Güzelleme Nedir ?

Ata Kızı

Angel Of Revenge
Güzelleme Nedir Güzelleme - Güzelleme Örnekleri - Güzelleme Nasıl Yapılır- lirik bir şiir türü



Halk edebiyatında konusu aşk olan, lirik bir şiir türü. Şen, sevinçli duyguları anlatan türkülerde özel bir ezgi

Halk edebiyatımızda saz şairleri güzelleme de, söylerler. Genellikle geçimlerini sağlamak için köy köy gezen ve her yerde saygı gören ve konuk edilen saz şairleri, gördükleri ilgi ve ikram karşısında gerek ev veya kahvehane sahibine ve kendisini dinleyen topluluğa o anda birer dörtlük söyleyerek hoşamedide bulunurlar. Aynı kural saz şairlerinin davet edildikleri sünnet törenleri ile düğünlerde de uygulanır. Ayrıca doğa güzelliklerini dile getirmek, kadın, at, silah ve benzeri şeyler için de güzellemelerin yazıldığı görülmüştür. Konya Aşıklar Bayramı'nda her yıl sazlı güzellemeler, ayrıca sazsız, sözlü güzellemeler söylenmektedir




Aşık edebiyatında doğa, sevgili ya da at, kuğu, keklik, turna, doğan gibi sevilen bir varlığı övmek amacıyla söylenen lirik şiir. Divan şiirindeki karşılığı medhiyedir.
Daha çok koşma biçiminde söylenen güzelleme, koşmanın konusuna göre aldığı adlardan biri sayılır. Genç kız ve gelinler için söylenen güzellemelerde onların cilvesinden; ağız, diş, yüz, kaş, göz ve saç güzelliğinden; boylarının uzunluğundan söz edilir. Doğa güzellemelerinde dere, pınar, çiçek, dağ ve ağaçlarla ilgili izlenimlere, övgülere yer verilir. Âşığın bu varlıklardan yola çıkarak kendi sorunlarını dile getirmesi, sevgilisinden ya da felekten yakınması güzellemelerde sık rastlanan özelliklerdendir. Gezginci âşıkların sıla özlemini dile getiren şiirleri de güzelleme sayılır. Bazen bir güzellemede birkaç konunun birlikte ve karışık olarak anlatıldığı da olur. Azerbaycan ve Doğu Anadolu'da yetişen bazı âşıklar güzelleme dörtlüklerinin arasına bağlantı sözleri eklerler. Bu bağlantı sözleri yerine, güzellemenin konusuna uygun bayanların yerleştirildiği de olur. Güzellemeler, saz eşliğinde ve konuya göre oynak ya da hüzünlü makamlarla söylenir.Âşık edebiyatında güzelleme söyleyen pek çok âşık vardır. Başta Karacaoğlan olmak üzere Türkmen âşıklarının birçoğu güzellemeleriyle ünlüdür.

Güzelleme Örneği:
Nasıl vasfedeyim güzelim seni
Rumeli Bosna'yı değer gözlerin
Dünyaya gelmemiş eşin akranın
İzmir'i Konya'yı değer gözlerin

Kimsede görmedim sendeki nazı
Tunus Tırablus Mısır Hicaz'ı
Kars'ı Kağızman'ı Acem Şiraz'ı
Girid'i Yanya'yı değer gözlerin

Yüzünde görünür Yusuf nişanı
Yüzünü görenler çeker efganı
Büsbütün Gürcistan Erzurum Van'ı
Belh-i Buhaça'yı değer gözlerin

Ruhsatı'm eyledim senin de mehdin
Al yanaktan bir buse ver himmetin
Yüzbin saraf gelse bilmez kiymetin
Âhirî dünyaya değer gözlerin

Ruhsati
 
Üst