Meç'in Anlamı ve Tarihçesi

1001Design

330i ///M3 Design


Meç terimi; düz ve ensiz tören ve eğitim kılıcı anlamına gelmektedir. Ateşli silahların yaygınlaşmasından önce bir savaş silahı olan meç, Osmanlı Ordusuna 19’uncu yüzyılda girmiştir. Tarihi süreç içerisinde meçin kullanım alanları incelendiğinde; ağzı açılmamış meçlerin yakın dövüş eğitiminde kullanıldığı, kısa ve uzun meçlerin ise tören maksatları ile kullanıldığı belirlenmiştir. Ayrıca tören üniformalarının ayrılmaz bir parçası olan meçlerin bazı ülkelerin askeri okullarında öğrenci kıyafetlerinin bir aksesuarı olarak kullanıldığı da müşahede edilmektedir.

Osmanlı Devleti Birinci Dünya Harbi'nde Almanya ile müttefik olduktan sonra Alman Deniz Kuvvetlerine mensup denizciler ile birlikte icra edilen eğitimler paralelinde 22 Haziran 1909 tarihli kıyafet nizamnamesi ile belirlenen subay kıyafetlerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerden ilki 18 Mayıs 1915 tarihinde yapılmıştır. Bu değişikliğe istinaden deniz subayları kılıç kullanmayacaklar, kılıç yerine Alman deniz subaylarının kullandıklarına benzer meç takacaklardı. Yalnız Türk subaylarının kullanacağı meçlere bir özellik vermek için meç başlığına örnek olarak Barbaros Hayrettin'in kavuğu alınmıştır. Deniz Harp Okulu öğrencileri de subaylarla aynı zamanda meç kullanmaya başlamışlardır.

Meçin kabzası beyaz sedeften yapılmış olup üzeri helezoni şeklinde oyuktur. Bu oyuklar yaldızlı telle sarılmıştır. Kabzanın başlığı fildişi topuz şeklindedir. Kının üzerine gelen siperliğin ortasında ve iki yanında karşılıklı birer çıpa mevcut olup üzeri bombelidir. iki tarafı işlemeli ve her iki tarafı da keskindir. Meç kını sarı pirinçten yapılmıştır. Üzerinde iki adet pirinç çemberi ve halkası vardır. Bu halkalar meç kemeri kulaklarına takılır. Kının uzunluğu 29 cm. olup uca doğru incelir ve baş tarafı yuvarlaktır. Kının üzeri hafif işlemelidir.

Meçin; kınıyla beraber uzunluğu 50 cm., kabzasının uzunluğu 14 cm., namlusunun uzunluğu 34 cm., namlusunun eni 17 mm. (ortada), kının uzunluğu 36 cm., kının eni 2 cm.dir. Meçin kabzası ortasında iki buçuk ve sonlarında 1,5 cm. çapında ve yedi eşit çift helezon ile bölünmüş, beyaz tel ile sarılmış ve beyaz fil dişinden imal edilmiştir. Kabzanın tepesi yuvarlak ve alt tarafı ön ve arkaya doğru toplam 8 cm. çıkıntılı olup bu çıkıntıların sonlarında birer yuvarlak bulunmaktadır. Yuvarlaklardan biri aşağıya doğru kıvrılmıştır. Kabzanın alt tarafının iç ve dış yüzlerindeki dikdörtgen kısımlarda ay ve çıpa bulunur.

Kabza sipersiz, kın pirinçten imal edilmiş olup iki adet talik halkasını içine almak üzere yaldızlıdır. Meç püskülünün bağı 42 cm. uzunluğunda ve 3,5 mm çapında; topu, yumurta biçiminde, sarı sırmadan imal edilir ve boylamasına çapı 37 mm.; enlemesine çapı ise 29 mm.'dir. Bağ üzerinde kırmızı ve siyah helezoni çizgiler bulunur.

Meç Kemeri; biri sırmalı diğeri sırmasız olmak üzere iki çeşittir. Sırmalı kemer, amiraller, üstsubaylar ve subaylara ait olmakla birlikte şekil ve yapı olarak farklılıklar arz etmektedir. Sırmalı Kemer; amiraller için baruti çuhadan imal edilmiştir. 38 mm. enindeki kemerin ortası, sarı sırmadan meşe yaprağı ve palamut şeklinde ve kenarları birer sıra sırmalı zırh ile süslenmiştir. Meçi asmak için sustalı kancalarla donatılmış aynı şekilde süslenmiş 25 mm. enindeki iki kol vardır. Meçi yüksekte asmak için kemerde de ayrı bir kanca vardır. Üstsubaylar için olanı, amiral meç kemerinin aynı ebat ve cinsinden ise de merkezinde meşe yaprağı ve palamut şekli olmayıp, biri merkezde diğeri başlarında olmak üzere üç sıra sarı sırma vardır. Diğer kolları da aynı şekildedir. Subaylar için olanı, üst subay meç kemerinin aynı ise de, kemerdeki üç sıra sırma yerine kenarlarda iki sırma vardır. Sırmalı kemerlerin tokası sırmasız kemer tokasının aynıdır.

Sırmasız kemer; yatay ve dikey fitilli parlak siyah ipekten ve iç tarafı koyu lacivert ipek-kadifeden imal edilmiş olup eni 37 milimetredir. 38 mm çapında etrafı defne dalı ve ortası ay ve çıpalı toka 32 mm çapında ve aynı şekilde iki adet pirinçten imal edilmiş kol sürgülerini ihtiva eder. Kemerin askı kolları aynı maddeden imal edilir ve kısa kol her iki sonundaki sustalı ve yaldızlı kancalarla beraber 24 cm uzunluğunda, 27 mm eninde olup üzerinde kemer tokasındaki resimli ve birbirine bağlı çift tokayı ihtiva eder. Üst kancaya bağlı meç asmaya mahsus yaldızlı zincire asılı bir de yıldızlı çengel bulunur. Uzun kol keza kancalarıyla beraber 41 cm uzunluğunda ve 27 mm eninde olup aynı şekilde çift tokayı ihtiva eder.

Bahriye okulundan mezun olup, eğitim gemisine çıkan deniz öğrencisi de vasıfları yukarıda belirtilen meçi asar fakat püskül takmazlar.(Deniz Harp Okulu eğitiminin 2 yıl okul ve 2 yıl Donanma Stajı şeklinde icra edildiği dönemde, öğrencilerin Donanmaya çıktıkları devre ifade edilmektedir) Meç setrenin üstüne ve siyah ve beyaz ceketler ile salon ceketinin altına asılır. Meç, askeri merasim icrası maksadıyla hiçbir zaman kınından çekilmez.

Günümüzde ise Meç, Deniz Harp Okulu öğrencileri tarafından siyah sırmasız kemer ile beraber püskülsüz olarak kullanılmaktadır.


Türk Deniz Kuvvetleri - Turkish Naval Forces - Tarihi Miras
 
Üst