Haydi 'büyükler' spora...

[ROMMEL]

Haydi 'büyükler' spora ​

Ağaçlar çiçek açıyor, çevremiz yeşile bürünüyor, güneş kendini daha çok gösteriyor, insanlar da yaz yaklaştıkça kilo vermenin, form tutmanın yollarını arıyor: ‘Acaba hangi sporu yapsam?’ İşte size spor alternatifleri...


--------------------------------------------------------------------------------

Ve bahar geldi. Artık form tutma zamanı... Her yaşa, her keseye, her zevke uygun sporlara sizin için bir bakalım istedik.

Uzmanlar; yakılan kalori, sakatlanma riskinin azlığı, kalp ve damar hastalıklarını önleme, kasları kuvvetlendirme ve ulaşılabilirlik açısından bakıldığında koşu, triatlon, yüzme ve bisikleti en sağlıklı spor dalları olarak kabul ediyor.

Ama uzmanlar şunu ikaz ediyor: Yapmak istediğiniz spor dalı ile var olan gerçekleriniz örtüşüyor mu? Kişi öncelikle kendine uygun sporu seçmeli. Kişiye hangi spor ya da egzersizin uygun olduğunu onun spor ile ilgili genel beklentileri belirliyor. Özel sağlık durumları olanların spora başlamadan önce mutlaka bir spor hekimine başvurması gerekiyor. Unutmayın, size uygun spor her zaman yaptığınız, alışkın olduğunuz spor olmayabilir.

Spora başlamadan önce bir spor aktivitesinden neler beklediğinize karar verin. Stresten arınmak, kilo vermek, formu korumak mı; yoksa vakit geçirmek, huzur bulmak veya güçlenmek mi istiyorsunuz? Dayanıklılığı artırmak, kasları şekillendirmek ve çeviklik kazanmak da beklentiler arasında olabilir. Ayrıca, sporu tek başınıza yapma arzusunda mısınız, yoksa kalabalık bir grupla mı? Rekabetten hoşlanır mısınız mesela? Takım sporları mı yapmak istersiniz, bireysel sporlar mı? Macera mı ararsınız, yoksa basit aktiviteler mi? Salonda mı spor yapmak istersiniz, açık havada mı, evde mi, gölde mi? Tüm bu unsurlar seçeceğiniz spor dalı için önemli. Tabii yaşınız da önemli. Bazı sporlar her yaşa uygun olmuyor çünkü.

İşte, size bazı spor dalları hakkında genel bilgiler. Hangisi size uygunsa hemen başlamanızda yarar var.



KOŞU: Koşu herhangi bir yerde, herhangi bir mevsimde, size hiçbir ek maliyet getirmeyecek bir spor. Koşunun, sağlık için birçok yararı bulunuyor. Birçok kasın çalışıp çok kalorinin yakıldığı koşu, kalp hastalıklarının önlenmesinde en iyi egzersizlerden biri olarak kabul ediliyor. Tansiyonu ve stresi azaltıyor. Bu spor, kasları güçlendiriyor ve özellikle tendonlarda, karın kaslarında direnci artırıyor, osteoporoz riskini azaltıyor. Bu spor dalında en fazla sakatlanma aşil tendonu, diz, ayak bileği, incik kemiği ve ayakta gerçekleşiyor.



KROS KOŞU: Kros koşuda parkurun iniş ve çıkışları, egzersiz sırasında zorlayıcı ve rahatlatıcı bölümler olarak görülebilir. Koşunuza ara vererek temel esnetme ve kuvvet egzersizleriyle spor seansınızı zenginleştirebilirsiniz. Temiz ve oksijeni zengin havada koşarak zihinsel olarak da rahatlayacaksınız.



FUTBOL: Dünyanın en çok oynanan ve en çok izlenen sporu. Birçoklarının ilk göz ağrısı. Eğer beraber futbol oynayabileceğiniz arkadaşlarınız varsa çim sahalar yaz kış bu sporu yapmanıza imkân verir. Mücadele ve dayanıklılık kazandırdığı gibi, güçlenmenize ve kilo vermenize de yardımcı olur. Eğlenerek spor yapma taraftarıysanız meşin yuvarlağın büyüsü sizi de saracaktır. Ancak sakatlanma riski oldukça fazladır. İyi ısınmadan topa değmemelisiniz.



YÜRÜYÜŞ: Kalori yakmanızı ve kilo kaybetmenizi sağlayacak sporların başından geliyor. Kardiyovasküler dayanıklılığı ve genel sağlık düzeyini artırmada yardımcı olan yürüyüş sporuyla kemik erimesi riskini de azaltacaksınız. Ucuz, rahat ve sakatlanma riskinin çok düşük olduğu bir spor dalıdır. Soğuk havalarda dışarı çıkıp yürümek istemeyenler evlerine alacakları koşu bandı sayesinde sporlarını evlerinde rahatlıkla yapabilirler. Kendi kendime sıkılırım diyorsanız, birkaç arkadaşınızla toplanıp yürüyüş turları düzenleyebilirsiniz.



TEKVANDO: Tekvando sayesinde kuvvet, dayanıklılık, disiplin ve koordinasyon becerilerinizi geliştirirken; aynı zamanda stres de atabilirsiniz. Tekvando; kas ve sinir sisteminizi geliştirmeniz ve rahatlamanız için de bulunmaz bir dal. Bu spor daha çok ayak, bacak ve kol kaslarınızı geliştirir.

YÜZME: Yüzme tüm vücudu aynı anda ve aynı şekilde çalıştırabilen bir spor. Darbeye maruz kalınmadığı için sakatlanma riskinin en az olduğu ve her yaştan insanın severek yapabileceği yüzme, kasları, özellikle de omuz kaslarını güçlendiren spor dalları arasında yer alıyor. Kalori yakmak, kardiyovasküler (dolaşım) sistemi en iyi şekilde geliştirmek, solunum yollarını açmak, genel fitness düzeyini yükseltmek, dayanıklılığınızı artırmak ve kaslarınıza biçim vermek gibi pek çok şeyi yüzme sayesinde aynı anda gerçekleştirebilirsiniz. Vücuttaki tüm kasları orantılı olarak çalıştıran bu spor, bel ve astım rahatsızlıkları olanlara özellikle tavsiye ediliyor. Yüzme, az ekipman gerektirmesi nedeniyle de bütçe dostu sayılıyor. Bir de suya girdiğinizde tüm elektriğinizi üzerinizden atmanız bir diğer faydası.



AEROBİK: Aerobik antrenmanlarında bol bol kalori yakabilir hem de ilerisi için kemik erimesine karşı güçlenebilirsiniz. Dahası aerobik dans için çok fazla para harcamanız da gerekmiyor. Aerobiğin değişik formları mevcut. Düzgün fiziği olanlar step-aerobik, evde çalışmak isteyenler video-kaset eşliğinde, eklem problemleri olanlar da suda aerobik yapabilir. Aerobiği en çekici kılan şey, size eşlik ederek motivasyonunuzu artıran bir müziğin olması. Hem kulağa hem görsel zevke hem de sağlığa hitap eden aerobik sayesinde çok kısa bir süre içinde kilo vermeniz mümkün.



BİSİKLET: Kalori yakılan spor dallarından biri de bisiklet. En çok bacak kasları çalıştırılıyor. Daha çok vücudun üst kısmının kullanıldığı dağ bisikletinde, kalori daha çok harcanıyor. Yapılan bir araştırmaya göre, kalp ve damar hastalıklarının önlenmesine de yardımcı olan bu sporu yapanların solunum sistemleri gelişiyor ve vücutlarındaki yağlar, enerjiye dönüşüyor. Bu sporu yapmak için mekân sorununuz da hiç yok. Parklar, sokaklar, caddeler sizi bekliyor. Hatta işe ya da okula gidip gelirken bile rahatlıkla bisiklete binebilirsiniz. Uygun tempo ve süre içinde bisiklete bindiğinizde kilo vermeniz de çok kolaylaşıyor. Açık havada pedal çevirmenin keyfini ister tek başınıza, ister kalabalık bir arkadaş grubuyla çıkarabilirsiniz.



BASKETBOL: Hem arkadaşlarınızla birlikte eğlenmek hem de rekabetçi yönünüzü kıyasıya tatmin etmek istiyorsanız basketbol tam size göre bir spor. Hem kapalı hem de açık sahada oynayabilirsiniz. Basketbolla dayanıklılığınızı ve kardiyovasküler kondisyonunuzu artırabilirsiniz. Basketbol kalp kaslarını çalıştıran ve kasların dayanıklılığını artıran mükemmel bir spordur. Bu oyun; başlama, durma ve koşma hareketleri içerdiğinden vücudun alt kısımlarını, tendonları, karın kaslarını ve baldırları oldukça güçlendirir. Küçük yaşlarda başlandığı takdirde boy uzamasında da etkili. Top sürme ve şut atma yoluyla kol ve omuz kaslarınız da güçleniyor.



SQUASH (DUVAR SPORU): Basitçe ‘rakiplerin aynı tarafta olduğu tenis’ olarak da nitelendirilebilecek bir raket sporu olan squash tek başına da oynanabilir. Yan ve karşı duvarlardan topları sektirerek oynayacağınız bu zevkli oyun atiklik, refleks, güç ve kondisyon gerektirir. Rakibinizin nefesini ensenizde hissedeceğiniz bu sporda hem enerji harcayacak hem de sürekli taktik üzerine düşünerek zihninizi yoracaksınız. Vurdukça ısınan, ısındıkça daha çok zıplayan topu gözünüzle ve bedeninizle takip etmek gerçekten çok yorucu ve eğlenceli olacak.



SU TOPU: Su topu oldukça güç gerektiren bir spor. Kasları çok iyi geliştiren ve şekillendiren bu sporda rekabeti ve takım ruhunu bulacaksınız. Kendinizi sürekli suyun üzerinde, fizik kurallarına karşı gelerek tutarken omuz ve kol kaslarınızı maksimum güç seviyesinde çalıştıracak ve her türlü yüzme tekniğini kullanarak havuzda mücadele etmenin zevkini çıkarabileceksiniz.



AİKİDO: Uzakdoğu dövüş sporlarından aikido, size sadece dövüşü değil, dengeyi, uyumu ve dayanıklı olmayı da öğretir. Bu sporu yapmak için bir kursa gitmek gerekir. Grup hâlinde yapılan aikido eğitimi, çok kısa zaman içerisinde birtakım dövüş tekniklerini öğrenmenizi sağlar. Çocuklar için de uygun bir spor olan aikido eğitimi sadece birtakım teknikleri öğrenmek değildir. O bir dövüş sanatıdır ve insana iyi bir disiplin aşılar.



KAYA TIRMANMA: Kaya tırmanma vücudun tüm kaslarının mükemmel ve tam uyum içerisinde çalışmasını gerektiren bir spor. Denge ve kasların kontrolü bu sporun püf noktalarından sadece bazıları. Kaya rotalarının uzunluğu ve zorluk sınıflarına göre her yaşa ve beceriye hitap edebilir. Emniyet tedbirlerine sıkı sıkıya uyulması, özellikle kask kullanımı ve emniyetinizi sağlayan bir arkadaşınız olması bu sporu yapabilmeniz için elleriniz ve bacaklarınızdan sonra size gerekenlerdir. Kaya tırmanışını yapabilmeniz için dağlar sizi bekliyor.



HENTBOL: El ve kol kaslarını düzenli ve zorlayıcı bir şekilde çalıştıran hentbol, solunum yollarınızı da güçlendiriyor. Genellikle profesyonel olarak, takımlar hâlinde oynanan hentbol bitmek bilmeyen bir enerji, uzun koşular ve zekâ gerektiren bir spor dalı. Maçlarda alınan sayıları sadece ellerinizi ve kollarınızı kullanabilerek kazanmanızın da ayrı bir zevki var.



TENİS: Tenis deyince akla ilk olarak zarif spor ayakkabıları, topları müthiş hızlarıyla yakalamaya çalışan sporcular ve bütün bunları başlarını merakla bir sağa bir sola çevirerek izleyen seyirciler gelebilir. Kurallarında aristokratik bir nezaketin de payı olan teniste aslında şiddetli bir rekabet duygusu ve müthiş bir enerji gizli. Topların arkasından onları kaçırmamak için koşarken kaslarınızın dayanaklılığı ve esnekliği artacak, kalp atış hızınız düzene girecek, kondisyon kazanacaksınız. Tenis hem beyninizi hem vücudunuzu çalıştıracak ve aynı zamanda arkadaşlarınızla birlikte sizi çok eğlendirecek bir spor.



DOĞA YÜRÜYÜŞÜ: Trekking her yaştan insanın kolaylıkla yapabileceği bir spor. Doğa yürüyüşlerinin insanın vücut ve ruh sağlığı üzerinde çok olumlu etkileri olduğu uzmanlarca kabul edilmekte. Yüksek kondisyon veya teknik istemiyor oluşu, sakatlanma risklerinin çok düşük seviyelerde seyretmesi, maliyetinin az olması gibi nedenlerle kitlelerin en yoğun ilgi gösterdiği doğa sporudur. Toplu veya tek başınıza yapabileceğiniz trekking sporunda doğayla baş başa kalarak şehir hayatının yoğun temposundan da bir süreliğine kurtulabilirsiniz.



TRİATLON: Yüzme, bisiklet ve koşu bölümlerinden oluşan ve son yılların gözde sporlarından biri olan triatlon, vücudun en fazla çalıştığı spor dalları arasında sayılıyor. Birçok kas grubunun çalıştığı ve hatırı sayılır derecede kalori harcatan triatlonun kalp ve damar hastalıklarını önleyici özelliği bulunuyor. Triatlon ayrıca kasları kuvvetlendiriyor. Ekipman temini bu sporun önündeki engellerden biri olarak görülüyor. Triatlon sporcuları, aşırı yüklenmeden ötürü daha çok kas ve tendon sakatlanmaları yaşıyorlar.

Kaynak: Aksiyon Dergisi