Kekemeyim, ne yapabilirim?
Siz veya bir yakınınız eğer kekeme ise yapabileceğiniz çok şey var. Önce kekemeliğin nedeninin araştırılması ve hayatınızı olumsuz olarak etkiliyor ve belirgin bir azalma görülmüyorsa tedavi edilmesi gerekir.
Kekemelik, çocukluk ve gençlikte sıklıkla rastlanan kişinin özgüvenini, insanlarla iletişimini, eğitimini ve iş hayatını hatta iş bulmayı bile doğrudan etkileyen; tedbir alınmazsa hayat boyu da devam edebilen problemlerden biridir. Kişiyi iç dünyasında ve sosyal hayatında çok büyük sıkıntılara sokan kekemelik, diğer konuşma bozuklukları gibi sebeplerin tespitiyle birlikte konuşma terapileri ve uygun çevre düzenlemeleri ile tamamen düzelmekte ve ne kadar erken tedavi yapılırsa düzelme de o kadar hızlı olmaktadır.
Konuşurken heyecanlanma, hata yapma, kekeleme, tutukluk, çocukluk ve gençlik çağında sıklıkla karşılaşılan problemlerdendir. Kekemelik nörofizyolojik, kalıtımsal, çevresel, duygusal ve psikolojik pek çok nedenin etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Bazı konuşma bozuklukları ya doğuştan ya da düşme, yaralanma, havale geçirme vb. sebeplere bağlı olarak organik kaynaklı olsa da konuşma bozukluklarının büyük bir kısmı psikolojik durumlardan etkilenir. Çocuk yetiştirme tutumları da kekemeliğin ortaya çıkmasında etkilidir.
Baskıcı baba sebeplerden biri
Yapılan araştırmalar, babaların sert ve baskıcı tutumlarının erkek çocuklarda düzgün konuşmaya başladıktan sonra kekemeliğe yol açtığını ortaya koymaktadır. Bazı çocuklarda da kekemelik 2-3 yaşlarında konuşmanın ilerlemesi ve çocuğun hızlı düşünmeye başlamasıyla birlikte görülür. Eğer bu dönemde çocuğa kekelememesi konusunda baskı yapılmaz, rahat bırakılıp çocuğun kelime hazinesini geliştirmesine yardımcı olunursa; kendiliğinden kaybolurken baskı olduğu takdirde kalıcı olabilir.
Güven duygusunun yeterli olmaması ve mükemmeliyetçiliğe bağlı hata yapma endişesi kekemelikte önemli bir etkendir. Kişinin yeni ortamlara girmesi, kendinden yaşça, mevkice daha üstün gördüğü kişilerle karşılaşması, normalde herkeste belli bir heyecan oluşturur. Kendine güvenmeyen ya da mükemmeliyetçi ve kaygısı yüksek kişiler bu durumu sadece kendilerine ait zannederek hata yapma endişesiyle daha çok paniğe kapılıp daha çok heyecanlanırlar. Kişi heyecanlanmamak için toplumdan uzaklaştıkça veya topluluk içinde söz almaktan kaçındıkça konuşurken heyecanlanma daha çok artar.
Kekemelik ve diğer konuşma bozuklukları ailenin ve kişinin sosyal çevreden uzak olması durumunda da ya artar ya da düzelmeden devam eder. Çocuk veya genç okulda, üniversitede de sessiz kalmayı tercih edip tahtaya kalkmaz, söz almaz ya da arkadaşlardan uzak durur, sosyal etkinliklere katılmazsa problem daha da büyür. Çalışma hayatındaki gençler için de sosyal ortamdan kaçmak aynı şekilde kekemeliği artırırken kişi sosyal ortama girdikçe kekemelik azalır.
Sosyal ortama girin, sesli okuyun, kurslara katılın
* Topluluk içinde sorumluluklar almakla, gezilere, panellere katılmakla konuşma problemleri büyük ölçüde düzelebilmektedir.
* Diksiyon kurslarına veya kişisel gelişim kurslarına gitmek yararlıdır.
* Uykusuzluk, açlık, heyecanlanma vb. stresler kekemeliği artırır. Bu sebeple derin nefes alma ve kas gevşetme egzersizleri, spor ve açık havada dolaşmak çok faydalıdır.
* Kişinin yüksek sesle bol bol kitap ve şiir okuması, bilhassa takıldığı harfleri içeren tekerlemeler söylemesi de yararlıdır.
* Bazen profesyonel yardım almak (psikolog, psikiyatrist, konuşma terapistinden) gerekir.