NeRoN_64
Banned
CD = CHDIR (içsel)
İşlev aktif dizini değiştirir, parametre verilmezse aktif dizini gösterir
Sözdizin CD S:YOL\DİZİN
CD S:YOL\DİZİN
CD
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dizin ismine tıkla, F2
Kurallar “\” işareti konursa, bilgisayar aramaya anadizinden başlar
Örnekler CD A:konu = A sürücüsündeki konu isimli dizine git
CD .. = bir önceki dizine git
CD\ = ana dizine git
CD = aktif dizini göster
DEfrAG (dışsal)
İşlev parçalara ayrılmış dosyaları birleştirerek disk verimini arttırır
Sözdizin DEfrAG /F /U
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > Disk Defragmenter (Yüklenmiş olmalıdır)
Anahtar /F = dosyaları birleştirir ve aralarında boş yer kalmamasını sağlar
/U = dosyaları birleştirir ama aralarındaki boşluklara dokunmaz
Öneri periyodik olarak çalıştırılmalıdır
Uyarı 6.0 komutu olmasına rağmen eski uyarlamalarda kullanılabilir
Örnekler DEfrAG = dosyaları birleştirir (/U ile aynı)
DEfrAG /F = dosyaları birleştirir ve aralarında hiç boşluk bırakmaz
DISKCOPY (dışsal)
İşlev Bir disketi diğerine iz ve iz kopyalar
Sözdizin DISKCOPY S1: S2:
Uyarlama 2.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Copy Disc > Start
Kurallar Disketler ve sürücüler uyumlu olmalıdır
Sabit disk DISKCOPY edilemez
Hata mesajları Drive types or diskette types not compatible = sürücü veya disket tipleri uyumsuz
Drive s: not ready Make sure a diskette is inserted into the drive and the door is closed = s sürücüsü hazır değil, sürücüye disket takın ve mandalı kapatın
Target diskette is write protected Press any key when ready = hedef disket yazma korumalı, hazır olunca bir tuşa basın
Unrecoverable read/write error = düzeltilemeyen okuma/yazma hatası. Bu disket kullanılmamalıdır
Target diskette may be unusable = hedef disket hatalı olabilir
Target media has lower capacity then source, continue anyway (Y/N) ? = hedef disketin kapasitesi kaynak disketinkinden küçük
Invalid drive specification, specifie drive does not exist or is non-removable = belirtilen sürücü yok veya sabit sürücü verilmiş
Örnekler DISKCOPY A: B: = A'daki disketi B'ye iz ve iz kopyala
DISKCOPY = aktif sürücüdeki disketi aynı sürücüdeki diskete kopyala
FORMAT (dışsal)
İşlev Disketi, DOS tipi dosyaları kabul edecek biçime getirir
Sözdizin FORMAT S: /Q /F:type /S /U /Autotest
Uyarlama 1.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Format
Anahtarlar /Q quick = önceden formatlanmış bir disketi hızlı formatlar
/F = formatlanacak disketin kapasitesini belirtir (720 = 720Kb, 1.44 = 1.44Mb, 2.88 = 2.88Mb)
/S system = işletim sistemini diskete kopyalar
/U uncondit. = formatın UNFORMAT komutuyla iptal edilmesini önler
/AUTOTEST= disketi sorunsuz biçimde formatlar [Undocumented]
Kurallar /S seçeneği kullanılırsa ve aktif dizinde DOS yoksa, sürücüye DOS disketi takmak gerekir
/F seçeneği kullanılmazsa format en üst kapasitede yapılır
Uyarılar DISKCOPY ve BACKUP komutları dışında herhangi bir komutun kullanılabilmesi için yeni alınan disketin önce formatlanması gerekir
Formatlanan disketteki tüm bilgiler silinir
Yanlışlıkla formatlanmış bir disket unformat komutuyla kurtarılabilir
/U seçeneği yalnız okuma yazma hataları oluştuğunda kullanılmalıdır
MsDos 6.2'de sayılar rahat okunabilmek için virgülle ayrıldı
Mesajlar System transferred = sistem dosyaları kopyalandı
Hata mesajları Format failure = bozuk sektörler var, formatlanamaz
Attempted write-protect violation = disket yazmaya karşı korumalı
Unable to write BOOT = önyükleme bölümü yazılamadı (tekrar deneyin, olmazsa disketi atın)
Bad partition table = sabit diskte DOS partition'ı yok, Fdisk ile oluştur
DISK unsuitable for system DISK = sistem dosyalarının yazılacağı yerde hatalı bir iz var, disket sadece veri disketi olarak kullanılabilir
Format not supported on drive s: = belirtilen sürücü formatlanamaz
Örnekler FORMAT A: = A sürücüsündeki disketi formatla
FORMAT B: /S = B'deki disketi sistem (açış) disketi olarak formatla
FORMAT A: /F:720 = A sürücüsündeki disketi 720K kapasitede formatla
MSBACKUP (dışsal)
İşlev Sabit diskteki dosyaları sıkıştırarak yedekler ve geri yükler, bu işlemi periyodik olarak yapar
Sözdizin MSBACKUP
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > Backup (Yüklenmesi gerekir)
Uyarılar Setup dosyasının soyadı .SET olmalıdır
Setup dosyası belirtilmezse DEFAULT.SET dosyası kullanılır
Backup ve Restore komutlarının yerini aldı
Örnekler MSBACKUP = yedekleme veya geri yükleme işlemini başlat
SCANDISK (dışsal)
İşlev Sabit diskin veya disketin FAT bölgesini, dizinini, belleğini ve durumunu inceler ve düzeltir, CHKDSK'e tercih edilmelidir
Sözdizin SCANDISK S:
Uyarlama 6.2
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > ScanDisk (Yüklemek gerekir) Standard Automatically fix errors
Anahtarlar /frAGMENT = Belirtilen dosyaların parçalanma oranlarını göster
/UNDO = Değişiklikleri iptal et
Öneri Bu komut periyodik olarak kullanılmalıdır
Örnekler SCANDISK C: = Sabit diski kontrol et, hataları düzelt, bozuk sektörlerde kayıt varsa bu kayıtları güvenli bir yere taşı
SCANDISK /UNDO = Değişiklikleri iptal et
SCANDISK /frAGMENT DENE.DOC = DENE.DOC dosyasının parçalanma durumunu göster
TYPE (içsel)
İşlev Ascii tipi dosyaların içeriklerini gösterir
Sözdizin TYPE S:YOL\DOSYA
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Metin dosyasına çift tıkla
Kurallar Dizinlerin içeriği TYPE edilemez
Joker kullanılamaz
Uyarı Dosyalar ASCII olmalıdır, aksi halde garip karakterler görülür
Hata mesajı Invalid filename or file not found = dosya ismi geçersiz veya dosya yok
Örnekler TYPE MEKTUP.DOC = MEKTUP.DOC isimli dosyanın içeriğini ekrana bas
TYPE A.TXT >LPT1 = A.TXT isimli dosyanın içeriğini yazıcıya bas
FOR %%p in (*.bat) DO TYPE %%p = tüm .BAT dosyaların içeriklerini bas
COPY (içsel)
İşlev Dosyaları kopyalar veya birleştirir
Sözdizin COPY L1:YOL1\DOSYA1 L2:YOL2\DOSYA2 /V
COPY DOSYA “yeni dosya ismi, en fazla 255 karakter"
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Kopyalanacak dosyaya tıkla, Sağ fare tuşu > Copy, Hedefe git, Sağ fare tuşu > Paste
Anahtar /V = kopyaladıktan sonra kopyayı kontrol eder
Kurallar Kaynak ismi hedef isminden önce verilir
Hedef ismi verilmezse dosya aynı isimle kopyalanır
Aygıtlar kaynak ismi olarak verilemez
Joker kullanılabilir
Uyarılar MsDos 6.2'de aynı isimde bir dosya varsa onay isteme özelliği eklendi
Onay isteme özelliği yığın dosyalarda çalışmaz
Hata mesajı File cannot be copied onto itself = dosya kendi üzerine kopyalanamaz
Örnekler COPY *.COM B: = aktif sürücüdeki .COM soyadlı dosyaları B sürücüsüne kopyala
COPY *.BAS *.EXE = aktif sürücüdeki .BAS soyadlı dosyaları .EXE soyadı ile yine aktif sürücüye kopyala
COPY B:???.* A: = B sürücüsündeki isim uzunluğu 3 veya daha az olan dosyaları A sürücüsüne kopyala
COPY A.TXT PRN = A.TXT dosyasının içeriğini yazıcıya bas
COPY %1 LPT1 = jokerle belirtilen dosyayı yazıcıya bas
DEL = DELETE (içsel)
İşlev Dosya siler
Sözdizin DEL S:YOL\DOSYA /P
ERASE S:YOL\DOSYA /P
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya adına tıkla, Sağ fare tuşu > Delete, Yes
Anahtar /P prompt = dosyayı silmek için kullanıcının onayını bekler
Kural Joker kullanılabilir
Uyarı Silinen dosyalar, silme işleminden sonra diskete hiç kayıt yapılmamışsa Undelete komutuyla kurtarılabilir
Mesaj All files in directory will be deleted. Are you sure (Y/N) ? = dizindeki tüm dosyalar silinecek. Emin misiniz (E/H) ?
Hata mesajı Access denied = dosyaya erişilemedi, bu dosyayı silmek yasak (saltoku)
Örnekler DEL BILGI.BAS = BILGI.BAS isimli dosyayı sil
DEL B:X\A.COM = B sürücüsünün X kitaplığındaki A.COM isimli dosyayı sil
DEL A:\DOS = A sürücüsünün DOS dizinindeki tüm dosyaları sil
EDIT (dışsal)
İşlev Ascii tipi dosya oluşturur veya içeriğini değiştirir
Sözdizin EDIT S:YOL\DOSYA
Uyarlama 5.0
Windows Start > Programs > Accessories > Notepad / Wordpad
Uyarı Msdos 5.0'a kadar EDLIN komutu vardı
Örnekler EDIT AUTOEXEC.BAT = belirtilen dosyanın içeriğini düzenle
MD = MKDIR (içsel)
İşlev Dizin veya altdizin yaratır
Sözdizin MD S:YOL\DİZİN
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, File > New > Folder
Kural Yol ismi ile dizin "\" işareti ile ayrılmalıdır
Uyarı Bir dizindeki dosya ismiyle aynı isimde bir dizin yaratılamaz tersi olası
Dizin sayısı 1.2M için 112, 1.44M için 244'tür
Altdizin sayısı için bir sınır yoktur
Hata mesajı Unable to create directory = dizin yaratılamıyor, çünkü
a. bu isimde bir dosya var b. yol yanlış verildi c. disket dolu d. disketin ana dizini dolu
Örnekler MD A
ENE = A sürücüsünde DENE isimli bir dizin yarat
MD DENE\SORU = DENE dizininde SORU isimli bir altdizin yarat
RD = RMDIR (içsel)
İşlev Belirtilen dizini veya altdizini siler
Sözdizin RD S:\YOL\DİZİN
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dizin ismine tıkla, Sağ fare tuşu > Delete, Yes
Kurallar Silinecek dizin boş olmalıdır
Uyarı Aktif dizin, ana dizin veya dolu bir dizin RD komutuyla silinemez
Bu komut MsDos 6.0'da Deltree ile geliştirilmiştir
Hata mesajları Invalid path, not directory or directory not empty = verilen yol geçersiz, belirtilen bir dizin ismi değil veya dizin boş değil
Attempt to remove current directory = aktif dizin silinmek isteniyor
Örnekler RD AENE = A sürücüsündeki DENE isimli dizini sil
RD DENE\SORU = DENE dizininin SORU isimli altdizinini sil
RD B:\DENEME\BIR = B sürücüsündeki DENEME dizininin BIR isimli alt dizinini siler
RD C:\EXEMPLE = sabit diskin EXEMPLE dizinini siler
SYS (dışsal)
İşlev Sürücüdeki formatlı diskete sistem dosyalarını kopyalar
Sözdizin SYS [S1:\YOL1] S2:
Uyarlama 1.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Format, x Copy system files
Uyarı ağ'a (network) bağlı disklerde kullanılamaz
FORMAT A: + SYS A: = FORMAT A: /S
Örnekler SYS A: = A sürücüsündeki formatlı diskete sistem dosyalarını kopyala
SYS C: = sabit diske sistem dosyalarını kopyala
MsDos Uyarlamaları ve kapladıkları bellekhttp://www.sj.k12.tr/html/konu/msdos/tr/msdos-uyarlamalari.html
DATE (içsel)
İşlev sistem tarihini gösterir veya düzenler
Sözdizin DATE AA.GG.YY veya AA.GG.YYYY veya GG.AA.YY veya GG.AA.YYYY
DATE
Uyarlama 1.0
Windows Double cliquer sur l’horloge ou Start > Settings > Control Panel, Date/Time
Kurallar Ay, gün ve yıl birbirlerinden "-", "." veya "/" işareti ile ayrılmalıdır
1 £ gün £ 31, 1 £ ay £ 12, 1980 £ yıl £ 2099 olmalıdır
Uyarı Tarih biçimi CONFIG.SYS'deki Country komutuna bağlıdır [default aa.gg.yy]
Mesajlar Current date = aktif tarih
Enter new date = yeni tarihi girin
Invalid date = geçersiz tarih
Örnekler DATE 11.7.90 = sistem tarihini, 90 yılının 11. ayının 7. gününe ayarla
DATE = aktif sistem tarihini göster
DELtrEE (dışsal)
İşlev Dosya, dizin ve dizine bağlı tüm altdizinleri siler
Sözdizin DELtrEE /Y S:\YOL\DİZİN
Uyarlama 6.0
Windows Dizine veya dosyaya tıkla, Sağ tıkla > Delete > Yes
Anahtar /Y = silmek için onay istemez [dosya gizli olsa bile etkilidir]
Uyarılar Silinecek dizinlerin boş olmaları zorunlu değildir
Gizli ve sistem tipi dosyaları da siler
Örnekler DELtrEE DENEME = DENEME isimli dizini ve ona bağlı tüm altdizinleri sil
DELtrEE /Y BIR = BIR isimli dizini ve altdizinlerini onay istemeden sil
FIND (dışsal)
İşlev Belirtilen zinciri dosyanın içinde arar
Sözdizin FIND /V/C/N/I “ZİNCİR” S: YOL\DOSYA
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Tools > Find > Files or Folders > Named = Dosya ismi, Containing text = aranan zincir, Lookin = C:\, Find now Tools > Find, Advanced, Containing text = “…”
Anahtarlar /V = zincirin bulunmadığı satırları gösterir
/C count = zincirin bulunduğu satırların sayısını yazar
/N number = zincirin bulunduğu satırları ve numaralarını gösterir
/I = küçük harf büyük harf ayrımı yapmadan arar [Insensitive]
Uyarı Anahtarlar belirtilmezse zinciri içeren satırları gösterir
Örnekler FIND /C "Cem" A:TEL.TXT = TEL.TXT isimli dosyanın içinde Cem sözcüğünün olduğu satırların sayısını yazar
FIND /N "Cem" A:TEL.TXT = TEL.TXT isimli dosyanın içinde Cem sözcüğünün olduğu satırları ve numaralarını göster
DIR A: |FIND /V "TXT" = isminde TXT zinciri olmayan dosyaları göster
FOR %D IN (*.DOC) DO FIND "CEM" %F = Cem isminin bulunduğu dosyaları göster
FIND "Ali" < DOSYA1 > RAPOR = DOSYA1 isimli dosyanın içinde Ali sözcüğü bulunan satırlarını RAPOR isimli dosyaya kaydet
MOVE (dışsal)
İşlev Dosyaları belirtilen dizine taşır veya dizin ismi değiştirir
Sözdizin MOVE S1:\YOL1\DİZİN1\DOSYALAR S2:\YOL2\DİZİN2 MOVE S1:\YOL1\DİZİN1 L1:\YOL1\DİZİN2
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Sağ fare tuşu > Cut, Hedefe git, Sağ fare tuşu > Paste
Örnekler MOVE C:\DOS\*.* C:\YEDEK = DOS dizinindeki tüm dosyaları YEDEK isimli dizine taşı
MOVE C:\BIR C:\IKI = BIR isimli dizinin ismini IKI olarak değiştir
REN = RENAME (içsel)
İşlev Dosya ismini değiştirir
Sözdizin REN S:YOL1\DOSYA1 DOSYA2
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya ismine tıkla > Tekrar tıkla veya F2, Yeni ismi yaz, Enter'a bas
Kurallar Joker kullanılabilir
Uyarı Verilmek istenen yeni isimde bir dosyaya rastlarsa hata verir ve durur
Hata mesajları Duplicate file name or File not found = ismi değişecek dosya bulunamadı veya yeni isimde bir dosya var
Missing filename = yeni isim belirtilmedi
Örnekler REN DOSYA1 DOSYA2 = DOSYA1'in ismini DOSYA2 olarak değiştir
REN A:\BIR\K.EXE K.COM = K.EXE dosyasının ismini K.COM olarak değiştir
REN = RENAME (içsel)
İşlev Dosya ismini değiştirir
Sözdizin REN S:YOL1\DOSYA1 DOSYA2
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya ismine tıkla > Tekrar tıkla veya F2, Yeni ismi yaz, Enter'a bas
Kurallar Joker kullanılabilir
Uyarı Verilmek istenen yeni isimde bir dosyaya rastlarsa hata verir ve durur
Hata mesajları Duplicate file name or File not found = ismi değişecek dosya bulunamadı veya yeni isimde bir dosya var
Missing filename = yeni isim belirtilmedi
Örnekler REN DOSYA1 DOSYA2 = DOSYA1'in ismini DOSYA2 olarak değiştir
REN A:\BIR\K.EXE K.COM = K.EXE dosyasının ismini K.COM olarak değiştir
TIME (içsel)
İşlev Sistem saatini gösterir veya değiştirir
Sözdizin TIME SAK:SN
TIME
Uyarlama 1.0
Windows Saat ikonuna çift tıkla, veya Start > Settings > Control Panel, Date/Time
Kurallar Saat, dakika ve saniye birbirlerinden ":" veya "." işareti ile ayrılmalıdır
Saniye ve salise birbirlerinden "." işareti ile ayrılmalıdır
1 £ saat £ 23, 0 £ dakika £ 59, 0 £ saniye £ 59, 0 £ salise £ 99
Uyarı Saat formatı CONFIG.SYS'ye bağlıdır [default sa:dk:sn.sl]
Mesajlar Current time = aktif saat
Enter new time = yeni saati girin
Invalid time = geçersiz saat
Örnekler TIME 17:29:40 = sistem saatini 17:29:40.00'a ayarla
TIME = aktif sistem saatini göster
TIME 7 = saati 7:00 yapar
TIME 25:12 = geçersiz saat
Bilgisayar hangi sırayla açılır
Ana sistem bileşenleri ve bellek test edilir (warm reset çoğunu atlar)
bios, ROM'u tarar
Önyükleme kaydı Ibmbio.com ve Ibmdos.com'u yükler
Ibmbio.com, Config.sys'i okumak için Ibmdos.com'u kullanır ve aygıt denetçilerini belleğe yükler
Ibmbio.com, Command.com'u yüklemek için Ibmdos.com'u kullanır ve kontrolu Command.com'a bırakır
Command.com, Autoexec.bat'ı çalıştırır Dos iletisi görülür
saygılar.
İşlev aktif dizini değiştirir, parametre verilmezse aktif dizini gösterir
Sözdizin CD S:YOL\DİZİN
CD S:YOL\DİZİN
CD
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dizin ismine tıkla, F2
Kurallar “\” işareti konursa, bilgisayar aramaya anadizinden başlar
Örnekler CD A:konu = A sürücüsündeki konu isimli dizine git
CD .. = bir önceki dizine git
CD\ = ana dizine git
CD = aktif dizini göster
DEfrAG (dışsal)
İşlev parçalara ayrılmış dosyaları birleştirerek disk verimini arttırır
Sözdizin DEfrAG /F /U
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > Disk Defragmenter (Yüklenmiş olmalıdır)
Anahtar /F = dosyaları birleştirir ve aralarında boş yer kalmamasını sağlar
/U = dosyaları birleştirir ama aralarındaki boşluklara dokunmaz
Öneri periyodik olarak çalıştırılmalıdır
Uyarı 6.0 komutu olmasına rağmen eski uyarlamalarda kullanılabilir
Örnekler DEfrAG = dosyaları birleştirir (/U ile aynı)
DEfrAG /F = dosyaları birleştirir ve aralarında hiç boşluk bırakmaz
DISKCOPY (dışsal)
İşlev Bir disketi diğerine iz ve iz kopyalar
Sözdizin DISKCOPY S1: S2:
Uyarlama 2.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Copy Disc > Start
Kurallar Disketler ve sürücüler uyumlu olmalıdır
Sabit disk DISKCOPY edilemez
Hata mesajları Drive types or diskette types not compatible = sürücü veya disket tipleri uyumsuz
Drive s: not ready Make sure a diskette is inserted into the drive and the door is closed = s sürücüsü hazır değil, sürücüye disket takın ve mandalı kapatın
Target diskette is write protected Press any key when ready = hedef disket yazma korumalı, hazır olunca bir tuşa basın
Unrecoverable read/write error = düzeltilemeyen okuma/yazma hatası. Bu disket kullanılmamalıdır
Target diskette may be unusable = hedef disket hatalı olabilir
Target media has lower capacity then source, continue anyway (Y/N) ? = hedef disketin kapasitesi kaynak disketinkinden küçük
Invalid drive specification, specifie drive does not exist or is non-removable = belirtilen sürücü yok veya sabit sürücü verilmiş
Örnekler DISKCOPY A: B: = A'daki disketi B'ye iz ve iz kopyala
DISKCOPY = aktif sürücüdeki disketi aynı sürücüdeki diskete kopyala
FORMAT (dışsal)
İşlev Disketi, DOS tipi dosyaları kabul edecek biçime getirir
Sözdizin FORMAT S: /Q /F:type /S /U /Autotest
Uyarlama 1.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Format
Anahtarlar /Q quick = önceden formatlanmış bir disketi hızlı formatlar
/F = formatlanacak disketin kapasitesini belirtir (720 = 720Kb, 1.44 = 1.44Mb, 2.88 = 2.88Mb)
/S system = işletim sistemini diskete kopyalar
/U uncondit. = formatın UNFORMAT komutuyla iptal edilmesini önler
/AUTOTEST= disketi sorunsuz biçimde formatlar [Undocumented]
Kurallar /S seçeneği kullanılırsa ve aktif dizinde DOS yoksa, sürücüye DOS disketi takmak gerekir
/F seçeneği kullanılmazsa format en üst kapasitede yapılır
Uyarılar DISKCOPY ve BACKUP komutları dışında herhangi bir komutun kullanılabilmesi için yeni alınan disketin önce formatlanması gerekir
Formatlanan disketteki tüm bilgiler silinir
Yanlışlıkla formatlanmış bir disket unformat komutuyla kurtarılabilir
/U seçeneği yalnız okuma yazma hataları oluştuğunda kullanılmalıdır
MsDos 6.2'de sayılar rahat okunabilmek için virgülle ayrıldı
Mesajlar System transferred = sistem dosyaları kopyalandı
Hata mesajları Format failure = bozuk sektörler var, formatlanamaz
Attempted write-protect violation = disket yazmaya karşı korumalı
Unable to write BOOT = önyükleme bölümü yazılamadı (tekrar deneyin, olmazsa disketi atın)
Bad partition table = sabit diskte DOS partition'ı yok, Fdisk ile oluştur
DISK unsuitable for system DISK = sistem dosyalarının yazılacağı yerde hatalı bir iz var, disket sadece veri disketi olarak kullanılabilir
Format not supported on drive s: = belirtilen sürücü formatlanamaz
Örnekler FORMAT A: = A sürücüsündeki disketi formatla
FORMAT B: /S = B'deki disketi sistem (açış) disketi olarak formatla
FORMAT A: /F:720 = A sürücüsündeki disketi 720K kapasitede formatla
MSBACKUP (dışsal)
İşlev Sabit diskteki dosyaları sıkıştırarak yedekler ve geri yükler, bu işlemi periyodik olarak yapar
Sözdizin MSBACKUP
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > Backup (Yüklenmesi gerekir)
Uyarılar Setup dosyasının soyadı .SET olmalıdır
Setup dosyası belirtilmezse DEFAULT.SET dosyası kullanılır
Backup ve Restore komutlarının yerini aldı
Örnekler MSBACKUP = yedekleme veya geri yükleme işlemini başlat
SCANDISK (dışsal)
İşlev Sabit diskin veya disketin FAT bölgesini, dizinini, belleğini ve durumunu inceler ve düzeltir, CHKDSK'e tercih edilmelidir
Sözdizin SCANDISK S:
Uyarlama 6.2
Windows Start > Programs > Accessories > System Tools > ScanDisk (Yüklemek gerekir) Standard Automatically fix errors
Anahtarlar /frAGMENT = Belirtilen dosyaların parçalanma oranlarını göster
/UNDO = Değişiklikleri iptal et
Öneri Bu komut periyodik olarak kullanılmalıdır
Örnekler SCANDISK C: = Sabit diski kontrol et, hataları düzelt, bozuk sektörlerde kayıt varsa bu kayıtları güvenli bir yere taşı
SCANDISK /UNDO = Değişiklikleri iptal et
SCANDISK /frAGMENT DENE.DOC = DENE.DOC dosyasının parçalanma durumunu göster
TYPE (içsel)
İşlev Ascii tipi dosyaların içeriklerini gösterir
Sözdizin TYPE S:YOL\DOSYA
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Metin dosyasına çift tıkla
Kurallar Dizinlerin içeriği TYPE edilemez
Joker kullanılamaz
Uyarı Dosyalar ASCII olmalıdır, aksi halde garip karakterler görülür
Hata mesajı Invalid filename or file not found = dosya ismi geçersiz veya dosya yok
Örnekler TYPE MEKTUP.DOC = MEKTUP.DOC isimli dosyanın içeriğini ekrana bas
TYPE A.TXT >LPT1 = A.TXT isimli dosyanın içeriğini yazıcıya bas
FOR %%p in (*.bat) DO TYPE %%p = tüm .BAT dosyaların içeriklerini bas
COPY (içsel)
İşlev Dosyaları kopyalar veya birleştirir
Sözdizin COPY L1:YOL1\DOSYA1 L2:YOL2\DOSYA2 /V
COPY DOSYA “yeni dosya ismi, en fazla 255 karakter"
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Kopyalanacak dosyaya tıkla, Sağ fare tuşu > Copy, Hedefe git, Sağ fare tuşu > Paste
Anahtar /V = kopyaladıktan sonra kopyayı kontrol eder
Kurallar Kaynak ismi hedef isminden önce verilir
Hedef ismi verilmezse dosya aynı isimle kopyalanır
Aygıtlar kaynak ismi olarak verilemez
Joker kullanılabilir
Uyarılar MsDos 6.2'de aynı isimde bir dosya varsa onay isteme özelliği eklendi
Onay isteme özelliği yığın dosyalarda çalışmaz
Hata mesajı File cannot be copied onto itself = dosya kendi üzerine kopyalanamaz
Örnekler COPY *.COM B: = aktif sürücüdeki .COM soyadlı dosyaları B sürücüsüne kopyala
COPY *.BAS *.EXE = aktif sürücüdeki .BAS soyadlı dosyaları .EXE soyadı ile yine aktif sürücüye kopyala
COPY B:???.* A: = B sürücüsündeki isim uzunluğu 3 veya daha az olan dosyaları A sürücüsüne kopyala
COPY A.TXT PRN = A.TXT dosyasının içeriğini yazıcıya bas
COPY %1 LPT1 = jokerle belirtilen dosyayı yazıcıya bas
DEL = DELETE (içsel)
İşlev Dosya siler
Sözdizin DEL S:YOL\DOSYA /P
ERASE S:YOL\DOSYA /P
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya adına tıkla, Sağ fare tuşu > Delete, Yes
Anahtar /P prompt = dosyayı silmek için kullanıcının onayını bekler
Kural Joker kullanılabilir
Uyarı Silinen dosyalar, silme işleminden sonra diskete hiç kayıt yapılmamışsa Undelete komutuyla kurtarılabilir
Mesaj All files in directory will be deleted. Are you sure (Y/N) ? = dizindeki tüm dosyalar silinecek. Emin misiniz (E/H) ?
Hata mesajı Access denied = dosyaya erişilemedi, bu dosyayı silmek yasak (saltoku)
Örnekler DEL BILGI.BAS = BILGI.BAS isimli dosyayı sil
DEL B:X\A.COM = B sürücüsünün X kitaplığındaki A.COM isimli dosyayı sil
DEL A:\DOS = A sürücüsünün DOS dizinindeki tüm dosyaları sil
EDIT (dışsal)
İşlev Ascii tipi dosya oluşturur veya içeriğini değiştirir
Sözdizin EDIT S:YOL\DOSYA
Uyarlama 5.0
Windows Start > Programs > Accessories > Notepad / Wordpad
Uyarı Msdos 5.0'a kadar EDLIN komutu vardı
Örnekler EDIT AUTOEXEC.BAT = belirtilen dosyanın içeriğini düzenle
MD = MKDIR (içsel)
İşlev Dizin veya altdizin yaratır
Sözdizin MD S:YOL\DİZİN
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, File > New > Folder
Kural Yol ismi ile dizin "\" işareti ile ayrılmalıdır
Uyarı Bir dizindeki dosya ismiyle aynı isimde bir dizin yaratılamaz tersi olası
Dizin sayısı 1.2M için 112, 1.44M için 244'tür
Altdizin sayısı için bir sınır yoktur
Hata mesajı Unable to create directory = dizin yaratılamıyor, çünkü
a. bu isimde bir dosya var b. yol yanlış verildi c. disket dolu d. disketin ana dizini dolu
Örnekler MD A
ENE = A sürücüsünde DENE isimli bir dizin yaratMD DENE\SORU = DENE dizininde SORU isimli bir altdizin yarat
RD = RMDIR (içsel)
İşlev Belirtilen dizini veya altdizini siler
Sözdizin RD S:\YOL\DİZİN
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dizin ismine tıkla, Sağ fare tuşu > Delete, Yes
Kurallar Silinecek dizin boş olmalıdır
Uyarı Aktif dizin, ana dizin veya dolu bir dizin RD komutuyla silinemez
Bu komut MsDos 6.0'da Deltree ile geliştirilmiştir
Hata mesajları Invalid path, not directory or directory not empty = verilen yol geçersiz, belirtilen bir dizin ismi değil veya dizin boş değil
Attempt to remove current directory = aktif dizin silinmek isteniyor
Örnekler RD A
ENE = A sürücüsündeki DENE isimli dizini silRD DENE\SORU = DENE dizininin SORU isimli altdizinini sil
RD B:\DENEME\BIR = B sürücüsündeki DENEME dizininin BIR isimli alt dizinini siler
RD C:\EXEMPLE = sabit diskin EXEMPLE dizinini siler
SYS (dışsal)
İşlev Sürücüdeki formatlı diskete sistem dosyalarını kopyalar
Sözdizin SYS [S1:\YOL1] S2:
Uyarlama 1.0
Windows My Computer > 3.5” Floppy > Sağ fare tuşu > Format, x Copy system files
Uyarı ağ'a (network) bağlı disklerde kullanılamaz
FORMAT A: + SYS A: = FORMAT A: /S
Örnekler SYS A: = A sürücüsündeki formatlı diskete sistem dosyalarını kopyala
SYS C: = sabit diske sistem dosyalarını kopyala
MsDos Uyarlamaları ve kapladıkları bellekhttp://www.sj.k12.tr/html/konu/msdos/tr/msdos-uyarlamalari.html
DATE (içsel)
İşlev sistem tarihini gösterir veya düzenler
Sözdizin DATE AA.GG.YY veya AA.GG.YYYY veya GG.AA.YY veya GG.AA.YYYY
DATE
Uyarlama 1.0
Windows Double cliquer sur l’horloge ou Start > Settings > Control Panel, Date/Time
Kurallar Ay, gün ve yıl birbirlerinden "-", "." veya "/" işareti ile ayrılmalıdır
1 £ gün £ 31, 1 £ ay £ 12, 1980 £ yıl £ 2099 olmalıdır
Uyarı Tarih biçimi CONFIG.SYS'deki Country komutuna bağlıdır [default aa.gg.yy]
Mesajlar Current date = aktif tarih
Enter new date = yeni tarihi girin
Invalid date = geçersiz tarih
Örnekler DATE 11.7.90 = sistem tarihini, 90 yılının 11. ayının 7. gününe ayarla
DATE = aktif sistem tarihini göster
DELtrEE (dışsal)
İşlev Dosya, dizin ve dizine bağlı tüm altdizinleri siler
Sözdizin DELtrEE /Y S:\YOL\DİZİN
Uyarlama 6.0
Windows Dizine veya dosyaya tıkla, Sağ tıkla > Delete > Yes
Anahtar /Y = silmek için onay istemez [dosya gizli olsa bile etkilidir]
Uyarılar Silinecek dizinlerin boş olmaları zorunlu değildir
Gizli ve sistem tipi dosyaları da siler
Örnekler DELtrEE DENEME = DENEME isimli dizini ve ona bağlı tüm altdizinleri sil
DELtrEE /Y BIR = BIR isimli dizini ve altdizinlerini onay istemeden sil
FIND (dışsal)
İşlev Belirtilen zinciri dosyanın içinde arar
Sözdizin FIND /V/C/N/I “ZİNCİR” S: YOL\DOSYA
Uyarlama 2.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Tools > Find > Files or Folders > Named = Dosya ismi, Containing text = aranan zincir, Lookin = C:\, Find now Tools > Find, Advanced, Containing text = “…”
Anahtarlar /V = zincirin bulunmadığı satırları gösterir
/C count = zincirin bulunduğu satırların sayısını yazar
/N number = zincirin bulunduğu satırları ve numaralarını gösterir
/I = küçük harf büyük harf ayrımı yapmadan arar [Insensitive]
Uyarı Anahtarlar belirtilmezse zinciri içeren satırları gösterir
Örnekler FIND /C "Cem" A:TEL.TXT = TEL.TXT isimli dosyanın içinde Cem sözcüğünün olduğu satırların sayısını yazar
FIND /N "Cem" A:TEL.TXT = TEL.TXT isimli dosyanın içinde Cem sözcüğünün olduğu satırları ve numaralarını göster
DIR A: |FIND /V "TXT" = isminde TXT zinciri olmayan dosyaları göster
FOR %D IN (*.DOC) DO FIND "CEM" %F = Cem isminin bulunduğu dosyaları göster
FIND "Ali" < DOSYA1 > RAPOR = DOSYA1 isimli dosyanın içinde Ali sözcüğü bulunan satırlarını RAPOR isimli dosyaya kaydet
MOVE (dışsal)
İşlev Dosyaları belirtilen dizine taşır veya dizin ismi değiştirir
Sözdizin MOVE S1:\YOL1\DİZİN1\DOSYALAR S2:\YOL2\DİZİN2 MOVE S1:\YOL1\DİZİN1 L1:\YOL1\DİZİN2
Uyarlama 6.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Sağ fare tuşu > Cut, Hedefe git, Sağ fare tuşu > Paste
Örnekler MOVE C:\DOS\*.* C:\YEDEK = DOS dizinindeki tüm dosyaları YEDEK isimli dizine taşı
MOVE C:\BIR C:\IKI = BIR isimli dizinin ismini IKI olarak değiştir
REN = RENAME (içsel)
İşlev Dosya ismini değiştirir
Sözdizin REN S:YOL1\DOSYA1 DOSYA2
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya ismine tıkla > Tekrar tıkla veya F2, Yeni ismi yaz, Enter'a bas
Kurallar Joker kullanılabilir
Uyarı Verilmek istenen yeni isimde bir dosyaya rastlarsa hata verir ve durur
Hata mesajları Duplicate file name or File not found = ismi değişecek dosya bulunamadı veya yeni isimde bir dosya var
Missing filename = yeni isim belirtilmedi
Örnekler REN DOSYA1 DOSYA2 = DOSYA1'in ismini DOSYA2 olarak değiştir
REN A:\BIR\K.EXE K.COM = K.EXE dosyasının ismini K.COM olarak değiştir
REN = RENAME (içsel)
İşlev Dosya ismini değiştirir
Sözdizin REN S:YOL1\DOSYA1 DOSYA2
Uyarlama 1.0
Windows Start > Programs > Windows Explorer, Dosya ismine tıkla > Tekrar tıkla veya F2, Yeni ismi yaz, Enter'a bas
Kurallar Joker kullanılabilir
Uyarı Verilmek istenen yeni isimde bir dosyaya rastlarsa hata verir ve durur
Hata mesajları Duplicate file name or File not found = ismi değişecek dosya bulunamadı veya yeni isimde bir dosya var
Missing filename = yeni isim belirtilmedi
Örnekler REN DOSYA1 DOSYA2 = DOSYA1'in ismini DOSYA2 olarak değiştir
REN A:\BIR\K.EXE K.COM = K.EXE dosyasının ismini K.COM olarak değiştir
TIME (içsel)
İşlev Sistem saatini gösterir veya değiştirir
Sözdizin TIME SA
K:SNTIME
Uyarlama 1.0
Windows Saat ikonuna çift tıkla, veya Start > Settings > Control Panel, Date/Time
Kurallar Saat, dakika ve saniye birbirlerinden ":" veya "." işareti ile ayrılmalıdır
Saniye ve salise birbirlerinden "." işareti ile ayrılmalıdır
1 £ saat £ 23, 0 £ dakika £ 59, 0 £ saniye £ 59, 0 £ salise £ 99
Uyarı Saat formatı CONFIG.SYS'ye bağlıdır [default sa:dk:sn.sl]
Mesajlar Current time = aktif saat
Enter new time = yeni saati girin
Invalid time = geçersiz saat
Örnekler TIME 17:29:40 = sistem saatini 17:29:40.00'a ayarla
TIME = aktif sistem saatini göster
TIME 7 = saati 7:00 yapar
TIME 25:12 = geçersiz saat
Bilgisayar hangi sırayla açılır
Ana sistem bileşenleri ve bellek test edilir (warm reset çoğunu atlar)
bios, ROM'u tarar
Önyükleme kaydı Ibmbio.com ve Ibmdos.com'u yükler
Ibmbio.com, Config.sys'i okumak için Ibmdos.com'u kullanır ve aygıt denetçilerini belleğe yükler
Ibmbio.com, Command.com'u yüklemek için Ibmdos.com'u kullanır ve kontrolu Command.com'a bırakır
Command.com, Autoexec.bat'ı çalıştırır Dos iletisi görülür
saygılar.
