aSLihaN
New member
Yakın dönem Türk tarihini çalışanlar ve okuyanlar, Osmanlı Devleti’nin son yıllarına damgasını vurmuş olan İttihat ve Terakki Partisi’ne yönelik yoğun bir karalama kampanyası yapıldığını bilirler.
Herhangi bir çalışmada veya tartışmada, Osmanlı’nın son dönemine, özellikle de Birinci Dünya Savaşı söz konusuysa eğer, mutlaka İttihat ve Terakki’nin üç önemli ismi Enver-Talât ve Cemal üçlüsüne, oldukça ağır eleştiriler yapılmadan geçilmez. Mevcut durumu konuyla ilgili bir çok eserde görmek mümkündür.
“Mustafa Kemal Atatürk’ün İttihat ve Terakki Partisi’ne yaklaşımı/bakışı nasıldır?” Her ne kadar bu konuda değişik yargılar bulunsa da yukarıda da ifade edildiği gibi bu soruyu bütün yönleriyle ve hakkıyla cevaplandırmak müstakil bir çalışma gerektirir. Burada özelde, “Ermeni sorunu” ve “Ermeni sorunu konusu içerisinde suçlanan İttihatçılar” mevzu edildiği için Ermeniler tarafından şehit edilen İttihatçılara ve onların arkalarında bıraktıkları ailelerine yönelik Mustafa Kemal’in tavrı konu edilmiştir. Bu araştırma yapılırken Mustafa Kemal’in Ermeni sorunu konusunda yapmış olduğu konuşmaların tamamı incelenmiştir.
Mustafa Kemal, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaptığı konuşmalarında ifade etmiştir. TBMM’nin açılışının ertesi, yani 24 Nisan 1920 Cumartesi günü Mecliste beş celseli bir oturum yapılmış ve bu oturumda Mustafa Kemal Paşa beşinci celse hariç, diğer ilk dört celsede kürsüye çıkarak uzun konuşmalar yapmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın konuşma yaptığı ilk üç celse açık görüşmeler şeklinde olmuş, dördüncü celse ise gizli olarak yapılmıştır. Bu oturumda yapılan açık ve gizli celselerde, Mustafa Kemal Paşa’nın bütün konuşmaları tetkik edilmiş, Mustafa Kemal Paşa’nın İttihat ve Terakki düşmanlığı yapılmasını doğru görmediğine dair sözler sarf ettiği, Ermeniler ve Ermeni sorunu ile ilgili olarak da aşağıdaki ifadelerde bulunduğu görülmüştür.
Cemal Paşa tarafından kendisine çekilen telgrafı okuduktan sonra bu telgrafa yazdığı cevabı Meclis kürsüsünden okuyan Mustafa Kemal Paşa, İttihatçılık ve İttihatçılar hakkındaki görüşünü şöyle ifade etmiştir:
“Biz anasırı gayrimüslime ile İtilaf Hükümatının makasıdı siyasiye tahtında gördükleri alelitlak İttihatçılık düşmanlığını esas itibariyle doğru görmüyoruz. Sadece devleti, memleketi harabeye çeviren suistimal sahiplerine karşıyız.”
Zaten, mantıklı bir yaklaşımla bakıldığı zaman, Birinci TBMM’ni oluşturan milletvekillerinin çoğunun İttihat ve Terakki Partisi içerisinde faaliyet göstermiş olan insanlardan oluştuğu fark edilecektir. 24 Nisan 1920 tarihli Meclisteki konuşmalarında Mustafa Kemal Paşa, bölgedeki Müslüman ahalinin son derece zor şartlar altında olduğunu beyan etmiş ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Müslüman halka karşı yapılmış olan Ermeni tecavüzlerine işgaller yüzünden milletin kendisinin karşılık vermek zorunda kaldığını konuşmasında dile getirmiştir.
Atatürk, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini bir çok konuşmasında belirtmekle kalmamış, Cumhurbaşkanı olduğu dönemde de fiiliyatıyla söylemlerini pekiştirici faaliyetler yapmıştır. Şöyle ki, işgal döneminde İngilizlerin baskısıyla Osmanlı Hükümeti tarafından kurulan Divan-ı Harbi Örfi’lerde masum oldukları halde idam edilmiş olanların ve Ermeni teröristlerce şehit edilenlerin geride kalan aile fertlerine Atatürk, Cumhurbaşkanlığı sırasında sahip çıkmış, onlara ev vermiş ve maaş bağlatmıştır.
Mustafa Kemal Paşa başkanlığındaki TBMM ilk olarak, Padişah-İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri’nin cuntası tarafından katledilen “Ermeni davası” şehitlerine sahip çıkmış ve ilki 25 Aralık 1921’de Urfa Mutasarrıfı Nusret Bey olmak üzere ikincisi 14 Ekim 1922 tarihinde de Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’i ‘Milli Şehit’ ilân eden kararları çıkartmış, bu şehitlerin arkalarında bıraktıkları eş ve çocuklarına maaş bağlamıştır.
Cumhuriyetin kuruluşunu takip eden yıllarda Mustafa Kemal, konu üzerindeki hassasiyetini korumaya devam etmiş ve kendisinin Cumhurbaşkanlığı döneminde 2 Şubat 1927 yılında Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in arkasında bıraktığı ailesine Maliye Bakanlığı Vakıflar İdaresine devr olunmuş olan evi kendi üzerlerine tapu edip yerleşmelerini sağlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsus Müdüriyeti Aded 4710, Kararnâme:
Ermeni emvâl-i metrûkesinden bulunması hasebiyle Maliye Vekâlet-i Celilesince Evkaf İdaresine devir olunan ve İstanbul İdare Hey’etince yirmibin lira kıymet takdîr edildiği anlaşılan merbût cedvelde muharrer apartmanla hanenin, 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun ahkâmına tevikân(tevirân), Boğazlıyan Ka’imakamı Kemal Bey’in hîn-i vefatında nafakasiyle mükellef bulunduğu zevcesi Hatice ve kerimeleri Müzehher ve Müşerref Hanımlarla Mahdumu Adnan Bey nâmlarına tahsîs ve temlîki, Evkaf Müdüriyyet-i Umûmiyyesinin 2 Şubat 927 tarih ve 31667/17 numrolu tezkiresiyle vukû’bulan teklifi üzerine, İcra Vekilleri Hey’etinin 2 Şubat 927 tarihli icitmâ’ında tasvib ve kabul olunmuşdur. 2 Şubat 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Mustafa Kemal Atatürk, Kemal Bey’in ailesine gösterdiği yakın ilgiyi Nusret Bey’in ailesi için de göstermiş ve aşağıdaki belgede de görüldüğü üzere kendi imzasıyla bu aile için yardımlarını esirgememiş ve vatan için şehit düşen bu ailelere sahip çıkmıştır:
Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Muamelât Müdüriyeti Aded 5973 Kararnâme: Ermeni Sûikasd Komiteleri tarafından şehid edilen Urfa Mutasarrıf-ı sâbıkı Nusret Bey’in vârislerine verilmesi muktazi yirmi bin lira kıymetinde müstakil bir mülk bulunmadığı İstanbul vilâyetinin iş’ârından anlaşılmasına mebnî, Beyoğlu’nda Asmalı Mescid mahallesinde cadde-i kebîrde kâ’in atîk 264-264 ve on bir def’a mükerrer 266 ve 266 ve Cedîd 212 numrolu yirmi üç bâb ma’auda dukkânı müştemil tevsi’i intikali ve yüz kırk bin kuruş vâridat-ı Sâfiyeli Anzavur Hanı nâmıyla ma’rûf bir bâb apartmanda Bedros nâm şahısdan metrûk bulunan ve İstanbul Vilâyeti İdâre Hey’etince hey’et-i mecmûasına takdir edilen elli bin liradan otuz iki hisse itibâriyle isâbet eden on beş bin altı yüz yirmi beş liralık on hissesinin 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu Kanun mûcibince müteveffayı muma ileyhin hîn-i vefâtında nafakası üzerine vâcip iken terk ettiği zevcesi Hayriyye Hanım ile mahdûmları Târık, Mazlum ve Nasûhi Beylere tahsis ve temlîki, Evkâf Müdiriyyeti Umûmiyesinin 14 Kânun-ı evvel 927 târih ve 43044/141 numrolu tezkiresiyle vukû’ bulan tekîfi üzerine, İcrâ Vekîlleri Hey’etinin 25 Kânûn-ı evvel 927 târihli ictimâ’ında tasvip ve kabûl olunmuştur. 25 Kânûn-ı evvel 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Doktor Reşit Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Muamelât Müdüriyeti Aded 8855 Kararnâme: 3 Temmuz 927 tarih ve 5894 numaralı Kararnameye zeyildir: Ermeni komitaları tarafından şehit edilen ricalden Doktor Reşid Bey’in ailesine evvelce verilen on beş bin lira kıymetindeki emvale ilâveten istanbul’da Feri Köyünde Kır Sokağında Tahtaburunyan’dan metruk atik 12 Cedid 143 numaralı hane ile birinci kısım atik Kurtuluş Caddesinde Hokaçyan Viçen’den metruk Fransız mezarlığında 115 numaralı orta yerinden tahta perde ile tefrik edilen dükkân için 1500 lira olmak üzere ceman takdir edilen beş bin lira üzerinden temliki; Evkaf Umum Müdürlüğü’nün 12/12/929 tarih ve 71877/122 numaralı tezkiresiyle yapılan teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyetinin 12/2/930 tarihli içtimaında tasvip ve kabul olunmuştur. 12/2/930. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Doktor Bahaeddin Şakir Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsusa Müdiriyyeti Aded 4716 Kararnâme: Ermeni emval-i metrukesinden olub maliyece vaz-ı yed olunarak bilâhara Evkafa devir edilen ve İstanbul Vilâyeti İdare Hey’etince onyedibin beşyüz altmış yedi lira kıymet takdir edildiği anlaşılan Şişli’de Kır Sokağında atîk üç ve Cedîd bir numrolu hanenin, 31 mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun mucibince, Ermeni su-i kasd komiteleri tarafından şehid edilen ricalden Doktor Bahaeddin Şakir Bey’in hîn-i vefatında nafakasıyle mükellef bulunduğu zevcesi Cenan Hanım’la oğlu Alp ve Mehmet Celasin Beyler namına temlîki, Efkaf Müdiriyyet-i Umumiyesinin 23 Kânûn-ı sâni 927 tarih ve 31453/9 numrolu tezkiresiyle vukû’bulan teklifi üzerine, İcra Vekilleri Hey’etinin 13 Şubat 927 tarihli ictimâ’ında tasvip ve kabul olunmuştur. 13 Şubat 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Cemal Paşa’nın Yaveri Nusret Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsusa Müdiriyyeti Aded 5570 Kararnâme: Firarî Ermeni Mihran Bezoryan ile Kirkor Esmeryan’dan metrûk olup Hazinece vaz’ı yedle bilâhare Evkafa devir edildiği ve İstanbul İdare Hey’etince hey’et-i mecmu’asına on dokuz bin dört yüz kırk lira kıymet takdir olunduğu anlaşılan İstanbul’da Beyoğlu’nda Feriköy Büyükdere Caddesinde 83/123 numrolu hane ile Kadıköy’ünde Caferağa Mahallesinin atik Papasoğlu cedîd Moda Caddesinde kâ’in atik ve cedid 34 numrolu dükkân ve cedid 36 numrolu apartmanın nâmlarına tahsîsi; Ermeni komitaları tarafından şehit edilen ricalden Cemal Paşa Yaveri Nusret Bey’in veresesinden zevcesi Elmas Perinan ve hemşireleri Nebiye ve Münire Hanımlarla biraderi Aziz Nihad Bey . . . mezkûr hane, dükkân ve apartmanın 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun mucibince . . . nâmlarına tahsis ve temlîki, Evkaf Müdüriyyeti Umumiyesi’nin 6 Ağustos 927 tarih ve 38004/102 numrolu tezkiresiyle vukû bulan teklifi üzerine İcra Vekîlleri Hey’etince 30 Ağustos 927 tarihinde tasvîp ve kabûl olunmuşdur. 30 Ağustos 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Yukarıda verilmiş olan belgelerden de anlaşıldığı üzere Mustafa Kemal Atatürk’ün Ermeni sorunu konusundaki tavrı oldukça nettir.
Mustafa Kemal, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini bir çok konuşmasında belirtmekle kalmamış, Cumhurbaşkanı olduğu dönemde de fiiliyatıyla söylemlerini pekiştirici faaliyetler yapmıştır. Hatta, Mustafa Kemal, Ermeni teröristlerce şehit edilenlerin geride kalan aile fertlerine Cumhurbaşkanlığı sırasında sahip çıkmış, onlara ev vermiş ve maaş bağlatmıştır.
· Bu çalışma, 'Ermenilerce Atatürk'e Atfedilen İddialar: Atatürk'ün Ermeni Sorununa Bakışı' adı ile Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı Yayınları arasında olan Atatürk Haftası Armağanı Dergisi’nin 10 Kasım 2002 tarihli sayısında yayımlanmış şeklinin özetidir.
Herhangi bir çalışmada veya tartışmada, Osmanlı’nın son dönemine, özellikle de Birinci Dünya Savaşı söz konusuysa eğer, mutlaka İttihat ve Terakki’nin üç önemli ismi Enver-Talât ve Cemal üçlüsüne, oldukça ağır eleştiriler yapılmadan geçilmez. Mevcut durumu konuyla ilgili bir çok eserde görmek mümkündür.
“Mustafa Kemal Atatürk’ün İttihat ve Terakki Partisi’ne yaklaşımı/bakışı nasıldır?” Her ne kadar bu konuda değişik yargılar bulunsa da yukarıda da ifade edildiği gibi bu soruyu bütün yönleriyle ve hakkıyla cevaplandırmak müstakil bir çalışma gerektirir. Burada özelde, “Ermeni sorunu” ve “Ermeni sorunu konusu içerisinde suçlanan İttihatçılar” mevzu edildiği için Ermeniler tarafından şehit edilen İttihatçılara ve onların arkalarında bıraktıkları ailelerine yönelik Mustafa Kemal’in tavrı konu edilmiştir. Bu araştırma yapılırken Mustafa Kemal’in Ermeni sorunu konusunda yapmış olduğu konuşmaların tamamı incelenmiştir.
Mustafa Kemal, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaptığı konuşmalarında ifade etmiştir. TBMM’nin açılışının ertesi, yani 24 Nisan 1920 Cumartesi günü Mecliste beş celseli bir oturum yapılmış ve bu oturumda Mustafa Kemal Paşa beşinci celse hariç, diğer ilk dört celsede kürsüye çıkarak uzun konuşmalar yapmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın konuşma yaptığı ilk üç celse açık görüşmeler şeklinde olmuş, dördüncü celse ise gizli olarak yapılmıştır. Bu oturumda yapılan açık ve gizli celselerde, Mustafa Kemal Paşa’nın bütün konuşmaları tetkik edilmiş, Mustafa Kemal Paşa’nın İttihat ve Terakki düşmanlığı yapılmasını doğru görmediğine dair sözler sarf ettiği, Ermeniler ve Ermeni sorunu ile ilgili olarak da aşağıdaki ifadelerde bulunduğu görülmüştür.
Cemal Paşa tarafından kendisine çekilen telgrafı okuduktan sonra bu telgrafa yazdığı cevabı Meclis kürsüsünden okuyan Mustafa Kemal Paşa, İttihatçılık ve İttihatçılar hakkındaki görüşünü şöyle ifade etmiştir:
“Biz anasırı gayrimüslime ile İtilaf Hükümatının makasıdı siyasiye tahtında gördükleri alelitlak İttihatçılık düşmanlığını esas itibariyle doğru görmüyoruz. Sadece devleti, memleketi harabeye çeviren suistimal sahiplerine karşıyız.”
Zaten, mantıklı bir yaklaşımla bakıldığı zaman, Birinci TBMM’ni oluşturan milletvekillerinin çoğunun İttihat ve Terakki Partisi içerisinde faaliyet göstermiş olan insanlardan oluştuğu fark edilecektir. 24 Nisan 1920 tarihli Meclisteki konuşmalarında Mustafa Kemal Paşa, bölgedeki Müslüman ahalinin son derece zor şartlar altında olduğunu beyan etmiş ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Müslüman halka karşı yapılmış olan Ermeni tecavüzlerine işgaller yüzünden milletin kendisinin karşılık vermek zorunda kaldığını konuşmasında dile getirmiştir.
Atatürk, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini bir çok konuşmasında belirtmekle kalmamış, Cumhurbaşkanı olduğu dönemde de fiiliyatıyla söylemlerini pekiştirici faaliyetler yapmıştır. Şöyle ki, işgal döneminde İngilizlerin baskısıyla Osmanlı Hükümeti tarafından kurulan Divan-ı Harbi Örfi’lerde masum oldukları halde idam edilmiş olanların ve Ermeni teröristlerce şehit edilenlerin geride kalan aile fertlerine Atatürk, Cumhurbaşkanlığı sırasında sahip çıkmış, onlara ev vermiş ve maaş bağlatmıştır.
Mustafa Kemal Paşa başkanlığındaki TBMM ilk olarak, Padişah-İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri’nin cuntası tarafından katledilen “Ermeni davası” şehitlerine sahip çıkmış ve ilki 25 Aralık 1921’de Urfa Mutasarrıfı Nusret Bey olmak üzere ikincisi 14 Ekim 1922 tarihinde de Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’i ‘Milli Şehit’ ilân eden kararları çıkartmış, bu şehitlerin arkalarında bıraktıkları eş ve çocuklarına maaş bağlamıştır.
Cumhuriyetin kuruluşunu takip eden yıllarda Mustafa Kemal, konu üzerindeki hassasiyetini korumaya devam etmiş ve kendisinin Cumhurbaşkanlığı döneminde 2 Şubat 1927 yılında Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in arkasında bıraktığı ailesine Maliye Bakanlığı Vakıflar İdaresine devr olunmuş olan evi kendi üzerlerine tapu edip yerleşmelerini sağlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsus Müdüriyeti Aded 4710, Kararnâme:
Ermeni emvâl-i metrûkesinden bulunması hasebiyle Maliye Vekâlet-i Celilesince Evkaf İdaresine devir olunan ve İstanbul İdare Hey’etince yirmibin lira kıymet takdîr edildiği anlaşılan merbût cedvelde muharrer apartmanla hanenin, 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun ahkâmına tevikân(tevirân), Boğazlıyan Ka’imakamı Kemal Bey’in hîn-i vefatında nafakasiyle mükellef bulunduğu zevcesi Hatice ve kerimeleri Müzehher ve Müşerref Hanımlarla Mahdumu Adnan Bey nâmlarına tahsîs ve temlîki, Evkaf Müdüriyyet-i Umûmiyyesinin 2 Şubat 927 tarih ve 31667/17 numrolu tezkiresiyle vukû’bulan teklifi üzerine, İcra Vekilleri Hey’etinin 2 Şubat 927 tarihli icitmâ’ında tasvib ve kabul olunmuşdur. 2 Şubat 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Mustafa Kemal Atatürk, Kemal Bey’in ailesine gösterdiği yakın ilgiyi Nusret Bey’in ailesi için de göstermiş ve aşağıdaki belgede de görüldüğü üzere kendi imzasıyla bu aile için yardımlarını esirgememiş ve vatan için şehit düşen bu ailelere sahip çıkmıştır:
Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Muamelât Müdüriyeti Aded 5973 Kararnâme: Ermeni Sûikasd Komiteleri tarafından şehid edilen Urfa Mutasarrıf-ı sâbıkı Nusret Bey’in vârislerine verilmesi muktazi yirmi bin lira kıymetinde müstakil bir mülk bulunmadığı İstanbul vilâyetinin iş’ârından anlaşılmasına mebnî, Beyoğlu’nda Asmalı Mescid mahallesinde cadde-i kebîrde kâ’in atîk 264-264 ve on bir def’a mükerrer 266 ve 266 ve Cedîd 212 numrolu yirmi üç bâb ma’auda dukkânı müştemil tevsi’i intikali ve yüz kırk bin kuruş vâridat-ı Sâfiyeli Anzavur Hanı nâmıyla ma’rûf bir bâb apartmanda Bedros nâm şahısdan metrûk bulunan ve İstanbul Vilâyeti İdâre Hey’etince hey’et-i mecmûasına takdir edilen elli bin liradan otuz iki hisse itibâriyle isâbet eden on beş bin altı yüz yirmi beş liralık on hissesinin 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu Kanun mûcibince müteveffayı muma ileyhin hîn-i vefâtında nafakası üzerine vâcip iken terk ettiği zevcesi Hayriyye Hanım ile mahdûmları Târık, Mazlum ve Nasûhi Beylere tahsis ve temlîki, Evkâf Müdiriyyeti Umûmiyesinin 14 Kânun-ı evvel 927 târih ve 43044/141 numrolu tezkiresiyle vukû’ bulan tekîfi üzerine, İcrâ Vekîlleri Hey’etinin 25 Kânûn-ı evvel 927 târihli ictimâ’ında tasvip ve kabûl olunmuştur. 25 Kânûn-ı evvel 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Doktor Reşit Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Muamelât Müdüriyeti Aded 8855 Kararnâme: 3 Temmuz 927 tarih ve 5894 numaralı Kararnameye zeyildir: Ermeni komitaları tarafından şehit edilen ricalden Doktor Reşid Bey’in ailesine evvelce verilen on beş bin lira kıymetindeki emvale ilâveten istanbul’da Feri Köyünde Kır Sokağında Tahtaburunyan’dan metruk atik 12 Cedid 143 numaralı hane ile birinci kısım atik Kurtuluş Caddesinde Hokaçyan Viçen’den metruk Fransız mezarlığında 115 numaralı orta yerinden tahta perde ile tefrik edilen dükkân için 1500 lira olmak üzere ceman takdir edilen beş bin lira üzerinden temliki; Evkaf Umum Müdürlüğü’nün 12/12/929 tarih ve 71877/122 numaralı tezkiresiyle yapılan teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyetinin 12/2/930 tarihli içtimaında tasvip ve kabul olunmuştur. 12/2/930. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Doktor Bahaeddin Şakir Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsusa Müdiriyyeti Aded 4716 Kararnâme: Ermeni emval-i metrukesinden olub maliyece vaz-ı yed olunarak bilâhara Evkafa devir edilen ve İstanbul Vilâyeti İdare Hey’etince onyedibin beşyüz altmış yedi lira kıymet takdir edildiği anlaşılan Şişli’de Kır Sokağında atîk üç ve Cedîd bir numrolu hanenin, 31 mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun mucibince, Ermeni su-i kasd komiteleri tarafından şehid edilen ricalden Doktor Bahaeddin Şakir Bey’in hîn-i vefatında nafakasıyle mükellef bulunduğu zevcesi Cenan Hanım’la oğlu Alp ve Mehmet Celasin Beyler namına temlîki, Efkaf Müdiriyyet-i Umumiyesinin 23 Kânûn-ı sâni 927 tarih ve 31453/9 numrolu tezkiresiyle vukû’bulan teklifi üzerine, İcra Vekilleri Hey’etinin 13 Şubat 927 tarihli ictimâ’ında tasvip ve kabul olunmuştur. 13 Şubat 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Ermeniler Tarafından Şehit Edilen Cemal Paşa’nın Yaveri Nusret Bey’in Ailesine Yapılan Yardımı Gösteren Belge: Türkiye Cumhuriyeti Başvekalet Kalem-i Mahsusa Müdiriyyeti Aded 5570 Kararnâme: Firarî Ermeni Mihran Bezoryan ile Kirkor Esmeryan’dan metrûk olup Hazinece vaz’ı yedle bilâhare Evkafa devir edildiği ve İstanbul İdare Hey’etince hey’et-i mecmu’asına on dokuz bin dört yüz kırk lira kıymet takdir olunduğu anlaşılan İstanbul’da Beyoğlu’nda Feriköy Büyükdere Caddesinde 83/123 numrolu hane ile Kadıköy’ünde Caferağa Mahallesinin atik Papasoğlu cedîd Moda Caddesinde kâ’in atik ve cedid 34 numrolu dükkân ve cedid 36 numrolu apartmanın nâmlarına tahsîsi; Ermeni komitaları tarafından şehit edilen ricalden Cemal Paşa Yaveri Nusret Bey’in veresesinden zevcesi Elmas Perinan ve hemşireleri Nebiye ve Münire Hanımlarla biraderi Aziz Nihad Bey . . . mezkûr hane, dükkân ve apartmanın 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numrolu kanun mucibince . . . nâmlarına tahsis ve temlîki, Evkaf Müdüriyyeti Umumiyesi’nin 6 Ağustos 927 tarih ve 38004/102 numrolu tezkiresiyle vukû bulan teklifi üzerine İcra Vekîlleri Hey’etince 30 Ağustos 927 tarihinde tasvîp ve kabûl olunmuşdur. 30 Ağustos 927. Reisicumhur Gazi M. Kemâl, Başvekil İsmet…
Yukarıda verilmiş olan belgelerden de anlaşıldığı üzere Mustafa Kemal Atatürk’ün Ermeni sorunu konusundaki tavrı oldukça nettir.
Mustafa Kemal, Ermenilerin Türk halkına yönelik terör hareketlerini bir çok konuşmasında belirtmekle kalmamış, Cumhurbaşkanı olduğu dönemde de fiiliyatıyla söylemlerini pekiştirici faaliyetler yapmıştır. Hatta, Mustafa Kemal, Ermeni teröristlerce şehit edilenlerin geride kalan aile fertlerine Cumhurbaşkanlığı sırasında sahip çıkmış, onlara ev vermiş ve maaş bağlatmıştır.
· Bu çalışma, 'Ermenilerce Atatürk'e Atfedilen İddialar: Atatürk'ün Ermeni Sorununa Bakışı' adı ile Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı Yayınları arasında olan Atatürk Haftası Armağanı Dergisi’nin 10 Kasım 2002 tarihli sayısında yayımlanmış şeklinin özetidir.