mObİdİk
New member
ADI – SOYADI : A TARİH
NO – SINIF :
………….. LİSESİ ..…./…… EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9. SINIFLAR III. YAZILI SINAVI (ORTAK – TEST)
1) Edebiyat, aşağıdaki cümlelerden hangisiyle ilgili değildir?
A. Bilimsel çalışmalar sonucu elde edilir. B. Bir sanattır. C. Duygu ve düşünceleri etkiler.
D. Toplumsal davranışları etkiler. E. Psikolojik etkileri yansıtır.
2) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Canı, cananı, bütün varımı alsın da Huda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda. (Mehmet Akif Ersoy, İstiklâl Marşı)
Bu dörtlükte şairin istediği en önemli dilek aşağıdakilerden hangisidir?
A. vatandan uzak kalmamak B. vatan uğruna şehit olmak C. Tanrı'nın canını almaması
D. sevgiliyi yitirmemek E. varın yoğun elden alınmaması
3) Bizim mahallede İstanbul'un kenarı demek;
Sokaklarında gezilmez ki yüzme bilmeyerek!
Bu dizelerde hangi sanat vardır?
A. tezat B. tecahülüarif C. abartma D. kişileştirme E. hüsnütalil
4) Bağ bana
Bahçe sana bağ bana
Değme zincir kâr etmez
Zülfün teli bağ bana
Aşağıdaki yanıtlardan hangisi bu mâni ile ilgili değildir?
A. Cinaslı mânidir. B. Ayaklı mânidir. C. Bağlılık teması dile getiriliyor.
D. Bahçe, bağ sevgisi dile getiriliyor. E. Bir dörtlüktür.
5) Dün kahkahalar yükseliyorken evinizden,
Bendim geçen, ey sevgili, sandalla denizden! (Yahya Kemal Beyatlı, Şarkı)
Bu dizelerdeki aruz ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A. feilâtün feilâtün feilâtün feilün B. mefûlü fâilâtü mefâîlü fâilün C. fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün
D. mefûlü mefâîlü mefâîlü feûlün E. feilâtün mefâilün feilün
6) Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi klâsik şiirimize ait değildir?
A. gazel B. Sathiye C.kaside D.musammat E. terkibibent
7) Aşağıdakilerden hangisi olay öyküsünün özelliğidir?
A. Olay ikinci plâna itilir. B. İmanların ruhsal durumları öne çıkarılır.
C. Öyküde düzenli bir zaman akışı yoktur. D. Öyküde serim, düğüm, çözüm plânına uyulur.
E. Yaşamdan bir kesit, bir an ya da bir durum öykülenir.
8) Klâsik tiyatronun kuralları arasında yer almayan nitelik nedir?
A. üç birlik kuralı (yer, olay, zaman birliği) C. beş perde olması B. acı ve gülünç olayların bir arada verilmesi
D. manzum olması E. Koronun bulunması
9) Aşağıdakilerden hangisi, dilin sosyal bir kurum olduğunu gösterir?
A. Dil, sözcük ile kurulan bir yapıdır. B. Bireyler, konuştukları dilin ana sözcükleri üzerinde anlaşır.
C. Dilin birtakım kuralları vardır. D. Sözcükle karşıladığı nesne arasında sesçe ilişki yoktur.
E. Dil bir anlatım aracıdır.
10) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinin bir niteliği olamaz?
A. Konuşma diline geniş yer verir. B. Arapça ile Farsçanın yoğun etkisindedir.
C. Daha çok nazım dili olarak işlenmiştir. D. Aydınlar kesiminin dilidir.
E. Arap harfli Türk yazısına dayanır.
11) "Gönlümü çekse de yârin hayali,
Aşmaya kudretim yetmez cibali
Yolcuyum bir kuru yaprak misali
Rüzgârın önüne katılmışım ben."
Bir şiirden alınan yukarıdaki dörtlükte orta hece düşmesi olan sözcük hangi¬sidir?
A. rüzgârın B. katılmışım C. gönlümü D. çekse E. aşmaya
12) "Akşamleyin el ayak çekilmiş, ta ötede
Bir inek böğürüyor, birkaç baca tütüyor."
Bir şiirden alınan yukarıdaki dizelerde altı çizilmiş ekler, dilimizin hangi kuralına aykırı düşmüştür?
A. ünsüzler benzeşmesi B. ünlü-ünsüz benzeşmesi C. ünsüz yumuşaması
D. orta hece düşmesi E. ünlü uyumları
13) Talihi olsa da ona bir ceza,
Kavuşmak isterdi sevdiği kıza,
Evleri önünde durup bir lâhza
Yaklaştı, yavaşça kapıyı itti."
Bir şiirden alınan bu dörtlükte ünlü uyumlarına uymayan kaç sözcük vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E 5
14) Bir dil birimi içinde öğelerden birinin ötekine/ötekilere göre daha baskılı söylenmesine vurgu denir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin son hecesi vurguludur?
A. Düzce B. Mudanya C. Adana D. İstanbul E. Afganistan
15) a. O törene ben de katılmalıyım.
b. Oturma odasına geçip baş başa görüştüler.
c. Siz deneyimli bir iş adamısınız.
ç. Kabukları odunluğa yerleştirdiler.
d. Benim de güzel günlerim oldu.
Altı çizili sözcüklerden kaçında yardımcı ünsüz vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
16) a. Güz gecesinin soğuğu içime işledi.
b. Çıkık elmacık kemikleri dışarda.
c. Yanlarında sarışın bir çocuk vardı.
ç. Tavuklar kumu eşeler durur.
d. Askerdeki oğluna mektup yazdırdı.
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerde kaç tür yapım eki vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
17) Aşağıdaki eylem gövdelerinden hangisi, ad kökünden türetilmemiştir?
A. gecik- B. taşır- C.donat- D. yeşer- E. Göğer-
18) Dayanmak sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "Ordumuzun atılışına düşman iki gün dayanamadı." cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A. Türk ordusu on beş günde İzmir'e dayandı. B. Atatürk, ulusun yüksek duygularına dayanırdı.
C. Yurdun özgürlüğü, ulusun gücüne dayanmalı. D. Bütün öğrenciler bahçe duvarına dayanıp güneşleniyorlar.
E. Toplantıdaki haklı eleştirilere dayanamamıştı.
19) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem, yapısındaki bir özellik dolayısıyla diğerlerinden farklıdır?
A. Havaların kısa zamanda düzeleceğini zannediyorum. B. Seni bir kez daha affedeceğim.
C. Ben, beni sevmeyeni de sevebilirim. D. Utanmadan, babası yaşındaki adama emrediyor.
E. Zavallı çocuk.utancından kahroldu.
20) "Edilgen çatılı eylemlerin özne gibi görünen nesnelerine sözde özne denir." Aşağıdakilerin hangisinde sözde özne vardır?
A. Sizi kim karşılayacak terminalde? B. Bu şarkılar yıllardır söylenir.
C. Kapıyı kapatıversin hemen. D. Dün o zavallıyı neden kızdırdın?
E. Yarınki maç için ne söyleyeceksin?
21) 1. Sokakta akşama kadar boğuştular.
2. Büyükçe bir kalasa yapıştılar.
3. Çiçekler, susuzluktan buruştular.
4. Bir odada baş başa söyleştiler.
5. Gerçeği söyleyince sakinleştiler.
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde, "bir işi karşılıklı yapma" anlamı var?
A. 2 ile 3 B. 1 ile 4 C. 3 ile 5 D. 1 ile 3 E. 2 ile 5
22) 1. "Bakakalırım giden geminin ardından."
2. "Dile düşersiniz." dedim, aldırmadılar.
3. Önce bir ağzını arayın bakalım.
4. Söz oraya gelince, kendimi alamayıp dinledim.
5. Öğrenci birdenbire susuverdi.
Yukarıdaki cümlelerde altı çizili eylemlerden kaçı, anlamca kaynaşmış birleşik eylemdir?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
23) Aşağıdakilerden hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A. Evdeki pazar (hesap) çarşıya uymaz.
B. Bir evde ki huzur yok, orada yaşanmaz.
C. Bir gün işittik ki Mistik ölmüş.
D. "Yar yüreğim yar, görki neler var." (Yunus Emre)
E. O günkü koşullar onu gerektiriyordu.
24) "Birdenbire bir arkadaş içeriye girdi( )
( ) Haberiniz var mı ( ) Tahsin Efendigelmiş ( ) Üç gündür ( ) Erzurum'da imiş." Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Erzurumlu Tahsin" öyküsünden alınan bu örnekte yay ayraçla belirtilen yerlere, şu seçeneklerden hangisindeki noktalama işaret¬leri konmalıdır?
A.
), ("), (!), (,), (,) B. (, (-), (!), (.), (,) C. ), ("), ("), (, (,)
D. (, (-), (,), (?), (,) E. ), (-), (?), (.), (,)
25) Aşağıdaki örneklerin hangisinde kipi ve kişisi diğerlerinden farklı bir çekimli fiildir?
A) Bahar gelsin diyordun, işte mevsim bahar ya! B) Berlin'e gitmişsin de alış veriş etmemişsin.
C) Gel seninle biraz sohbet edelim. D) Söylesem derdimi dünyaya, o da çekemez.
E) Gülme komşuna, gelir başına.
SÜRE: 45 dak.
Not Baremi: Her soru 4 Puan, toplam 100 puandır. BAŞARILAR D. KURT
ADI – SOYADI : B TARİH
NO – SINIF :
………….. LİSESİ ..…./…… EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9. SINIFLAR III. YAZILI SINAVI (ORTAK – TEST)
1) Yazılı anlatım, edebiyat açısından en çok neyi sağlamıştır?
A. elde edilen bilgilerin kalıcı olmasını, B. güzel sanatların gelişmesini, C. dil ve edebiyatın gelişmesini,
D. şair ve yazarların çoğalmasını, E. güzel söz söylemeyi.
2) Vefasız Aslı'ya yol gösteren bu,
Kerem'in sazına cevap veren bu,
Kuruyan gözlere yaş gönderen bu,
Sızmazdı toprağa çoban çeşmesi. (Faruk Nafiz Çamlıbei, Çoban Çeşmesi)
Bu dizelerden anlaşıldığına göre şairin çoban çeşmesine yüklediği işlev aşağıdakilerden hangisidir?
A. Vefasızlık etmek B. Toprağa sızmak C. Saz dinlememek D. Gözlerini yaşartmak E. Yol göstermek
3) Yaslı gelin gibi, mahzun mu bilmem
Yüce dağ başında siyah tül vardır.
Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisi yoktur?
A. abartma B. istiare C. kişileştirme D. teşbih E. mecaz
4) Murabba nazım biçimiyle ilgili aşağıdaki seçeneklerden hangisi doğrudur?
A. Klâsik şiirde dörtlüklerle yazılan nazım biçimidir. B. Halk şiirinde bir nazım biçimidir.
C. Hece ölçüsüyle yazılan dörtlüktür. D. Bir dörtlüktür.
E. Beşliklerden oluşur.
5) Mehlika Sultan'a âşık yedi genç
Gece şehrin kapısından çıktı
dizelerinin yazıldığı dizi hangisidir?
A. feûlün feûlün feûl B. fâilâtün fâilâtün fâilün C. feilâtün feilâtün feilün
D. mef'ûlü mefâilün feûlün E. mefâilün mefâilün feûlün
6) Kasideyle ilgisi olmayan terim aşağıdakilerden hangisidir?
A. münacat B. methiye C. ilâhî D. tegazzül E. tevhit
7) Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?
A. Öyküde kişi sayısı az, romanda çoktur. B. Öykü genellikle kısa, roman uzundur.
C. Öyküde anlatım açık, romanda kapalıdır. D. Öyküde yer, zaman sınırlı, romanda geniştir.
E. Öyküde tek olay ya da durum vardır, romanda iç içe girmiş olaylar zinciri vardır.
8) Aşağıdakilerden hangisi gezi yazısının özelliklerinden biri değildir?
A. Gezilen yerlerin tarihî, coğrafî, toplumsal... yönleriyle ilgili özelliklerine yer ve¬rir.
B. Sıradan gerçeklerde çok ilginç özelliklere yönelir.
C. Gözlemlere dayanır.
D. Yazarın izlenimlerini etkileyici bir dille anlatır.
E. Hiçbir karşılaştırmaya gerek duymayan bir yazı türüdür.
9) Aşağıdakilerden hangisi, dilin canlı bir varlık olduğunu kanıtlar?
A. Dil, toplumla birlikte değişip gelişir. B. Dil, bir toplumdaki insanların anlaşmasını sağlar.
C. Dil, toplum bireyleri arasında ortak duygular oluşturur. D. Varlıkların adlandırılması dilden dile değişir.
E. Her toplumun ayrı bir anlaşma aracı vardır.
10) 1.1 Kasım 1928'de bir yasayla kabul edildi.
2. Lâtin alfabesindeki "q", "x", "w" harfleri çıkarıldı.
3. Lâtin alfabesinde bulunmayan "ğ", "ı", "ş" harfleri eklendi.
4. Yalnız Türkçe sözcükler düşünülerek oluşturuldu.
5. Dilimizin bütün seslerini verebilecek niteliktedir.
6. Öğrenilip öğretilmesi kolaydır.
7. Türk toplumunda eğitim-öğretim etkinliklerini hızlandırdı.
Lâtin asıllı Türk alfabesiyle ilgili olarak yukarıda verilen yargılardan kaç ta doğrudur?
A. 3 B.4 C. 7 D. 6 E. 5
11) "Çobanın tırmandığı yerler dağlar eteği,
Obanın konduğu yer lâle, sümbül biteği,
Menekşeler tomardır."
Bir şiirden alınan bu dizelerde ünsüz yumuşaması kuralına göre değişen kaç ses vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
12) "Bin yıldan uzun bir gecenin bestesidir bu.
Bin yıl sürecek zannedilen kar sesidir bu."
Bir şiirden alınan bu beytin hangi sözcükleri arasında ulama vardır?
A. bin-yıl B. gecenin-bestesi C. kar-sesi D. yıldan- uzun E. sürecek-zannedilen
13) "Orda eğil dalların arasından sulara,
Dağılan saçlarını parmaklarınla tara,
Savur billur sesini uğuldayan rüzgâra."
Bir şiirden alınan bu dizelerdeki sözcüklerden hangileri küçük ünlü uyumuna uymaz?
A. orda-sulara B. dağılan-rüzgâra C. sesini-eğil D. billûr-savur E. dalların-saçların
14) Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yanlıştır?
A. Sözcük, cümledeki görevine göre söylenir. B. Türkçe, vurguca yumuşak bir dildir.
C. Vurgu, yalnız ses sanatçılarını ilgilendirir. D. Vurgu ve tonlama, söze ezgisel bir değer katar.
E. Vurgunun, sesli okumada da önemli bir yeri vardır.
15) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde çekim eki yoktur?
A. Bu yıl havalar daha iyi gidiyor. B. O toplantıya sizi de bekliyoruz. C. Siz dikensiz gül bahçesi arıyorsunuz.
D. Sizin çalışmalarınız ne durumda? E. O geziyi siz mi düzenlediniz?
16) Aşağıdakilerden hangisi, eylemden türeme eylem gövdesidir?
A. Rüzgârda üstü başı tozlandı. B. İhtiyar, köşesinde bir şeyler sayıklıyordu. C. Üzülme, zamanla işler düzelir.
D. Birden kılıçlar sakırdadı. E. Hava gittikçe kararıyor.
17) Aşağıdaki birleşiklerden hangisi, yapıca sıfat tamlamasından geliyor?
A. Beyşehir B. hanımeli C. Edirnekapı D. imambayıldı E. Eskişehir
18) El sözcüğü, aşağıdaki cümlelerden hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A. Elin ağzı torba değil ki çekip büzesin. B. El kazanı ile aş kaynamaz. C. El öpmekle ağız aşınmaz.
D. Ele uyan eşini boşar. E. El eliyle yılan tutulur.
19) "Türkçedeki birleşik eylemlerden bazıları, iki eylem tabanının oluşturduğu sözcüklerdir. "
Aşağıdakilerin hangisinde bu tanımın dışında kalan birleşik eylem vardır?
A. En sonunda onunla konuşabildim. B. Çocuk, senin yüzünden mahvoldu. C. Her şeyi yüzüne karşı söyleyiverdi.
D. Çocukların resimlerine bakakaldık. E. Merdivenlerden inerken düşeyazdım.
20) "Nesne alıp almadıklarına göre eylemler geçişli ve geçişsiz diye ikiye ayrılır. Ge¬çişli eylemlerle kurulan cümlelerde genellikle nesne vardır."
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişli bir eylemdir?
A. Pazar günleri öğleye kadar uyur. B. Şu resme bir de ben bakayım. C. Alacağım evi benimle gezer misin?
D. Bir kez de erkenden yat! E. Biraz oturduktan sonra kalkacağız.
21) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "bir durumdan başka bir duruma kendi kendine geçiş" anlatılmaktadır?
A. Horozlar kıyasıya dövüşüyorlardı. B. Öğleye kadar süren fırtına şimdi yatıştı. C. Baykuşlar, gün ağarıncaya kadar ötüşürler.
D. Şeker verilmeyince, çocuklar ağlaştılar. E. işleri bir kenara bırakıp saatlerce konuştular.
22) Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, nesnesine göre, diğerlerinden farklıdır?
A. Doktorun umursamaz tavırlarına çok kızıyordu. B. Bu yılki yaz tatilini ballandıra ballandıra anlatıyor.
C. Sınavdaki başarınızı övüyorlar durmadan. D. Yaşadığımız o güzel günleri hiç unutamıyorum.
E. Bu tür şakaları bir türlü sevemedim.
23) Aşağıdakilerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A. Bende daha ne hünerler var! B. Gidip de geri gelen var mı? C. O zaman bende iyi koşardım.
D. Adam alır eline sopayı, vurur da vurur. E. Yolların da bakımı gerekiyor.
24) "Komşulardan biri ( )
( ) Sus kardeş ( ) o çocuk değildi ( ) artık bir şeydi ( ) Büyüseydi akılda Eflatun’u geçecekti."
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Ecir ve Sabır” öyküsünden alınan bu örnekte yay ayraçla belirtilen yerlere, hangi seçenekteki noktalama işaretleri uygun düşer?
A. (, ("), (,), (,), ( B. ), (-), (,), (,), (.) C. ), ("), (,), (, (.)
D. (, (-), (, (,), ( E. (,), (/), (,), (.), (.)
25) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi eki almış fiil vardır?
A) Gel de dolaşma caddelerde. B) Elifi görse mertek zanneder. C) Dün gece seni tiyatroda görmüşler.
D) Kardeşiniz yurda döndü mü? E) Yarın babasını hastahaneye götürecek.
NO – SINIF :
………….. LİSESİ ..…./…… EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9. SINIFLAR III. YAZILI SINAVI (ORTAK – TEST)
1) Edebiyat, aşağıdaki cümlelerden hangisiyle ilgili değildir?
A. Bilimsel çalışmalar sonucu elde edilir. B. Bir sanattır. C. Duygu ve düşünceleri etkiler.
D. Toplumsal davranışları etkiler. E. Psikolojik etkileri yansıtır.
2) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Canı, cananı, bütün varımı alsın da Huda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda. (Mehmet Akif Ersoy, İstiklâl Marşı)
Bu dörtlükte şairin istediği en önemli dilek aşağıdakilerden hangisidir?
A. vatandan uzak kalmamak B. vatan uğruna şehit olmak C. Tanrı'nın canını almaması
D. sevgiliyi yitirmemek E. varın yoğun elden alınmaması
3) Bizim mahallede İstanbul'un kenarı demek;
Sokaklarında gezilmez ki yüzme bilmeyerek!
Bu dizelerde hangi sanat vardır?
A. tezat B. tecahülüarif C. abartma D. kişileştirme E. hüsnütalil
4) Bağ bana
Bahçe sana bağ bana
Değme zincir kâr etmez
Zülfün teli bağ bana
Aşağıdaki yanıtlardan hangisi bu mâni ile ilgili değildir?
A. Cinaslı mânidir. B. Ayaklı mânidir. C. Bağlılık teması dile getiriliyor.
D. Bahçe, bağ sevgisi dile getiriliyor. E. Bir dörtlüktür.
5) Dün kahkahalar yükseliyorken evinizden,
Bendim geçen, ey sevgili, sandalla denizden! (Yahya Kemal Beyatlı, Şarkı)
Bu dizelerdeki aruz ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A. feilâtün feilâtün feilâtün feilün B. mefûlü fâilâtü mefâîlü fâilün C. fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün
D. mefûlü mefâîlü mefâîlü feûlün E. feilâtün mefâilün feilün
6) Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi klâsik şiirimize ait değildir?
A. gazel B. Sathiye C.kaside D.musammat E. terkibibent
7) Aşağıdakilerden hangisi olay öyküsünün özelliğidir?
A. Olay ikinci plâna itilir. B. İmanların ruhsal durumları öne çıkarılır.
C. Öyküde düzenli bir zaman akışı yoktur. D. Öyküde serim, düğüm, çözüm plânına uyulur.
E. Yaşamdan bir kesit, bir an ya da bir durum öykülenir.
8) Klâsik tiyatronun kuralları arasında yer almayan nitelik nedir?
A. üç birlik kuralı (yer, olay, zaman birliği) C. beş perde olması B. acı ve gülünç olayların bir arada verilmesi
D. manzum olması E. Koronun bulunması
9) Aşağıdakilerden hangisi, dilin sosyal bir kurum olduğunu gösterir?
A. Dil, sözcük ile kurulan bir yapıdır. B. Bireyler, konuştukları dilin ana sözcükleri üzerinde anlaşır.
C. Dilin birtakım kuralları vardır. D. Sözcükle karşıladığı nesne arasında sesçe ilişki yoktur.
E. Dil bir anlatım aracıdır.
10) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinin bir niteliği olamaz?
A. Konuşma diline geniş yer verir. B. Arapça ile Farsçanın yoğun etkisindedir.
C. Daha çok nazım dili olarak işlenmiştir. D. Aydınlar kesiminin dilidir.
E. Arap harfli Türk yazısına dayanır.
11) "Gönlümü çekse de yârin hayali,
Aşmaya kudretim yetmez cibali
Yolcuyum bir kuru yaprak misali
Rüzgârın önüne katılmışım ben."
Bir şiirden alınan yukarıdaki dörtlükte orta hece düşmesi olan sözcük hangi¬sidir?
A. rüzgârın B. katılmışım C. gönlümü D. çekse E. aşmaya
12) "Akşamleyin el ayak çekilmiş, ta ötede
Bir inek böğürüyor, birkaç baca tütüyor."
Bir şiirden alınan yukarıdaki dizelerde altı çizilmiş ekler, dilimizin hangi kuralına aykırı düşmüştür?
A. ünsüzler benzeşmesi B. ünlü-ünsüz benzeşmesi C. ünsüz yumuşaması
D. orta hece düşmesi E. ünlü uyumları
13) Talihi olsa da ona bir ceza,
Kavuşmak isterdi sevdiği kıza,
Evleri önünde durup bir lâhza
Yaklaştı, yavaşça kapıyı itti."
Bir şiirden alınan bu dörtlükte ünlü uyumlarına uymayan kaç sözcük vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E 5
14) Bir dil birimi içinde öğelerden birinin ötekine/ötekilere göre daha baskılı söylenmesine vurgu denir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin son hecesi vurguludur?
A. Düzce B. Mudanya C. Adana D. İstanbul E. Afganistan
15) a. O törene ben de katılmalıyım.
b. Oturma odasına geçip baş başa görüştüler.
c. Siz deneyimli bir iş adamısınız.
ç. Kabukları odunluğa yerleştirdiler.
d. Benim de güzel günlerim oldu.
Altı çizili sözcüklerden kaçında yardımcı ünsüz vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
16) a. Güz gecesinin soğuğu içime işledi.
b. Çıkık elmacık kemikleri dışarda.
c. Yanlarında sarışın bir çocuk vardı.
ç. Tavuklar kumu eşeler durur.
d. Askerdeki oğluna mektup yazdırdı.
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerde kaç tür yapım eki vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
17) Aşağıdaki eylem gövdelerinden hangisi, ad kökünden türetilmemiştir?
A. gecik- B. taşır- C.donat- D. yeşer- E. Göğer-
18) Dayanmak sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "Ordumuzun atılışına düşman iki gün dayanamadı." cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A. Türk ordusu on beş günde İzmir'e dayandı. B. Atatürk, ulusun yüksek duygularına dayanırdı.
C. Yurdun özgürlüğü, ulusun gücüne dayanmalı. D. Bütün öğrenciler bahçe duvarına dayanıp güneşleniyorlar.
E. Toplantıdaki haklı eleştirilere dayanamamıştı.
19) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem, yapısındaki bir özellik dolayısıyla diğerlerinden farklıdır?
A. Havaların kısa zamanda düzeleceğini zannediyorum. B. Seni bir kez daha affedeceğim.
C. Ben, beni sevmeyeni de sevebilirim. D. Utanmadan, babası yaşındaki adama emrediyor.
E. Zavallı çocuk.utancından kahroldu.
20) "Edilgen çatılı eylemlerin özne gibi görünen nesnelerine sözde özne denir." Aşağıdakilerin hangisinde sözde özne vardır?
A. Sizi kim karşılayacak terminalde? B. Bu şarkılar yıllardır söylenir.
C. Kapıyı kapatıversin hemen. D. Dün o zavallıyı neden kızdırdın?
E. Yarınki maç için ne söyleyeceksin?
21) 1. Sokakta akşama kadar boğuştular.
2. Büyükçe bir kalasa yapıştılar.
3. Çiçekler, susuzluktan buruştular.
4. Bir odada baş başa söyleştiler.
5. Gerçeği söyleyince sakinleştiler.
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde, "bir işi karşılıklı yapma" anlamı var?
A. 2 ile 3 B. 1 ile 4 C. 3 ile 5 D. 1 ile 3 E. 2 ile 5
22) 1. "Bakakalırım giden geminin ardından."
2. "Dile düşersiniz." dedim, aldırmadılar.
3. Önce bir ağzını arayın bakalım.
4. Söz oraya gelince, kendimi alamayıp dinledim.
5. Öğrenci birdenbire susuverdi.
Yukarıdaki cümlelerde altı çizili eylemlerden kaçı, anlamca kaynaşmış birleşik eylemdir?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
23) Aşağıdakilerden hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A. Evdeki pazar (hesap) çarşıya uymaz.
B. Bir evde ki huzur yok, orada yaşanmaz.
C. Bir gün işittik ki Mistik ölmüş.
D. "Yar yüreğim yar, görki neler var." (Yunus Emre)
E. O günkü koşullar onu gerektiriyordu.
24) "Birdenbire bir arkadaş içeriye girdi( )
( ) Haberiniz var mı ( ) Tahsin Efendigelmiş ( ) Üç gündür ( ) Erzurum'da imiş." Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Erzurumlu Tahsin" öyküsünden alınan bu örnekte yay ayraçla belirtilen yerlere, şu seçeneklerden hangisindeki noktalama işaret¬leri konmalıdır?
A.
), ("), (!), (,), (,) B. (, (-), (!), (.), (,) C. ), ("), ("), (, (,) D. (
, (-), (,), (?), (,) E. ), (-), (?), (.), (,)25) Aşağıdaki örneklerin hangisinde kipi ve kişisi diğerlerinden farklı bir çekimli fiildir?
A) Bahar gelsin diyordun, işte mevsim bahar ya! B) Berlin'e gitmişsin de alış veriş etmemişsin.
C) Gel seninle biraz sohbet edelim. D) Söylesem derdimi dünyaya, o da çekemez.
E) Gülme komşuna, gelir başına.
SÜRE: 45 dak.
Not Baremi: Her soru 4 Puan, toplam 100 puandır. BAŞARILAR D. KURT
ADI – SOYADI : B TARİH
NO – SINIF :
………….. LİSESİ ..…./…… EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9. SINIFLAR III. YAZILI SINAVI (ORTAK – TEST)
1) Yazılı anlatım, edebiyat açısından en çok neyi sağlamıştır?
A. elde edilen bilgilerin kalıcı olmasını, B. güzel sanatların gelişmesini, C. dil ve edebiyatın gelişmesini,
D. şair ve yazarların çoğalmasını, E. güzel söz söylemeyi.
2) Vefasız Aslı'ya yol gösteren bu,
Kerem'in sazına cevap veren bu,
Kuruyan gözlere yaş gönderen bu,
Sızmazdı toprağa çoban çeşmesi. (Faruk Nafiz Çamlıbei, Çoban Çeşmesi)
Bu dizelerden anlaşıldığına göre şairin çoban çeşmesine yüklediği işlev aşağıdakilerden hangisidir?
A. Vefasızlık etmek B. Toprağa sızmak C. Saz dinlememek D. Gözlerini yaşartmak E. Yol göstermek
3) Yaslı gelin gibi, mahzun mu bilmem
Yüce dağ başında siyah tül vardır.
Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisi yoktur?
A. abartma B. istiare C. kişileştirme D. teşbih E. mecaz
4) Murabba nazım biçimiyle ilgili aşağıdaki seçeneklerden hangisi doğrudur?
A. Klâsik şiirde dörtlüklerle yazılan nazım biçimidir. B. Halk şiirinde bir nazım biçimidir.
C. Hece ölçüsüyle yazılan dörtlüktür. D. Bir dörtlüktür.
E. Beşliklerden oluşur.
5) Mehlika Sultan'a âşık yedi genç
Gece şehrin kapısından çıktı
dizelerinin yazıldığı dizi hangisidir?
A. feûlün feûlün feûl B. fâilâtün fâilâtün fâilün C. feilâtün feilâtün feilün
D. mef'ûlü mefâilün feûlün E. mefâilün mefâilün feûlün
6) Kasideyle ilgisi olmayan terim aşağıdakilerden hangisidir?
A. münacat B. methiye C. ilâhî D. tegazzül E. tevhit
7) Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?
A. Öyküde kişi sayısı az, romanda çoktur. B. Öykü genellikle kısa, roman uzundur.
C. Öyküde anlatım açık, romanda kapalıdır. D. Öyküde yer, zaman sınırlı, romanda geniştir.
E. Öyküde tek olay ya da durum vardır, romanda iç içe girmiş olaylar zinciri vardır.
8) Aşağıdakilerden hangisi gezi yazısının özelliklerinden biri değildir?
A. Gezilen yerlerin tarihî, coğrafî, toplumsal... yönleriyle ilgili özelliklerine yer ve¬rir.
B. Sıradan gerçeklerde çok ilginç özelliklere yönelir.
C. Gözlemlere dayanır.
D. Yazarın izlenimlerini etkileyici bir dille anlatır.
E. Hiçbir karşılaştırmaya gerek duymayan bir yazı türüdür.
9) Aşağıdakilerden hangisi, dilin canlı bir varlık olduğunu kanıtlar?
A. Dil, toplumla birlikte değişip gelişir. B. Dil, bir toplumdaki insanların anlaşmasını sağlar.
C. Dil, toplum bireyleri arasında ortak duygular oluşturur. D. Varlıkların adlandırılması dilden dile değişir.
E. Her toplumun ayrı bir anlaşma aracı vardır.
10) 1.1 Kasım 1928'de bir yasayla kabul edildi.
2. Lâtin alfabesindeki "q", "x", "w" harfleri çıkarıldı.
3. Lâtin alfabesinde bulunmayan "ğ", "ı", "ş" harfleri eklendi.
4. Yalnız Türkçe sözcükler düşünülerek oluşturuldu.
5. Dilimizin bütün seslerini verebilecek niteliktedir.
6. Öğrenilip öğretilmesi kolaydır.
7. Türk toplumunda eğitim-öğretim etkinliklerini hızlandırdı.
Lâtin asıllı Türk alfabesiyle ilgili olarak yukarıda verilen yargılardan kaç ta doğrudur?
A. 3 B.4 C. 7 D. 6 E. 5
11) "Çobanın tırmandığı yerler dağlar eteği,
Obanın konduğu yer lâle, sümbül biteği,
Menekşeler tomardır."
Bir şiirden alınan bu dizelerde ünsüz yumuşaması kuralına göre değişen kaç ses vardır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
12) "Bin yıldan uzun bir gecenin bestesidir bu.
Bin yıl sürecek zannedilen kar sesidir bu."
Bir şiirden alınan bu beytin hangi sözcükleri arasında ulama vardır?
A. bin-yıl B. gecenin-bestesi C. kar-sesi D. yıldan- uzun E. sürecek-zannedilen
13) "Orda eğil dalların arasından sulara,
Dağılan saçlarını parmaklarınla tara,
Savur billur sesini uğuldayan rüzgâra."
Bir şiirden alınan bu dizelerdeki sözcüklerden hangileri küçük ünlü uyumuna uymaz?
A. orda-sulara B. dağılan-rüzgâra C. sesini-eğil D. billûr-savur E. dalların-saçların
14) Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yanlıştır?
A. Sözcük, cümledeki görevine göre söylenir. B. Türkçe, vurguca yumuşak bir dildir.
C. Vurgu, yalnız ses sanatçılarını ilgilendirir. D. Vurgu ve tonlama, söze ezgisel bir değer katar.
E. Vurgunun, sesli okumada da önemli bir yeri vardır.
15) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde çekim eki yoktur?
A. Bu yıl havalar daha iyi gidiyor. B. O toplantıya sizi de bekliyoruz. C. Siz dikensiz gül bahçesi arıyorsunuz.
D. Sizin çalışmalarınız ne durumda? E. O geziyi siz mi düzenlediniz?
16) Aşağıdakilerden hangisi, eylemden türeme eylem gövdesidir?
A. Rüzgârda üstü başı tozlandı. B. İhtiyar, köşesinde bir şeyler sayıklıyordu. C. Üzülme, zamanla işler düzelir.
D. Birden kılıçlar sakırdadı. E. Hava gittikçe kararıyor.
17) Aşağıdaki birleşiklerden hangisi, yapıca sıfat tamlamasından geliyor?
A. Beyşehir B. hanımeli C. Edirnekapı D. imambayıldı E. Eskişehir
18) El sözcüğü, aşağıdaki cümlelerden hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A. Elin ağzı torba değil ki çekip büzesin. B. El kazanı ile aş kaynamaz. C. El öpmekle ağız aşınmaz.
D. Ele uyan eşini boşar. E. El eliyle yılan tutulur.
19) "Türkçedeki birleşik eylemlerden bazıları, iki eylem tabanının oluşturduğu sözcüklerdir. "
Aşağıdakilerin hangisinde bu tanımın dışında kalan birleşik eylem vardır?
A. En sonunda onunla konuşabildim. B. Çocuk, senin yüzünden mahvoldu. C. Her şeyi yüzüne karşı söyleyiverdi.
D. Çocukların resimlerine bakakaldık. E. Merdivenlerden inerken düşeyazdım.
20) "Nesne alıp almadıklarına göre eylemler geçişli ve geçişsiz diye ikiye ayrılır. Ge¬çişli eylemlerle kurulan cümlelerde genellikle nesne vardır."
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişli bir eylemdir?
A. Pazar günleri öğleye kadar uyur. B. Şu resme bir de ben bakayım. C. Alacağım evi benimle gezer misin?
D. Bir kez de erkenden yat! E. Biraz oturduktan sonra kalkacağız.
21) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "bir durumdan başka bir duruma kendi kendine geçiş" anlatılmaktadır?
A. Horozlar kıyasıya dövüşüyorlardı. B. Öğleye kadar süren fırtına şimdi yatıştı. C. Baykuşlar, gün ağarıncaya kadar ötüşürler.
D. Şeker verilmeyince, çocuklar ağlaştılar. E. işleri bir kenara bırakıp saatlerce konuştular.
22) Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, nesnesine göre, diğerlerinden farklıdır?
A. Doktorun umursamaz tavırlarına çok kızıyordu. B. Bu yılki yaz tatilini ballandıra ballandıra anlatıyor.
C. Sınavdaki başarınızı övüyorlar durmadan. D. Yaşadığımız o güzel günleri hiç unutamıyorum.
E. Bu tür şakaları bir türlü sevemedim.
23) Aşağıdakilerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A. Bende daha ne hünerler var! B. Gidip de geri gelen var mı? C. O zaman bende iyi koşardım.
D. Adam alır eline sopayı, vurur da vurur. E. Yolların da bakımı gerekiyor.
24) "Komşulardan biri ( )
( ) Sus kardeş ( ) o çocuk değildi ( ) artık bir şeydi ( ) Büyüseydi akılda Eflatun’u geçecekti."
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Ecir ve Sabır” öyküsünden alınan bu örnekte yay ayraçla belirtilen yerlere, hangi seçenekteki noktalama işaretleri uygun düşer?
A. (
, ("), (,), (,), ( B. ), (-), (,), (,), (.) C. ), ("), (,), (, (.) D. (
, (-), (, (,), ( E. (,), (/), (,), (.), (.)25) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi eki almış fiil vardır?
A) Gel de dolaşma caddelerde. B) Elifi görse mertek zanneder. C) Dün gece seni tiyatroda görmüşler.
D) Kardeşiniz yurda döndü mü? E) Yarın babasını hastahaneye götürecek.