dumani
New member
Cuma Selamligi
Osmanli sultanlarinin Cuma namazina gidisleri ve donusleri sirasinda yapilan merasim.
Islam devletlerinde Cuma namazinin ictimai ehemmiyeti pek buyuktu. Osmanli padisahlari, kendilerinden onceki Islam hukumdarlari gibi, at ustunde ve bir merasimle buyuk camilerden birine giderek Cuma namazlarini kilarlardi. Bilhassa halifeligin Osmanlilar'a gecmesiyle Yavuz Sultan Selim Han'dan itibaren Osmanli sultanlari ayni zamanda Islam halifesi de olduklari icin, bu hususa daha cok ehemmiyet vermislerdir. Cuma namazinin kilindigi ve hutbenin verildigi camilerin butun Muslumanlara acik olmasi, hukumdarin halkla temasinin saglanarak derdini ve dilegini ona aciklamasini sagliyordu.
Padisahlar, Sultan Ikinci Abdulhamid Han'a kadar, camilere, ata binerek giderlerdi. Rahatsizligindan dolayi, Sultan Abdulhamid Hanin saltanat arabasiyla Cumaya gitmesinden sonra, atla gidilmez oldu.
Cuma selamligi merasiminde, askeri, mulki ve ilmiye sinifindan pekcok kimse bulunur, her sinif askerden meydana gelen birlikler, namazdan sonra padisahin onunde resmi gecitte bulunurlardi. Askerini seven, yuzyillar boyu serhat boylarindan zafer haberleri bekleyen ve atalarini yad eden halk da, bu merasimleri buyuk ilgi ile takip ederdi. O gun sokaklar bayram gunleri gibi dolup tasardi.
Selamliklara butun sehzadeler, bazi yaverler, tufekciler ve hunkar cavuslari katilirdi. Selamligin hangi camide yapilacagi bilinmedigi icin, halk, Sultan Abdulhamid Han zamaninda, Yildiz Sarayi’nda toplanir, orada iradeyi bekler, padisah cikinca onunla birlikte hareket ederdi. Bu esnada alkisci tabir olunanlar soyle soylerlerdi: “Ugurun hayir ola, yasin uzun ola, yolun acik ola. Saltanatina magrur olma padisahim, senden buyuk Allah var.”
Son devirde otuz uc sene padisahlik yapan Sultan Abdulhamid Hanin selamliklari hic aksatmadigini, camide dert ve sikintisi olanlarin arzuhallerini alip, gerekeni yaptirdigini tarihi kaynaklar belirtmektedir. Sultan Abdulhamid Han, namaz kilip kilmamak hakkinda kimseye mecburiyet koymadigi gibi, baskida da bulunmazdi. Yalniz veliahtlarin namaz kilmalarini ister, kilmayanlari da ikaz ederdi.
Selamlik resmini seyir icin gelen halk, uzaklarda dururdu. Padisahi cok uzaktan da olsa gormeyi arzu eden halk, buyuk bir kalabalik teskil ederdi. Ecnebilere ise; bunlardan sefirler icin Mabeyn dairesinin onunde, set uzerinde kapali bir yer tahsis olunurdu. Sefirlere burada sigara, kahve vs. ikram edilirdi.
Padisahlar, selamlik merasimi icin her hafta bir buyuk camiye giderlerdi. Boylece halkin, degisik camilerde sultani gorup, dert ve sikayetlerini anlatabilmeleri mumkun olurdu. Cuma selamligindan sonra Balmumcu ciftligine, Ihlamur ve Zincirlikuyu kosklerine, arasira saltanat kayigi ile Beylerbeyi’ne geziler yapilirdi.
ALINTIDIR
Osmanli sultanlarinin Cuma namazina gidisleri ve donusleri sirasinda yapilan merasim.
Islam devletlerinde Cuma namazinin ictimai ehemmiyeti pek buyuktu. Osmanli padisahlari, kendilerinden onceki Islam hukumdarlari gibi, at ustunde ve bir merasimle buyuk camilerden birine giderek Cuma namazlarini kilarlardi. Bilhassa halifeligin Osmanlilar'a gecmesiyle Yavuz Sultan Selim Han'dan itibaren Osmanli sultanlari ayni zamanda Islam halifesi de olduklari icin, bu hususa daha cok ehemmiyet vermislerdir. Cuma namazinin kilindigi ve hutbenin verildigi camilerin butun Muslumanlara acik olmasi, hukumdarin halkla temasinin saglanarak derdini ve dilegini ona aciklamasini sagliyordu.
Padisahlar, Sultan Ikinci Abdulhamid Han'a kadar, camilere, ata binerek giderlerdi. Rahatsizligindan dolayi, Sultan Abdulhamid Hanin saltanat arabasiyla Cumaya gitmesinden sonra, atla gidilmez oldu.
Cuma selamligi merasiminde, askeri, mulki ve ilmiye sinifindan pekcok kimse bulunur, her sinif askerden meydana gelen birlikler, namazdan sonra padisahin onunde resmi gecitte bulunurlardi. Askerini seven, yuzyillar boyu serhat boylarindan zafer haberleri bekleyen ve atalarini yad eden halk da, bu merasimleri buyuk ilgi ile takip ederdi. O gun sokaklar bayram gunleri gibi dolup tasardi.
Selamliklara butun sehzadeler, bazi yaverler, tufekciler ve hunkar cavuslari katilirdi. Selamligin hangi camide yapilacagi bilinmedigi icin, halk, Sultan Abdulhamid Han zamaninda, Yildiz Sarayi’nda toplanir, orada iradeyi bekler, padisah cikinca onunla birlikte hareket ederdi. Bu esnada alkisci tabir olunanlar soyle soylerlerdi: “Ugurun hayir ola, yasin uzun ola, yolun acik ola. Saltanatina magrur olma padisahim, senden buyuk Allah var.”
Son devirde otuz uc sene padisahlik yapan Sultan Abdulhamid Hanin selamliklari hic aksatmadigini, camide dert ve sikintisi olanlarin arzuhallerini alip, gerekeni yaptirdigini tarihi kaynaklar belirtmektedir. Sultan Abdulhamid Han, namaz kilip kilmamak hakkinda kimseye mecburiyet koymadigi gibi, baskida da bulunmazdi. Yalniz veliahtlarin namaz kilmalarini ister, kilmayanlari da ikaz ederdi.
Selamlik resmini seyir icin gelen halk, uzaklarda dururdu. Padisahi cok uzaktan da olsa gormeyi arzu eden halk, buyuk bir kalabalik teskil ederdi. Ecnebilere ise; bunlardan sefirler icin Mabeyn dairesinin onunde, set uzerinde kapali bir yer tahsis olunurdu. Sefirlere burada sigara, kahve vs. ikram edilirdi.
Padisahlar, selamlik merasimi icin her hafta bir buyuk camiye giderlerdi. Boylece halkin, degisik camilerde sultani gorup, dert ve sikayetlerini anlatabilmeleri mumkun olurdu. Cuma selamligindan sonra Balmumcu ciftligine, Ihlamur ve Zincirlikuyu kosklerine, arasira saltanat kayigi ile Beylerbeyi’ne geziler yapilirdi.
ALINTIDIR
