everestmc
New member
İnsan neden şöhret olmak ister?..
Cevap sadece güç ve parada değil. Üstelik günde en az bir kez ünlü olma hayali kuranlar bile öncelikli hedefin bu olmadığını söylüyor. Uzmanlara göre bu güdü, ölümden sonra bile yaşayan bir ölümsüz!
Para ve güç sahibi olmak güzel, fakat milyonlarca hırslı insan güzel bir ofis, yazlık ev ya da lüks alışverişten farklı bir şeyin peşinde. En basit haliyle, kalabalık bir yere girince herkesin susup kendilerine bakmasını istiyorlar. Psikoloji bilimi uzun süre şöhretin insan davranışlarını motive ettiğini görmezden geldi. Şöhret çok yüzeysel, kültürel açıdan değişken bir şey olarak görüldü ve çoğunlukla daha ciddi güdülerle karıştırıldı. Fakat son yıllarda bir grup sosyal bilim insanı, bu alanda ciddi çalışmalara başladı.
İnsanlardaki şöhret arama davranışı, ünün vaat ettiği toplum tarafından kabul edilme ve güvene sahip olma arzusunda yatıyor. 'The Fame Motive' (Şöhret Güdüsü) adlı kitabın yazarı psikolog Orville Gilbert Brim, "Şöhret güdüsü asla ölmüyor" diyor. "Bu hayatta başaramadığımızı fark edince başka yöntem buluyoruz: Ölümden sonra gelen şöhret!" Brim'e göre bu tür şöhret, ortaçağ toplumlarındaki ölümden sonra yaşam inancı kadar kuvvetli.
İstemeyeni bile rahat bırakmıyor
'Sosyal üstünlük' dürtüsü, şöhret sahibi olması imkânsız, hatta bunu arzu etmeyen insanlar arasında bile yaygın. Örnek mi? Chicago Üniversitesi'nden antropolog Richard A. Shweder, Hindu köylerindeki dullardan sürekli yas tutmalarının, giyim, yemek ve hayat tarzlarında da çok sade olmalarının beklendiğini anlatıyor. Shweder, kadınların bu kısıtlı davranışlarla olsa bile, daha ayrıcalıklı bir pozisyona yerleştirildiklerini söylüyor.
Almanya ve Çin'de yapılan anketlere göre, katılımcıların yüzde 30'u günde en az bir kez ünlü olma hayali kuruyor. Ancak bu hayalperestlerin sadece küçük bir kısmı öncelikli hedefinin ünlü olmak olduğunu söylüyor.
Şöhret güdüsünün bir nedeninin de, bilinçaltında yatan ölümsüzlük isteği olabileceği söyleniyor. Arizona Üniversitesi'nden psikolog Jeffrey Greenberg, "Günümüzdeki kötü gidişattan korunmaya ve kaderi ölüm olan maddi varlıklardan fazlası olduğumuzu hissetmeye ihtiyacımız var. Bunu da kendimizi bu anlamlı dünyaya bir şeyler katan değerli varlıklar gibi görmekle başarıyoruz. Ne kadar çok kişi değerimizi onaylarsa, kendimizi o kadar özel ve güvenli hissediyoruz" diyor.
Açığı aşk veya inançla kapatıyorlar
Dr. Brim, bu cazip ve bilinmeyen insanlık durumuna ulaşmak için yoğun arzu duyan, ama ünlü olmayı başaramayan yaşlı insanlar üzerinde de düşünmüş. "Sonunda başka kabul görme yolu bulduklarına karar verdim. Şanslıysanız büyük bir aşk veya belki derin bir Tanrı inancı. Fakat pek çok insanın ünlü olamayacağı ve bu konuda yapabileceği hiçbir şey olmadığı gerçeği yüzünden acı çektiğini düşünüyorum" diyor.
Cevap sadece güç ve parada değil. Üstelik günde en az bir kez ünlü olma hayali kuranlar bile öncelikli hedefin bu olmadığını söylüyor. Uzmanlara göre bu güdü, ölümden sonra bile yaşayan bir ölümsüz!
Para ve güç sahibi olmak güzel, fakat milyonlarca hırslı insan güzel bir ofis, yazlık ev ya da lüks alışverişten farklı bir şeyin peşinde. En basit haliyle, kalabalık bir yere girince herkesin susup kendilerine bakmasını istiyorlar. Psikoloji bilimi uzun süre şöhretin insan davranışlarını motive ettiğini görmezden geldi. Şöhret çok yüzeysel, kültürel açıdan değişken bir şey olarak görüldü ve çoğunlukla daha ciddi güdülerle karıştırıldı. Fakat son yıllarda bir grup sosyal bilim insanı, bu alanda ciddi çalışmalara başladı.
İnsanlardaki şöhret arama davranışı, ünün vaat ettiği toplum tarafından kabul edilme ve güvene sahip olma arzusunda yatıyor. 'The Fame Motive' (Şöhret Güdüsü) adlı kitabın yazarı psikolog Orville Gilbert Brim, "Şöhret güdüsü asla ölmüyor" diyor. "Bu hayatta başaramadığımızı fark edince başka yöntem buluyoruz: Ölümden sonra gelen şöhret!" Brim'e göre bu tür şöhret, ortaçağ toplumlarındaki ölümden sonra yaşam inancı kadar kuvvetli.
İstemeyeni bile rahat bırakmıyor
'Sosyal üstünlük' dürtüsü, şöhret sahibi olması imkânsız, hatta bunu arzu etmeyen insanlar arasında bile yaygın. Örnek mi? Chicago Üniversitesi'nden antropolog Richard A. Shweder, Hindu köylerindeki dullardan sürekli yas tutmalarının, giyim, yemek ve hayat tarzlarında da çok sade olmalarının beklendiğini anlatıyor. Shweder, kadınların bu kısıtlı davranışlarla olsa bile, daha ayrıcalıklı bir pozisyona yerleştirildiklerini söylüyor.
Almanya ve Çin'de yapılan anketlere göre, katılımcıların yüzde 30'u günde en az bir kez ünlü olma hayali kuruyor. Ancak bu hayalperestlerin sadece küçük bir kısmı öncelikli hedefinin ünlü olmak olduğunu söylüyor.
Şöhret güdüsünün bir nedeninin de, bilinçaltında yatan ölümsüzlük isteği olabileceği söyleniyor. Arizona Üniversitesi'nden psikolog Jeffrey Greenberg, "Günümüzdeki kötü gidişattan korunmaya ve kaderi ölüm olan maddi varlıklardan fazlası olduğumuzu hissetmeye ihtiyacımız var. Bunu da kendimizi bu anlamlı dünyaya bir şeyler katan değerli varlıklar gibi görmekle başarıyoruz. Ne kadar çok kişi değerimizi onaylarsa, kendimizi o kadar özel ve güvenli hissediyoruz" diyor.
Açığı aşk veya inançla kapatıyorlar
Dr. Brim, bu cazip ve bilinmeyen insanlık durumuna ulaşmak için yoğun arzu duyan, ama ünlü olmayı başaramayan yaşlı insanlar üzerinde de düşünmüş. "Sonunda başka kabul görme yolu bulduklarına karar verdim. Şanslıysanız büyük bir aşk veya belki derin bir Tanrı inancı. Fakat pek çok insanın ünlü olamayacağı ve bu konuda yapabileceği hiçbir şey olmadığı gerçeği yüzünden acı çektiğini düşünüyorum" diyor.
