Newwave
Altın Üye
Kuzey Atlantik Balen balinaları dengede durmaya çalışıyor.
180 metre derinliğe dalıyor, siğile benzer yumrularla kaplı kafalarını deniz tabanına sürtüyorlar; bazen baş aşağı yüzüyorlar; batık gemiler kadar kocamanlar, sıcakkanlılar ve yeryüzündeki en büyük gelgit akıntıları yanlarından geçip giderken onlar, soğukta ve sonsuz karanlıkta nefeslerini tutuyorlar.
Ve sonra, bir mağarayı andıran kocaman ağızlarını açıp, akıntılar besinleri sürükleyip dosdoğru içeri taşısın diye bekliyorlar. Bu, Kuzey Atlantik balen balinalarının (gerçek balina olarak da anılıyorlar) Maine, New Brunswick ve Nova Scotia arasında, Fundy Koyu'ndaki beslenme yollarından biri. Ya da, en azından, ağırlıkları 40 ila 70 ton arasında değişen bu hayvanların, kafalarında çamurla su yüzüne çıkmalarını izleyen uzmanların varsayımları bu yönde. Aslında, diyorlar, bu -henüz kimsenin hayal edemediği- bir başka eylemin sonucu da olabilir.
Bilim dünyası bu hayvanları Eubalaena glacialis yani, "iyi -veya gerçek- buz balinası" diye adlandırıyor. Bu ad, içinde derin bir ironi barındırıyor; çünkü, balinacıların onları, öldürmek için doğru balina olarak seçmesinden geliyor. Bir zamanlar, sığ kıyıları tercih eder, limanların yakınından geçer, yavaş yüzer ve genelde yüzeyde oyalanırlardı. Bu nitelikleri, zıpkınla kolayca avlanmalarına olanak sağlar ve olağanüstü kalın yağ tabakaları sayesinde öldükten sonra da su yüzeyinde kalıp batmamaları, av işini kolaylaştırırdı -balinacılar da işte bu tabakadan yağ elde ederdi. Eski Dünya'da, Karanlık Çağlar'dan Rönesans'a, kandilleri, ticari amaçlı avlanan büyük balinaların ilki olan E. glacialis ışıldattı. On altıncı yüzyıla gelindiğinde Avrupalılar, Kuzey Atlas Okyanusu'nun doğu kesimindeki balinaların çoğunu öldürmüş, Kuzey Amerika kıyısına yönelmişti. Balinacılar Labrador'da istasyonlar kurup, bilinmeyen sayıda balen balinasının yanı sıra sayıları 25 ila 40 bin arasında değişen Grönland balinasını da (Balaena mysticetus) avladı (Grönland balinası, balen balinası ile akraba idi ve benzer görünümlü bu iki dev, kayıtlarda nadiren ayrı ayrı geçerdi).
New England bölgesindekiler balen balinasını öldürme işine girdiklerinde, peşine düştükleri, onlardan geriye kalan artıklardan başka bir şey değildi. 5 bin kadarı da New England sakinlerinin elinde yaşamını yitirdi ve bu kez nedenlerden biri de balina baleninin değerinin, yağının da önüne geçmesiydi. Her biri iki-üç metre uzunluğunda, ince saçaklı bu sert ama esnek maddenin yüzlercesi şeritler halinde üst çeneden sarkar. Bunlar, bu devlerin yedikleri minicik kabukluları sudan süzmelerine olanak veren devasa bir süzgeç oluşturur -erişkin bir balinanın günlük gereksinimi olan en az 400 bin kaloriye ulaşmak için pire boyundaki kopepodlardan bir milyar adedi gerekir ve balinanın beden kütlesinin avınınkine oranı, 50 milyarda birdir.
Ama gelin görün ki sosyete, balenin korselerde, şık elbiselerde, şemsiyelerde ve kamçılarda kullanılmasını uygun görmüştü. Yirminci yüzyıl başlarında bu türün sağ kalan birey sayısı, olasılıkla 100'ü bulmuyordu. Ve ticari amaçlı zıpkın avcılığı 1935'e dek yasaklanmadı.
Kaynak