DayWalkerr' Alıntı:
Üstat kanak lazım...Bekliyorum...
Paylaşım için Allah razı olsun..
Bu hadisin sahih olup olmadığı konusunda çeşitli söylemler mevcut fakat bunlara verilecek çok güzel cvp lar içeren bir yazı buldum ki şüphelerin hepsini ortadan kaldıracak şekilde.
Sende vesile oldun Allah razı olsun kardeşim.
Bisr el-Ganevî -radiyallâhu anh-'den nakledildigine göre o, Nebî -sallâllâhu aleyhi ve sellem-'i söyle buyururken dinlemistir:
"Istanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden kumandan ne güzel kumandan; o ordu ne güzel ordudur!.." 1
Kaynaklari Istanbul'un fethini, hemen hemen sekiz buçuk asir öncesinden, herhangi bir tereddüde yer birakmayacak kesinlikte bir uslûb ile haber veren hadisimiz, Kütüb-i Sitte döneminde hatta öncesinde tasnif edilmis kaynaklarda yer almaktadir. Ahmed b. Hanbel (v. 241/855)'in Müsned'i ve bizzat Buhârî (v. 256/870)'nin et-Târihu'l-Kebîr ve et-Târihu's-Sagîr'i, Ibn Ebî Hayseme (v. 279/892)'nin Kitâbu't-Târih'i, Bezzâr (v. 292/905)'in Müsned'i hadisimizin tasnif dönemine ait kaynaklari olmaktadir.
Daha sonraki dönemde Taberânî'nin el-Mu'cemu'l-Kebîr'i, Ibn Kaani (v. 351/962)'nin Mu'cemu's-Sahâbe'si, Hâkim (v. 405/1014)'in Müstedrek'i hadisimiz için önemli kaynaklardir. Hatîb Bagdâdî (v. 911/1505)'nin et-Telhîs (I, 283)'inden Suyûtî (v. 911/ 1505)'nin el-Câmiu's-Sagîr'ine kadar muahhar dönem eserleri de hadisimize yer vermektedirler.
Öte yandan, el-Istiâb, Üsdu'l-Gabe ve el-Isâbe gibi sahâbe biyografileri ile ilgili kaynaklarda da Bisr el-Ganevî maddesinde hadisimiz zikredilmektedir. Hadisin sihhati Kisaca Kütüb-i Sitte diye anilan alti hadis kitabinda (Buhârî, Müslim, Tirmizî, Ebû Davud, Nesâî, Ibn Mâce) bulunmamasi dolayisiyla hadisimizin sahih olmadigi sanilmamalidir.
Zira usul açisindan Allâme Kasim b. Kutluboga'nin isabetle belirttigi gibi "Bir hadisin sihhati, hangi kitapta bulunduguna bakilarak degil, onu nakleden kisilerin hâline bakilarak tayin ve tesbit edilir."3
Hadisimizin bütün kaynaklardaki senedi hemen hemen aynidir. Seneddeki ricâlin ayri ayri tetkîkinden çikan sonuç, senedin muttasil oldugudur.
Binaenaleyh hadisimizin hakkinda Hâkim, "isnâd-i sahîh" derken meshur ricâl âlimi Zehebî, Hâkim'in kanaatina istirak ile hadisin "sahîh" oldugunu belirtmektedir. Ayrica suna da isaret edelim ki, Istanbul'un fethedilecegini haber veren daha birçok hadis bulunmakta ve bunlarin bir kismi da Kütüb-i Sitte'de yer almaktadir.4
Su gerçek hiçbir zaman unutulmamalidir; bir hadisin Kütüb-i Sitte'de bulunmamasi onun sahih olmadigi anlamina gelmez. Kütüb-i Sitte disindaki kaynaklarda da bir çok sahih hadis bulunmaktadir. Iste hadisimiz de onlardan biridir. "Hadis diye uydurulmus sözler" ile ilgili kitap yazmis ulemâdan hiç kimsenin, hadisimiz için "uydurma" iddiasinda bulunmamis olmasina ragmen, kendisini Ebû Hanife ve Sâfiî'den daha âlim gören 5, anlayis olarak da müstesrik ve siîlere çok daha yakin bulunan Mahmud Ebû Reyye, "Bu hadisin Yezid b. Muaviye için uydurulmus olmasi muhtemeldir, zira Kostantiniyye savasinda bulunan ordunun komutani oydu" 6 diye bir iddia ortaya atmaktadir. Böylece de ne kadar indî, gayr-i ciddî ve tarafgir bir yaklasima sahip oldugunu sergilemektedir. Zîrâ hadisteki tebsîr, Kostantiniyyeyi kusatan degil, fetheden komutan ve ordu içindir. Bu yaklasimi, Ebû Reyye'nin diger görüslerinde de ne kadar keyfî olabilecegini görtermektedir.
Hadisleri degerlendirmede çok rahat hareket eden arastirmaci Nâsiruddin el-Albânî de, hadisimizin râvilerinden Abdullah b. Bisr el-Ganevî hakkindaki Ibn-i Hibbân'in müsbet görüsünün kendisini tatmin etmedigi gerekçesiyle, "bana göre hadis sahih degildir" demekte ve "zayif" olduguna isâret etmektedir.7
Böyle bir gerekçeye dayali kisisel kanaatin, dikkate alinacak bir tarafinin bulunmadigi da ortadadir.
Prof. Dr. i.Lütfi Çakan
1- Kaynaklar için bakınız:
(Hadislerle Gerçekler, c. 2; s. 251-254) 1. Ahmed bin Hanbel, IV, 335; Buhârî, et-Tarihu'l-Kebîr, I (ikinci kisim), 81; et-Târihu's-Sagîr, I, 341; Taberânî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, II, 24; Hâkim, Müstedrek IV, 422; Heysemî, Mecmeu'z-Zevâid, VI, 219 2. Bk. Ali Yardim, "Fetih Hadisi Üzerinde Bir Arastirma", Diyanet dergisi XIII, 2. syf, 116-123, Ankara, ts. 3. Kasimî, Kavâid, s. 82. 4. Bk. Buhârî, cihad, 93, 157; Ebû Dâvûd, cihad, 22; fiten, 6; melâhim, 3-4; Tirmizî, fiten, 5; Ibn Mace, cihad, 11; fiten, 35; Dârimî, Mukaddime, 43. 5. Bk. S. Murtaza er-Razavî, Me'a ricâli'l-fikr fi'l-Kâhire. S. 292. 6. Bk. Muhammedî Sünnetin Aydinlatilmasi, s.145. 7. Bk. Silsiletu'l-ehâdisi'z-zâife, II, 268-269.
