arkadaşlar sınav var yardım

MyThicaLBoY

єƒѕαηєνι çσ¢υк
fiilimsiler
haber kipleri
dilek kipleri
birleşik zamanlı fiiller
bide ek fiiil konularında


yardım
 

warsavas

New member
Fiilimsi: Cümlede ad, sıfat, zarf görevlerinde kullanılan eylem soylu sözcüklerdir. tabi bu tanımı kitaplarda sık sık okuyosun zaten. bak ben şöyle anlatayım sana.

cümlede KÖKünün ''fiil'' olduğunu fark ettiğin bir sözcük, cümlede yüklem değil de zarf sıfat ya da ad görevinde kullanılmışsa , artık sözcüğün adı fiilimsidir.buraya kadar anladıysan -ezberlemeni tavsiye etmem-ama yine de bilmende fayda var-- ekleri öğrenelim:

isim fiil: ma-me, ış-iş-uş-üş, mak-mek bunları MAyIŞMAK olarak kodlayıp öğrenebilirsin. bu eklerden birini alan eylem soylu sözcük -yani özünde eylem=fiil olan sözcük- cümlede fiil değil artık ad göreviyle kullanılır.bunu mantık olarak anladıysan diğerleri de aynı zaten.eklere sırayla örnek vereyim senin için:
gelMEni çok isterim.
gülÜŞü ne kadar güzel.
öyle deMEK istemedim ki.

sıfatfiil:an-en, ası-esi, maz-mez, ar-er, dık-dik, acak-ecek, mış-miş bunun kodu da ANASI MEZAR DİKECEKMİŞ Bunu da böylece öğren.cümlede sıfat görevinde kullanılır.bunu biliyosun artık gerçi:)
gelEN olmadı bugün.
sınıfta gülESİ tutmuş.
bitMEZ bir akşam...
gülER yüzlü çocuk...
tanıDIK biriydi sanki.
yıkanACAK çamaşırlar var.
çok bilMİŞ bir çocuktu.

zarffiil: bunun eklerini ezberlemek kadar saçma bişey olamaz. çünkü diğer ikisini biliyosun zaten.e onun dışında kalanlar zarf fiil işte:) yine ipucu olsun:
-p, arak-erek, -a (''ağlaya ağlaya gidiyordu''cümlesindeki -a -a eki oluyo bu) ınca, madan , maksızın, dıkça, dığında .. gibi
onu görÜNCE heyecanlandı.
bakMADAN anlayamazsın.
durMAKSIZIN ağlıyordu.

dikkat etmen gereken tek şey sınavda sözcüklerin tek tek eylemden mi addan mı türediğini anlamak.sözcük eylem olmasına rağmen cümlede eylem bildirmiyorsa; yani ad zarf ya da sıfatsa hemen altını çizip bu eylemsi işte arkadaş diceksin.. hepsi bu.

HABER KİPİ denilen şey senin şu yıllardır öğrendiğin zaman ekleri var ya: görülen geçmiş zaman(-dı, -di), öğrenilen geçmiş zaman(-mış, miş), şimdiki zaman(-yor), gelecek zaman (-acak, -ecek) geniş zaman (-ar, -er) işte bunlar.

DİLEK KİPLERİ :
gereklilik kipi : -meli, -malı bişeye mecbur olduğunu anlatacaksın bu ekle.
bugün ödev yapMALIyım.ders çalışMALIyım.gitMELİyim.

istek kipi : -e, -a bununla da istegini belirteceksin.
artık gidEyim.
şuraya oturAlım.

dilek-şart kipi : -se, -sa bu da doğal olarak dilediğin KEŞKE diyebileceğin bir şeyin karşılığı olacak.
ben de gitSEydim konsere.
sorunun cevabını bilSEydim.

emir kipi : emredeceksin. kibarca da olur ama kaba davranmak zorunda değiliz tabi:) şöyle ki:
bana yemek yap. ya da şöyle oturun.
ikisi de emir cümlesidir. emir kipinin eki yok.

EK FİİL denilen şeyin de hepsi hepsi iki tanecik görevi var.
1. ad soylu sözcükleri cümlede yüklem görevinde kullandırır.
2. basit zamanlı sözcüklere gelerek, onları birleşik zamanlı yapar.

hani adları normalde cümlede YÜKLEM olarak kullanamıyoruzya. hıh işte bu ekfiil ekleri ad soylu sözcükleri yüklem yapmaya yarıyo asli olarak. şöyle ki:
ali çok çalışkandır.
burda çalışkan sözcüğü aldığı -dır ekiyle yüklem olmuş. bu yüzden -dır ek fiil ekidir dicez.oki? ek fiilin de zamanları var:

ek fiilin geniş zamanı : -dır (bu ek genellikle düşer, yani kullanılmaz)
o kız çok güzel. (burda ''güzel''den sonra görünmez bir -dıe eki var.sakın sınavda yok demeye kalkma.adken yüklem olmuş ya, ona bak sen.

ek fiilin görülen geçmiş zamanı : -dı, -di
o kız güzeldi.

ek fiilin öğrenilen geçmiş zamanı : -mış, -miş
o kız güzelmiş.

ek fiilin şartı : -sa, -se
o kız güzelse...

Bileşik zamanlı eylemi de şöyle yapar:
şart ve zaman ekleri çekimli fiilin üstüne gelir. şöyle ki :

yapacakSAn kalırım.
iyi gürünüyorMUŞ.
o da gelecekTi.

1. ek fiilin şartı, 2. ek fiilin rivayeti, 3. ek fiilin hikayesi olarak adlandırılır.

mış : rivayet
dı : hikaye unutma

bileşik zaman yaptığında böyle ama adı yüklem yaptığında ek fiilin geçmiş zamanları oluyo..
benden bu kadar.. bi türkçe öğretmeni forumda anca bu kadar anlatabiliyo.. bu arada nerde öğrenci olduğunu yazsan daha iyi olurdu. sınavında başarılar.. umarım iyiy geçer.. notunu da söyle bari sınavdan sonra.. bakalım işe yaramış mı? di mi ama:)
 

HTML

Üst