Kooperatif üyeliğinin Tespiti Istemi

fells2

Banned
T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi

Esas: 2004/15355
Karar: 2006/2008
Karar Tarihi: 28.02.2006

ÖZET: Davacı ile asli müdahil (ve birleşen davanın davacısı) arasında üyeliğin devrine dair bir yazılı sözleşme ibraz edilmemiş ise de, aynı tarihte kooperatife bağışta bulunmalarının amacı, tanık beyanları ışığında ve diğer ortakların ortaklık paylarını ne şekilde devrettiklerinin kooperatif kayıtları gözetilerek mahkemece değerlendirilmesi gerekmektedir.


(1163 S. K. m. 56)

Dava: Taraflar arasında görülen davada Akşehir Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 23.09.2004 tarih ve 1998/84-2004/752 sayılı kararın Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı Muzaffer Şahin ile davalı kooperatif vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 28.02.2006 gününde davacılardan Sait Açıkgöz ve Şaban Karataş avukatı Dilek Güngör, davacı Muzaffer Şahin avukatı Fazıl Özuğur ile davalı avukatı Barış Tören gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Ayşe Altun tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacılar Sait Açıkgöz ve Şaban Karataş vekili, müvekkili Şaban Karataş'ın davalı Kooperatifin üyesi olan diğer davacı Sait Açıkgöz'den üyeliği devraldığını, davacıların müracaatına rağmen kooperatifin devir işlemini gerçekleştirmediğini ileri sürerek, davacı Sait'in davalı kooperatifin üyeliğinin tespiti ile bu hisseyi davacı Şaban Karataş'ın devir aldığının tespitini talep ve dava etmiştir.

Birleşen davada ise davacı Muzaffer Şahin vekili, müvekkilinin 21.06.1995 tarihinden itibaren davalı kooperatifin üyesi olduğunu, ancak 1997 yılından beri davalının müvekkilini oyalayarak hat vermediğini, müvekkilince gönderilen ihtarnameye davalının verdiği cevapta müvekkilinin kooperatif üyesi olmadığını bildirdiğini ileri sürerek, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespiti ile tescili yok ise tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı kooperatif vekili cevap dilekçesi vermemiş, yargılama sırasında davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacı Sait Açıkgöz'ün davalı kooperatifin ortağı olduğu ve payını davacı Şaban Karataş'a devrettiği, ikinci bilirkişi raporunda Sait Açıkgöz'ün payını Muzaffer Şahin ve Şaban Karataş'a devrettiği belirtilmiş ise de, Sait Açıkgöz'ün ortaklık payını bölerek hem Şaban Karataş'a hem de Muzaffer Şahin'e devretmesinin, anasözleşmenin 8. maddesinde belirtilen <ortaklık payının bölünülmezliği> kuralına aykırı olduğundan 2.bilirkişi raporuna itibar edilmediği gerekçesiyle, asıl davada davacı Sait Açıkgöz'ün üyeliği Şaban Karataş'dan devir almak suretiyle davalı kooperatife üye olduğunun tespitine; Muzaffer Şaban tarafından açılan birleşen davanın reddine karar verilmiştir.

Karar, davacı Muzaffer Şahin ile davalı kooperatif vekillerince temyiz edilmiştir.

Davacılar vekili, davacı Şaban'ın davalı kooperatifin üyesi olan diğer davacı Sait'ten üyeliği devraldığını iddia etmiştir. Muzaffer Şahin vekili ise, asıl dava dosyasına verdiği asli müdahale dilekçesi ve kooperatif aleyhinde açtığı birleşen davada, müvekkilinin 21.06.1995 tarihinde itibaren davalı kooperatif ortağı olduğunu ileri sürmüştür.

Davacılar Sait ve Şaban ile Muzaffer tarafından kooperatif aleyhinde açılan iki ayrı davada verilecek karar, adı geçen üç kişiyi de etkileyecek olması nedeniyle, bir tarafın açtığı davada diğerinin de davalı olarak gösterilmesi gerekirken, davaların yalnızca kooperatif aleyhine açılması doğru değil ise de, Sait ve Şaban tarafından açılan davaya Muzaffer Şahin'in asli müdahale talebinde bulunmuş olması, Muzaffer tarafından açılan davanın da Sait ve Şaban tarafından açılan dava ile birleştirilmesi nedeniyle, bu husus usuli bir eksiklik olarak görülmemiş ve işin esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine karar vermek gerekmiştir.

25.02.1994 tarihli adi yazılı belgede, Sait Açıkgöz'ün kooperatif üyeliğini davacı Şaban Karataş'a devrettiği yazılıdır. 26.09.1997 tarihli düzenleme şeklindeki noter tespit tutanağında ise, davacı Sait Açıkgöz tek taraflı verdiği ifadesinde, <ortaklığı 25.02.1994 tarihinde değil, 25.02.1995 tarihinde Şaban Karataş'a devrettiğini, adi yazılı devir sözleşmesindeki tarihin sehven 25.02.1994 olarak yazıldığını> beyan etmiştir.

Davalı kooperatifin önceki ortağı olan davacı Sait Açıkgöz'ün, 15.08.1993 tarihinde ortaklıktan ayrılıp, yerine dava dışı H. Cahit Kılınç'ın alındığı, bilahare dava dışı Kadir Parpar'ın 15.12.1994 tarihinde ortaklığını davacı Sait'e devrettiği 13.07.2004 tarihli bilirkişi raporundan ve dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporundaki bu tespitlere göre Sait Açıkgöz, 25.02.1994 tarihinde davalı kooperatifin üyesi olarak görünmemektedir. Davacı Sait'in 26.09.1997 tarihinde noter huzurundaki tek taraflı beyanı da, 20.02.1995 tarihinde Sait'in davalı kooperatif üyesi olduğunu kanıtlamak için yeterli değildir. Bu durum karşısında davacı Sait ve Şaban'ın ortaklığın devrine dair sözleşmeyi imzaladıkları 25.02.1994 tarihinde davacı Sait'in kooperatif üyesi olmaması ve hakkından fazlasını devredemeyecek olması nedeniyle, geçerli bir pay devrinden söz etmeye imkan bulunmamaktadır.

Kooperatif karar defterinde yazılı 21.06.1997 tarihli yönetim kurulu kararı ile Sait Açıkgöz'ün kooperatif üyeliğini Muzaffer Şahin'e devretmesi nedeniyle Muzaffer'in üye olarak kabulüne karar verilmiş, üye kayıt defterinin 94.sayfasına da üye olarak kaydedilmiştir. Sait Açıkgöz ile Muzaffer Şahin 26.06.1995 tarihli iki ayrı makbuzla davalı kooperatife 10.000.000'ar TL bağışta bulunmuşlar, bu tarihten sonra da Muzaffer Şahin 30.03.1996 tarihinden itibaren çeşitli tarihlerde, makbuz karşılığı kooperatife aidat ödemiştir. Davacı Sait ile asli müdahil (ve birleşen davanın davacısı) Muzaffer arasında <üyeliğin devrine> dair bir yazılı sözleşme ibraz edilmemiş ise de, aynı tarihte kooperatife bağışta bulunmalarının amacı, tanık beyanları ışığında ve diğer ortakların ortaklık paylarını ne şekilde devrettiklerinin kooperatif kayıtları gözetilerek mahkemece değerlendirilmesi gerekmektedir.

Davacılar Şaban Karataş ile Muzaffer Şahin'in ortak olduğunun tespiti istemi ile açtıkları iki ayrı davada, 20.02.1994 tarihinde Sait Açıkgöz'ün davalı kooperatif üyesi olarak görünmediği ve hakkından fazlasını devredemeyeceği prensibi gereği, bu tarihteki Şaban Karataş'a üyeliği devrinin geçerli bir devir olup olamayacağı ve yine 26.06.1995 tarihli Sait Açıkgöz ve Muzaffer Şahin'in kooperatife yaptıkları bağış makbuzları ve tanık beyanları ile ceza dosyasındaki deliller ve diğer ortaklar arasında gerçekleşmiş ortaklık devirlerindeki usul karşısında Sait Açıkgöz'ün üyeliğini Muzaffer Şahin'e devretmiş sayılıp sayılamayacağının değerlendirilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın davacı Muzaffer Şahin ve davalı kooperatif yararına bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı (asli müdahil) Muzaffer Şahin ve davalı kooperatif vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararına davacı Muzaffer Şahin ve davalı kooperatif yararına BOZULMASINA, takdir edilen 450.00. YTL duruşma vekillik ücretinin davacılar Sait ve Şaban'dan alınarak davalı Kooperatife verilmesine, takdir edilen 450.00. YTL duruşma vekillik ücretinin davalı kooperatiften alınarak davacı Muzaffer'e verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacı Muzaffer ve davalı kooperatife iadesine, 28.02.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
 
Top