remington
Çǿκ کε√díκ طę ∂طí
BALİSTİK: Fransızca balistique sözcüğünden gelen bir kelime olup, uzaya fırlatılan cisimlerin, özellikle mermilerin gerek bir silahın içindeki gerekse dışındaki devinimlerini ve hedef üzerindeki etkisini inceleyen bilimdir. Bir başka deyişle, mermilerin itme kuvveti, uçuşu ve çarpma etkisini inceleyen bir bilimdir. 19.yy boyunca silah alanında ortaya çıkan teknik ilerlemeler sonucunda gelişen modern balistik bilimi üç dala ayrılır.
İÇ BALİSTİK: Merminin yada fişeğin fişek yatağına sürülmesinden başlayarak, ateşli silahın mekanik yapısını, çalışmasını, patlamanın oluşumu, fişek üzerindeki etkisi ve mermi çekirdeğinin silahı terk etmesine kadar olan devinimleri inceler.
DIŞ BALİSTİK: Mermi yada mermi çekirdeğinin namluyu terk etmesinden başlayarak hedefe varıncaya kadar devinimlerini inceler.
ETKİ (NÜFUZ) BALİSTİĞİ: Mermilerin ve patlamayla hız kazanmış parçaların hedefte yaptığı etki ile ilgilenir.
Balistik ilmi neden doğmuştur?
Silahlar, insanoğlunun hemcinslerine ve diğer canlılara karşı korunma veya onlara saldırma ihtiyaç ve isteklerinden doğmuştur. İnsanoğlu silah yapmak için zekasından ve zamanla tekniğin verdiği bütün imkanlardan faydalanmıştır. Silahlar, tarihi seyri içerisinde insanın kullandığı hayvan derisinden modern tanklara, taştan atom bombasına kadar çok geniş bir alanda çeşitlilik gösterirler.
Suç ve suçlu tiplerinin artması ve silahların çeşitlenmesi, meydana gelen olayların çözüme kavuşturulmasında ilmi çalışma ve yaklaşımların varlığına olan ihtiyacı arttırmış ve Balistik ilmi geçmişten günümüze kadar birçok olayı aydınlatmıştır.
IBIS - INTEGRATED BALLISTICS IDENTIFICATION SYSTEM
İstanbul Kriminal Polis Laboratuvarı bünyesinde 2002 senesinden bu yana kullanılmaya başlanan IBIS, balistik inceleme ve analizlerde manuel yöntemlere göre kıyaslandığında çok daha hızlı bir şekilde karşılaştırma sağlayan bilgisayar destekli bir sistemdir.
Çalışmalara getirdiği hız faktörünün yanısıra, birbirlerine network ağıyla bağlanmış farklı coğrafi bölgelerde bulunan diğer Laboratuvarlardaki sistemlerle aralarında bilgi alış verişi, araştırma yapılabilmesini sağlayan IBIS; balistik incelemelerde elde edilen maddi suç delilinden, suçun aydınlatılmasında teknolojinin ulaştığı son noktadır.
IBIS Nasıl Çalışır?
IBIS, DAS (Bilgi Elde Etme İstasyonu) ve SAS (İmza-İz Analizi İstasyonu) adlı iki ana bölümden oluşur.
Bu bölümlerden DAS, incelemenin birinci aşamasında kullanılır. DAS üzerinde kaydedilen, depolanan ve sonra DAS bilgi bankasına gönderilen imajlar için tasarlanmış biri mermi çekirdeği, diğeri ise kovanı imajını oluşturmak amacıyla iki kamera bulunur. Birinci aşama tetkik konusu kovan ve mermi çekirdeği üzerindeki balistik inceleme açısından önem taşıyan izlerin IBIS donanımındaki dijital mikroskoplarda görüntülenmesi ve fotoğraflarının çekilmesidir. Balistik incelemenin temelinde her ateşli silahın kovan ve mermi çekirdeği üzerinde bir başka silah tarafından oluşturulamayan ve kendisi tarafından tekrarlanan izlerin analizi yatar. Bu karakteristik izler fotoğraflanarak SAS bölümüne aktarılır.
SAS, daha önce işlenmiş suçlarla ilgili olarak elde edilen balistik delillerin DAS’ta çekilen imajlarının depolandığı arşivdir. Bir suç ile ilgili olarak İstanbul Kriminal Polis Laboratuvarı’na intikal eden bir silahın daha önce işlenmiş bir başka suçta kullanılıp kullanılmadığına dair DAS’ın binlerce kovan ve mermi çekirdeği arasında yaptığı bu taramanın sonuçları, aralarındaki korelasyon oranlarını içeren bir liste halinde inceleme yapan uzmana sunulur. Son kararı verecek balistik uzmanı yüksek korelasyon değerleri taşıyan suç konusu kovan ve mermi çekirdekleriyle incelediği tabancadan elde edilen mukayese kovan ve mermi çekirdeklerini gerek görürse bir de stereo mikroskoplarda manuel karşılaştırarak analizi tamamlar.
BALİSTİK TERMİNOLOJİSİ
ATEŞLİ SİLAH: Barut gaz basıncının etkisi ile mermi veya mermi çekirdeği adı verilen özel şekil ve nitelikteki maddeleri uzak mesafelere atan büyük toplardan, tüfek, av tüfeği ve tabancaya kadar çeşitli tür ve boyutta silahları kapsar.
Bir başka deyişle, mekanik bir kuvvetle, içerisinde bulunan sert cisimleri belirli mesafelere kadar ulaştıran ve orada bu sert cisme bir iş gördüren aletlere ateşli silah denir.
TAM OTOMATİK SİLAH: Tetiğin çekili tutulduğunda sürekli atış yapabilen ateşli yivli silahlardır.
TABANCA: Tam otomatik olmamak şartıyla, namlu uzunluğu fişek yatağı hariç otuz santimetreyi ve tüm uzunluğu elli santimetreyi geçmeyen, dumanlı veya dumansız barut veya bu neviden bir patlayıcı ve itici güç ile gülle, mermi, saçma veya füze ile gaz yada diğer nesneleri atabilen, belli bir çapta namluya uygun imal edilmiş ateşli silahlardır.
YİVLİ AV TÜFEĞİ: Namlu uzunluğu fişek yatağı hariç otuz santimetreden fazla, uzun menzilli ve delici güce sahip, sabit dipçikli, tam ve yarı otomatik atış yeteneği olmayan ve münhasıran avda veya atıcılıkta kullanılan ateşli-yivli silahları kapsar.
YİVSİZ AV TÜFEĞİ: Namlusu yiv-set ihtiva etmeyen ve taşınması, bulundurulması, imali, ithali ve belgeye bağlanması 2521 sayılı yasaya tabi tüfeklerdir.
GAZ VE SES TABANCASI: Orijinalliklerini muhafaza ettikleri sürece 6136 sayılı Yasa kapsamı dışında kalan ve gaz ve ses fişeklerini atan tabancalardır.
SPOR VE NİŞAN TÜFEK VE TABANCALARI: Çapı ve diğer nitelikleri bakımından Uluslararası Atış Birliği (U.I.T) Tüzüğünde belirtilen, yarışmalarla uluslar arası askeri yarışmalara katılmaya elverişli ve münhasıran spor amacıyla kullanılan yivli ve yivsiz tüfek ve tabancalardır.
ANTİKA SİLAHLAR: Eskiden kalma, değerli, belli bir özelliği olan, benzerlerine az rastlanan ve artık imal edilmeyen ateşli, ateşsiz, bıçak ve kılıç gibi silahlardır.
FİŞEK: Ateşli silahlarda canlı ve cansız hedefler üzerinde tahribat yapmak maksadıyla kullanılan çekirdek, barut kapsül ve kovandan oluşan aksamların bütünüdür.
ÇEKİRDEK (MERMİ): Ateşleme ile birlikte kovandan ayrılıp, namluyu terk ettikten sonra hedefi tahrip eden genelde kurşundan yapılmış olan parçadır.
BARUT: Ateşli silahlarda, yanma ile oluşan gaz basıncı sayesinde fişek çekirdeğinin hedefe fırlatılmasına yarayan, yanıcı ve patlayıcı özellikte katı bir maddedir.
KOVAN: Barut, çekirdek ve kapsülü bir arada tutan, barut ile kapsülü dış etkilerden koruyan parçadır.
KAPSÜL: Ateşli silahlarda horozun ya da ateşleme iğnesinin darbesiyle ateşlenen, içerisinde kimyasal maddelerden oluşan ve darbeye çok hassas özel yanıcı ve patlayıcı maddelerin (Fülminat, antimon, sülfür, Baryumnitrat, Kurşuntiosiyanat ve Tetrasen) bulunduğu küçük ve yuvarlak bir metal parçadır.
KALİBRE: Metrik sistemlerde milimetre (mm.) olarak ifade edilen fişek ölçüleri, A.B.D. ve İngiltere gibi Anglo-Sakson ülkelerinde kalibre (cal.) cinsinden ifade edilmektedir. Birimlerdeki bu farklılık ise kimi zaman karışıklıklara yol açabilmektedir. Bu nedenle rakamsal değerlerin her iki birimdeki ifadesini bilebilmek için basit bir formülü kullanmak yeterli olacaktır.
Metrik sistemde ifade edilen bir fişek çapının kalibre cinsinden karşılığı nasıl hesaplanır?
Öncelikle bilinmesi gereken, Anglo-Sakson ölçü sistemindeki inç kavramıdır. Bir inç, 25.4mm.’ye karşılık gelir.
Metrik Birimdeki değer = (25.4/100)x Kalibre değeri
Örnek: .38 Kalibre bir fişeğin çapının metrik birimdeki karşılığını öğrenmek için;
(25.4/100) x 38 = 9.65mm işlemini yapmak yeterli olacaktır.
RAYYÜR: namlu içinde helezon şeklinde birbirine paralel olarak uzanan setlerin mermi çekirdeği üzerindeki silaha özgü izlerine denir.
HATVE: Çekirdeğin kendi ekseni etrafında bir defa dönerken namlu içerisinde kat ettiği mesafedir.
ÇAP: KArşılıklı iki set arasındaki mesafeye denir.
TABANCALARIN BAŞLICA PARÇALARI
ÇERÇEVE (GÖVDE): Tabancanın hareketli ve sabit bütün parçalarını üzerinde taşıyan bölümdür.
KABZA: Tabancayı elle tutmaya yarayan bölümdür.
SÜRGÜ (KAPAK TAKIMI): Tabancalarda namluyu dış etkenlere karşı koruyan, tabancanın gövdesini kapatan parçasıdır. Tırnak, yerine getiren yay, yerine getiren yay mili, iğne grubu, gez ve arpacık, kovan atma boşluğu, namlu, namlu yüzüğü, emniyet mandalı ve bunlara ait yay ve pimler bu parçanın üzerinde bulunur.
NAMLU: Mermi çekirdeğinin istikrarlı bir şekilde hedefe gitmesini sağlayan bölümdür. Mermi çekirdeğine hız, dönüş ve yön vererek hedefe gönderir.
YİV: namlunun iç kısmında helezon şeklinde açılan girintilerdir.
SET: Yivlere karşı namlunun iç kısmında bulunan çıkıntılardır.
Yiv ve setler; çekirdeğe kendi ekseni etrafında dönüş verirler. Çekirdeğin havayı burgu gibi delmesi, atış menzilinin uzaması, hedefe ilk önce uç kısmı ile varmasını ve delme gücünün artmasını sağlar.
FİŞEK YATAĞI: Atışa hazır fişeğin beklediği yerdir. Otomatik tabancalarda hemen namlunun gerisindeki bölümdür. Namluya bitişik ve devamı halindedir. Toplu tabancalarda ise fişek yatağı görevini, silindirdeki top yuvalarından her birisi ayrı ayrı yapar.
HAZNE : Silahta atış sırası bekleyen fişeklerin işgal etmiş olduğu yerdir. Şarjör ile birlikte şarjör yuvası hazneyi meydana getirir.
İÇ BALİSTİK: Merminin yada fişeğin fişek yatağına sürülmesinden başlayarak, ateşli silahın mekanik yapısını, çalışmasını, patlamanın oluşumu, fişek üzerindeki etkisi ve mermi çekirdeğinin silahı terk etmesine kadar olan devinimleri inceler.
DIŞ BALİSTİK: Mermi yada mermi çekirdeğinin namluyu terk etmesinden başlayarak hedefe varıncaya kadar devinimlerini inceler.
ETKİ (NÜFUZ) BALİSTİĞİ: Mermilerin ve patlamayla hız kazanmış parçaların hedefte yaptığı etki ile ilgilenir.
Balistik ilmi neden doğmuştur?
Silahlar, insanoğlunun hemcinslerine ve diğer canlılara karşı korunma veya onlara saldırma ihtiyaç ve isteklerinden doğmuştur. İnsanoğlu silah yapmak için zekasından ve zamanla tekniğin verdiği bütün imkanlardan faydalanmıştır. Silahlar, tarihi seyri içerisinde insanın kullandığı hayvan derisinden modern tanklara, taştan atom bombasına kadar çok geniş bir alanda çeşitlilik gösterirler.
Suç ve suçlu tiplerinin artması ve silahların çeşitlenmesi, meydana gelen olayların çözüme kavuşturulmasında ilmi çalışma ve yaklaşımların varlığına olan ihtiyacı arttırmış ve Balistik ilmi geçmişten günümüze kadar birçok olayı aydınlatmıştır.
IBIS - INTEGRATED BALLISTICS IDENTIFICATION SYSTEM
İstanbul Kriminal Polis Laboratuvarı bünyesinde 2002 senesinden bu yana kullanılmaya başlanan IBIS, balistik inceleme ve analizlerde manuel yöntemlere göre kıyaslandığında çok daha hızlı bir şekilde karşılaştırma sağlayan bilgisayar destekli bir sistemdir.
Çalışmalara getirdiği hız faktörünün yanısıra, birbirlerine network ağıyla bağlanmış farklı coğrafi bölgelerde bulunan diğer Laboratuvarlardaki sistemlerle aralarında bilgi alış verişi, araştırma yapılabilmesini sağlayan IBIS; balistik incelemelerde elde edilen maddi suç delilinden, suçun aydınlatılmasında teknolojinin ulaştığı son noktadır.
IBIS Nasıl Çalışır?
IBIS, DAS (Bilgi Elde Etme İstasyonu) ve SAS (İmza-İz Analizi İstasyonu) adlı iki ana bölümden oluşur.
Bu bölümlerden DAS, incelemenin birinci aşamasında kullanılır. DAS üzerinde kaydedilen, depolanan ve sonra DAS bilgi bankasına gönderilen imajlar için tasarlanmış biri mermi çekirdeği, diğeri ise kovanı imajını oluşturmak amacıyla iki kamera bulunur. Birinci aşama tetkik konusu kovan ve mermi çekirdeği üzerindeki balistik inceleme açısından önem taşıyan izlerin IBIS donanımındaki dijital mikroskoplarda görüntülenmesi ve fotoğraflarının çekilmesidir. Balistik incelemenin temelinde her ateşli silahın kovan ve mermi çekirdeği üzerinde bir başka silah tarafından oluşturulamayan ve kendisi tarafından tekrarlanan izlerin analizi yatar. Bu karakteristik izler fotoğraflanarak SAS bölümüne aktarılır.
SAS, daha önce işlenmiş suçlarla ilgili olarak elde edilen balistik delillerin DAS’ta çekilen imajlarının depolandığı arşivdir. Bir suç ile ilgili olarak İstanbul Kriminal Polis Laboratuvarı’na intikal eden bir silahın daha önce işlenmiş bir başka suçta kullanılıp kullanılmadığına dair DAS’ın binlerce kovan ve mermi çekirdeği arasında yaptığı bu taramanın sonuçları, aralarındaki korelasyon oranlarını içeren bir liste halinde inceleme yapan uzmana sunulur. Son kararı verecek balistik uzmanı yüksek korelasyon değerleri taşıyan suç konusu kovan ve mermi çekirdekleriyle incelediği tabancadan elde edilen mukayese kovan ve mermi çekirdeklerini gerek görürse bir de stereo mikroskoplarda manuel karşılaştırarak analizi tamamlar.
BALİSTİK TERMİNOLOJİSİ
ATEŞLİ SİLAH: Barut gaz basıncının etkisi ile mermi veya mermi çekirdeği adı verilen özel şekil ve nitelikteki maddeleri uzak mesafelere atan büyük toplardan, tüfek, av tüfeği ve tabancaya kadar çeşitli tür ve boyutta silahları kapsar.
Bir başka deyişle, mekanik bir kuvvetle, içerisinde bulunan sert cisimleri belirli mesafelere kadar ulaştıran ve orada bu sert cisme bir iş gördüren aletlere ateşli silah denir.
TAM OTOMATİK SİLAH: Tetiğin çekili tutulduğunda sürekli atış yapabilen ateşli yivli silahlardır.
TABANCA: Tam otomatik olmamak şartıyla, namlu uzunluğu fişek yatağı hariç otuz santimetreyi ve tüm uzunluğu elli santimetreyi geçmeyen, dumanlı veya dumansız barut veya bu neviden bir patlayıcı ve itici güç ile gülle, mermi, saçma veya füze ile gaz yada diğer nesneleri atabilen, belli bir çapta namluya uygun imal edilmiş ateşli silahlardır.
YİVLİ AV TÜFEĞİ: Namlu uzunluğu fişek yatağı hariç otuz santimetreden fazla, uzun menzilli ve delici güce sahip, sabit dipçikli, tam ve yarı otomatik atış yeteneği olmayan ve münhasıran avda veya atıcılıkta kullanılan ateşli-yivli silahları kapsar.
YİVSİZ AV TÜFEĞİ: Namlusu yiv-set ihtiva etmeyen ve taşınması, bulundurulması, imali, ithali ve belgeye bağlanması 2521 sayılı yasaya tabi tüfeklerdir.
GAZ VE SES TABANCASI: Orijinalliklerini muhafaza ettikleri sürece 6136 sayılı Yasa kapsamı dışında kalan ve gaz ve ses fişeklerini atan tabancalardır.
SPOR VE NİŞAN TÜFEK VE TABANCALARI: Çapı ve diğer nitelikleri bakımından Uluslararası Atış Birliği (U.I.T) Tüzüğünde belirtilen, yarışmalarla uluslar arası askeri yarışmalara katılmaya elverişli ve münhasıran spor amacıyla kullanılan yivli ve yivsiz tüfek ve tabancalardır.
ANTİKA SİLAHLAR: Eskiden kalma, değerli, belli bir özelliği olan, benzerlerine az rastlanan ve artık imal edilmeyen ateşli, ateşsiz, bıçak ve kılıç gibi silahlardır.
FİŞEK: Ateşli silahlarda canlı ve cansız hedefler üzerinde tahribat yapmak maksadıyla kullanılan çekirdek, barut kapsül ve kovandan oluşan aksamların bütünüdür.
ÇEKİRDEK (MERMİ): Ateşleme ile birlikte kovandan ayrılıp, namluyu terk ettikten sonra hedefi tahrip eden genelde kurşundan yapılmış olan parçadır.
BARUT: Ateşli silahlarda, yanma ile oluşan gaz basıncı sayesinde fişek çekirdeğinin hedefe fırlatılmasına yarayan, yanıcı ve patlayıcı özellikte katı bir maddedir.
KOVAN: Barut, çekirdek ve kapsülü bir arada tutan, barut ile kapsülü dış etkilerden koruyan parçadır.
KAPSÜL: Ateşli silahlarda horozun ya da ateşleme iğnesinin darbesiyle ateşlenen, içerisinde kimyasal maddelerden oluşan ve darbeye çok hassas özel yanıcı ve patlayıcı maddelerin (Fülminat, antimon, sülfür, Baryumnitrat, Kurşuntiosiyanat ve Tetrasen) bulunduğu küçük ve yuvarlak bir metal parçadır.
KALİBRE: Metrik sistemlerde milimetre (mm.) olarak ifade edilen fişek ölçüleri, A.B.D. ve İngiltere gibi Anglo-Sakson ülkelerinde kalibre (cal.) cinsinden ifade edilmektedir. Birimlerdeki bu farklılık ise kimi zaman karışıklıklara yol açabilmektedir. Bu nedenle rakamsal değerlerin her iki birimdeki ifadesini bilebilmek için basit bir formülü kullanmak yeterli olacaktır.
Metrik sistemde ifade edilen bir fişek çapının kalibre cinsinden karşılığı nasıl hesaplanır?
Öncelikle bilinmesi gereken, Anglo-Sakson ölçü sistemindeki inç kavramıdır. Bir inç, 25.4mm.’ye karşılık gelir.
Metrik Birimdeki değer = (25.4/100)x Kalibre değeri
Örnek: .38 Kalibre bir fişeğin çapının metrik birimdeki karşılığını öğrenmek için;
(25.4/100) x 38 = 9.65mm işlemini yapmak yeterli olacaktır.
RAYYÜR: namlu içinde helezon şeklinde birbirine paralel olarak uzanan setlerin mermi çekirdeği üzerindeki silaha özgü izlerine denir.
HATVE: Çekirdeğin kendi ekseni etrafında bir defa dönerken namlu içerisinde kat ettiği mesafedir.
ÇAP: KArşılıklı iki set arasındaki mesafeye denir.
TABANCALARIN BAŞLICA PARÇALARI
ÇERÇEVE (GÖVDE): Tabancanın hareketli ve sabit bütün parçalarını üzerinde taşıyan bölümdür.
KABZA: Tabancayı elle tutmaya yarayan bölümdür.
SÜRGÜ (KAPAK TAKIMI): Tabancalarda namluyu dış etkenlere karşı koruyan, tabancanın gövdesini kapatan parçasıdır. Tırnak, yerine getiren yay, yerine getiren yay mili, iğne grubu, gez ve arpacık, kovan atma boşluğu, namlu, namlu yüzüğü, emniyet mandalı ve bunlara ait yay ve pimler bu parçanın üzerinde bulunur.
NAMLU: Mermi çekirdeğinin istikrarlı bir şekilde hedefe gitmesini sağlayan bölümdür. Mermi çekirdeğine hız, dönüş ve yön vererek hedefe gönderir.
YİV: namlunun iç kısmında helezon şeklinde açılan girintilerdir.
SET: Yivlere karşı namlunun iç kısmında bulunan çıkıntılardır.
Yiv ve setler; çekirdeğe kendi ekseni etrafında dönüş verirler. Çekirdeğin havayı burgu gibi delmesi, atış menzilinin uzaması, hedefe ilk önce uç kısmı ile varmasını ve delme gücünün artmasını sağlar.
FİŞEK YATAĞI: Atışa hazır fişeğin beklediği yerdir. Otomatik tabancalarda hemen namlunun gerisindeki bölümdür. Namluya bitişik ve devamı halindedir. Toplu tabancalarda ise fişek yatağı görevini, silindirdeki top yuvalarından her birisi ayrı ayrı yapar.
HAZNE : Silahta atış sırası bekleyen fişeklerin işgal etmiş olduğu yerdir. Şarjör ile birlikte şarjör yuvası hazneyi meydana getirir.
