Son günlerine yaklaştığımız 2010 yılında, kültür, sanat ve toplum hayatında yer eden önemli isimler arasında yaprak dökümü yaşandı. Çeşitli alanlarda isim yapmış kişiler, arkalarında önemli çalışmalar ve eserler bıraksalar da sevenlerine ve ailelerine büyük hüzün yaşattı.
■ 2010 yılının ilk günlerinde aramızdan ayrılan ilk isim İstanbul Şehir Tiyatrosunun yaşayan en yaşlı sanatçısı olan ve 'Süper Baba' adlı dizede 'Sürmeneli Dede' karakteriyle tanınan tiyatro sanatçısı İhsan Devrim oldu. Devrim 7 Ocak'ta, 96 yaşında sevenlerine veda etti.
■ Bazı televizyon dizilerinde de rol alan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları sanatçısı Saltuk Kaplangı (78) 9 Ocak'ta yaşamını yitirdi.
■ İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Şakir Eczacıbaşı (81), 24 Ocak'ta tedavi gördüğü İstanbul Amerikan Hastanesi'nde hayatını kaybetti.
■ Bir dönemin beğeniyle izlenen yapımlarından 'Bizimkiler' dizisi, bir kayıp daha verdi. Dizinin meraklı muhasebe müdürü 'Ergun' karakteri Endinç Dinçer, 24 Ocak'ta hayata gözlerini yumdu.
■ Ressam Ömer Uluç (79), 28 Ocak'ta İstanbul'da vefat etti. Uluç, yaklaşık 2 yıldır akciğer kanseri tedavisi görüyordu.
■Tiyatro ve sinema sanatçısı Özen Tutucu 71 yaşında hayatını kaybetti. 29 Ocak'ta aramızdan ayrılan Tutucu, 'Farklı Bir Kadın' adlı oyundaki rolü ile 'Türkiye Yazarlar Birliği Ödülü' ve 'Fermanlı Deli Hazretleri' adlı oyundaki rolü ile de 'Avni Dilligil En İyi Kadın Oyuncu Ödülü' sahibiydi.
■ İlk kadın öğretmenlerden olan ve İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğünde uzun yıllardır Bakanlık Danışmanı olarak görev alan Refet Angın (95), 30 Ocak'ta İstanbul'da yaşamını yitirdi. Mustafa Kemal Atatürk ile yolları birçok kez kesişen Refet Angın, birinci karşılaşması olan ilkokul yıllarında Atatürk'ün ''Büyüyünce ne olacaksın çocuk?'' sorusuna, ''Öğretmen'' diye cevap vermişti.
■ Gazeteci Ahmet Vardar, 2 Şubat'ta kansere yenik düştü. Vardar, 73 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Gazetecilik yaşamına emniyet muhabiri olarak başlayan Ahmet Vardar, Vatan, Sabah, Zaman, Star ve Akşam gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. Evli ve iki çocuk babası olan Vardar, çok sayıda ödülün de sahibiydi.
■ YÖK'ün kurucu başkanı ve Bilkent Üniversitesi kurucusu Prof. Dr. İhsan Doğramacı, 25 Şubat'ta tedavi gördüğü Hacettepe Üniversitesi Hastanesi'nde, ''çoklu organ yetmezliği'' nedeniyle hayatını kaybetti. 1985'te Türkiye'nin ilk özel üniversitesi Bilkent Üniversitesini kuran Doğramacı, uluslararası birçok kuruluşta ve örgütte onursal başkanlık, başkanlık, yönetim kurulu üyeliği, üyelik, danışmanlık görevlerini de yürüttü. İngilizce, Fransızca, Almanca, Arapça ve Farsça bilen İhsan Doğramacı, evli ve Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Doğramacı ile birlikte 3 çocuk babasıydı.
■ Rahatsızlığı nedeniyle bir süredir tedavi gören yönetmen, yapımcı, senarist ve oyuncu Yılmaz Duru, 2 Mart'ta yaşama gözlerini yumdu. 'Ekmek Kavgası' adlı filmle yönetmenliğe başlayan Duru, senaryo çalışmalarının yanı sıra 3 filmin müziklerine de imza attı. Altın Portakal Ödülü sahibi de olan Duru, 'İnce Memed Vuruldu', 'Dövüşe Dövüşe Öldüler', 'İnce Cumali', 'Zalimler', 'Erkekler Ağlamaz' gibi filmlerin yönetmenliğini üstlendi. Duru'nun rol aldığı filmler arasında, 'Çete Şeyh', 'Ahmed'in Gözdesi', 'Beni Şafakta Vurdular', 'Hancı', 'Ölmek İstiyorum', 'Gecelerin Hakimi', 'Acı Zafer' ve 'Dünya Kadınla Güzel' adlı yapımlar bulunuyor.
■ Cumhuriyet Gazetesi karikatüristi Turhan Selçuk, 88 yaşında İstanbul'da vefat etti. Türk mizahının önde gelen isimlerinden olan ve Türkiye'de mizaha yön veren karikatüristlerden biri olan Selçuk, 11 Mart'ta aramızdan ayrıldı. Semih Balcıoğlu ve Ferit Öngören ile beraber Karikatürcüler Derneği'nin kurucularından olan Selçuk, Akbaba, Aydede, Yön, Devrim Örneği gibi dergilerin yanı sıra Milliyet ve Akşam gibi günlük gazetelerde çalıştı. Özellikle Abdülcanbaz tiplemesi ün kazanan Selçuk'un Türkiye ve Avrupa'da birçok müzede karikatürleri sergilendi.
■ Kanser tedavisi gören, Moğollar Grubu'nun davulcusu Engin Yörükoğlu, 23 Nisan'da Bodrum'da hayatını kaybetti.
■ Türkiye Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok, 6 aydır kanser tedavisi gördüğü ABD'de 25 Nisan'da yaşamını yitirdi. Houston'daki MD Anderson Hastanesinde cilt kanseri tedavisi gören Özok'un cenazesi, 29 Nisan'da Ankara'da Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.
■ Cumhuriyet Gazetesi imtiyaz sahibi ve başyazarı İlhan Selçuk, 21 Haziran'da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesinde, ''çoklu organ yetmezliği'' nedeniyle aramızdan ayrılan Selçuk'un cenazesi 24 Haziran'da, Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesindeki Aydınlar Mezarlığı'nda toprağa verildi.
■ Osmanlı padişahlarından 2. Abdülhamit'in torunu Osman Nami Osmanoğlu 15 Temmuz'da, 93 yaşında kalp yetmezliğinden yaşamını yitirdi.
■ Tiyatro ve sinema sanatçısı Osman Nuri Ergün (82), 24 Ağustos'ta yaşama veda etti. 1956 yılında ilk filmi 'Şehir Yıldızları'nı yöneten Ergün, 80'in üzerinde filme yönetmen olarak imza attı. Sanatçının önemli filmleri arasında; Kurtuluş Savaşı'nı anlatan 'İzmir Ateşler İçinde' (1959), Çetin Altan'ın senaryosundan uyarladığı ve Yılmaz Güney'in oynadığı 'Mor Defter' (1964), 'Cilalı İbo Casuslar Arasında' (1959) ve 'Cilalı İbo Perili Köşkte' (1963) bulunuyor.
■ Bilkent Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi öğretim üyesi ve Bilkent Senfoni Orkestrası Başkemancısı Prof. Server Ganiyev, 4 Eylül'de vefat etti. Azerbaycan halk sanatçısı olan Ganiyev, Türkiye'de Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda keman hocalığı ve Ankara Devlet Opera ve Balesi Orkestrası'nda başkemancılık yaptı.
■ Devlet Tiyatroları yönetmeni ve oyuncu Ensar Kılıç (56), 25 Eylül'de aramızdan ayrıldı. Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Yüksek Bölümünden mezun olan Kılıç, 1981 yılında Devlet Tiyatroları sanatçısı olarak göreve başladı. Keçiören Belediyesi Şehir Tiyatrolarının da kuruculuğunu üstlenen Kılıç, çeşitli televizyon dizilerinde, sinema filmlerinde sanatçı ve yönetmen olarak çalıştı.
■ Devlet Tiyatroları sanatçısı A. Ecder Akışık hayatını kaybetti. 28 Eylül'de yaşama veda eden sanatçı Akışık (72),1984-1988 yılları arasında Devlet Tiyatroları Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlendi. Sanatçı, rejisör, idareci olarak hizmet ettiği Devlet Tiyatroları'ndan 2003'te yaş haddinden emekli olan Akışık, sanatçı ve öğretmen kimliğiyle yaşamı boyunca güzel ve doğru Türkçe kullanımı ile fonetik konusunda birçok kurum ve kuruluşta dersler verdi. Akışık, radyo, televizyon ve sinemada birçok yapımda görev aldı.
■ Usta şair Arif Damar, 20 Ekim'de hayatını kaybetti. 1985 yılında Melih Cevdet Anday ile ortak imza attığı 'Yağmurlu Sokak' adlı romanı yayımlanan şair, en son Cumhuriyet gazetesinde 'Ayın Şairi' bölümünü hazırlıyordu.
■ ''2010 Hacıbektaş Veli Dostluk ve Barış Ödülü'' sahibi araştırmacı yazar Cemal Şener, 2 Kasım'da hayatını kaybetti. 1990'lı yıllarda Güneş ve Cumhuriyet gazetelerinde dizi yazılar ve köşe yazıları yazan Şener daha sonra ANT Yayınları'nı kurdu. Cem, Nefes, Şahkulu Sultan ve Karacaahmet Sultan dergilerinde yayın yöneticiliği yapan Şener, Kare ve Etik yayınlarında yayın yöneticiliği yapıyordu.
■ Yönetmen, şair ve seslendirme sanatçısı Sacit Onan, 12 Kasım'da İstanbul'da vefat etti. 1971 yılında açılan sınavı kazanarak TRT'de kadrolu spiker ve redaktör olarak görev alan Onan, o yılların yabancı belgesellerinden 'Savaşan Dünya', 'Kaptan Cousteau' ve 'İpek Yolu', yerli yapımlardan ise 'Toprak ve İnsan', 'Keçenin Teri', 'Fırat'ın Türküsü', 'Su ile Gelen Kültür', 'Karadeniz'den Çeşitlemeler' isimli yapıtlara ses verdi. Onan, 'Kır Yoksullarının Türküsü', 'Madenlerin Devletleştirilmesi', 'Balyanın Taşı Toprağı Kurşun' ve 'Güney Antalya Projesi-Yasak Deniz' gibi sosyal içerikli belgesellerde hem seslendiren hem de yönetmen olarak çalıştı.
■ Türkiye'nin ilk kadın emniyet müdürü Şerife Feriha Sanerk (87) Antalya'da hayatını kaybetti. Kendisi gibi emniyet müdürlüğü yapan kızı Nurdan Canca'nın Antalya'daki evinde kalan Şerife Feriha Sanerk, 20 Kasım'da evinde aniden fenalaşarak yaşamını yitirdi.
■ Tiyatro yönetmeni ve oyuncusu Deniz Uyguner, 4 Aralık'ta İstanbul'da yaşamını yitirdi. Uyguner, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tiyatrolarında, 'Figaro'nun Düğünü','Dünya Malı Dünyada Kalır','Peter Pan', 'Bir Kavuk Devrildi', 'Julius Caesar'ın da aralarında bulunduğu birçok oyunun koreografisini üstlendi. 'Kafkas Tebeşir Dairesi', 'Othello', 'Deli Saraylı', 'Hamlet', 'Yaprak Dökümü' ve 'Marat-Sade' gibi oyunlarda yer alan Uyguner, İstanbul Şehir Tiyatroları'nın 1985 yılında yayımlanan 'Şehir Tiyatroları 70. Özel Sayısı'nı hazırladı.
■ Zeki Müren, Muazzez Abacı, Yıldırım Gürses, Ahmet Özhan ve Emel Sayın gibi birçok sanatçının eserlerini seslendirdiği Türk Musikisi'nin önemli isimlerinden Mustafa Sevilen (91), 11 Aralık'ta Çanakkale'de vefat etti.
■ Türk Halk Müziği (THK) sanatçısı Abdurrahman Kızılay (72), 12 Aralık'ta solunum yetmezliği nedeniyle tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. 'Altın Hızma', 'Evlerinin Önü Boyalı Direk', 'Esmerim Güzel Esmerim' gibi türkülerin yaratıcısı, '50 yıllık çınar' Abdurrahman Kızılay, ömrünü sanata ve Türkmenlerin tanınmasına harcamış bir sanatçıydı.
AA
