Toplumumuzda genel olarak iki dusunce hakim..kimileri herkes kendi kaderini kendi belirler der..kimileri ise alnimiza yazili bir kaderin oldugunu ve biz ne yaparsak yapalim onun yolundan gidecegimizi iddia eder.. Benim ornekle aciklamaya calisacagim dusuncem aslinda bu ikisini de kapsiyor..
Diyelim ki mimariz ..bir labirent dizayn ediyoruz.. labirentin ici bayagi karisik ve labirentin icine bir de oda yapiyoruz..labirent, icindeki kisi labirentte dolasirken bu odaya bir sekilde ugramak zorunda kalacak sekilde yapilmis olsun.. ve kisi birkere bu odaya girdimi iceri girdigi kapi otomatik kapaniyor ve geri donusu yok olsun.. bu odaya ayrica 3 kapi daha yaptigimizi ve birinci kapinin onune kisinin helali olmayan suh bir kadin(!), ikinci kapinin onune kisinin helali olmayan bir cuval para ve ucuncu kapinin onune yardima ihtiyaci olan bir adam koyalim.. kisi herhangi birisine yonelince diger iki kapi otomatik kapaniyor..yani kisi odadan cikabilmek icin ancak bir tercihi var olsun.. Labirentin mimari biz oldugumuza gore suh kadinin arkasindaki kapiyi dolastirip dolastirip labirentin cikisina bagliyalim.. onunde helal olmayan para cuvali olan kapiyi dolastirip dolastirip adamin adamin ac aslanlar tarafindan kesin yenecegi baska bir odaya bagliyalim ve son olarak yardima ihtiyaci olan kapiyi dolastirip dolastirip adamin icinde kesin bogulup olecegi baska bir odaya bagliyalim.. Ve kisiyi bu labirente koymadan once Helal kavramini ogretelim..
Diyelim ki bir kisi bu odaya geliyor ve yardima ihtiyaci olan adama yardim ediyor.. ve o kisinin arkasindaki kapi aciliyor ve diger iki kapi kapaniyor.. adam acilan kapidan gecip dolasip dolasip karsisina cikan odada boguluyor..
1) kisi odadaki secimlerinden sorumludur.. Dogru bir davranis sergilemistir ve onun karsiliginda olan sevabi almistir..buradaki irade "cuzi iradedir"..
2) Ancak kisinin seciminin sonuclarini o degil de mimar belirlemistir.. Yani kader, yani yaratici , yani "Kulli irade"
3) Kisi dogru bir amel yapmistir.ancak karsisina cikan odada bogulmustur? bu sorunun cevabi bizi "hayir ve serrin Allah'tan geldigi" inancina goturur.
4) kimse mimarin(!) bizim icin ne yarattigini bilemeyecegi icin, muslumanlar her ise basladiklarinda "hayirlisi" der.
Diyelim ki mimariz ..bir labirent dizayn ediyoruz.. labirentin ici bayagi karisik ve labirentin icine bir de oda yapiyoruz..labirent, icindeki kisi labirentte dolasirken bu odaya bir sekilde ugramak zorunda kalacak sekilde yapilmis olsun.. ve kisi birkere bu odaya girdimi iceri girdigi kapi otomatik kapaniyor ve geri donusu yok olsun.. bu odaya ayrica 3 kapi daha yaptigimizi ve birinci kapinin onune kisinin helali olmayan suh bir kadin(!), ikinci kapinin onune kisinin helali olmayan bir cuval para ve ucuncu kapinin onune yardima ihtiyaci olan bir adam koyalim.. kisi herhangi birisine yonelince diger iki kapi otomatik kapaniyor..yani kisi odadan cikabilmek icin ancak bir tercihi var olsun.. Labirentin mimari biz oldugumuza gore suh kadinin arkasindaki kapiyi dolastirip dolastirip labirentin cikisina bagliyalim.. onunde helal olmayan para cuvali olan kapiyi dolastirip dolastirip adamin adamin ac aslanlar tarafindan kesin yenecegi baska bir odaya bagliyalim ve son olarak yardima ihtiyaci olan kapiyi dolastirip dolastirip adamin icinde kesin bogulup olecegi baska bir odaya bagliyalim.. Ve kisiyi bu labirente koymadan once Helal kavramini ogretelim..
Diyelim ki bir kisi bu odaya geliyor ve yardima ihtiyaci olan adama yardim ediyor.. ve o kisinin arkasindaki kapi aciliyor ve diger iki kapi kapaniyor.. adam acilan kapidan gecip dolasip dolasip karsisina cikan odada boguluyor..
1) kisi odadaki secimlerinden sorumludur.. Dogru bir davranis sergilemistir ve onun karsiliginda olan sevabi almistir..buradaki irade "cuzi iradedir"..
2) Ancak kisinin seciminin sonuclarini o degil de mimar belirlemistir.. Yani kader, yani yaratici , yani "Kulli irade"
3) Kisi dogru bir amel yapmistir.ancak karsisina cikan odada bogulmustur? bu sorunun cevabi bizi "hayir ve serrin Allah'tan geldigi" inancina goturur.
4) kimse mimarin(!) bizim icin ne yarattigini bilemeyecegi icin, muslumanlar her ise basladiklarinda "hayirlisi" der.
..
