innfnnty
мα¢αкızı
Mutfakta, besin hazırlama ve pişirme sırasında yapılan yanlış hijyen uygulamaları, gözle görülmeyen zararlı bakterilerin yiyeceklerde çoğalıp, vücuda alınmasına neden oluyor.
Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, günümüzde öncelikle çocuk ve yaşlılarda karşılaşılan sorunlardan biri olan karın ağrısının, ishal ve kusma şeklinde ortaya çıkan besin zehirlenmelerinin önlenmesi için mutfak hijyenine önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Gerek ev hanımlarının gerek hazır yemek imalatçılarının bilmeden, istemeden yaptığı bazı uygulamaların, korunduğu sanılan gıdaların bozulmalarına yol açabildiğini ifade eden Gürsoy, mutfakta, besin hazırlama ve pişirme sırasında yapılan yanlış hijyen uygulamalarının gözle görülmeyen zararlı bakterilerin yiyeceklerde çoğalıp, vücuda alınmasına neden olduğunu bildirdi.
Bu durumda bağışıklık sisteminin devreye girdiğini, yetişkinlerin zararlı mikroorganizmalarla baş edebilirken zayıf bireylerin, yaşlılar ve özellikle de çocukların daha fazla etkilendiğini ifade eden Gürsoy, “Aslında oldukça basit önlemler alınarak ve yemek hazırlama, pişirme ve saklama kurallarına uyarak tehlikeyi evlerden uzak tutulabilmek mümkün” dedi.
Gürsoy, mutfakta besin hazırlanması sırasında dikkat edilmesi gereken bazı temel konular hakkında şu önerilerde bulundu:
“Çiğ yiyeceklere, kirli araç-gereçlere dokunulması durumunda mutlaka eller yıkanmalı, sebze, unlu ve hamurlu yiyecekler farklı araçlar kullanılarak hazırlanmalıdır. Uygun sıcaklık ve sürede pişirme işlemi yapılmalı, pişmiş yemekler oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekletilmemelidir. Buzdolabında saklanan pişmiş yemekler tekrar ısıtılmak istendiğinde ihtiyaç olduğu kadar kısmı alınarak ısıtılmalı, dolaptaki yemeğin bütünüyle tekrar tekrar ısıtılmasından kaçınılmalıdır. Kızartılarak hazırlanan yemeklerde kalmış ve daha önce defalarca kullanılmış yağlar kullanılmamalıdır.”
Bakırlı veya kötü kalaylamış kapların yemek yapımında kullanılmasının kurşun gibi sağlığa zararlı maddelerin yemeğe karışmasına neden olabildiği uyarısında da bulunan Gürsoy, alüminyum ve bazı diğer metaller kullanılarak hazırlanan besinlere bu metallerin geçmesinin mümkün olduğunu ifade etti.
Örneğin süt alüminyum bir tencerede kaynatıldığında tencerede kararma meydana gelmesinin alüminyumun süte karıştığının bir işareti olduğunu vurgulayan Gürsoy, “Vücutta fazla alüminyum birikmesi ise nörolojik bozukluklar ve anemiye neden olabilmektedir. Hatta son yıllarda alzheimer hastalığının oluşumunda etkili olduğu konusunda görüşler bulunmaktadır” diye konuştu.
Gıda maddeleri pişmiş ya da pişmemiş halde tüketime sunulurken kırık, çatlak tabak ve paslanmış çatal ve kaşık gibi malzemelerin kullanılmasının da sağlık açısından zararlı etkileri doğurabildiğini anlatan Gürsoy, özellikle çatlak, kırık tabaklarda sunulan yemeklerin sonrasında yapılan temizlikte kırık kısımların içlerinden yeterince temizlenemediğini söyledi.
Her yemek sonrasında bu kırıklar içerisinde kalan yemek artıklarının birikerek başta bakteriler olmak üzere çeşitli mikroorganizmaların gelişimi için uygun üreme ortamları sağladığını vurgulayan Gürsoy, şunları kaydetti:
“Ayrıca bu malzemelerin yıkanması sırasında kullanılan deterjanlar kırık olan kısımlara girdiğinde burada kalarak ayrı bir sorun meydana getirmektedir. Yemek sonrasında kullanılan tüm tabak, çatal, kaşık, bıçak gibi malzemeler yeteri kadar uzun bir süre ve sıcaklıkta tutularak yıkanmalıdır. Elle yapılan yıkamalarda deterjan artığı kalmaması için iyice durulanmalıdır. İster kırık ve çatlak olsun ister sağlam olsun tüm malzemelerin yıkama işlemi sırasında deterjan artığı kalmamasına dikkat edilmelidir. Kaşık, çatal ve bıçak gibi malzemelerin satın alımında iyi kalite çelik malzemeden yapılmış olanlar tercih edilmelidir.”
Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, günümüzde öncelikle çocuk ve yaşlılarda karşılaşılan sorunlardan biri olan karın ağrısının, ishal ve kusma şeklinde ortaya çıkan besin zehirlenmelerinin önlenmesi için mutfak hijyenine önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Gerek ev hanımlarının gerek hazır yemek imalatçılarının bilmeden, istemeden yaptığı bazı uygulamaların, korunduğu sanılan gıdaların bozulmalarına yol açabildiğini ifade eden Gürsoy, mutfakta, besin hazırlama ve pişirme sırasında yapılan yanlış hijyen uygulamalarının gözle görülmeyen zararlı bakterilerin yiyeceklerde çoğalıp, vücuda alınmasına neden olduğunu bildirdi.
Bu durumda bağışıklık sisteminin devreye girdiğini, yetişkinlerin zararlı mikroorganizmalarla baş edebilirken zayıf bireylerin, yaşlılar ve özellikle de çocukların daha fazla etkilendiğini ifade eden Gürsoy, “Aslında oldukça basit önlemler alınarak ve yemek hazırlama, pişirme ve saklama kurallarına uyarak tehlikeyi evlerden uzak tutulabilmek mümkün” dedi.
Gürsoy, mutfakta besin hazırlanması sırasında dikkat edilmesi gereken bazı temel konular hakkında şu önerilerde bulundu:
“Çiğ yiyeceklere, kirli araç-gereçlere dokunulması durumunda mutlaka eller yıkanmalı, sebze, unlu ve hamurlu yiyecekler farklı araçlar kullanılarak hazırlanmalıdır. Uygun sıcaklık ve sürede pişirme işlemi yapılmalı, pişmiş yemekler oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekletilmemelidir. Buzdolabında saklanan pişmiş yemekler tekrar ısıtılmak istendiğinde ihtiyaç olduğu kadar kısmı alınarak ısıtılmalı, dolaptaki yemeğin bütünüyle tekrar tekrar ısıtılmasından kaçınılmalıdır. Kızartılarak hazırlanan yemeklerde kalmış ve daha önce defalarca kullanılmış yağlar kullanılmamalıdır.”
Bakırlı veya kötü kalaylamış kapların yemek yapımında kullanılmasının kurşun gibi sağlığa zararlı maddelerin yemeğe karışmasına neden olabildiği uyarısında da bulunan Gürsoy, alüminyum ve bazı diğer metaller kullanılarak hazırlanan besinlere bu metallerin geçmesinin mümkün olduğunu ifade etti.
Örneğin süt alüminyum bir tencerede kaynatıldığında tencerede kararma meydana gelmesinin alüminyumun süte karıştığının bir işareti olduğunu vurgulayan Gürsoy, “Vücutta fazla alüminyum birikmesi ise nörolojik bozukluklar ve anemiye neden olabilmektedir. Hatta son yıllarda alzheimer hastalığının oluşumunda etkili olduğu konusunda görüşler bulunmaktadır” diye konuştu.
Çatlak mutfak malzemelerini kullanmayın
Gıda maddeleri pişmiş ya da pişmemiş halde tüketime sunulurken kırık, çatlak tabak ve paslanmış çatal ve kaşık gibi malzemelerin kullanılmasının da sağlık açısından zararlı etkileri doğurabildiğini anlatan Gürsoy, özellikle çatlak, kırık tabaklarda sunulan yemeklerin sonrasında yapılan temizlikte kırık kısımların içlerinden yeterince temizlenemediğini söyledi.
Her yemek sonrasında bu kırıklar içerisinde kalan yemek artıklarının birikerek başta bakteriler olmak üzere çeşitli mikroorganizmaların gelişimi için uygun üreme ortamları sağladığını vurgulayan Gürsoy, şunları kaydetti:
“Ayrıca bu malzemelerin yıkanması sırasında kullanılan deterjanlar kırık olan kısımlara girdiğinde burada kalarak ayrı bir sorun meydana getirmektedir. Yemek sonrasında kullanılan tüm tabak, çatal, kaşık, bıçak gibi malzemeler yeteri kadar uzun bir süre ve sıcaklıkta tutularak yıkanmalıdır. Elle yapılan yıkamalarda deterjan artığı kalmaması için iyice durulanmalıdır. İster kırık ve çatlak olsun ister sağlam olsun tüm malzemelerin yıkama işlemi sırasında deterjan artığı kalmamasına dikkat edilmelidir. Kaşık, çatal ve bıçak gibi malzemelerin satın alımında iyi kalite çelik malzemeden yapılmış olanlar tercih edilmelidir.”
