__CgR__
тнє ℓσя∂
ADSL kullanıcılarının önemli bir kısmı hem fiyatından hem de ihtiyaçları karşıladığından, kotalı hizmetleri tercih ediyor. Kota aşıldığında netleri kesilmiyor, MB başına farkı ödüyorlar. İçinde bulunduğumuz kriz dönemlerinde kuruşun hesabını yapanlar ve kota kontrolünde biraz daha bilinçli olmak isteyenler ve sadece merak edenler için ufak bir yazı hazırladık. Bu yazıda çalıştırdğımız belli başlı uygulamaların, ne kadar veri transfer ettiğini göreceğiz.
Merak ettiğimiz soruların başında 'ben oyun falan oynamam internette gezinirim' diyenlerin kotalarını hangi hızda doldurdukları da geliyor tabii. Amacımız genel olarak kafamızda bir fikir oluşmasını sağlamak. Yoksa herkesin internet kullanımı kişisel olduğundan, uygulama çeşitleri ve uygulama başına harcadıkları saatler değişken.
Kullandığımız internet paketi 29 TL'lik 4GB kotalı internet. Telekom'un 8 Mbit'e kadar dediği hızı destekliyor. Pikatel Airmax 101 modemiyle verilen yazılımla anlık internet kullanımınızı hem hız hem de harcama olarak görebiliyorsunuz. Biz de bunu kullandık.
Youtube
Video izlemek artık internet kullanımın kaçınılmaz bir parçası. O yüzden kotamızı nasıl yediği önemli. İki video ile denedik. Birincisi Transformes diğeri de District 9 fragmanıydı.
Transformers fragmanı 2.16 dakika sürüyor. Normal kalitede 6MB indirme yaptı. HD kalitede ise 36MB. İki buçuk dakikada neredeyse 1 saatlik oyun oynamış kadar kota harcadık.
2.22 dakikalık District 9 ile yaptığım denemede ise normal kalite 22MB, HD kalitesi 38MB indirme yaptı. Burada ikisi arasında abartı fark olmadı ama zaten amacım da bunu göstemekti. Video'nun kodlanma şekline göre iki kalite arasında abartı farklar her zaman oluşmayabilir.
Vimeo
HD video denince akla ik gelen yerlerden biri olan Vimeo'da yaptığımız 4.41 dakikalık denemede ise HD kapalı iken 30MB, HD açık iken 70 MB indirme yaptık.
Facebook
Facebook içinde Youtube'tan yüklenen değil de direkt Facebook'a yüklenen 'bakın çorabımı nasıl değiştiriyorum' tadında klipler var. Bunlar genelde çok kaliteli değildir. Ama paylaşımda olan video'lar içinde de önemli yer tutarlar. Denediğimiz bir dakikalık video 2MB, 2.34 dakikalık bir başka video ise 6MB indirme yaptı. Youtube'un normal kalitesi kıvamında bir sonuç aldık.
Last.fm
Henüz çiçeği burnunda sansürlenen last.fm'de 4.30 dakika müzik dinledik. İndirme miktarımız 4.5MB tuttu.
Skype
Skype ile bedava konuşmak, yine standart internet uygulamaları içinde sayılabilir. Ama söz konusu kotalı internet olunca, tam da bedava sayılmaz.
Özkan'la yaptığım 10 dakikalık görüşmede 3.7 MB upload ve 4.8 MB indirme yaptım. Gayet kota dostu çıktı sonuç.
MSN Video Görüşme
Yarım saatlik bir video görüşme sonrasında karşıya giden veri 37MB iken, indirilen veri 36MB oldu. Sadece sese göre daha yüksek tabii ama bu da çok normal. Ortalama 20KB veri transferi vardı.
Bir saatlik genel kullanım
Bu test için bir saatlik genel kullanım yaptık. Gazetelere girdik, normal kalite ve kısa video izledik, Facebook'ta dolaştık, fotoğraflara baktık, epostaları kontrol ettik, Twitter'da dolaştık, Flickr'da albüm baktık, içinde bol fotoğraf/banner olan sitelere girdik ve tabii PCLabs'ın bol fotolu incelemelerine baktık. Burada testi gerçekçi hale getiren bir unsur da özellikle okuma aşamalarında veri transferinin durması oldu. Yani netten sürekli veri indirmedik. Normal bir kullanıcı gibi sayfalarda zaman harcadık. Ve sonuç olarak 1 saat içinde 60MB veri indirmişiz.
Sonuç
Önce elimizdeki verileri tabloya dökelim.
Tabloda gerçekçi olabilecek durumlar ve mantıksız durumlar bir arada. Örneğin nette her gün bir saat HD video izleyeceğinizi sanmıyoruz. Youtube ve facebook video'ları da belki ayda toplasanız anca bir saat eder. Ancak her gün bir saat last.fm ya da başka bir internet radyosu dinlemek hiç de mantıksız değil. Ben çalışırken netten müzik dinlerim örneğin. İki üç saat çaldığı olur. Video'da HD izlemeyebiliriz ama müzik dinlerken seste kalite önemlidir. MSN'de bir saat video görüşmesi de uçuk bir senaryo değil. İş gereği Skype ile uzun süre konuşabilirsiniz. Online oyun seven biri, iki saatten aşağı kalkabiliyorsa iradesi kuvvetli demektir
Bir saatlik genel kullanım da gayet makul.
Ve tabii bu tabloda yer vermediğimiz kota yiyiciler de var. Windows ve ya kullandığınız yazılımların otomatik güncellemeleri, mecburi downloadlar, kendinizi tutamayıp film ya da müzik indirme, ufak tefek programları ihtiyaç olduğu için indirme gibi durumlar bizim tablonun dışında.
*HD video'lardan uzak durmaya bakın. En azından sadece sevdiğiniz, beklediğiniz filmlerin ve oyunların video'larını HD olarak izleyin. Aynı video'yu birden fazla izleme ihtimaliniz varsa daha ilk izlemede download edin, sonra diskinizden izleyin.
*Ben oyun oynamam sadece site gezerim demek, az kota harcamak demek değilmiş bunu gördük. Nette bir saat gezinti, bir saat oyundan iki kat fazla kota götürebiliyor. Yani oyun ya da sayfa gezintisi diye genellemeler yapamayız. Tamamen kullanım sürenize ve o sürede neler yaptığınıza bağlı olarak biri diğerinden fazla kota götürebilir.
*Her gün bir saat surf bile ayda 2GB'a yakın kota götürüyor. Yani aslında kota hesabı yaparken 4GB değil de 2GB üzerinden hesap etmek gerek. 2 GB'ı surf'e gitse diğer 2 GB diğer tüm işleriniz için kalan miktar. Ki bu miktardan güncellemeler gibi mecburi indirmeler de faydalanacak.
*Günde Facebook ya da Youtube üzerinden normal kalitede toplam 10 dakika video izeseniz, ayda 600 MB sadece buraya gidiyor.
*Oyun işini abartmasanız bile günde bir saat oyun için ayda 1GB kota ayırmak gerek.
*MSN'i özellikle yurtdışındaki akrabalarıyla görüntülü görüşme için kullananlar da ciddi kota kullanımına hazır olsunlar.
*Netten kaliteli müzik dinleme alışkanlığı olanlar da sadece bir saat için ayda 2GB kotayı yiyebilirler ki bu da az önce söylediğimiz 2GB alanın tamamını müzik dinleyerek harcayabileceğiniz anlamına geliyor. En sinsi olanı bu bence. 'Sadece müzik dinliyorum' düşüncesi sizi Telekom'un şefkatli faturalarına atar.
*Her gün iki saat surf kullanımı bile 4GB kotanızı eritmeye yetiyor.
Kullandığımız yöntem çok bilimsel değil belki, sonuçta bir yazılıma bakarak yaptık ama aslında sadece düşünerek bile bu değerlerin bazılarına ulaşabilirsiniz. Diskinizde bulunan MP3'ler ve videoların kaç dakika olduğunu ve buna göre dakikada kaç MB veriye denk geldiklerini hesap edebilirsiniz. İşte bunları online olarak dinlemek ya da izlemek, onları downlad etmekle aynı şey. Sonuçta yukarıdaki kota düşmanı her yazılımın ilettiği ortak şey ses ve görüntü. Ve bunlarsız bir internet kullanımı çok zor. Yine hatırlatalım. Yukarıdaki senaryoya dosya indirmeler dahil değil ki kotalı internet bile kullansanız, mecburen dosya indiriyorsunuz.
4GB kota, aşılması günümüz şartlarında çok kolay olan bir miktar. Üstelik 8 Mbps'ye kadar çıkabildiğinizi de düşünürsek, HD video gibi kaynak tüketen video'ları çok rahatlıkla izleyebilirsiniz. Eskiden sınırsız bağlantımız da olsa hızımız yetmezdi izleyemezdik. Sabredip tamamının inmesini beklerdik. Şimdi rahat rahat izleme imkanı var ama kota yok. Özellikle 4GB limitli paketlerde, bağlantı hızları çok dengesiz bir hal aldı. Öyle ki insanların ellerindeki kotayı çabucak bitirmeye teşvik etmek için mi bu kadar hızlı bağlantı veriliyor diye bile düşünebiliriz.
Giriş seviyesinde bile mevcut hızlar verilmeye devam edilecekse kota 8GB'tan başlamalı. 4GB normal bir kullanıcının bile rahatlıkla aşacağı hale geldi.
Siz de benzer yazılımlarla, eğer modeminizin yanında verilmediyse net limiter olabilir, kendi kullanım değerlerinizi hesap edip bizim yukarıda verdiğimiz yazılımlardan farklı yazılımların tüketimlerini yorum kısmına yazarak listeyi genişletebilirsiniz.
Dikkatle takip ettiğiniz için teşekkürler umarım yararlı olmuştur
Merak ettiğimiz soruların başında 'ben oyun falan oynamam internette gezinirim' diyenlerin kotalarını hangi hızda doldurdukları da geliyor tabii. Amacımız genel olarak kafamızda bir fikir oluşmasını sağlamak. Yoksa herkesin internet kullanımı kişisel olduğundan, uygulama çeşitleri ve uygulama başına harcadıkları saatler değişken.
Kullandığımız internet paketi 29 TL'lik 4GB kotalı internet. Telekom'un 8 Mbit'e kadar dediği hızı destekliyor. Pikatel Airmax 101 modemiyle verilen yazılımla anlık internet kullanımınızı hem hız hem de harcama olarak görebiliyorsunuz. Biz de bunu kullandık.
Youtube
Video izlemek artık internet kullanımın kaçınılmaz bir parçası. O yüzden kotamızı nasıl yediği önemli. İki video ile denedik. Birincisi Transformes diğeri de District 9 fragmanıydı.
Transformers fragmanı 2.16 dakika sürüyor. Normal kalitede 6MB indirme yaptı. HD kalitede ise 36MB. İki buçuk dakikada neredeyse 1 saatlik oyun oynamış kadar kota harcadık.
2.22 dakikalık District 9 ile yaptığım denemede ise normal kalite 22MB, HD kalitesi 38MB indirme yaptı. Burada ikisi arasında abartı fark olmadı ama zaten amacım da bunu göstemekti. Video'nun kodlanma şekline göre iki kalite arasında abartı farklar her zaman oluşmayabilir.
Vimeo
HD video denince akla ik gelen yerlerden biri olan Vimeo'da yaptığımız 4.41 dakikalık denemede ise HD kapalı iken 30MB, HD açık iken 70 MB indirme yaptık.
Facebook içinde Youtube'tan yüklenen değil de direkt Facebook'a yüklenen 'bakın çorabımı nasıl değiştiriyorum' tadında klipler var. Bunlar genelde çok kaliteli değildir. Ama paylaşımda olan video'lar içinde de önemli yer tutarlar. Denediğimiz bir dakikalık video 2MB, 2.34 dakikalık bir başka video ise 6MB indirme yaptı. Youtube'un normal kalitesi kıvamında bir sonuç aldık.
Last.fm
Henüz çiçeği burnunda sansürlenen last.fm'de 4.30 dakika müzik dinledik. İndirme miktarımız 4.5MB tuttu.
Skype
Skype ile bedava konuşmak, yine standart internet uygulamaları içinde sayılabilir. Ama söz konusu kotalı internet olunca, tam da bedava sayılmaz.
Özkan'la yaptığım 10 dakikalık görüşmede 3.7 MB upload ve 4.8 MB indirme yaptım. Gayet kota dostu çıktı sonuç.
MSN Video Görüşme
Yarım saatlik bir video görüşme sonrasında karşıya giden veri 37MB iken, indirilen veri 36MB oldu. Sadece sese göre daha yüksek tabii ama bu da çok normal. Ortalama 20KB veri transferi vardı.
Bir saatlik genel kullanım
Bu test için bir saatlik genel kullanım yaptık. Gazetelere girdik, normal kalite ve kısa video izledik, Facebook'ta dolaştık, fotoğraflara baktık, epostaları kontrol ettik, Twitter'da dolaştık, Flickr'da albüm baktık, içinde bol fotoğraf/banner olan sitelere girdik ve tabii PCLabs'ın bol fotolu incelemelerine baktık. Burada testi gerçekçi hale getiren bir unsur da özellikle okuma aşamalarında veri transferinin durması oldu. Yani netten sürekli veri indirmedik. Normal bir kullanıcı gibi sayfalarda zaman harcadık. Ve sonuç olarak 1 saat içinde 60MB veri indirmişiz.
Sonuç
Önce elimizdeki verileri tabloya dökelim.
Tabloda gerçekçi olabilecek durumlar ve mantıksız durumlar bir arada. Örneğin nette her gün bir saat HD video izleyeceğinizi sanmıyoruz. Youtube ve facebook video'ları da belki ayda toplasanız anca bir saat eder. Ancak her gün bir saat last.fm ya da başka bir internet radyosu dinlemek hiç de mantıksız değil. Ben çalışırken netten müzik dinlerim örneğin. İki üç saat çaldığı olur. Video'da HD izlemeyebiliriz ama müzik dinlerken seste kalite önemlidir. MSN'de bir saat video görüşmesi de uçuk bir senaryo değil. İş gereği Skype ile uzun süre konuşabilirsiniz. Online oyun seven biri, iki saatten aşağı kalkabiliyorsa iradesi kuvvetli demektir
Ve tabii bu tabloda yer vermediğimiz kota yiyiciler de var. Windows ve ya kullandığınız yazılımların otomatik güncellemeleri, mecburi downloadlar, kendinizi tutamayıp film ya da müzik indirme, ufak tefek programları ihtiyaç olduğu için indirme gibi durumlar bizim tablonun dışında.
Buna göre yorum yapmaya başlayalım. 4GB kota kullandığımızı düşünüyoruz.
*HD video'lardan uzak durmaya bakın. En azından sadece sevdiğiniz, beklediğiniz filmlerin ve oyunların video'larını HD olarak izleyin. Aynı video'yu birden fazla izleme ihtimaliniz varsa daha ilk izlemede download edin, sonra diskinizden izleyin.
*Ben oyun oynamam sadece site gezerim demek, az kota harcamak demek değilmiş bunu gördük. Nette bir saat gezinti, bir saat oyundan iki kat fazla kota götürebiliyor. Yani oyun ya da sayfa gezintisi diye genellemeler yapamayız. Tamamen kullanım sürenize ve o sürede neler yaptığınıza bağlı olarak biri diğerinden fazla kota götürebilir.
*Her gün bir saat surf bile ayda 2GB'a yakın kota götürüyor. Yani aslında kota hesabı yaparken 4GB değil de 2GB üzerinden hesap etmek gerek. 2 GB'ı surf'e gitse diğer 2 GB diğer tüm işleriniz için kalan miktar. Ki bu miktardan güncellemeler gibi mecburi indirmeler de faydalanacak.
*Günde Facebook ya da Youtube üzerinden normal kalitede toplam 10 dakika video izeseniz, ayda 600 MB sadece buraya gidiyor.
*Oyun işini abartmasanız bile günde bir saat oyun için ayda 1GB kota ayırmak gerek.
*MSN'i özellikle yurtdışındaki akrabalarıyla görüntülü görüşme için kullananlar da ciddi kota kullanımına hazır olsunlar.
*Netten kaliteli müzik dinleme alışkanlığı olanlar da sadece bir saat için ayda 2GB kotayı yiyebilirler ki bu da az önce söylediğimiz 2GB alanın tamamını müzik dinleyerek harcayabileceğiniz anlamına geliyor. En sinsi olanı bu bence. 'Sadece müzik dinliyorum' düşüncesi sizi Telekom'un şefkatli faturalarına atar.
*Her gün iki saat surf kullanımı bile 4GB kotanızı eritmeye yetiyor.
Kullandığımız yöntem çok bilimsel değil belki, sonuçta bir yazılıma bakarak yaptık ama aslında sadece düşünerek bile bu değerlerin bazılarına ulaşabilirsiniz. Diskinizde bulunan MP3'ler ve videoların kaç dakika olduğunu ve buna göre dakikada kaç MB veriye denk geldiklerini hesap edebilirsiniz. İşte bunları online olarak dinlemek ya da izlemek, onları downlad etmekle aynı şey. Sonuçta yukarıdaki kota düşmanı her yazılımın ilettiği ortak şey ses ve görüntü. Ve bunlarsız bir internet kullanımı çok zor. Yine hatırlatalım. Yukarıdaki senaryoya dosya indirmeler dahil değil ki kotalı internet bile kullansanız, mecburen dosya indiriyorsunuz.
4GB kota, aşılması günümüz şartlarında çok kolay olan bir miktar. Üstelik 8 Mbps'ye kadar çıkabildiğinizi de düşünürsek, HD video gibi kaynak tüketen video'ları çok rahatlıkla izleyebilirsiniz. Eskiden sınırsız bağlantımız da olsa hızımız yetmezdi izleyemezdik. Sabredip tamamının inmesini beklerdik. Şimdi rahat rahat izleme imkanı var ama kota yok. Özellikle 4GB limitli paketlerde, bağlantı hızları çok dengesiz bir hal aldı. Öyle ki insanların ellerindeki kotayı çabucak bitirmeye teşvik etmek için mi bu kadar hızlı bağlantı veriliyor diye bile düşünebiliriz.
Giriş seviyesinde bile mevcut hızlar verilmeye devam edilecekse kota 8GB'tan başlamalı. 4GB normal bir kullanıcının bile rahatlıkla aşacağı hale geldi.
Siz de benzer yazılımlarla, eğer modeminizin yanında verilmediyse net limiter olabilir, kendi kullanım değerlerinizi hesap edip bizim yukarıda verdiğimiz yazılımlardan farklı yazılımların tüketimlerini yorum kısmına yazarak listeyi genişletebilirsiniz.
Dikkatle takip ettiğiniz için teşekkürler umarım yararlı olmuştur