Focus StyLe
FıRtına'
Insanlar icin ilk kurulan Ev, Bekke (Mekke)de, o, kutlu ve butun insanlar (âlemler) icin hidayet olan (Ka'be)dir." (Âl-i Imran, 3/96)
"Ka'be" yeryuzunde kurulan ilk mabed, ayni zamanda ilk yapidir. Mekke, Ka'be'yi merkez alarak yerlesim birimi olmustur. Ka'be'nin ilk kurucusu Hazret-i Adem, ikinci banisi Hazret-i Ibrahim'dir; Beyt-i Ma'mur'un yeryuzundeki izdusumudur. Hazret-i Ebu Zer el Gifari'nin sorusu uzerine Hazret-i Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) ilk yapilan mescidin Ka'be, sonra Mescid-i Aksa oldugunu soylemistir." (Buhari, Enbiya, 10) Ka'be'yi (ikinci defa) insa eden Hazret-i Ibrahim, Mescid-i Aksa'yi insa eden Hazret-i Suleyman'dir.
"Butun insanlar icin ev" insanlarin ortak evi demektir. Diger evler sahislara ve ailelere aittir, ozel mulktur. Bu evin ozelligi farklidir; insanlar ibadet icin buraya yonelirler, yani herkesin kiblesi, yol haritasinin pusulasidir. Hazret-i Adem yeryuzune indiginde cennette iken her gun 70 bin melegin etrafinda donerken duymaya alistigi tesbih ve zikir seslerini ozler. Hem o sesleri dunyada duymak, hem de kendisi de Allah'i bu sekilde tesbih ve zikretmek ister. Allah'a yalvarir, Allah da ona Ka'be'nin oldugu yerde bir ev bina etmesini soyler. Ka'be bu sekilde Hazret-i Adem tarafindan bina edilir.
Razi, Kur'an-i Kerim'in, butun peygamberlerin Allah'a ibadet ettiklerini, secde edip namaz kildiklarini (Meryem 19/ 58) belirttikten sonra, secde ve namazin sabit, belirlenmis bir yon ve merkezi gerektirdigini, bunun da Ka'be oldugunu soyler. Mekke'nin "Ummu'l-Kura (sehirlerin ilki, koku, anasi)" olarak vasiflandirilmasi bunu teyit etmektedir.
Hazret-i Adem ilk Ev'i ibadet maksadiyla kurmustur, bu ilk mabed ayni zamanda ilk yapi olmus ve insanlar onun etrafinda icinde yasayabilecekleri barinaklar/evler kurmus, boylelikle ilk evlerden mutesekkil Mekke, yerlesim birimlerinin, kasaba ve sehirlerin ilki olmustur.
"Bekke" insanlarin izdiham sirasinda birbirlerini sIkistirmalari, savusturmalari demek olan "El bekku"den turemistir. Malik bin Enes'ten gelen bilgilere gore, "Bekke" Allah'in Evi'nin oldugu merkez, Mekke sehrin diger bolumudur. Baska bir deyisle Bekke, mescidin yeri, Mekke, evlerin de icinde yer aldigi Harem bolgesinin tamamidir. Bekke'nin Mekke'nin diger telaffuzu oldugu da soylenmistir.
"Mekke"nin, kelime olarak kemigin icindeki iligin cekilmesiyle ortaya cikan aci ve zorluk anlamina geldigi soylenmistir. Buraya gelenler buyuk zorluklar ceker. Mekke'ye, suyunun azligi dolayisiyla bu ismin verildigini soyleyenler de vardir. Bir baska anlama gore, burada zulmedenler helak olur, gucleri ve imkanlari azaltilir. Bir baska anlami, bu sehrin gunahlari mekkedip gidermesidir; emzikteki bebegin annesinin memesindeki sutu emip icini tamamen bosaltmasi gibi. Kemikteki iligin emilmesi de bunun gibidir. Mekke, dunyanin her bolgesinden ve her irkindan insani kendine cezbeden, ceken bir merkezdir. Mekke'nin Bekke disinda, Ummu Rahm, Kuveysa, Besase, Hatime ve Ummu'l-Kura gibi isimleri vardir.
Ka'be, insanlar icin ibadet etmek amaciyla kurulmus ilk ev olmasi dolayisiyla mubarektir. Bereket ve mubarek olmaklik, artis ve bolluk ile bunun devamli olusuyla ilgilidir. Bereket, icinde tertemiz su olan havuza benzer. "Ev"in mubarek olusu, orada amellerin fazlasiyla odullendirilmesi dolayisiyladir. "Bereket" hayrin bollugu demektir. Mekke'deki Ev, hayirlari bol, bereketi fazla kutsal bir mekandir. Cunku Allah'a baglilik ve itaat gosterisi burada yapilir ve bu ibadetin sevabi da kat kat fazladir.
Beytullah, bereket ve bol hayrin merkezi olmasi yaninda âlemler icin bir hidayet vesilesidir. Hidayet hem dogru, sahih ve kurtulusa goturucu guzergah, yol; hem de yon, pusula ve kible demektir. Hemen hemen yilin her gununde Ka'be tavaf edilir. Yeryuzu kure seklinde oldugundan gunun her saatinde ezan okunur ve mu'minler Ka'be'ye yonelerek namaza durur. Baska bir deyisle ezanin sustugu, insanlarin Ka'be'ye yonelmedigi tek bir an yoktur. Ve bu binlerce yildir boyle devam etmektedir.
ALI BULAC Zaman-25/12/2006
"Ka'be" yeryuzunde kurulan ilk mabed, ayni zamanda ilk yapidir. Mekke, Ka'be'yi merkez alarak yerlesim birimi olmustur. Ka'be'nin ilk kurucusu Hazret-i Adem, ikinci banisi Hazret-i Ibrahim'dir; Beyt-i Ma'mur'un yeryuzundeki izdusumudur. Hazret-i Ebu Zer el Gifari'nin sorusu uzerine Hazret-i Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) ilk yapilan mescidin Ka'be, sonra Mescid-i Aksa oldugunu soylemistir." (Buhari, Enbiya, 10) Ka'be'yi (ikinci defa) insa eden Hazret-i Ibrahim, Mescid-i Aksa'yi insa eden Hazret-i Suleyman'dir.
"Butun insanlar icin ev" insanlarin ortak evi demektir. Diger evler sahislara ve ailelere aittir, ozel mulktur. Bu evin ozelligi farklidir; insanlar ibadet icin buraya yonelirler, yani herkesin kiblesi, yol haritasinin pusulasidir. Hazret-i Adem yeryuzune indiginde cennette iken her gun 70 bin melegin etrafinda donerken duymaya alistigi tesbih ve zikir seslerini ozler. Hem o sesleri dunyada duymak, hem de kendisi de Allah'i bu sekilde tesbih ve zikretmek ister. Allah'a yalvarir, Allah da ona Ka'be'nin oldugu yerde bir ev bina etmesini soyler. Ka'be bu sekilde Hazret-i Adem tarafindan bina edilir.
Razi, Kur'an-i Kerim'in, butun peygamberlerin Allah'a ibadet ettiklerini, secde edip namaz kildiklarini (Meryem 19/ 58) belirttikten sonra, secde ve namazin sabit, belirlenmis bir yon ve merkezi gerektirdigini, bunun da Ka'be oldugunu soyler. Mekke'nin "Ummu'l-Kura (sehirlerin ilki, koku, anasi)" olarak vasiflandirilmasi bunu teyit etmektedir.
Hazret-i Adem ilk Ev'i ibadet maksadiyla kurmustur, bu ilk mabed ayni zamanda ilk yapi olmus ve insanlar onun etrafinda icinde yasayabilecekleri barinaklar/evler kurmus, boylelikle ilk evlerden mutesekkil Mekke, yerlesim birimlerinin, kasaba ve sehirlerin ilki olmustur.
"Bekke" insanlarin izdiham sirasinda birbirlerini sIkistirmalari, savusturmalari demek olan "El bekku"den turemistir. Malik bin Enes'ten gelen bilgilere gore, "Bekke" Allah'in Evi'nin oldugu merkez, Mekke sehrin diger bolumudur. Baska bir deyisle Bekke, mescidin yeri, Mekke, evlerin de icinde yer aldigi Harem bolgesinin tamamidir. Bekke'nin Mekke'nin diger telaffuzu oldugu da soylenmistir.
"Mekke"nin, kelime olarak kemigin icindeki iligin cekilmesiyle ortaya cikan aci ve zorluk anlamina geldigi soylenmistir. Buraya gelenler buyuk zorluklar ceker. Mekke'ye, suyunun azligi dolayisiyla bu ismin verildigini soyleyenler de vardir. Bir baska anlama gore, burada zulmedenler helak olur, gucleri ve imkanlari azaltilir. Bir baska anlami, bu sehrin gunahlari mekkedip gidermesidir; emzikteki bebegin annesinin memesindeki sutu emip icini tamamen bosaltmasi gibi. Kemikteki iligin emilmesi de bunun gibidir. Mekke, dunyanin her bolgesinden ve her irkindan insani kendine cezbeden, ceken bir merkezdir. Mekke'nin Bekke disinda, Ummu Rahm, Kuveysa, Besase, Hatime ve Ummu'l-Kura gibi isimleri vardir.
Ka'be, insanlar icin ibadet etmek amaciyla kurulmus ilk ev olmasi dolayisiyla mubarektir. Bereket ve mubarek olmaklik, artis ve bolluk ile bunun devamli olusuyla ilgilidir. Bereket, icinde tertemiz su olan havuza benzer. "Ev"in mubarek olusu, orada amellerin fazlasiyla odullendirilmesi dolayisiyladir. "Bereket" hayrin bollugu demektir. Mekke'deki Ev, hayirlari bol, bereketi fazla kutsal bir mekandir. Cunku Allah'a baglilik ve itaat gosterisi burada yapilir ve bu ibadetin sevabi da kat kat fazladir.
Beytullah, bereket ve bol hayrin merkezi olmasi yaninda âlemler icin bir hidayet vesilesidir. Hidayet hem dogru, sahih ve kurtulusa goturucu guzergah, yol; hem de yon, pusula ve kible demektir. Hemen hemen yilin her gununde Ka'be tavaf edilir. Yeryuzu kure seklinde oldugundan gunun her saatinde ezan okunur ve mu'minler Ka'be'ye yonelerek namaza durur. Baska bir deyisle ezanin sustugu, insanlarin Ka'be'ye yonelmedigi tek bir an yoktur. Ve bu binlerce yildir boyle devam etmektedir.
ALI BULAC Zaman-25/12/2006
