İşitme kaybı olan çocuklar ve işaret dili

[Kopuk Dadı]

İşitme kaybı tanısı alan bir aileyi ve çocuğu çok yoğun yorucu bir süreç bekler.

Bu sürecin birinci aşamasında terapistler ve danışmanlar ailenin yeniden organize olması için çalışmaları yapılandırmaları gereklidir.

İşitme kaybı tanısını öğrenen aile içsel ve dışsal etkenlerin etkisi altına girer

Kişisel olarak yaşanan problemlerin en başında ‘SUÇLAMA’ davranışı ailenin en dikkat çekici özelliğidir

Aile zamanla fonksiyonel hale gelir.Bu aşamadan sonra daha zor çalışmalar aileyi bekler.

İşitme kayıplı çocuklar için uzun ve yorucu süreç işitme cihazını kullanmaya başlamalarıyla start alır.

İşitme kaybının ilk etkileri ana-baba ve ebeveyn davranışlarında görülür.

İşitme kaybını öğrenen aile ve akrabalar çocuğun davranışlarına hareket serbestisi tanırlar.

İşte tam burada korkulan şey şekillenmeye başlar.Terapistlerin ısrarla kaçınılması gereken davranışlardan saydıkları ‘aşırı koruyucu tutum’ gelişmeye başlar

İşitme kayıplı çocuk ve aile zorlu bir maratona hazırdır.Fakat bu hazırlıkta aile ve çocuk farkında olamadıkları birtakım eksikliklerle yola koyulmaya başlarlar.

Bu yolculukta ailenin tek bir silahı vardır oda SABIR’dır.Terapistler aileye bıkmadan usanmadan çocuğunuzla konuşun derler.Buradaki amaç normal bireyler gibi bu çocukta konuşsundur.

İşitme engelli çocuk grup eğitimi çalışmalarında kendisiyle aynı problemi yaşayan diğer akranlarıyla iletişim kurmaya başlar.



Eğitim çalışmalarında işitme engelli çocukta ailenin isteklerinin dışında gelişmeler olabilir .İşitme kayıplı çocuk işaret dilini de kullanmaya başlar.

Ailenin normallik algısında konuşan bir çocuk olduğu için,bu durum ailede stres unsuru oluşturabilir.

Bu durum hemen akla şu soruyu da beraberinde getirir.İşitme kayıplı çocuklar konuşmalı mı yoksa işaret dili mi kullanmalılar.

İlk bakışta işaret dili sevimsiz ve soğuk bir algı oluşturabilir.

Literatürdeki öğrenme sistemleri

1-İşitsel öğrenme

2-Görsel öğrenme

3-Dokunsal öğrenme.

Buradan hareketle aslında elimizde sahip olduğumuz çok fazla öğrenme ve öğretme seçeneğimiz de gözükmemektedir.

İşitme kayıplı çocuklarda işitsel potansiyeller uzmanlar ve terapistler için çok fazla veri oluşturmayabilir

Aile fonksiyonel olarak değerlendirildiğinde üç özellik göze çarpar

Aile çeşitli fonksiyonları bir arada barındıran toplumsal hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır.

Aile kendisini bekleyen fevkalade durumlarda da çözümlemeli fonksiyonu olan bir kurumdur.

İşitme kayıplı bir bireyle karşılaşan her hangi bir aile belirli periyotlardan sonra çözüm odaklı düşünmeye başlar.

Geriye kalan seçeneklerden iki şeyin çıkarılması gerekli gibi görülebilir.

1-Bu çocuğun konuşması mümkün mü?

2-Bu çocuğun iletişim kurması nasıl sağlanabilir.

Ailelerin etkili görmedikleri işaret dilinin çocuğa ne şekilde yansıdığı da önemlidir.

Özel eğitim ve rehabilitasyon kavramlarının yeni yeni şekillenmeye başladığı ülkemizde işitme kayıplı çocukların eğitimi de yeniden düzenlenmelidir.

İşaret dili eğitiminden önce ülkemize özgü bir işaret dili çalışması başlatılabilir.

İşaret dilinin işitme kayıplı çocuklara ne şekilde öğretilmesi gerektiği konuyla ilgili uzmanlar tarafından şekillendirilmelidir.

İşitme kayıplı çocukların aileleri tarafından çok daha etkili ve anlamlı bulunan konuşma öğretimi daha organize yapılmaya çalışılmalıdır

Vahdi ÇOBAN

Sosyal Hizmet Uzmanı​

 

[Mayhoş]

ßir çocugun sosyal ve duygusal gelişimde problem olmaması için,diğer çocuklardan geri kalmaması için işaret dili çok önemli.Anne ve babaya gerçekten sabır gerekiyor.Ayrıca ilk başta eğer mümkünse kendilerinin de işaret dili öğrenmesi gerekiyor ayrıca el ve vucut hareketlerini sık kullanmak gerekiyor.Ve en önemlisi erken teshis çünkü otizim ve başka rahatsızlıklarla karıştırılabiliyor.
Eline emeğine sağlık Merve.