Bozulmadı.
Sual: Denize girince oruç bozuluyor değil mi?
CEVAP Denize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçtığı için oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz.
Soru: İftar için yiyecek birşeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu?
CEVAP Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz.
Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi?
CEVAP Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar.
Sual: Traş olurken kanayan yere kan taşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 05.10 geçiyor olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktımki saat 06.10 çok üzüldüm. Orucum bozuldu mu?
CEVAP Evet bozuldu. Sizin kasdınız olmadığı için sadece kaza gerekir.
Sual: Astım hastası bir kimse hastalığından dolayı ilaç kullanma mecburiyeti doğunca ilacı kullanınca oruç bozuluyor mu? Kaza veya kefaret gerekiyor mu?
CEVAP Evet bozuluyor. Sadece kaza gerekir.
Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap veriliyor, fitil veriliyor. Bunlar guslü gerektirir mi, orucu bozar mı?
CEVAP Genelde guslü gerektirmez. Çok hassas olanlarda zevk almaya sebep olursa gerektirebilir. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur. Yaş parmak girse oruç bozulur.
Sual: Salı günü kaza orucu tutmak için pazartesi akşamı saat 24.00 te kaza orucu niyeti ile yemek yedim ertesi gün niyet etmediğimi hatırladım bu kaza orucu sahih oldu mu?
CEVAP Kaza orucuna niyetin ilk vakti, akşam ezanından başlar, imsak vaktine kadar devam eder. Siz gece niyet ettiğinize göre orucunuz sahihtir.
Sual: Kaza orucu tutarken en son tutamadığım ramazan orucuna diye niyetlenmem yeterli mi?
CEVAP Evet yeterlidir.
Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su cerahat ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girer mi yani bu durum orucu bozar mı?
CEVAP Orucu bozmaz.
Sual: Sağlık ocağında kulak yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP Suyun içine bir ilaç konuyor, konmazsa orucu bozmaz. Konursa bozar.
Sual: Akşam yemek yerken yarın oruc tutayım diye kalbinden geçirmiş hatta hanımına da söylemiş ama diliyle de niyet etmeyi unutmuş. Şimdi oruca devam mı edecek?
CEVAP Yarın tutmaya akşamdan karar vermişse, yani gece yemeğe kalksam da kalkmasam da yarın oruç tutacağım diye düşünmüşse, niyet etmiş olur. Yemek yemesi veya gece kalkması şart değildir.
Sual: Kaza orucuna niyet eden birisi öğleden önce isteyerek bozarsa bile kefaret gerekmez diye biliyorum. Hükmünü bildirir misiniz?
CEVAP Evet öyle. Fakat özürsüz bozunca günah işlemiş olur. Öğleden sonra da bozsa aynıdır.
CEVAP Çok iyi olmuş.Tekrar tutması gerekmez. Fakat imsakiye saklamasa da ilk kazaya kalan diyerek de tutabilirdi. Namazları da öyle kaza etmek gerekir. İlk kılınan kılınınca ondan sonraki ilk olur.
Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa oruca zararı olur mu?
CEVAP Bozulur.
Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar. Bunun oruca bir zararı var mıdır?
CEVAP Hayır oruca zararı olmaz
Sual: Oruçlu iken kulaktan kulak damlası dökersek oruç bozulur mu?
CEVAP Evet bozulur, göze damla bozmaz da kulağa damla orucu bozar.
Sual: Ben diabet hastasıyım ve oruç tutacağım inşallah. Benim sorum kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? Yani kan dediğim şırınga filan değil belki 3 damla. Çünki iş için yoldayım ve şekerimin düşmemesi icab ediyor.
CEVAP Kan aldırmak orucu bozmaz.
Sual: Arı sokarsa oruç bozulur mu?
CEVAP Bozulmaz.
Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz. Tentürdiyot gibidir.
Sual: Sigara dumanı az da olsa, teneffüs edilince orucu bozar mı?
CEVAP Zaruretsiz teneffüs edilince bozar.
Sual: Bir odada ne kadar sigara dumanı olursa orucu bozar?
CEVAP Rahatsız edecek kadar duman varsa oruç bozulur.
Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da adet görse, kaza mı lazımdır?
CEVAP Kaza lazımdır.
Sual: Viks ve başka merhem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı?
CEVAP Sigara dumanı gibi orucu bozar.
Sual: Astımlıya kriz halinde verilen ilaç, keffareti gerektirir mi?
CEVAP Gerektirmez. Hastalık özrüdür, kaza gerekir.
Sual: Şekersiz ciklet çiğnemek orucu bozar mı?
CEVAP Mekruhtur. Çiğnememelidir. Günümüzdeki sakızları çiğnemek, daha önceden çiğnenmiş bile olsa orucu bozar. (harama yakin mekruh oldugu icin)
Sual: Oksijen gazı, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz
Sual: Takvime göre, sahuru yanlışlıkla 10 dakika geciktirdim. Orucum sahih oldu mu?
CEVAP Kaza gerekir.
Sual: Dayanamayıp orucunu bozana kaza mı gerekir?
CEVAP Dayanamıyana, kaza gerekir.
Sual: Oruç bozulunca (Benim oruca el-Fatiha) demek günah mıdır?
CEVAP Evet. Fatihaya hakaret olur.
Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu?
CEVAP Yutulmadıkça bozulmaz.
Sual: Burnu kanayıp, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu?
CEVAP Evet.
Sual: Kulağı pamukla veya su ile temizlemek, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı?
CEVAP Hayır.
Sual: Kulağa kaçan sabunlu su, orucu bozar mı?
CEVAP Bozmaz.
ALINTI ve DERLEMEDIR
diyanet.gov.tr
Yusuf Kerimoglu
www.ravda.net
