ofoking
New member
Arkadaşlar forumda sağlık bölümünde sigarayla ilgili bir çok mevzu geçiyor.Ben de sigaralardan en çok etkilenen hayati organlarımız olan akciğerlerin hastalıklarından bahsetmek istedim.Umarım bilgilenmeniz konusunda yardımcı olabilirim.
---Pneumothorax---
--Pneumothorax nedir?
Akciğer ile göğüs duvarı biribiriyle birleşiktir.Bu iki yüzey birbirine pleura parietalis ve pleura visceralis olarak bilinen iki yapraktan ibaret olan ve hilum pulmo ile radix pulmo bölgelerinde birleşen pleura adı verilen bir zarla bağlanır.Bu iki yaprak genellikle birbirleriyle bağlantılı olup akciğerin rahat hareket etmesini sağlar.Ancak aralarındaki pleural boşluğa hava,iltihap(buna ampiyem denir),kan(buna hemotoraks denir) ya da lenf(şilotoraks) ile dolduğu zaman bu iki yaprak biribirinden ayrılır.Pneumothorax pleural boşluğa hava girmesi sonucu gelişen bir durumdur.
--Neden olur?
Pneumothorax,akciğer yüzeyinin ruptüre uğrayıp pleural boşluğa hava kaçırması sonucu oluşabilir.Ancak çoğu zaman göğüs duvarındaki her hangi bir delinme sonucu dışarıdan bu boşluğa hava girmesiyle meydana gelir.Sponton pneumothoraxa genellikle akciğer yüzeyinde bir kist ruptürü neden olur.Bu tür kistler akciğer kökenli bir hastalık sonucu oluşmayabilirler,ya da çok çeşitli bir akciğer hastalığından kaynaklanabilir ancak genellikle emphysema( patolojik olarak bir organda hava toplanması,özellikle akciğerlerde) sonucu gelişir.
--Pneumothorax olguları nelerdir?
1.Primer Sponton Pneumothorax:
-Subpleural bleb(kabarcığın) ruptürü sonucu gelişir.
-Bleblerin epitelyal bağlantıları yoktur ve alveol duvarının ruptürü sonucu meydana gelirler.
2.Sekonder Sponton Pneumothorax:
-KOAH(kronik obstrüktif akciğer hastalığı)sonucunda
-İnterstiyel(dokusu arası) akciğer kanseri
-Primer ve metazstatik neoplasmlarda
-Ehlers-Danlos sendromunda
-Marfans's sendromunda gelişir.
3.Travmatik Pneumothorax:
-Trakebronşiyal ve özefagiyal yaralanmalar emphysemaya ve pneumothoraxa neden olabilir.
-En sık göğüs duvarının delici aletlerle delinmesi sonucu oluşur.
--Semptomları nelerdir?
Predominant semptom olarak sponton pneumothoraxın en belirgin semptomları akut göğüs ağrıları ve dispne(nefes yetersizliğidir).Semptomlar pneumnothoraxın boyutuna göre değişir.Hastalığı teşhis etmenin en belirgin yolu thorax radyografisidir.Bu akciğer etrafında toplanan havanın görülmesini sağlar.
--Tedavi?
Pneumothorax genel olarak acil tedavi gerektirmez.Ancak basınçlı(emici)adı verilen pneumothorax geliştiğinde ani bir tedavi uygulamak gerekir.Çünkü negatif değerlerde olması gereken intrapleural basınç pozitif bir değer alır bunur sonucunda zaten olan kollabe(büzüşen) akciğeri ve mediastinumda bulunan kalbi ve önemli arterleri ve venleri diğer tarafa doğru iterek büyük bi basınç uygular bu diğer akciğere ve mediastinum organlarına zarar verip ölümlere neden olabilir.Bu gibi durumlarda torakosentez ve göğüs tüpleri takılarak pleural boşluğa dolan hava çekilir.Genel olarak tüpler 7.intercostal(kaburgalar arası boşluk) boşluktan girişimle yerleştirilir.Eğer pneumothorax bu kadar ciddi boyutlarda değilse tedavi hastalağın boyutuna,hastanın semptomlarına ve iyileşme sürecine göre değişir.
Tedavi seçenekleri;
1.Pleural boşluktaki havanın perfüze edilen kan ile alınması gözlemlerle izlenir
2.Pleural boşluktaki hava tüplerle çekilebilir
3.Cerrahi müdahale.Genellikle yineleyen pneumothorax olgularında yapılır.
Pneumothorax olgularına ait x-ray görüntüleri:
Not:Bu döküman hazırlanırken
-Prof.Dr.Figen Gövsa Gökmen'nin Sistematik Anatomi Kitabından
-http://www.surgical-tutor.org.uk
-Kanada Akciğer Derneği'ne ait dökümanlardan
-http://www.aic.cuhk.edu.hk tan faydalandım.
Saygılarımla
---Pneumothorax---
--Pneumothorax nedir?
Akciğer ile göğüs duvarı biribiriyle birleşiktir.Bu iki yüzey birbirine pleura parietalis ve pleura visceralis olarak bilinen iki yapraktan ibaret olan ve hilum pulmo ile radix pulmo bölgelerinde birleşen pleura adı verilen bir zarla bağlanır.Bu iki yaprak genellikle birbirleriyle bağlantılı olup akciğerin rahat hareket etmesini sağlar.Ancak aralarındaki pleural boşluğa hava,iltihap(buna ampiyem denir),kan(buna hemotoraks denir) ya da lenf(şilotoraks) ile dolduğu zaman bu iki yaprak biribirinden ayrılır.Pneumothorax pleural boşluğa hava girmesi sonucu gelişen bir durumdur.
--Neden olur?
Pneumothorax,akciğer yüzeyinin ruptüre uğrayıp pleural boşluğa hava kaçırması sonucu oluşabilir.Ancak çoğu zaman göğüs duvarındaki her hangi bir delinme sonucu dışarıdan bu boşluğa hava girmesiyle meydana gelir.Sponton pneumothoraxa genellikle akciğer yüzeyinde bir kist ruptürü neden olur.Bu tür kistler akciğer kökenli bir hastalık sonucu oluşmayabilirler,ya da çok çeşitli bir akciğer hastalığından kaynaklanabilir ancak genellikle emphysema( patolojik olarak bir organda hava toplanması,özellikle akciğerlerde) sonucu gelişir.
--Pneumothorax olguları nelerdir?
1.Primer Sponton Pneumothorax:
-Subpleural bleb(kabarcığın) ruptürü sonucu gelişir.
-Bleblerin epitelyal bağlantıları yoktur ve alveol duvarının ruptürü sonucu meydana gelirler.
2.Sekonder Sponton Pneumothorax:
-KOAH(kronik obstrüktif akciğer hastalığı)sonucunda
-İnterstiyel(dokusu arası) akciğer kanseri
-Primer ve metazstatik neoplasmlarda
-Ehlers-Danlos sendromunda
-Marfans's sendromunda gelişir.
3.Travmatik Pneumothorax:
-Trakebronşiyal ve özefagiyal yaralanmalar emphysemaya ve pneumothoraxa neden olabilir.
-En sık göğüs duvarının delici aletlerle delinmesi sonucu oluşur.
--Semptomları nelerdir?
Predominant semptom olarak sponton pneumothoraxın en belirgin semptomları akut göğüs ağrıları ve dispne(nefes yetersizliğidir).Semptomlar pneumnothoraxın boyutuna göre değişir.Hastalığı teşhis etmenin en belirgin yolu thorax radyografisidir.Bu akciğer etrafında toplanan havanın görülmesini sağlar.
--Tedavi?
Pneumothorax genel olarak acil tedavi gerektirmez.Ancak basınçlı(emici)adı verilen pneumothorax geliştiğinde ani bir tedavi uygulamak gerekir.Çünkü negatif değerlerde olması gereken intrapleural basınç pozitif bir değer alır bunur sonucunda zaten olan kollabe(büzüşen) akciğeri ve mediastinumda bulunan kalbi ve önemli arterleri ve venleri diğer tarafa doğru iterek büyük bi basınç uygular bu diğer akciğere ve mediastinum organlarına zarar verip ölümlere neden olabilir.Bu gibi durumlarda torakosentez ve göğüs tüpleri takılarak pleural boşluğa dolan hava çekilir.Genel olarak tüpler 7.intercostal(kaburgalar arası boşluk) boşluktan girişimle yerleştirilir.Eğer pneumothorax bu kadar ciddi boyutlarda değilse tedavi hastalağın boyutuna,hastanın semptomlarına ve iyileşme sürecine göre değişir.
Tedavi seçenekleri;
1.Pleural boşluktaki havanın perfüze edilen kan ile alınması gözlemlerle izlenir
2.Pleural boşluktaki hava tüplerle çekilebilir
3.Cerrahi müdahale.Genellikle yineleyen pneumothorax olgularında yapılır.
Pneumothorax olgularına ait x-ray görüntüleri:
Not:Bu döküman hazırlanırken
-Prof.Dr.Figen Gövsa Gökmen'nin Sistematik Anatomi Kitabından
-http://www.surgical-tutor.org.uk
-Kanada Akciğer Derneği'ne ait dökümanlardan
-http://www.aic.cuhk.edu.hk tan faydalandım.
Saygılarımla
----Emphysema----
---Amfizem---
--Emphysema nedir?--
Emphysema septum interalveolarisin(alveoller arası duvar) esneme ve eski haline
dönme yeteneğini kaybetmesi sonucunda oluşur.Hava delikleri zayıflar ve kırılır.Akciğerin
elastisitesi kaybolur buda havanın saccuslarda(hava keseleri) hapsedilmesine ve
oksijen ile karbondioksit değiş tokuşunun engellenmesine neden olur.
--Emphysemaya ne neden olur ve kimler yakalanır?--
Emphysemaya genel olarak 50-70 yaş arası erkeklerde rastlanır.Kadınlarda
bu hastalığa yakalanma oranı daha düşüktür.Emphysemaya neden en olan en dominant etken sigaradır.Bunun dışında bir grup insan akciğer koruyucu etkisi olduğu bilinen bir protein olan alfa-1-antitripsini doğumdan itibaren ifade edemezler.Yani vücutlarında bu proteinin eksikliği görülür.AAT eksikliğine bağlı olarak bu kişilerde emphysema(amfizem) görülmesi kaçınılmazdır.AAT eksikliğine bağlı olarak gelişen emphysemanın semptomları 32-41 yaşları arasında belirmeye başlar.Sigara bu belirtileri ciddi oranda arttırıcı etki gösterir.
--Emphysema nasıl gelişir?--
Emphysema akciğerlerde alveol içindeki oksijenin kana kandaki karbondioksitin ise alveole geçtiği alveol duvarlarında harabete yol açar.Alveolilerin duvarları incelir ve frajil(kırılgan) bir hal alır.Bu hasar kalıcı olup akciğerlerin alt kısımlarındaki dokularda kalıcı deliklerin oluşmasına neden olur.Alveol saclarının harabeti sonucu daha az gaz transferi gerçekleşmekte bu da soluk almada kısalmaya neden olur.Aynı zamanda akciğerler havayolunun açık tutulmasını sağlayan elastikiyet özelliğini yitirir.Bunun sonucunda kişi nefes verirken büyük güçlük çeker.
Emphysema birden gelişmez.Yıllarca sigara kullanmanın oluşturduğu irritasyon oluşmasında önemli bir etkendir.Aynı zamanda kimi insanlarda emphysemanın gelişme evrelerinde kronik bronşit ve kronik öksürük görülmektedir.
--Emphysema nasıl tedavi edilir?--
Doktorlar bu hastalıkta semptomların azalmasını ve hastalığının ilerleyişini durdurmayı amaçlarlar.Genel olarak uygulanan tedavi yöntemleri şunlardır:
1.Sigara içmeyi bırakmak.
2.Bronkodilatör(Bronş genişletici) ilaçlar.Bu tür ilaçlar hava yolunun direncini azaltarak emphysema tedavisine yardımcı olurlar.
3.Antibiyotikler.Pneumococcal pneumonia(pneumokokların neden olduğu pnömoni-alveolerde sıvı ve kan toplanması sonucu akciğer iltihabı-) gibi bir bakteriyel enfeksiyon mevcutsa kullanılır.
4.Egzersiz.Pulmoner kasların geliştirilmesi amacıyla uygulanır.
5.Alfa 1-Proteinaz İnhibitörü:Eğer AAT'ye bağlı emphysema varsa uygulanır.
6.Akciğer transplantasyonu:En etkili ve esas prosedürdür.
--Emphysema'dan korunmak?--
Günümüzde doktorlar emphysemayı önleyecek etkili bir yöntemi henüz bulamamıştır.Ancak yapılan araştırmalar sonucu sigaranın bırakılması emphysemanın hem oluşma riskini hem de gelişme sürecini azaltmaktadır.Emphysema'da yapılması gereken şeyler sağlıklı bir yaşam yaşamak,sağlıklı ve düzgün beslenmek ve düzenli solunum egzersizleridir.Aynı zamanda hava kirliliğinin kontrol altına alınması da hastalıkta önemli bir faktördür.Her hangi bir soğuk algınlığı ya da enfeksiyon durumunda hemen doktora başvurulmalıdır.Çünkü bu etkenler hastalığı daha kötü bir boyuta getirebilmektedir.Grip ve pneumococcal pneumonia ya karşı kişi aşılanmalıdır.
Not:
Faydanılan kaynaklar:
-Kanada Akciğer Birliği
-U.S. Department of Health and Human Services. The Health Consequences of Smoking. A Report of the Surgeon General, 2004.
-www.alphaone.org
-www.cms.hhs.gov/mcd/viewdecisionmemo.asp?id=96.
-Amerika Akciğer Birliği
Umarım az da olsa bilgilenmenize yardımcı olabilmişimdir.
tesekkurlerinizi bekliyoruz:Sopa
