Kod:
1) linux alternatiflerini biraz araştırdım, türkiyede en çok pardusun adı geçiyor, ama burada feodora ve ubuntunun adlarını da duydum. bilgisayarı en çok oyun internet chat ve bazen de yazılarım için kullanıyorum, bazen dersler gereği cad çizim yapıyorum, bazen kod bile yazdığım oluyor C'de. ancak dreamweaver vs. yazılım kullanmıyorum. sanırım nasıl bir kullanıcı olduğumu anladınız az çok. peki sizce bu üç alternatiften hangisi daha iyi? şu anda pardusa daha yakınım diyebilirim.
Linux dağıtımını seçmeden önce, iyi araştırman lazım. donanımından tut kullanıcağın programların kaç tanesi içinde entegre geliyo bunları araştırman lazım. Yeni başlayacağın için linux için gerekli bir yazılımı kurmak zor gelebilir.
Kişisel düşüncem pardus türkçe ve türk dağıtımı olmasının yanında bir çok eksiği bulunmaktadır. En basitinden cd olarak dağıtılıyoki buda 700 MB ile sınırlı demek. Bir çok yazılımı kendin internetten indirip derlemen gerekecek ki. bu da kolay iş değil. Rpm bulursun dependencies hatası verir altından kalkamazsın sonra windows'u geri yüklersin. :biggrin Ubuntu da iyi bir dağıtımdır. debian tabanlıdır paket yöneticisi apt dir. program yüklemek biraz daha basittir tabi internetin varsa bir kaç ayardan sonra apt ilaç gibi gelir. :utan Fedora içlerinde benim tavsiye edeceğim bi dağıtım DVD olarak dağıtılır ve linux ortamında geliştrircisi çok fazla olduğundan program bulmakta zorlanmazsın. Zaten çoğu içinde entegre olarak geliyo. Paket yöneticisi Yum dur. Buda apt ye benzer. internetin varsa senden kralı yoktur. Fakat yinede es geçme. Benim sana tavsiyem yeni başlayacağın için Mandrake olabilir yada openSUSE 10.2 Çünkü linux ortamına geçince aa bu neden mp3 çalmıyo diceksin ve linux'e mp3 çaldırabilmek için google'da saatlerini harcayacaksın. Ama şanslısın buraya bi post at ben sana anlatayım. Her şeyden önce kullanacağın dağıtımın senin donanımını tam anlamıyla desteklemesi çok önemli. Bunu nasıl anlarım diyosan dağıtıcıların sitesine gir ve orda desteklenen donanımlar listesinde kendi bilgisayarının parçalarına bak. Linux genelde bütün donanımları destekler fakat olur ya kıl bi parça vardır bilgisayarında sonra krizlere sokar seni.. Kernel derleme, modul falan uğraştırır. Son olarak tavsiyem mandrake dir.
Kod:
2) linuxta windowsta oynadığımız oyunları (mesela PES serisi, FM, NBA vs.) oynayabiliyor muyuz? oynayabiliyorsak bunun artısı nedir eksisi nedir?
ooo oyunun kralını oynarsın. Genelde çoğu oyun emulatör ile çalışır. Cedega veya wine kullanabilirsiniz. Cedega oyunlar için tasarlanmıştır bu yüzden Cedega kullanmanızı öneririm. Kısacası oynarsınız sorun değil. Fakat bir kaç ayrıntıyı anlatayım. Öncelikle oyunlar genelde directx ile yazıldığından dolayı bir çok oyun microzofttun şu tek eline aldığı directx yüzünden linux'te çok iyi grafik sonuçları vermez. Fakat oyununuz OpenGL destekli ise windowstakinden daha güzel bir sonuç alırsınız. Linuxta oynamanın bir yararı ise Ram'den kazanırsınız. Linux'ün windowsu çoğu zaman ezen memory management algoritması sayesinde çalışmayan programlar linux'un swap alanında tutulur ve Ram'iniz boş kalır. sonra oyunda FPS akar :biggrin
Kod:
3) emülatörlerde ciddi yavaşlamalar oluyor mu, ve her türlü programı(oyunlar da dahil buna) emülatörle çalıştırabilir miyiz? aldığımız verim ne olur?
Sonuçta araya bir program koyuyuosun belli bir performans düşüklüğü yaşaman normal. fakat emulatörü yapan adamlar çok çalışmışlarki bu gözle gözükmeyecek kadar az. örneğin photoshop windows'ta 3 sn de açılıyosa linuxte 3.1 sn gibi komik bir rakam. bunun yanında zaten Ramden oldukça karlı olacaksınız. Ama açıkça sunuda söyleyebilirim. windows'ta kullandığınız 3. parti yazılımların çoğunun linux'te aynı işi yapan versiyonları hatta daha fazlasını yapan versiyonlarıda mevcut. Örnek: Photoshop - GIMP, MSN - aMSN veya GAIM, CuteFTP - gFTP, MS Office - OpenOffice, mIRC - Xchat, MS Outlook express - Evolution, ICQ - Licq, winamp - xmms, WMedia Player - Totem, BS Player - xine player... vs vs.. yani alternatifleri çok.. o yüzden merak etmeyin..
Kod:
4) linuxun donanım uyumluluğunu nasıl öğrenebiliriz? (ekran kartı, işlemci, harddisk vs.)
ilk soruda geçiyo cevabı.
Kod:
5) linuxte windows programlarını aratmayacak programlar var mı (genel anlamda soruyorum bu biraz göreceli bir soru oldu ama)?
3. soruda cevabı.
Kod:
6) linuxte yaşadığınız başlıca sorunlar nelerdir?
Samimi olmak gerekirse, seni gibi arkadaşların linux ile uğraşmaması taraftarıyım. sebebine gelince orta düzeyde senin anlattığın gibi kullaıncıların genelde bilgisayar üzerinde çok fazla deneyimi yok ise bence bulaşmamak çok iyidir. Çünkü aklın alamayacak bir çok sorunla karşılaşacaksın linux'te ve linux windows'a hiç bi şekilde benzemez. Alışkanlıklarınızı atmanız gerekecek. Yılmadan bıkmadan uğraşmak gerek linux için. Sorunlar bitmez. Mesela bi yerden program bulursun yüklemek istersin Failed dependiences hatası alırsın. Farzedelim indirdiğin programı kaynak kodları ile derlemen gerekiyodur bu sefek header dosyaları eksik olur. bunları manuel olarak yüklemen gerekebilir. En basitinden çok iyi bir konsol kullanma yeteneğin olmalı. çünkü masaüstünde yaptığın çok basit bir şeyi bazen X server (Masaüstü) çalışmadığında konsolda yapmak zorunda kalırsın. Yani çok şey var. yılmadan google amcaya danışman lazım.
Kod:
7) örneğin bir linux sisteminde çalışan program bir diğerinde çalışmayabilir mi? mesela feodorada çalışan bir program pardusta çalışmayabilir mi?
Bu indirdiğin program RPM ise, dağıtımından dağıtımına çalışmama ihtimali var. zaten rpm leri indiriken hangi dağıtımı kullandığına göre indirmen lazım. RPM paketleri kullanıcıya kolaylık sağlamak için dağıtıcıların geliştirdiği bir sistemdir. Windows'taki setup olayı gibi işte. Fakat bunlar hazırlanırken mesela fedora üzerinde hazırlanıyosa bunu hazırlayan adam fedorada çalışan bazı scriptleride kullanır kullanıcıya kolaylık sağlaması açısında. o yüzden fedora için olan bi rpm'i tutupta suse ye yüklersen bi gah git der suse sana. Fakat programın kaynak kodlarını bulup kendin derleyebilirsin. bu işlemi yaparsan herhangi bir sorun olmadan bütün linux dağıtımlarına yükleyebilirsin. fakat zahmetli biraz zor ve konsol bilgisi ister. Hepsi bi kenara kullandığın işlemci mimarisine göre program indirmen lazım. x86 veya 64 bitse bilgisayarın x86_64 yazılımlar bulman lazım.
Kod:
8) ve son olarak, aynı harddisk üzerindeki iki partitionın birini windows diğerini linux yapabilir miyiz? bunların ikisine de bütün harddiski gösterebilir miyiz(yani örneğin x diskindeki bir doc metnini hem linux hem de windows açabilir mi)
evet yapabilirsin. buna dual-boot denir. başta bootloader gelir hangi işletim sistemini açmak istediğini sorar. şimdi windoz bu dosya gösterme olayında biraz ızdıraplı. adamlar kötü. o yüzden direk bilgisayarımı açında orda linux diskini görcem diye umma. bunun için 3. parti yazılımlar var onları kullanman gerekiyor. eğer linux'teki dosya sistemin ext3 veya ext2 ise Explore2fs adında bir program var bunla linux üzerindeki dosyalara ulaşıp windowsta bi yere kopyalayabiliyosun. eğer linuxteki dosya sistemin reiserFS ise o zaman YAReG adında bir program var onu kullanıyosun.:hh? işler linux'te biraz farklı. dağıtıcıların geneli zaten windows partitionlarını otomatik olarak media içine bağlar. bu şu demek media klasörünün içini açtığınız anda windows C veya windows D sürücülerine direk ulaşabilirsiniz demek. Linux bir çok dosya sistemini destekler (vfat, ntfs, hfs, ext, reiserfs vs.) fakat ntfs biraz kritik bir dosya sistemidir. üzerinde encription algoritmalarıda bulunduğundan dolayı bu dosya sistemine dosya yazmak biraz farklıdır diğerlerine göre. bu yüzden bütün linux dağıtımları genelde default olarak NTFS dosya sistemlerine yazdırmaz. hatta bazıları okutmaz bile FEDORA 5 te okumuyodu. okuma işlemi için şunu yapabilirsiniz NTFS kernel projesi var onun sayfasını bulup dağıtıcınıza göre RPM'i indirin ve kurun o zamandan sonra ntfs modulü kurulu olacağından ntfs disklerini artık okuyabilirsiniz demek. (NOT: BİR ÇOK DAĞITICI ZATEN NTFS SÜRÜCÜLERİNİ OKUNUR HALE GETİRMİŞ DURUMDADIR. MUHTEMELEN OKUTMAK İÇİN KASMANIZA GEREK KALMAYACAK.) fakat yazma olayını aktif hale getirmek için. yani windows sürücünüz ntfs ve oraya bi dosya kopyalamak istiyosanız. UNUTUN YALAN OLUR. ÇÜNKÜ KERNEL YENİDEN DERLENMESİ VE NTFS WRITE SUPPORT EKLENMESİ LAZIM. BUNUDA YENİ BAŞLAYAN BİR LİNUX KULLANICISI YAPAMAZ. Çözüm şöyle. ya window'taki sürücülerinizi fat32 yapın, yada ntfs olsunlar, windows sürücülerinden sadece dosya okuyabilin. yada ne dersiniz hoş olmaz mı? D sürücüsünü fat yapın C sürücüsü NTFS kalsın:hh?
Son olarak yukarda yazdığım cevapların linux'e başlayacak insanlar için gerçekten yararlı olacağını düşünüyorum ve bir nevi sticky kalırsa böyle postların tekrar açılma ihtimali düşer. Çünkü bunu merak eden oldukça çok insan var.
İşin özü, linux kullanmasını kendisini sürmesini bilen adam için İLAÇ gibi işletim sistemidir. fakat diğerleri için olay şöyle gelişiyo "Kontrolsüz güç, güç değildir."
ÖZGÜR YAZILIM, ÖZGÜR TÜRKİYE... :biggrin
