Genel Bakış
Yüksek sesle ve sık sık horlamak, partneriniz için sadece can sıkıcı bir durumdan daha fazlası olabilir. Ancak bu gece boyunca devam eden sıkıntı daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi de olabilir ve ev halkını rahatsız edip ilişkilerinizde gerginliğe neden olabilir.
Horlama yaygındır. Yetişkinlerin üçte birinden daha fazlası her hafta en az birkaç gece horlar. Horlama, siz nefes alırken boğazınızdaki gevşemiş dokulardan geçen hava akımlarının dokuların titreşmesine neden olarak kısık ya da yüksek seslerin ortaya çıkmasına yol açması yüzünden meydana gelmektedir.
Ev içindeki uyum kadar, huzur ve sessizliğin yeniden sağlanması için kilo vermek veya yan yatarak uyumak gibi basit değişikliklerin yardımı olabilir.
Ayrıca, cerrahi müdahale de rahatsız edici horlamayı azaltabilir. Öte yandan, cerrahi müdahale horlayan herkes için uygun değildir. Yüksek sesle horlama fasıllarının ardından, nefes almanın kısa süre ile durduğu sessizlik dönemleri ile kendini belli eden, potansiyel olarak ciddi bir rahatsızlık olan tıkayıcı uyku apnesinin bulunduğu kişiler, cerrahi müdahale için her zaman uygun adaylar değildir.
Nedenleri
Uykuya dalıp hafif uykudan derin bir uykuya doğru ilerledikçe, ağzınızın üst kısmındaki (yumuşak damak), ağzınızdaki ve boğazınızdaki kaslar gevşer. Eğer boğazınızdaki kaslar yeterince gevşerse, titreşir ve hava yolunuzu kısmen tıkayabilirler.
Havayolunuz ne kadar dar olursa, hava akımı da o kadar kuvvetli olur. Doku titreşimi artarken horlamanız daha yüksek sesli bir hale gelir. Horlamak, zaman zaman görülen bir sorun olabildiği gibi, alışkanlık gereği de olabilir.
Horlamaya katkıda bulunanlar
Horlamaya, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler katkıda bulunabilir:
Ağzınızın anatomisi. Alçak, kalın bir yumuşak damağınızın olması ya da boğazınızın (lenf bezleri) arka tarafındaki bademciklerin veya dokuların büyümesi havayolunuzu daraltabilir. Aynı şekilde, yumuşak damakta asılı olan üçgen şekilli doku parçası (küçük dil) uzarsa, hava akımı tıkanabilir ve titreşim artabilir. Aşırı kilolu olmak da boğaz dokularınızın daralmasına katkıda bulunur.
Alkol tüketimi. Yatmadan önce çok fazla alkol alınması da horlamaya sebep olabilir. Alkol boğaz kaslarını gevşeten sakinleştirici bir ilaç gibi rol oynar.
Burun sorunları. Kronik burun tıkanıklığı ya da burun delikleri arasındaki eğrilmiş bir bölüm (burun bölmesi eğriliği) de sorumlu tutulabilir.
Uyku apnesi. Horlama uyku apnesi ile de ilişkili olabilir. Bu ciddi hastalıkta, boğaz dokularının çok fazla çökmesi hava yolunuzun daralmasına sebep olarak nefes almanıza engel olur. Uyku apnesi genellikle 10 saniye ya da daha uzun süren bir sessizlikten sonra yüksek sesli horlama ile seyreder. Sonunda, oksijen eksikliği ve karbon dioksit miktarındaki artış size uyanmanızı bildirip havayolunuzu yüksek sesli bir horuldama ile açılmaya zorlar. Bu model gece boyunca birçok kez tekrarlanabilir.
Ne Zaman Tıbbi Yardım Alınmalı?
Siz horladığınızın farkında olmayabilirsiniz, ama eşiniz muhtemelen durumun farkındadır. Doktorunuzla horlamanız hakkında görüşmeniz her ikiniz için de faydalı olabilir. Sizin açınızdan, horlama uyku apnesi, burun tıkanıklığı ya da aşırı şişmanlık gibi başka sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Eşiniz açısından ise, horlamanız hakkında tıbbi yardım almanız dinlendirici bir gece uykusu uyuyabilmesi ile sonuçlanabilir.
Eğer çocuğunuz horluyorsa, bu sorun hakkında çocuk doktorunuz ile görüşün. Çocuklarda da tıkayıcı uyku apnesi görülebilmekle birlikte, çoğunda görülmez. Çocuklarda alışılmış hale gelen horlamanın asıl nedeni
Tarama ve Teşhis
Doktorunuz muhtemelen fiziksel bir muayene gerçekleştirecek ve tıbbi öyküyü öğrenecektir. Doktorunuzun sorunun ciddiyetini değerlendirmesine yardımcı olması için, partnerinizin ne zaman ve nasıl horladığınız ile ilgili bazı soruları da yanıtlaması gerekebilir. Ebeveynlere çocuğun horlamasının ciddiyeti ile ilgili sorular sorulur.
Doktorunuz sizi daha sonra ek inceleme ve değerlendirmelerin yapılması için, kulak burun boğaz doktoruna (otolaringolog) veya uyku uzmanına sevk edebilir. Bu durum uyku alışkanlıklarınızın bir uzmanlar ekibi tarafından derinlemesine analiz edilmesi için bir gece uyku merkezinde kalmanızı gerektirebilir.
Komplikasyonlar
Alışagelmiş hale gelen horlama sadece sıkıntı yaratıcı bir durum olmayıp gün içerisinde uykulu olunmasına neden olabilir. Tıkayıcı uyku apnesinin neden olduğu, geçmek bilmeyen horlama tedavi edilmediği takdirde, yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve inme gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskinizi yaşam boyunca yükseltebilir. Çocuklarda, tıkayıcı uyku apnesi çocukların dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğuna (ADHD) yakalanma riskini artırabilir.
Kişisel Bakım
Horlamayı engellemek veya hafifletmek için şu tavsiyeleri deneyin:
Eğer aşırı kiloluysanız, kilo verin. Aşırı kilolu olmak horlamanın en çok rastlanılan nedenidir. Gevşek boğaz dokularının nefes alındığında titreşme olasılığı daha yüksektir ve boğazdaki doku hacminin fazla olması solunum yolunu daraltır.
Yan yatarak uyuyun. Sırtüstü yatılması dilinizin boğazınızda geriye doğru düşmesine sebep olurken, hava yolunuzu daraltacak ve hava akımını kısmen tıkayacaktır. Sırtüstü uyumayı önlemek için, pijama üstünüzün arkasına bir tenis topu dikmeyi deneyebilirsiniz.
Burun şeritleri. Burnunuza tatbik edilen yapışkan şeritler, birçok kişinin burundaki geçiş yolu alanını genişleterek, nefes almalarında gelişim sağlar.
Burun tıkanıklığını tedavi ettirin. Septumun doğrultusunda sapma olması veya alerjilerin yaşanması, burnunuzun içerisindeki hava akışını sınırlayabilir. Bu durum sizi ağzınızdan nefes almaya zorlayarak, horlama olasılığını yükseltir. Akut burun tıkanmasında, doktorunuz tarafından böyle yapmanız söylenmediği takdirde, oral veya sprey biçimindeki tıkanıklık gidericiyi arka arkaya üç günden daha uzun süre kullanmayın. Müzmin tıkanıklığınız varsa, steroid bir sprey vermesi için doktorunuza baş vurun. Burun bölmesi eğriliğinin düzeltilmesi için ameliyata ihtiyacınız olabilir.
Alkol ve sakinleştirici ilaçları kısıtlayın veya bunlardan kaçının. Yatma vaktinden en az dört saat önce alkol almaktan uzak durun ve horlamanızla ilgili sedatif ya da hipnotik ilaçlar almadan önce bunu doktorunuza bildirin. Sedatifler ve hipnotikler (uyku hapları) ile alkol merkezi sinir sisteminizi bastırarak, boğazınızdaki dokular dahil olmak üzere, kaslarda aşırı gevşemeye neden olurlar. Buna ek olarak, tıkayıcı uyku apnesi nedeniyle nefes alıp verişiniz durursa, tekrar nefes almaya başlamanız daha uzun sürebilir, çünkü alkol, sedatifler ve hipnotikler beynin uykudan uyanma yetisini köreltir.
Horlama sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da görülüyor.Horlama okul başarısını tehdit eden bir sorunun da habercisi!
Üstelik çocuklarda horlama sadece uyku sırasında kaba, gürültülü bir ses olmanın dışında sağlıklarını, günlük aktivitelerini ve okul başarılarını tehdit eden önemli bir sorunun da habercisi.
Acıbadem Onkoloji ve Nörolojik Bilimler Hastanesi Göğüs Hastalıkları ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Dr. Ceyda Kırışoğlu, uykuda solunum bozukluklarını şöyle tarif ediyor; ''Uyku sırasında üst solunum yollarındaki (burun, boğaz, genizde) tıkanmalara, dilin arkaya kaymasına bağlı olarak solunumun birkaç saniye süreyle durması, daha yüzeyel veya hızlı solunması veya solunum için aşırı çaba harcanması sonucu uykunun sık sık bölünmesidir. Gerek uyku bölünmesi gerekse de uyku sırasında kanda oksijen düzeyinde meydana gelen düşüşler sağlığımız için önemli bir tehdit oluşturur.''
Uykuda solunum bozuklukları
Uykuda yaşanan solunum bozuklukları basit bir olgu değil. Solunum bozukluğunda nefes durması da gözleniyor. Dr. Kırışoğlu, solunum bozukluğunda yaşanılanları şöyle anlatıyor:
''Nefesin durması sırasında kanda oksijen seviyesi düşer ve kirli kan olan karbondioksit gazı artar. Bunu hayati bir tehdit olarak algılayan beyin çocuğu ''Uyan, nefes al, ölüyorsun'' diyerek uyandırır ve nefes almasını sağlar. Sıklıkla iç çekmeyle nefes almaya başlayan çocuk tekrar uykuya dalar ve gece boyunca bu şekilde kaç kez uyandığının farkında olmaz.''
Bazı çocuklarda ise nefes durması görülmüyor. Ancak onları da başka bir tehlike bekliyor. Bu çocuklar büyümek için kullanılacak enerji kaynağını uykuda nefes alıp verebilmek için kullandıkları için de sıklıkla büyüme geriliği, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği tehditi altında oluyorlar.
Nedenleri
En sık 2-6 yaş arası çocuklar etkilenmekle birlikte hemen her yaşta görülen bu durumun sebeplerini Dr. Kırışoğlu şöyle açıklıyor: ''Bademcik ve geniz etinin büyüklüğü başta gelen nedenler arasındadır. Diğer nedenler ise burun tıkanıklığı, allerjik durumlar, astım, reflü, şişmanlık, tiroid bezinin az çalışması, yüz kemik gelişimindeki farklılıklar, genetik (Down sendromu gibi) ve nörolojik hastalıklar olarak sıralanabilir.''
Belirtileri
Yetişkinlerde solunum bozukluklarına bağlı uyku bölünmesi kendisini sıklıkla gündüz aşırı uyku hali ile gösterirken çocuklar hiperaktivite, kolay sinirlenme, dikkat eksikliği gibi çeşitli davranış bozuklukları sergiliyor. Amerikan Pediatri Akademisi horlayan her çocuğun mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Amerikan Uyku Bozuklukları Akademisi de çocuğunuzda uykuda solunum bozukluklarından şüphelenmenizi gereken durumları şöyle sıralıyor:
Horlama
Nefes alıp verme güçlüğü, uykuda nefes durması, iç çekme. Dr. Kırışoğlu bu noktada aileleri uyararak şunları söylüyor: ''Bebekler genel olarak altı aylık olana kadar düzensiz, hızlı solurlar ve nefes tutma dönemleri olabilir. Bu bebeklerin gelişiminin bir parçasıdır. Sadece nefes almayı unuturlar. Ancak çocukta renk değişikliği meydana geliyorsa o zaman önem taşır.''
Anormal yatış pozisyonları
Ağız açık uyuma, sabah ağız kuruluğu ile uyanma, baş ağrısı
Uyku sırasında aşırı terleme, hareket etme, diş gıcırtma
Uyurgezerlik
Sık kâbus görme
Uyku terörü (Uykudan çığlık atarak, ağlayarak uyanırlar. Anne ve babalarını tanımazlar. Ertesi sabah ise bu olayı hatırlamazlar)
Uykuda idrar kaçırma
Uykuya dalma güçlüğü veya uyku sırasında sık uyanma
Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme
Hiperaktivite, okul sorunları, depresyon, aşırı utangaçlık
İştahsızlık, büyüme geriliği veya obezite
Nedeni açıklanamayan hipertansiyon ve kalp yetmezliği
Teşhis
Bu şikâyetlerden bir veya birkaçının olması durumunda bir ''uyku bozukluğu uzmanına'' başvurmakta yarar var. Uykuda solunum bozukluğu tanısı, uyku laboratuvarında bir ebeveyn eşliğinde yapılacak uyku çalışması (polisomnografi) ile kolayca konuluyor. Uyku çalışması sırasında çocuğun uykusunu ve solunumunu kaydedecek çeşitli küçük elektrotlar yapıştırılıyor ve kemerler bağlanıyor. Bu elektrotlar ve kemerler çocuklar açısından bir tehlike yaratmadığı gibi ağrı da vermiyor.
Yüksek sesle ve sık sık horlamak, partneriniz için sadece can sıkıcı bir durumdan daha fazlası olabilir. Ancak bu gece boyunca devam eden sıkıntı daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi de olabilir ve ev halkını rahatsız edip ilişkilerinizde gerginliğe neden olabilir.
Horlama yaygındır. Yetişkinlerin üçte birinden daha fazlası her hafta en az birkaç gece horlar. Horlama, siz nefes alırken boğazınızdaki gevşemiş dokulardan geçen hava akımlarının dokuların titreşmesine neden olarak kısık ya da yüksek seslerin ortaya çıkmasına yol açması yüzünden meydana gelmektedir.
Ev içindeki uyum kadar, huzur ve sessizliğin yeniden sağlanması için kilo vermek veya yan yatarak uyumak gibi basit değişikliklerin yardımı olabilir.
Ayrıca, cerrahi müdahale de rahatsız edici horlamayı azaltabilir. Öte yandan, cerrahi müdahale horlayan herkes için uygun değildir. Yüksek sesle horlama fasıllarının ardından, nefes almanın kısa süre ile durduğu sessizlik dönemleri ile kendini belli eden, potansiyel olarak ciddi bir rahatsızlık olan tıkayıcı uyku apnesinin bulunduğu kişiler, cerrahi müdahale için her zaman uygun adaylar değildir.
Nedenleri
Uykuya dalıp hafif uykudan derin bir uykuya doğru ilerledikçe, ağzınızın üst kısmındaki (yumuşak damak), ağzınızdaki ve boğazınızdaki kaslar gevşer. Eğer boğazınızdaki kaslar yeterince gevşerse, titreşir ve hava yolunuzu kısmen tıkayabilirler.
Havayolunuz ne kadar dar olursa, hava akımı da o kadar kuvvetli olur. Doku titreşimi artarken horlamanız daha yüksek sesli bir hale gelir. Horlamak, zaman zaman görülen bir sorun olabildiği gibi, alışkanlık gereği de olabilir.
Horlamaya katkıda bulunanlar
Horlamaya, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler katkıda bulunabilir:
Ağzınızın anatomisi. Alçak, kalın bir yumuşak damağınızın olması ya da boğazınızın (lenf bezleri) arka tarafındaki bademciklerin veya dokuların büyümesi havayolunuzu daraltabilir. Aynı şekilde, yumuşak damakta asılı olan üçgen şekilli doku parçası (küçük dil) uzarsa, hava akımı tıkanabilir ve titreşim artabilir. Aşırı kilolu olmak da boğaz dokularınızın daralmasına katkıda bulunur.
Alkol tüketimi. Yatmadan önce çok fazla alkol alınması da horlamaya sebep olabilir. Alkol boğaz kaslarını gevşeten sakinleştirici bir ilaç gibi rol oynar.
Burun sorunları. Kronik burun tıkanıklığı ya da burun delikleri arasındaki eğrilmiş bir bölüm (burun bölmesi eğriliği) de sorumlu tutulabilir.
Uyku apnesi. Horlama uyku apnesi ile de ilişkili olabilir. Bu ciddi hastalıkta, boğaz dokularının çok fazla çökmesi hava yolunuzun daralmasına sebep olarak nefes almanıza engel olur. Uyku apnesi genellikle 10 saniye ya da daha uzun süren bir sessizlikten sonra yüksek sesli horlama ile seyreder. Sonunda, oksijen eksikliği ve karbon dioksit miktarındaki artış size uyanmanızı bildirip havayolunuzu yüksek sesli bir horuldama ile açılmaya zorlar. Bu model gece boyunca birçok kez tekrarlanabilir.
Ne Zaman Tıbbi Yardım Alınmalı?
Siz horladığınızın farkında olmayabilirsiniz, ama eşiniz muhtemelen durumun farkındadır. Doktorunuzla horlamanız hakkında görüşmeniz her ikiniz için de faydalı olabilir. Sizin açınızdan, horlama uyku apnesi, burun tıkanıklığı ya da aşırı şişmanlık gibi başka sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Eşiniz açısından ise, horlamanız hakkında tıbbi yardım almanız dinlendirici bir gece uykusu uyuyabilmesi ile sonuçlanabilir.
Eğer çocuğunuz horluyorsa, bu sorun hakkında çocuk doktorunuz ile görüşün. Çocuklarda da tıkayıcı uyku apnesi görülebilmekle birlikte, çoğunda görülmez. Çocuklarda alışılmış hale gelen horlamanın asıl nedeni
Tarama ve Teşhis
Doktorunuz muhtemelen fiziksel bir muayene gerçekleştirecek ve tıbbi öyküyü öğrenecektir. Doktorunuzun sorunun ciddiyetini değerlendirmesine yardımcı olması için, partnerinizin ne zaman ve nasıl horladığınız ile ilgili bazı soruları da yanıtlaması gerekebilir. Ebeveynlere çocuğun horlamasının ciddiyeti ile ilgili sorular sorulur.
Doktorunuz sizi daha sonra ek inceleme ve değerlendirmelerin yapılması için, kulak burun boğaz doktoruna (otolaringolog) veya uyku uzmanına sevk edebilir. Bu durum uyku alışkanlıklarınızın bir uzmanlar ekibi tarafından derinlemesine analiz edilmesi için bir gece uyku merkezinde kalmanızı gerektirebilir.
Komplikasyonlar
Alışagelmiş hale gelen horlama sadece sıkıntı yaratıcı bir durum olmayıp gün içerisinde uykulu olunmasına neden olabilir. Tıkayıcı uyku apnesinin neden olduğu, geçmek bilmeyen horlama tedavi edilmediği takdirde, yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve inme gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskinizi yaşam boyunca yükseltebilir. Çocuklarda, tıkayıcı uyku apnesi çocukların dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğuna (ADHD) yakalanma riskini artırabilir.
Kişisel Bakım
Horlamayı engellemek veya hafifletmek için şu tavsiyeleri deneyin:
Eğer aşırı kiloluysanız, kilo verin. Aşırı kilolu olmak horlamanın en çok rastlanılan nedenidir. Gevşek boğaz dokularının nefes alındığında titreşme olasılığı daha yüksektir ve boğazdaki doku hacminin fazla olması solunum yolunu daraltır.
Yan yatarak uyuyun. Sırtüstü yatılması dilinizin boğazınızda geriye doğru düşmesine sebep olurken, hava yolunuzu daraltacak ve hava akımını kısmen tıkayacaktır. Sırtüstü uyumayı önlemek için, pijama üstünüzün arkasına bir tenis topu dikmeyi deneyebilirsiniz.
Burun şeritleri. Burnunuza tatbik edilen yapışkan şeritler, birçok kişinin burundaki geçiş yolu alanını genişleterek, nefes almalarında gelişim sağlar.
Burun tıkanıklığını tedavi ettirin. Septumun doğrultusunda sapma olması veya alerjilerin yaşanması, burnunuzun içerisindeki hava akışını sınırlayabilir. Bu durum sizi ağzınızdan nefes almaya zorlayarak, horlama olasılığını yükseltir. Akut burun tıkanmasında, doktorunuz tarafından böyle yapmanız söylenmediği takdirde, oral veya sprey biçimindeki tıkanıklık gidericiyi arka arkaya üç günden daha uzun süre kullanmayın. Müzmin tıkanıklığınız varsa, steroid bir sprey vermesi için doktorunuza baş vurun. Burun bölmesi eğriliğinin düzeltilmesi için ameliyata ihtiyacınız olabilir.
Alkol ve sakinleştirici ilaçları kısıtlayın veya bunlardan kaçının. Yatma vaktinden en az dört saat önce alkol almaktan uzak durun ve horlamanızla ilgili sedatif ya da hipnotik ilaçlar almadan önce bunu doktorunuza bildirin. Sedatifler ve hipnotikler (uyku hapları) ile alkol merkezi sinir sisteminizi bastırarak, boğazınızdaki dokular dahil olmak üzere, kaslarda aşırı gevşemeye neden olurlar. Buna ek olarak, tıkayıcı uyku apnesi nedeniyle nefes alıp verişiniz durursa, tekrar nefes almaya başlamanız daha uzun sürebilir, çünkü alkol, sedatifler ve hipnotikler beynin uykudan uyanma yetisini köreltir.
Horlama sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da görülüyor.Horlama okul başarısını tehdit eden bir sorunun da habercisi!
Üstelik çocuklarda horlama sadece uyku sırasında kaba, gürültülü bir ses olmanın dışında sağlıklarını, günlük aktivitelerini ve okul başarılarını tehdit eden önemli bir sorunun da habercisi.
Acıbadem Onkoloji ve Nörolojik Bilimler Hastanesi Göğüs Hastalıkları ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Dr. Ceyda Kırışoğlu, uykuda solunum bozukluklarını şöyle tarif ediyor; ''Uyku sırasında üst solunum yollarındaki (burun, boğaz, genizde) tıkanmalara, dilin arkaya kaymasına bağlı olarak solunumun birkaç saniye süreyle durması, daha yüzeyel veya hızlı solunması veya solunum için aşırı çaba harcanması sonucu uykunun sık sık bölünmesidir. Gerek uyku bölünmesi gerekse de uyku sırasında kanda oksijen düzeyinde meydana gelen düşüşler sağlığımız için önemli bir tehdit oluşturur.''
Uykuda solunum bozuklukları
Uykuda yaşanan solunum bozuklukları basit bir olgu değil. Solunum bozukluğunda nefes durması da gözleniyor. Dr. Kırışoğlu, solunum bozukluğunda yaşanılanları şöyle anlatıyor:
''Nefesin durması sırasında kanda oksijen seviyesi düşer ve kirli kan olan karbondioksit gazı artar. Bunu hayati bir tehdit olarak algılayan beyin çocuğu ''Uyan, nefes al, ölüyorsun'' diyerek uyandırır ve nefes almasını sağlar. Sıklıkla iç çekmeyle nefes almaya başlayan çocuk tekrar uykuya dalar ve gece boyunca bu şekilde kaç kez uyandığının farkında olmaz.''
Bazı çocuklarda ise nefes durması görülmüyor. Ancak onları da başka bir tehlike bekliyor. Bu çocuklar büyümek için kullanılacak enerji kaynağını uykuda nefes alıp verebilmek için kullandıkları için de sıklıkla büyüme geriliği, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği tehditi altında oluyorlar.
Nedenleri
En sık 2-6 yaş arası çocuklar etkilenmekle birlikte hemen her yaşta görülen bu durumun sebeplerini Dr. Kırışoğlu şöyle açıklıyor: ''Bademcik ve geniz etinin büyüklüğü başta gelen nedenler arasındadır. Diğer nedenler ise burun tıkanıklığı, allerjik durumlar, astım, reflü, şişmanlık, tiroid bezinin az çalışması, yüz kemik gelişimindeki farklılıklar, genetik (Down sendromu gibi) ve nörolojik hastalıklar olarak sıralanabilir.''
Belirtileri
Yetişkinlerde solunum bozukluklarına bağlı uyku bölünmesi kendisini sıklıkla gündüz aşırı uyku hali ile gösterirken çocuklar hiperaktivite, kolay sinirlenme, dikkat eksikliği gibi çeşitli davranış bozuklukları sergiliyor. Amerikan Pediatri Akademisi horlayan her çocuğun mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Amerikan Uyku Bozuklukları Akademisi de çocuğunuzda uykuda solunum bozukluklarından şüphelenmenizi gereken durumları şöyle sıralıyor:
Horlama
Nefes alıp verme güçlüğü, uykuda nefes durması, iç çekme. Dr. Kırışoğlu bu noktada aileleri uyararak şunları söylüyor: ''Bebekler genel olarak altı aylık olana kadar düzensiz, hızlı solurlar ve nefes tutma dönemleri olabilir. Bu bebeklerin gelişiminin bir parçasıdır. Sadece nefes almayı unuturlar. Ancak çocukta renk değişikliği meydana geliyorsa o zaman önem taşır.''
Anormal yatış pozisyonları
Ağız açık uyuma, sabah ağız kuruluğu ile uyanma, baş ağrısı
Uyku sırasında aşırı terleme, hareket etme, diş gıcırtma
Uyurgezerlik
Sık kâbus görme
Uyku terörü (Uykudan çığlık atarak, ağlayarak uyanırlar. Anne ve babalarını tanımazlar. Ertesi sabah ise bu olayı hatırlamazlar)
Uykuda idrar kaçırma
Uykuya dalma güçlüğü veya uyku sırasında sık uyanma
Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme
Hiperaktivite, okul sorunları, depresyon, aşırı utangaçlık
İştahsızlık, büyüme geriliği veya obezite
Nedeni açıklanamayan hipertansiyon ve kalp yetmezliği
Teşhis
Bu şikâyetlerden bir veya birkaçının olması durumunda bir ''uyku bozukluğu uzmanına'' başvurmakta yarar var. Uykuda solunum bozukluğu tanısı, uyku laboratuvarında bir ebeveyn eşliğinde yapılacak uyku çalışması (polisomnografi) ile kolayca konuluyor. Uyku çalışması sırasında çocuğun uykusunu ve solunumunu kaydedecek çeşitli küçük elektrotlar yapıştırılıyor ve kemerler bağlanıyor. Bu elektrotlar ve kemerler çocuklar açısından bir tehlike yaratmadığı gibi ağrı da vermiyor.