Asfalt Müteahhitleri Derneği tarafından hazırlanmış olan 2004 yılı "asfaltendüstrisi

[:..asker..:]

Asfalt Müteahhitleri Derneği tarafından hazırlanmış olan 2004 yılı "asfaltendüstrisi

TÜRKİYE’DE ASFALT ENDÜSTRRİSİ

Türkiye’de de asfaltın ana kullanım alanı tüm dünyada oldu₣u gibi yollardır. Ülkemizde asfalt endüstrisi, karayolu a₣ının nicelik ve nitelik olarak geliİimine paralel bir geliİme göstermiİtir.
Türkiye’de otomotiv endüstrisinin geliİmesiyle, karayoluyla yapılan yük ve yolcu taİımacılı₣ı oranı her geçen gün artmıİ ve bunun sonucu olarak geometrik standartları yüksek, sa₣lam ve dayanıklı yolların inİaası kaçınılmaz bir ihtiyaç haline gelmiİtir. Ğlk büyük atılımlarını 1970’li yıllarda baİlatan asfalt endüstrisi, 1980’li yıllarda yeni projeler ve otoyol hamlesi ile asfalt endüstrisi önemli ölçüde büyüme kaydetmiİtir. 2000’li yıllarda, karayolu a₣ının geometrik standartlarının yükseltilmesi amacıyla Hükümetin Acil Eylem Planı kapsamında baİlattı₣ı 15.000 km’lik Bölünmüİ Yol yapım çalıİmaları, öncelikle ana arterlerde hızla devam etmektedir.
1 Ocak 2005 tarihi itibariyle Türkiye’de karayolu a₣ı ve satıh durumu Tablo-1’de verilmiİtir.
Yol Tipi Uzunlu₣u, km Satıh cinsi, km
Bitümlü sıcak Karıİım Sathi Kaplama Di₣er (Stabilize, parke.vb.)
Devlet yolu 31.446 6158 24 740 548
Ğl Yolu 30 368 872 25 857 3639
Otoyol 1.659 1659 - -
Toplam 63 473 8689 50597 4187

Türkiye’de karayollarının nerdeyse tamamı asfalt ile yapılmaktadır. 291.585 km uzunlu₣undaki köy yollarının % 31’i (92.762 km) asfalt, % 0.6’sı (1.768 km ) beton, geri kalan kısmı stabilize ve topraktan oluİmuİtur. ğehir içi yollarda net uzunluk bilinmemekle birlikte, Türkiye’de üretilen sıcak karıİım asfaltın 2/3’ü ( 9-10 milyon ton) belediyelerce kullanılmaktadır .Tüm dünyada oldu₣u gibi Türkiye’de de beton yol hiç yok denilebilecek kadar az uygulanmaktadır.
Türkiye’de asfalt endüstrisinin temsilcisi olan Asfalt Müteahhitleri Derne₣i-ASMÜD asfaltla ilgili istatistikleri oluİturarak ulusal ve uluslar arası platformlara bilgi sunmaktadır. Avrupa Asfalt Üstyapı Birli₣i-EAPA üyesi olan ASMÜD, EAPA tarafından yayınlanan Avrupa asfalt istatistikleri içinde Türkiye verilerinin de yer almasını sa₣lamıİtır.Bu kapsamda Türkiye’de asfalt endüstrisinin durumu aİa₣ıdaki bölümlerde rakamlarla özetlenmiİtir.
1-Türkiye’de Rakamlarla Asfalt Sektörü
1.1 Üretim
Türkiye’de yılda ortalama 12 milyon ton olan bitümlü sıcak karıİım üretiminin ortalama % 68’i İehir içi yollarda, % 31’i karayollarında, % 1’i ise hava alanlarının


taksirut ve ba₣lantı yolları ile köy yollarında kullanılmaktadır.
Ülkemizde son 5 yılda kullanılan Bitümlü Sıcak Karıİım, bakım amacıyla kullanılan So₣uk Bitümlü Karıİım miktarları ile Sathi Kaplama uygulamaları ve ayrıca toplam bitüm tüketimi Tablo-2’de görülmektedir.
Türkiye’nin bitümlü sıcak karıİım tüketimi özellikle geliİmiİ ülkelere göre oldukça düİüktür. Türkiye’de ekonomik kaynakların yetersizli₣i nedeniyle halen yolların yüzde 80’i hiçbir taİıma kapasitesi olmayan sathi kaplama ile kaplıdır. Ülkemiz karayollarında yılda ortalama 100-150 km2 sathi kaplama uygulanırken Avrupa ülkelerinin ana yollarında sathi kaplama sadece yüzey pürüzlülü₣ünü sa₣lamak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca, Taİ Mastik Asfalt, Poröz Asfalt gibi yüksek performanslı yeni asfalt teknolojileri de ülkemizde yok denecek kadar düİük oranlarda uygulanabilmektedir.



Tarihin en eski yol yapım malzemelerinden biri olan asfalt, geliİtirilen teknik özellikleri ile yüksek performanslı, uzun ömürlü, güvenli ve çevre ile uyumlu yolların yapımına imkân tanımaktadır. Bugün Amerika'da 3.63 milyon km uzunlu₣undaki kaplamalı yolların %94'ü ve Avrupa karayollarının % 95’i asfalt kaplamalı olup, hem a₣ır hem de hafif trafikli yollarda so₣uk ve sıcak olarak hazırlanan karıİım olanakları ve çeİitli yüzey kaplama tipleri ile asfalt, tüm dünyada yol kaplamasında en yaygın olarak kullanılan kaplama malzemesidir. Tablo3’de 1998–2003 yılları arasında Avrupa, Amerika ve Japonya’da kullanılan toplam asfalt miktarları ile ülkemizin ve bazı Avrupa ülkelerinin asfalt üretimleri verilmiİtir.

1.5 Hammadde
Asfalt karıİımların yapımında kullanılan malzemeler bitüm ve agrega olup yaklaİık kullanım oranları sırasıyla % 5, % 95’tir. Asfalt yapımında kullanılan bitüm, ham petrolün rafinasyonundan elde edilen bir ürün olup, Türkiye Petrol Rafinerileri A.ğ. (TÜPRAğ)’ye ait 4 rafineride üretilmektedir. Bu rafinerilerde % 10’u yerli ham petrol olmak üzere yılda ortalama olarak 20 milyon ton civarında ham petrol iİlenmekte ve 1,2 milyon ton bitüm üretilip kullanılmaktadır. Agrega açısından de₣erlendirildi₣inde, Türkiye’de uygun malzeme bulunması konusunda herhangi bir sorun yaİanmamakta ve genellikle taİ ocakları kullanılmaktadır. Ancak malzeme kaynaklarının efektif olarak iİletilmesi konusu, hem ekonomik hem de çevresel açıdan büyük bir önem taİımaktadır.
1.6 Karayollarına ayrılan pay
Son yıllarda karayolu yatırımlarına genel bütçeden ayrılan pay yüzde 1.5 civarındadır. 2005 yılı Karayolları Genel Müdürlü₣ü yatırım programına göre, devam eden projelerin tamamlanması için gerekli tutar 17 Milyar YTL iken, 2005 yılı ödene₣i bu tutarın sadece yüzde 13’ünü karİılamaktadır. Mevcut proje stokunun kısa zamanda tamamlanabilmesi ve eknonomiye kazandırılması için ek kaynakların yaratılması gerekmektedir.