Gizli Özne
New member
HOCA DEHHANİ
Hoca Dehhani aslen Horasanlı olup, Anadolu Selçuklu sarayında yetişen divan şairi. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Horasan’da doğdu. Moğol istilası sırasında Anadolu’ya gelip yerleşti. Selçuklu Sultanı Üçüncü Alaeddin Keykubad’ın takdirini kazandı. Sultan’ın isteği üzerine Farisi olarak, 20.000 beyitlik Selçuklu Şehnamesi yazdı. Ancak eser bugün ortada yoktur.
Divan edebiyatının ilk temsilcilerindendir. Gazellerinde mazmunlara açık şekilde yer verdi.
Oğuz Türkçesini en zarif ve en sade şekilde kullanmıştır. Şiirleri devrine göre, Türk Edebiyatında gazel ve kaside nazım şeklinin ilk örnekleri olup, kolay anlaşılan benzetmelere yer vermiştir. Tasavvuf şiirinin hakim olduğu bir çevrede yaşamasına rağmen, şiirlerinde pek tasavvuf etkisi görülmez.
Farisi ve Türkçe şiirler yazan Dehhani, devrinin, çevresinin sosyal hayatını, ahlak, insan ve güzelliğini aksettiren ilk şairlerdendir
ESERLERİNDEN BAZILARI
Gazel
Bir kadehle bizi sâki gamdan âzâd eyledi
Şâd olsun gönlü anın gönlümü şâd eyledi
Bende idi bunca yıllar kaddine serv-i revan
Doğrulukla kulluk, ettiğiyçün âzâd eyledi
Husrev-i kûbân eden sen dilber-i şirin-lebi
Bisütun-ı aşk içinde beni Ferhâd eyledi
Od ile korkutma va’iz bizi kim Lâl-i nigâr
Cânımız bizüm oda yanmağa mu’tâd eyledi
İster isen milk-i hüsn âbâd ola dâd eylekim
Pâdişahlar dâd ile milkini âbâd eyledi
Gazel
Sabreyle gönül derdine dermân ere umma
Can atma oda bi-hüda cânân ere umma
Gözün sedefinden nice dürdâne dökersin
Şol dişi güher dudağı mercân ere umma
Gel vasi dilersen ko bu feryâd i bülbül
Gül gonca gibi ağzı gülistân ere umma.
İnceldise hecr ile karınca gibi belin
Firkat nice bir ola Süleyman ere umma
Feryâd ü figân etme i bülbül dahi ağzın
Yum gonce gibi yine gülistan ere umma
Maksuûd anın kim ele düşvâr erişir
Yırtma yakanı eline âsân ere umma.
Sabreyle gönül derdine dermân ere umma
Can atma oda bi-hüda cânân ere umma
Gözün sedefinden nice dürdâne dökersin
Şol dişi güher dudağı mercân ere umma
Gel vasi dilersen ko bu feryâd i bülbül
Gül gonca gibi ağzı gülistân ere umma.
İnceldise hecr ile karınca gibi belin
Firkat nice bir ola Süleyman ere umma
Feryâd ü figân etme i bülbül dahi ağzın
Yum gonce gibi yine gülistan ere umma
Maksuûd anın kim ele düşvâr erişir
Yırtma yakanı eline âsân ere umma.
Gazel
Acep bu derdümün dermânı yok mu
Yâ bu sabr itmegün oranı yok mu
Yanaram mumlayın başdan ayaga
Nedür bu yanmagun pâyânı yok mu
Güler düşmen benüm agladuguma
Aceb şol kâfirün imânı yok mu
Delipdür cigerümü gamzen oku
Ara yürekde gör peykânı yok mu
Su gibi kanumu topraga kardun
Ne sanursın garîbün kanı yok mu
Cemal-hüsnüne mağrûr olursun
Kemâl-i hüsnünün noksânı yok mu
Begüm Dehhânî’ye ölmezden öndin
Topuna irmegün imkânı yok mu
Diğer Yazar ve Şairler İçin
