Kadıköy'de bayram, Taksim'de provokasyon
Canlı bomba ve provokasyon uyarıları sebebiyle yoğun güvenlik tedbirlerinin alındığı 1 Mayıs gösterileri dün İstanbul'da iki farklı manzara ortaya koydu. İzin alınarak düzenlenen Kadıköy'deki gösteriler şenlik havasında geçerken, yasak olmasına rağmen Taksim'de eylem ısrarı çatışmalara yol açtı.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) başını çektiği bazı sivil toplum kuruluşları büyük bir kalabalıkla Taksim'e girmek istedi. Taşkınlık çıkaran göstericilere polis, tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti. Polise molotof kokteyli ve taşlarla saldıran bazı eylemciler de, ara sokaklarda pazar arabalarıyla barikat kurdu. Taksim, Beşiktaş, Kabataş ve Dolmabahçe'de yaklaşık 1000 kişi gözaltına alınırken, yapılan güvenlik kontrollerinde 2 adet tabanca, molotofkokteyli, gaz maskesi, sopalar, bıçaklar ve porovokatif eylemlerde kullanılmak üzere hazırlanmış materyaller ele geçirildi. İstanbul Valisi Muammer Güler de, gözaltına alınanların üzerinden silah çıktığını ve örgüt bağlantısı tespit ettiklerini vurguladı.
Uyarılara rağmen, 1 Mayıs'ın Taksim Meydanı'nda kutlanmak istemesi gergin anların yaşanmasına sebep oldu. DİSK, TTB, TMMOB ve KESK'in de aralarında bulunduğu bazı sivil toplum örgütlerinin Taksim ısrarı İstanbul'da hayatı felç etti. Çevik Kuvvet ekipleri, özel tim görevlileri Beşiktaş, Taksim, Beyoğlu, Dolapdere, Tarlabaşı çevresinde yoğun güvenlik önlemi aldı. Taksim'e çıkan güzergâhlar boyunca araçların geçişine kontrollü izin verildi. Sabah saatlerinde toplanma yeri olarak duyurulan İnönü Stadı önünde 1 Mayıs pankartı açan ve aralarında tertip komitesi üyelerinin de bulunduğu bir grup gözaltına alındı. Kabataş'ta toplanarak Taksim'e yürümek isteyen diğer bir gruba da polis tazyikli su ve biber gazı sıkarak müdahale etti.
Dolmabahçe'den Taksim Meydanı'na doğru yürüyüşe geçen yaklaşık bin kişilik grup da, güvenlik güçlerinin yoğun denetiminde meydana ulaştı. Aralarında DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, KESK Başkanı İsmail Hakkı Tombul ve Türk Tabipleri Birliği Başkanı Prof. Dr. Gençay Gürsoy'un da bulunduğu grup, 'Yaşasın 1 Mayıs' ve 'İşte Taksim işte 1 Mayıs' sloganları ile Taksim Meydanı'na girdi. Kazancı Yokuşu önünde diğer gruplarla birleşen 1 Mayıs korteji, ellerindeki karanfilleri buraya bırakarak, 1 Mayıs 1977'de öldürülen 34 kişi için bir anma töreni düzenledi.
DİSK Başkanı: Amacımıza ulaştık
DİSK Başkanı Süleyman Çelebi, DİSK, KESK, Türk Tabipleri Birliği ve çeşitli sendikalarda görev yapan 154 yöneticinin gözaltına alındığını söyledi. Çelebi, Taksim'de amaçlarına ulaştıklarını ve Taksim'in artık 1 Mayıs alanı olduğunu iddia etti. Türk-İş Birinci Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak, 1 Mayıs 1977'de katledilenleri andıklarını, onların hatırasının her zaman kendilerine öncülük yaptıklarını belirterek, 30 yıl önceki mücadeleyi devam ettirdiklerini söyledi. Büyükkucak, Taksim Meydanı için resmi başvurunun yapılmadığını açıkladı. Büyükkucak ve beraberindekiler Kazancı Yokuşu'na kırmızı karanfil bıraktıktan sonra Taksim Atatürk Anıtı önüne gelerek anıta çelenk bıraktı.
Türk-İş'in Kadıköy'de düzenlediği kutlamalarda Taksim'deki gerginliğin aksine bayram havası vardı. Kadıköy İskele Meydanı'nda gerçekleştirilen kutlamalara CHP, İşçi Partisi, Emeğin Partisi, Ezilenlerin Sosyalist Platformu, İşçi Kardeşliği Partisi, Türk-İş'e bağlı sendikalar ve çeşitli işçi dernekleri katıldı. Geniş güvenlik önlemi alan polis, katılımcıları alana tek tek arayarak aldı. Türk-İş Başkanı Salih Kılıç ve İşçi Partisi lideri Doğu Perinçek miting alanına birlikte girdi. Kılıç, DİSK'in ayrı kutlama yapmasını şöyle değerlendirdi: "Bu günü tüm işçilerle bir arada kutlamayı arzuluyorduk; ama olmadı."
İstanbul'un bazı bölgelerinde ve İzmir'deki 1 Mayıs etkinliklerinde de olaylar yaşandı. Ümraniye ve Okmeydanı'nda polisle çatışan eylemcilere polisin müdahalesi sert oldu. İstanbul dışından destek amacıyla gelen bir grup polis Ümraniye'de eylemcilerin arasında kaldı. Ekipler havaya ateş açarak grubu dağıtmaya çalıştı. Polis ile göstericiler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Mahalleye bir süre sonra çok sayıda takviye ekip gelmesiyle göstericiler ara sokaklara dağılarak kaçtı. Kurtköy'de toplanan 2 bin gösterici jandarma ekiplerine taş attı. Yaşanan arbedede bir jandarma eri yaralandı. Bu arada, İzmir'de yapılan 1 Mayıs kutlamalarına katılan Sosyalist Demokrasi Partisi ile İşçi Partisi taraftarları, Gündoğdu Meydanı'nı savaş alanına çevirdi. Emniyetin müdahale ettiği olaylarda çok sayıda gösterici yaralandı.
1 Mayıs'tan notlar
Taksim Meydanı'nda 5 bin polis görev yaptı. Şehir dışından toplam 3 bin 500 polis geldi.Okmeydanı Piyale Paşa Bulvarı'nda bir araç yakıldı.
Taksim Meydanı'ndaki gösterileri CNN İnternational, ZDF Reuters, AFP, AP gibi birçok basın kuruluşunun muhabiri takip etti.
Müdahale ihtimaline karşı İstiklal Caddesi'nde bulunan birçok işyeri kepenk kapattı.
Harbiye Orduevi önünde polise taşla saldırıldı. Polis, eylemcileri havaya ateş açarak dağıttı.
1 Mayıs göstericileri, iki feribotta kontrolü ele geçirip pankart açınca sahile yanaşmalarına izin verilmedi.
Önlemler trafiği felç etti, vatandaş yaya kaldı
Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs'ı kutlama isteği trafiği felç etti. Boğaz köprülerindeki güvenlik önlemleri sebebiyle Avrupa yakasına geçişler tek şeritten yapıldı. Vapurlar da çalışmayınca Anadolu yakasından Avrupa yakasına geçiş tamamen kilitlendi. Çalışanlar trafik sıkışıklığı nedeniyle işlerine yürüyerek gitmeye çalıştı. Sabah saat 07.30'dan itibaren İDO Kadıköy, Kabataş, Beşiktaş ve Karaköy iskelelerinden sefer yapılmadı. Tramvay ve metro hatlarında ise sadece Mecidiyeköy-Levent ve Zeytinburnu-Yusufpaşa arasında seferler yapıldı ve diğer seferler ise miting sonuna kadar iptal edildi. İstanbul Valisi Muammer Güler, Taksim Meydanı'nda kanunsuz eyleme tevessül edenlerin, normal hayatın felç olmasının en büyük nedeni olduğunu aktardı. Güler, "Kimse bizden kanunsuz eylemlere göz yummamızı beklemesin." dedi. Güler, aksi halde ciddi asayiş problemlerinin yaşanabileceğini ifade etti. Köprü ve gişeleri farklı şehirlerden provokatif eylemlere gelenleri durdurabilmek için tek şeride düşürdüklerini bildirdi.