...Linux...
whoami,who am i :O anda sistemi hangi kullanıcıyla kullandığınızı gösterir.
ls -l :Ayrıntılı listeler.
ls -hl
osyaların uzunlukları daha okunaklı biçimde gösterir.(kb,mb vs...)
ls -Rlosyaları listelerken varsa alt dizinlerinide listeler.
ls -tl :Ayrıntılı listeler ve son güncellenme tarihine göre sıralar.
cposya kopyalamak. cp -R: Dizin kopyalamak.
rmosya silmek. rm -R: Dizin silmek.
chmodosya ve Dizinlerın erişim yetkilerini değişmek.
uosya sahibi(user)g osya sahibiyle aynı grupta olanlar.o Diğer kullanıcılar)aherkez)
rokuma)w yazma)x çalıştırma)
chmod [ugoa] [+=-] [rwxst] dosya_adi (köşeli parantez içlerinden biri seçilmelidir)
chmod a+x adres (adres isimli program dosyasına herkez için çalışma yetkısı verir)
chmod 755 adresler (adresler adlı dosyaya herkez tüm yetkilere sahiptir)
Sahibi (owner)
Aynı Gruptakiler
Diğerleri (Others)
umaskarametresiz yazılırsa o anda geçerli olan umask değerini ögrenirsiniz.
chownosya veya dizinlerin sahibini değiştirmek için kullanılır. chown -R dizin1 gibi..
chgrposya dizinlerin gruplarını değiştirmek. chgrp -R pazarlama dizin1 gibi..
Dosyaların veya dizinlerın sahiplerini ve gruplarını birlikte değiştirmek.
chown dosya_sahibi:grup dosya_adı
chown dizin_sahibi:grup dizin_adı ......
alias :Kendi komutunuz. (alias dir=ls komutunu verirseniz ls ve dir komutları aynı işlemi görür.)
....Vi....
vi Bir editördür yalnızca basit metin dosyalarında kullanıldığında işe yarar font renk vs.. vide yoktr
viosya açmak.Eğer belirttiğiniz dosya diskte yoksa yeni açar.(vi dosya_adı)
vi ditörü herhangi bi anda 2 durumda birdendir.
1.Ekleme Durumu :Klavyeden bastığınız her tuşu ekler.ekleme durumu için i tusu,
2.Komut Durumu :Ekleme konumundan komut durumuna geçmek için ESC tusu kullanılır.
RETURN :Arama komutu (/aranacak_kelime RETURN)
:s :Bulup değiştirmek.s/Linux/LINUX)
ls -al /tmp > dosya_adı:bu komut tmp dosyasını ayrıntılı listeler ve lisetelediği verileri dosya_adı adlı dosyaya kaydeder.
kill :Önce ps komutu ile süreçler listelenir.Programi sonlandirmak icin..(kill -9 1234 gibi...)
ln :Bir program yüklediniz ve yüklediğiniz program icin dosya olusturmaniz gerek dizinde hic boş yer yok ve silinecek gereksiz dosyada yok bu anda ln komutu kullanilir.
prog.dosyasi /usr/local/matlab olması gerekiyo bunun için önce /home dizini altinda programiniz icin bi dizin açmanız gerek (mkdir /home/matlab sonra bu dizini /usr/local altında göstermek için :ln -s /home/matlab /usr/local/matlab komutu yeterlidir. ~Engin~
watch :Komut tekrarlar.(watch -n 5 who...who komutunu her 5 saniyede bir tekrarlar.)
tail :Bir dosyanın son n satırını görüntüler.”f” parametresiyle kullanıldığında dosyaya eklenen girdileri siz girdikçe ekrana ekler.(tail -n 20 messages(messages'in son 20 satırını gösterir.)
(tail -f /var/log/httpd7access_log Apache'nin log kayıtları dosyaya eklendikçe görüntüler.”f” parametresı kullanılmazsa yalnzca o andakı satır ları görüntüler.
zip :Sıkıştırma programıdır.
zip -r zip_dosyası dosya1 dosya2...dosyaN (dosya1 dosya 2 adlı dosyaları zip_dosyası adlı klasöre sıkıştırır.)
unzip :Zip komutuyla sıkıştırılmış dosyaları açar.
Kabuk Değişkenleri:
PATCH :Bir komut verildiğinde,komut programını oluşturan dosyanın aranacağı dizinler listesini içeren değişkendir.
HOME :Kullanıcının kişisel dizininin adını içeren değişkendir.
TERM :Kullandığınız terminalin tipini belirleyen değişkendir.
DISPLAY :X altında çalışırken grafik ekran görüntülerinin gönderileceği X sunucusunun adresini ve ekran numarasını içerir.Kendi pcnızde çalışırken “:0.0” değerinin içerir.
HISTSIZE :Komut programınızın en son kaç komutunu saklayacağını belirtir.
SHELL :O anda çalışmakta olan kabuk programının yerı ve adıdır.(/bin/bash gibi.)
LD_LIBRARY_PATCHrogramların kullandıkları,paylaşılan kütüphanelerin aranacağı dizinleri sırasıyla gösteren bir karakter dizisi içerir.
(herhangi bi anda kabuğunuzda tanımlı olan değişkenleri ve değerlerini merak ederseniz (env) komutu.
Programları arka planda çalıştırmak.....
Tek yapmamız gereken arka planda çalıştırmak istediğimiz komutun sonuna “&”işareti eklemektir.
Arka planda calıstırdıgınız programın sıze 2 de 1 uyarı yada hata vermesının önlemek için:
tar -cvf hepsi.tar /home/engin > /tmp/tarmesajları(programda çıkacak olan mesajları /tmp dizininin altındaki tar mesajları dosyasına kaydeder.Ve sizde daha sonra buradan bakabilirsiniz.
Ön planda çalışan programları arka plana atmak..
^z (ctrl+z) tuşlarına bastıkdan sonra bg komutunu verip işinize arka planda dewam edebilirsiniz.
Ekranda birde [1] cp .... & mesajı görüncektir.Bu sizin arka planda çalıştırdığınız komutun sırasını gösterir. arka planda çalışan programınızı fg %1 komutuyla ön plana alabilirsiniz.
Mount Etmek :
mkdir yedek(önce mount edeceğimiz disk için bir dizin açıyoruz.)
mount -t ntfs(dosya sistemi) /dev/hdd1 /disk
CD Kullanımı :
mount -r /dev/cdrom /mnt/cdrom
Disket Kullanımı :
mount /dev/fd0 /mnt/floppy
umount komutu :Sisteminizde bir dizine iliştirilmiş olan dosyayı çözmenize yarar.
Ör:/yedek di,zinine iliştirlmiş /dev/hdd1 diskini çözmek için:
umount /yedek yada umount /dev/hdd1 komutlarınını kullanabilirsiniz.
~Engin~
Başka Unıx Bilgisayardaki diskleri kullanmak :
mount -t nfs sunucu.abc.com.tr:/yedek /yedek2 komutu ;
“abc.com.tr”ağındaki “sunucu” adlı bilgisayar tarafından /yedek adıyla paylaşıma açılmıs dizini kendı bilgisayarınızdakı /yedek2dizinine iliştirilecektir.
Find komutu :Arama komutudur.(find /home/engin -name nerede.dat komutu /home/engin'den başlayarak bu dizin ve derinliklerinde nerede.dat dosyasını arar bulursa ekranda görüntüler.
Find komutuyla daha detaylı aramalar yapılabilir.
find başlama-disizi kriter[ler] [-exec komut “;”]
-name isim :adı isim olan dosyalar
-name “abc*” : adı abc ile başlayan dosyalar
-name “[a-k]9*” : adı a9,b9.....k9 olan dosyalar.
-user engin :Sahibinin adı engin olan dosyalar
-group yonetim :Sahibi “yonetim” grubuna dahil olan dosyalar ve dizinler.
grep komutu :grep Engin -i /etc/passwd (/etc/passwd dızını altında Engin diye bir sözcük olup olmadığını kontrol eder.(-i parametresi kullanılmazsa büyük küçük harf duyarlığı içerir.grep komutunun ürettiği liste cok uzunsa (| more)parametresini kullanarak sayfa sayfa görüntüleyebilirisiniz.(-v komutu ile geçen değil geçmeyen satırlarıda bulabilirsiniz)(zgrep gzip ve compress ile sıkıştırılmış dosyalar içindede arama yapabilir.(zgrep engin /var/log/mail* ... gibi )
tar komutu ve tar dosyaları:tar -cvf d.tar d1 d2 d3 dosyalarını d.tar olarak tarlar.
tar -cvf d.tar d? d ile başlayan 2 karakterli dosyaları tar'lar.
tar -cvzf web_engin.tgz ./public_html komutuyla /home/engin/public_html dizi altındaki herşeyi web_engin.tgz dosyası içine sıkıştırarak paketleyebilirisiniz.
tar parametreleri:
ccreate):tar dosyası oluşturulacağını belirtir.
xextract):Bir tar dosyasının açılacağını çözüleceğini belirtir.
ttabel of contents):Bir tar dosyasının içereğinin listeleneceğini belirtir.
vverbos):Bir tar dosyası oluşturulurken yada açılırken elden geçen dosyaları listeler.
z :tar dosyasının sıkıştırılmış bir dosya olarak kullanılacağını belirtir.Çözülürken gunzip kullanılması gerekir.
f :Olusturulacak,açılacak yada içindekiler tablosu listelenecek tar dosyasının adının komut satırında verileceğini belirtir.
tar komutuyla yedekleme :tar -cv /home/engin | /cd /disk2; tar -x)
rsh komutu :RSH hizmeti veya arka plan programı çalıştıran uzak bilgisayarlarda komut çalıştırır.
rsh [AnaBilgisayar] [-lKullanıcıAdı] [-n] [Komut]
xargs komutu :Sileceğiniz yada herhangi bir işlem yapacağınız komutun komut satırı sınırı aştığında bu komutla işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.Mesela /home/engin/ayaz dizini altındaki *.dat'la biten dosyaları silmek istiyorsunuz vede dizinin içinde 5000 tane dosya olduğunu var sayalım bunların yarısı *.dat olsa yani 2500 tane dosya olsa “Argumen list too long”gibi bi hata alırsınız cunku 2500 tane komutu komut satırına sığdıramazsınız bu anda xargs komutu size yardımcı olacaktır.
at komutu :vereceğiniz komutların belirli gün ve saatte kullanılmasını sağlar.
at -m Dec 31 23:59
cd /var/http/html/ ~Engin~
/bin/cp index_yeni.html index.html
Komutuyla ana sayfanızı Aralık Ayının 23:59 dan sonraki dakikada anasayfanızı index.html olarak değiştirir.Önceden girdiğiniz programı iptal etmek için (atrm n ....(n atq tarafındn verilen sıra numarasıdır atq ile işlemlerin sırasını görebilirsiniz.)
cut komutuosyaların bazı alanlarını listelemek için kullanılır.
cut -d: -f1,5 /etc/passwd (/etc/passwd dosyasindan “:” ile ayrılmış 1 ve 5. sütunları alır.)
tee komutu:standart girişten aldığı veriyi standart çıkışa, aynı zamanda argüman olarak verilen dosyaya yazdırır. Bu komut bir borudan (pipe) veri göndermede kullanılabileceği gibi veriyi kopyalamada da kullanılabilir. Yazılması istenen dosya yoksa oluşturulur, dosya varsa üzerine yazılır. Eğer ‘-a’ seçeneği kullanılırsa girdi dosyanın sonuna eklenir.
sort adresler | tee adresler.sirali | less (adresler dosyasını sıralayarak sıralı halini tee programına yönledirelecek; tee programı standart girdisinden gelen verileri hem adresler.sirali dosyasına hemde kendi standart çıktısına yönlendirecek;son olarakda less komutu satırları sayfa sayfa listeleyecektir.
script :Yazdığınız komutların ve karşılığında aldığınız uyarıları kaydetmeye yarar.ctrl+D tusuna basarak kaydetmeyi kapatabilirsiniz.
script /tmp/log1 Komutlarınızı ve karşılıklarını buraya kaydeder.
script -a /tmp/log1 dizininde veri varsa üstüne kayıt eder.
split :Büyük dosyaları küçük parçalara bölmek için kullanılır.
split -b 1m uzun_dosya_adi bölünen parçaların adları parca_aa parca_ab .....gibi
parça dosyaları tekrar toplamak için :cat parca_* > uzun_dosya
chkconfig :Sistem açılışında çeşitli sistemleri başlatıp durdurmak için kullanılır.
chkconfig –-del httpd (açılırken artık sisteminizde web sunucu yazılımı olan httpd'i kapatır.
chkconfig –-add httpd (web sunucusu sistemini açar. )
fdiskisklerin bölümleme tablolarıyla ilgili işlemler için kullanılır.
mkfs :fdisk ile bölümlenmiş dislerde disk bölümleri üzerine dosya sistemi oluşturmak için kullanılır.
mkfs -t reiserfs /dev/hda3(ilk diskin 3. bölümüne boş reiserfs dosya sistemi oluşturur.)
showmount -a :Bu komutla bilgisayarınızda NFS üzerinden paylaşıma açık disklerin kimler tarafından kullanılmakta olduğunu görebilirsiniz.(NFS bir UNIX bilgisayar üzerindeki dizinlerin başka UNIX bilgisayar tarafından “mount edilebilmesini “sağlayan servistir.
lsof :Bilgisayarınızda bir şekilde kullanılmakta olan açık dosyaları ve soketleri listelemek için kullanılır.
usermod -e:Tarih vererek kullanıcının sısteme girişini önleyebilirsiniz.
usermod -e 2008-01-12 engin :engin adlı kullanıcının belirtilen tarihte sisteme girişi kapatılır.
usermod -L engin :engin adlı kullanıcının hesabını geçici olarak erişilmez hale getirmek için kullanılır.
usermod -U engin :engin adlı kullanıcının kilidini çözer.
groupadd :Grup ekler.(groupadd [-g grup_no ] yeni_grup ]
geoupdell :Grup siler.(groupdell grup_adı
groups :Kullanıcının hangı gruplarda oldugunu gösterir.(groups kullanıcı_adı)
-Gruba yeni bir kullanıcı eklemek :/etc/group dosyasını düzenleyerek ilgili grubun tanıtım kaydının sonuna bu kullanıcın adı eklemek.(apache grubuna yeni bir kullanıcı eklemek:
apache:x:48:webmaster,engin .....gibi) ~Engin~
Kullanıcı kimlıği değiştirmeden grup kimliğini değiştirmek :newgrp grup_adı....eğer bu yeni grup şifre gerektiren bi grupsa gpasswd grup_adı komutuyla o gruba bir şifre vermeniz gerekir.
disk kotaisk alanlarını kısaltmak için kullanılır.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Açılışda Sorun Veren PC'ler için(Grub Atmak) :
boot :linux -all-generic-ide pci=nommconf (silent all-generic-ide pci=nomsi acpi=off no probe) daha sonra nano /boot/grub/grub.conf dosyasına girerek ilgili bölgeye aynı komutu tekrar yazıyoruz.
C PANEL KURMAK :
wget http://layer1.cpnael.net/latest
sh latest
C Paneli activite etmek : C Paneli Kontrol Etmek :
/usr/local/cpanel/cpkeyclt ip /whm
Dizinler :
/bin :Sistemin açılışı ve kontrolü için gerekli komutlar.Hem kullanıcıların hemde sistem görevlisinin kullanabileceği dosyalar buraya atılabilir.
/dev :G/Ç dosyaları.Linux çekirdeğinde desteklenen her aygıta ait dosya /dev dizini altında bulunur.Bu dosyalar silinirse /DEV/MAKEDEV ile tekrar yüklenebilir.
/etc :Sistem yapılandırma dosyaları.Bu dizinde çalıştırılabilir dosya bulunmamalıdır.
skel :Buradaki dosyalar,kullanıcı hesabı açıldığında kullanıcının ev dizinine kopyalanır.
rc.d :Bu dizinde init sürecinin baş vurduğu yapılandırma dosyaları vardır.Bunlara “rc” denir.
passwd :Kullanıcı veri tabanı.
fstab :Linux'un açılışı esnasında bindirilecek dosya sistemleri burada listelenir.
groupasswd benzer şekilde kullanıcıların gruplarını tutar.
inittab :İnit daemon için yapılandırma dosyası.
motd :Kullanıcı sisteme girdikten sonra ekranında basılması istenen mesajlar burada tutulur.
profile :Kullanıcı sisteme girdiği zaman çalıştırılan dosya.(csh ve sh türevi kabuklar için.)
shells :Sistemde kullanılabilecek kabuk isimleri burada tutulur.
login.access :Login komutu için yapılandırma dosyası.
/home :Kullanıcılara ayrılmış dizin.
/lib :Kütüphane dosyaları.
/mnt :Geçici mount edilen dosya sistemleri.
/proc :Süreç kontrollerini ve diğer sistem bilgilerini tutan dosya sistemidir.
cpuinfo :İşlemci modeli,tipi ve performansını belirtir.
devices:Hali hazırda çalışan çekirdek içinde desteği bulunan aygıt sürücülerini listeler.
dma :Hangi dma kanallarının kullanıldığını belirtir.
filesystems :Hali hazırda çalışan çekirdek içinde desteği bulunan dosya sistemlerini listeler.
interrupts :Hangi kesintilerin kullanımda olduğunu söyler.
iports :Halen hangi Giriş/Çıkış iskelelerinin kullanıldığını belirtir.
kcore :Sistem hafızasının görüntüsü.
/root :Sistem görevlisinin ev dizini. ~Engin~
/sbin :Hayali sistem komutları.
/tmp :Geçici dosyaların konulduğu dizin.
/usriğer önemli sistem dosyalarını tutar.En kalabalık dizindir.Çünkü yeni kurulan tüm programlar buraya konur.
X11R6 :X pencere sistemi bilgileri burada tutulur.
doc :Belge ve dökümanlar genellikle HOWTO ve FAQ dosyaları.
lib :Bazı kütüphaneler.
man :Man dosyaları.
src :Bazı kaynak dosyaları ve linux çekirdeğini oluşturan kodları (/urc/src/linux) içeren dizin.
sbin :Kök dosya sisteminde yer alması gerekmeyen çalıştırılabilen sistem görevlisi dosyaları.
/var :Sürekli değişen sistem bilgileri burada tutulur.
adm :Sistem yönetimini ilgilendiren kayıtlar.
preverse :Sistemin göçmesinden sonra zarar görmesi mümkün olan dosyaların kaydedildiği yer.
spool :Sonra işlenecek olan veriler buraya atılır.(e-posta gibi.)....LiNUX SATA KURULUM iÇiN
1.Boot ekranında iken bunu yazıyoruz: linux -all-generic-ide pci=nommconf
2.Kurulum yapılırken Devoloper'dan “Tools” -“Xsoft”- “Legacy” Seçenekleri işaretlenecek.
3.Kurulum bittikten sonra linux all-generic-ide pci=nommconf komutunu boot'a eklemek için
(centos 4.4-4.5 için geçerli centos 5 kendisi ekliyor.)
nano /boot/grub/grub.conf'a şunları ekliyoruz:
Kernelwinlz diye başlayan komut'a linux all-generic-ide pci=nommconf (2.kernelede eklemek gerek.)
4.Driver cd'sinden ethernet kartını kurmak için driver cd'sini takıyoruz.
mount /media/cdrecorder (cd /media/cdrecorder'e girdik.)
cd /media/cdrecorde/software/Driver/LAN/PRO1000/LINUX
cp komutu ile dosyayı kopyalıyoruz.
cd (dosya ismi) /home/
cd /home' a geçiyoruz.
aldığımız dosyayı çalıştırıyoruz.
tar -zxvf dosyaismi (PRO1000)
daha sonra dosyanın içinden src'e giriyoruz.
make install .
reboot.......
İP İÇİN BAZI KOMUTLAR
netstat -nr Device= eht0
route add default gw 62.68..... ip Hardware= mac id
cd /etc/sysconfig Onboot= yes
cd /network-scripts Netmask= netmask'i
nano ifcfg-eth0 (içinde)---------------- İpaddrs= ip'si
Type= Ethernet Gateway=gate'i
~~Engin~~
~~H.Crespo~~
whoami,who am i :O anda sistemi hangi kullanıcıyla kullandığınızı gösterir.
ls -l :Ayrıntılı listeler.
ls -hl
osyaların uzunlukları daha okunaklı biçimde gösterir.(kb,mb vs...)ls -Rl
osyaları listelerken varsa alt dizinlerinide listeler.ls -tl :Ayrıntılı listeler ve son güncellenme tarihine göre sıralar.
cp
osya kopyalamak. cp -R: Dizin kopyalamak.rm
osya silmek. rm -R: Dizin silmek.chmod
osya ve Dizinlerın erişim yetkilerini değişmek.u
osya sahibi(user)g osya sahibiyle aynı grupta olanlar.o Diğer kullanıcılar)aherkez)r
okuma)w yazma)x çalıştırma)chmod [ugoa] [+=-] [rwxst] dosya_adi (köşeli parantez içlerinden biri seçilmelidir)
chmod a+x adres (adres isimli program dosyasına herkez için çalışma yetkısı verir)
chmod 755 adresler (adresler adlı dosyaya herkez tüm yetkilere sahiptir)
Sahibi (owner)
Aynı Gruptakiler
Diğerleri (Others)
umask
arametresiz yazılırsa o anda geçerli olan umask değerini ögrenirsiniz.chown
osya veya dizinlerin sahibini değiştirmek için kullanılır. chown -R dizin1 gibi..chgrp
osya dizinlerin gruplarını değiştirmek. chgrp -R pazarlama dizin1 gibi..Dosyaların veya dizinlerın sahiplerini ve gruplarını birlikte değiştirmek.
chown dosya_sahibi:grup dosya_adı
chown dizin_sahibi:grup dizin_adı ......
alias :Kendi komutunuz. (alias dir=ls komutunu verirseniz ls ve dir komutları aynı işlemi görür.)
....Vi....
vi Bir editördür yalnızca basit metin dosyalarında kullanıldığında işe yarar font renk vs.. vide yoktr
vi
osya açmak.Eğer belirttiğiniz dosya diskte yoksa yeni açar.(vi dosya_adı)vi ditörü herhangi bi anda 2 durumda birdendir.
1.Ekleme Durumu :Klavyeden bastığınız her tuşu ekler.ekleme durumu için i tusu,
2.Komut Durumu :Ekleme konumundan komut durumuna geçmek için ESC tusu kullanılır.
RETURN :Arama komutu (/aranacak_kelime RETURN)
:s :Bulup değiştirmek.
s/Linux/LINUX)ls -al /tmp > dosya_adı:bu komut tmp dosyasını ayrıntılı listeler ve lisetelediği verileri dosya_adı adlı dosyaya kaydeder.
kill :Önce ps komutu ile süreçler listelenir.Programi sonlandirmak icin..(kill -9 1234 gibi...)
ln :Bir program yüklediniz ve yüklediğiniz program icin dosya olusturmaniz gerek dizinde hic boş yer yok ve silinecek gereksiz dosyada yok bu anda ln komutu kullanilir.
prog.dosyasi /usr/local/matlab olması gerekiyo bunun için önce /home dizini altinda programiniz icin bi dizin açmanız gerek (mkdir /home/matlab sonra bu dizini /usr/local altında göstermek için :ln -s /home/matlab /usr/local/matlab komutu yeterlidir. ~Engin~
watch :Komut tekrarlar.(watch -n 5 who...who komutunu her 5 saniyede bir tekrarlar.)
tail :Bir dosyanın son n satırını görüntüler.”f” parametresiyle kullanıldığında dosyaya eklenen girdileri siz girdikçe ekrana ekler.(tail -n 20 messages(messages'in son 20 satırını gösterir.)
(tail -f /var/log/httpd7access_log Apache'nin log kayıtları dosyaya eklendikçe görüntüler.”f” parametresı kullanılmazsa yalnzca o andakı satır ları görüntüler.
zip :Sıkıştırma programıdır.
zip -r zip_dosyası dosya1 dosya2...dosyaN (dosya1 dosya 2 adlı dosyaları zip_dosyası adlı klasöre sıkıştırır.)
unzip :Zip komutuyla sıkıştırılmış dosyaları açar.
Kabuk Değişkenleri:
PATCH :Bir komut verildiğinde,komut programını oluşturan dosyanın aranacağı dizinler listesini içeren değişkendir.
HOME :Kullanıcının kişisel dizininin adını içeren değişkendir.
TERM :Kullandığınız terminalin tipini belirleyen değişkendir.
DISPLAY :X altında çalışırken grafik ekran görüntülerinin gönderileceği X sunucusunun adresini ve ekran numarasını içerir.Kendi pcnızde çalışırken “:0.0” değerinin içerir.
HISTSIZE :Komut programınızın en son kaç komutunu saklayacağını belirtir.
SHELL :O anda çalışmakta olan kabuk programının yerı ve adıdır.(/bin/bash gibi.)
LD_LIBRARY_PATCH
rogramların kullandıkları,paylaşılan kütüphanelerin aranacağı dizinleri sırasıyla gösteren bir karakter dizisi içerir.(herhangi bi anda kabuğunuzda tanımlı olan değişkenleri ve değerlerini merak ederseniz (env) komutu.
Programları arka planda çalıştırmak.....
Tek yapmamız gereken arka planda çalıştırmak istediğimiz komutun sonuna “&”işareti eklemektir.
Arka planda calıstırdıgınız programın sıze 2 de 1 uyarı yada hata vermesının önlemek için:
tar -cvf hepsi.tar /home/engin > /tmp/tarmesajları(programda çıkacak olan mesajları /tmp dizininin altındaki tar mesajları dosyasına kaydeder.Ve sizde daha sonra buradan bakabilirsiniz.
Ön planda çalışan programları arka plana atmak..
^z (ctrl+z) tuşlarına bastıkdan sonra bg komutunu verip işinize arka planda dewam edebilirsiniz.
Ekranda birde [1] cp .... & mesajı görüncektir.Bu sizin arka planda çalıştırdığınız komutun sırasını gösterir. arka planda çalışan programınızı fg %1 komutuyla ön plana alabilirsiniz.
Mount Etmek :
mkdir yedek(önce mount edeceğimiz disk için bir dizin açıyoruz.)
mount -t ntfs(dosya sistemi) /dev/hdd1 /disk
CD Kullanımı :
mount -r /dev/cdrom /mnt/cdrom
Disket Kullanımı :
mount /dev/fd0 /mnt/floppy
umount komutu :Sisteminizde bir dizine iliştirilmiş olan dosyayı çözmenize yarar.
Ör:/yedek di,zinine iliştirlmiş /dev/hdd1 diskini çözmek için:
umount /yedek yada umount /dev/hdd1 komutlarınını kullanabilirsiniz.
~Engin~
Başka Unıx Bilgisayardaki diskleri kullanmak :
mount -t nfs sunucu.abc.com.tr:/yedek /yedek2 komutu ;
“abc.com.tr”ağındaki “sunucu” adlı bilgisayar tarafından /yedek adıyla paylaşıma açılmıs dizini kendı bilgisayarınızdakı /yedek2dizinine iliştirilecektir.
Find komutu :Arama komutudur.(find /home/engin -name nerede.dat komutu /home/engin'den başlayarak bu dizin ve derinliklerinde nerede.dat dosyasını arar bulursa ekranda görüntüler.
Find komutuyla daha detaylı aramalar yapılabilir.
find başlama-disizi kriter[ler] [-exec komut “;”]
-name isim :adı isim olan dosyalar
-name “abc*” : adı abc ile başlayan dosyalar
-name “[a-k]9*” : adı a9,b9.....k9 olan dosyalar.
-user engin :Sahibinin adı engin olan dosyalar
-group yonetim :Sahibi “yonetim” grubuna dahil olan dosyalar ve dizinler.
grep komutu :grep Engin -i /etc/passwd (/etc/passwd dızını altında Engin diye bir sözcük olup olmadığını kontrol eder.(-i parametresi kullanılmazsa büyük küçük harf duyarlığı içerir.grep komutunun ürettiği liste cok uzunsa (| more)parametresini kullanarak sayfa sayfa görüntüleyebilirisiniz.(-v komutu ile geçen değil geçmeyen satırlarıda bulabilirsiniz)(zgrep gzip ve compress ile sıkıştırılmış dosyalar içindede arama yapabilir.(zgrep engin /var/log/mail* ... gibi )
tar komutu ve tar dosyaları:tar -cvf d.tar d1 d2 d3 dosyalarını d.tar olarak tarlar.
tar -cvf d.tar d? d ile başlayan 2 karakterli dosyaları tar'lar.
tar -cvzf web_engin.tgz ./public_html komutuyla /home/engin/public_html dizi altındaki herşeyi web_engin.tgz dosyası içine sıkıştırarak paketleyebilirisiniz.
tar parametreleri:
c
create):tar dosyası oluşturulacağını belirtir.x
extract):Bir tar dosyasının açılacağını çözüleceğini belirtir.t
tabel of contents):Bir tar dosyasının içereğinin listeleneceğini belirtir.v
verbos):Bir tar dosyası oluşturulurken yada açılırken elden geçen dosyaları listeler.z :tar dosyasının sıkıştırılmış bir dosya olarak kullanılacağını belirtir.Çözülürken gunzip kullanılması gerekir.
f :Olusturulacak,açılacak yada içindekiler tablosu listelenecek tar dosyasının adının komut satırında verileceğini belirtir.
tar komutuyla yedekleme :tar -cv /home/engin | /cd /disk2; tar -x)
rsh komutu :RSH hizmeti veya arka plan programı çalıştıran uzak bilgisayarlarda komut çalıştırır.
rsh [AnaBilgisayar] [-lKullanıcıAdı] [-n] [Komut]
xargs komutu :Sileceğiniz yada herhangi bir işlem yapacağınız komutun komut satırı sınırı aştığında bu komutla işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.Mesela /home/engin/ayaz dizini altındaki *.dat'la biten dosyaları silmek istiyorsunuz vede dizinin içinde 5000 tane dosya olduğunu var sayalım bunların yarısı *.dat olsa yani 2500 tane dosya olsa “Argumen list too long”gibi bi hata alırsınız cunku 2500 tane komutu komut satırına sığdıramazsınız bu anda xargs komutu size yardımcı olacaktır.
at komutu :vereceğiniz komutların belirli gün ve saatte kullanılmasını sağlar.
at -m Dec 31 23:59
cd /var/http/html/ ~Engin~
/bin/cp index_yeni.html index.html
Komutuyla ana sayfanızı Aralık Ayının 23:59 dan sonraki dakikada anasayfanızı index.html olarak değiştirir.Önceden girdiğiniz programı iptal etmek için (atrm n ....(n atq tarafındn verilen sıra numarasıdır atq ile işlemlerin sırasını görebilirsiniz.)
cut komutu
osyaların bazı alanlarını listelemek için kullanılır.cut -d: -f1,5 /etc/passwd (/etc/passwd dosyasindan “:” ile ayrılmış 1 ve 5. sütunları alır.)
tee komutu:standart girişten aldığı veriyi standart çıkışa, aynı zamanda argüman olarak verilen dosyaya yazdırır. Bu komut bir borudan (pipe) veri göndermede kullanılabileceği gibi veriyi kopyalamada da kullanılabilir. Yazılması istenen dosya yoksa oluşturulur, dosya varsa üzerine yazılır. Eğer ‘-a’ seçeneği kullanılırsa girdi dosyanın sonuna eklenir.
sort adresler | tee adresler.sirali | less (adresler dosyasını sıralayarak sıralı halini tee programına yönledirelecek; tee programı standart girdisinden gelen verileri hem adresler.sirali dosyasına hemde kendi standart çıktısına yönlendirecek;son olarakda less komutu satırları sayfa sayfa listeleyecektir.
script :Yazdığınız komutların ve karşılığında aldığınız uyarıları kaydetmeye yarar.ctrl+D tusuna basarak kaydetmeyi kapatabilirsiniz.
script /tmp/log1 Komutlarınızı ve karşılıklarını buraya kaydeder.
script -a /tmp/log1 dizininde veri varsa üstüne kayıt eder.
split :Büyük dosyaları küçük parçalara bölmek için kullanılır.
split -b 1m uzun_dosya_adi bölünen parçaların adları parca_aa parca_ab .....gibi
parça dosyaları tekrar toplamak için :cat parca_* > uzun_dosya
chkconfig :Sistem açılışında çeşitli sistemleri başlatıp durdurmak için kullanılır.
chkconfig –-del httpd (açılırken artık sisteminizde web sunucu yazılımı olan httpd'i kapatır.
chkconfig –-add httpd (web sunucusu sistemini açar. )
fdisk
isklerin bölümleme tablolarıyla ilgili işlemler için kullanılır.mkfs :fdisk ile bölümlenmiş dislerde disk bölümleri üzerine dosya sistemi oluşturmak için kullanılır.
mkfs -t reiserfs /dev/hda3(ilk diskin 3. bölümüne boş reiserfs dosya sistemi oluşturur.)
showmount -a :Bu komutla bilgisayarınızda NFS üzerinden paylaşıma açık disklerin kimler tarafından kullanılmakta olduğunu görebilirsiniz.(NFS bir UNIX bilgisayar üzerindeki dizinlerin başka UNIX bilgisayar tarafından “mount edilebilmesini “sağlayan servistir.
lsof :Bilgisayarınızda bir şekilde kullanılmakta olan açık dosyaları ve soketleri listelemek için kullanılır.
usermod -e:Tarih vererek kullanıcının sısteme girişini önleyebilirsiniz.
usermod -e 2008-01-12 engin :engin adlı kullanıcının belirtilen tarihte sisteme girişi kapatılır.
usermod -L engin :engin adlı kullanıcının hesabını geçici olarak erişilmez hale getirmek için kullanılır.
usermod -U engin :engin adlı kullanıcının kilidini çözer.
groupadd :Grup ekler.(groupadd [-g grup_no ] yeni_grup ]
geoupdell :Grup siler.(groupdell grup_adı
groups :Kullanıcının hangı gruplarda oldugunu gösterir.(groups kullanıcı_adı)
-Gruba yeni bir kullanıcı eklemek :/etc/group dosyasını düzenleyerek ilgili grubun tanıtım kaydının sonuna bu kullanıcın adı eklemek.(apache grubuna yeni bir kullanıcı eklemek:
apache:x:48:webmaster,engin .....gibi) ~Engin~
Kullanıcı kimlıği değiştirmeden grup kimliğini değiştirmek :newgrp grup_adı....eğer bu yeni grup şifre gerektiren bi grupsa gpasswd grup_adı komutuyla o gruba bir şifre vermeniz gerekir.
disk kota
isk alanlarını kısaltmak için kullanılır.= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Açılışda Sorun Veren PC'ler için(Grub Atmak) :
boot :linux -all-generic-ide pci=nommconf (silent all-generic-ide pci=nomsi acpi=off no probe) daha sonra nano /boot/grub/grub.conf dosyasına girerek ilgili bölgeye aynı komutu tekrar yazıyoruz.
C PANEL KURMAK :
wget http://layer1.cpnael.net/latest
sh latest
C Paneli activite etmek : C Paneli Kontrol Etmek :
/usr/local/cpanel/cpkeyclt ip /whm
Dizinler :
/bin :Sistemin açılışı ve kontrolü için gerekli komutlar.Hem kullanıcıların hemde sistem görevlisinin kullanabileceği dosyalar buraya atılabilir.
/dev :G/Ç dosyaları.Linux çekirdeğinde desteklenen her aygıta ait dosya /dev dizini altında bulunur.Bu dosyalar silinirse /DEV/MAKEDEV ile tekrar yüklenebilir.
/etc :Sistem yapılandırma dosyaları.Bu dizinde çalıştırılabilir dosya bulunmamalıdır.
skel :Buradaki dosyalar,kullanıcı hesabı açıldığında kullanıcının ev dizinine kopyalanır.
rc.d :Bu dizinde init sürecinin baş vurduğu yapılandırma dosyaları vardır.Bunlara “rc” denir.
passwd :Kullanıcı veri tabanı.
fstab :Linux'un açılışı esnasında bindirilecek dosya sistemleri burada listelenir.
group
asswd benzer şekilde kullanıcıların gruplarını tutar.inittab :İnit daemon için yapılandırma dosyası.
motd :Kullanıcı sisteme girdikten sonra ekranında basılması istenen mesajlar burada tutulur.
profile :Kullanıcı sisteme girdiği zaman çalıştırılan dosya.(csh ve sh türevi kabuklar için.)
shells :Sistemde kullanılabilecek kabuk isimleri burada tutulur.
login.access :Login komutu için yapılandırma dosyası.
/home :Kullanıcılara ayrılmış dizin.
/lib :Kütüphane dosyaları.
/mnt :Geçici mount edilen dosya sistemleri.
/proc :Süreç kontrollerini ve diğer sistem bilgilerini tutan dosya sistemidir.
cpuinfo :İşlemci modeli,tipi ve performansını belirtir.
devices:Hali hazırda çalışan çekirdek içinde desteği bulunan aygıt sürücülerini listeler.
dma :Hangi dma kanallarının kullanıldığını belirtir.
filesystems :Hali hazırda çalışan çekirdek içinde desteği bulunan dosya sistemlerini listeler.
interrupts :Hangi kesintilerin kullanımda olduğunu söyler.
iports :Halen hangi Giriş/Çıkış iskelelerinin kullanıldığını belirtir.
kcore :Sistem hafızasının görüntüsü.
/root :Sistem görevlisinin ev dizini. ~Engin~
/sbin :Hayali sistem komutları.
/tmp :Geçici dosyaların konulduğu dizin.
/usr
iğer önemli sistem dosyalarını tutar.En kalabalık dizindir.Çünkü yeni kurulan tüm programlar buraya konur.X11R6 :X pencere sistemi bilgileri burada tutulur.
doc :Belge ve dökümanlar genellikle HOWTO ve FAQ dosyaları.
lib :Bazı kütüphaneler.
man :Man dosyaları.
src :Bazı kaynak dosyaları ve linux çekirdeğini oluşturan kodları (/urc/src/linux) içeren dizin.
sbin :Kök dosya sisteminde yer alması gerekmeyen çalıştırılabilen sistem görevlisi dosyaları.
/var :Sürekli değişen sistem bilgileri burada tutulur.
adm :Sistem yönetimini ilgilendiren kayıtlar.
preverse :Sistemin göçmesinden sonra zarar görmesi mümkün olan dosyaların kaydedildiği yer.
spool :Sonra işlenecek olan veriler buraya atılır.(e-posta gibi.)....LiNUX SATA KURULUM iÇiN
1.Boot ekranında iken bunu yazıyoruz: linux -all-generic-ide pci=nommconf
2.Kurulum yapılırken Devoloper'dan “Tools” -“Xsoft”- “Legacy” Seçenekleri işaretlenecek.
3.Kurulum bittikten sonra linux all-generic-ide pci=nommconf komutunu boot'a eklemek için
(centos 4.4-4.5 için geçerli centos 5 kendisi ekliyor.)
nano /boot/grub/grub.conf'a şunları ekliyoruz:
Kernelwinlz diye başlayan komut'a linux all-generic-ide pci=nommconf (2.kernelede eklemek gerek.)
4.Driver cd'sinden ethernet kartını kurmak için driver cd'sini takıyoruz.
mount /media/cdrecorder (cd /media/cdrecorder'e girdik.)
cd /media/cdrecorde/software/Driver/LAN/PRO1000/LINUX
cp komutu ile dosyayı kopyalıyoruz.
cd (dosya ismi) /home/
cd /home' a geçiyoruz.
aldığımız dosyayı çalıştırıyoruz.
tar -zxvf dosyaismi (PRO1000)
daha sonra dosyanın içinden src'e giriyoruz.
make install .
reboot.......
İP İÇİN BAZI KOMUTLAR
netstat -nr Device= eht0
route add default gw 62.68..... ip Hardware= mac id
cd /etc/sysconfig Onboot= yes
cd /network-scripts Netmask= netmask'i
nano ifcfg-eth0 (içinde)---------------- İpaddrs= ip'si
Type= Ethernet Gateway=gate'i
~~Engin~~
~~H.Crespo~~
